بازار؛ گروه خودرو: قیمت قطعات و لوازم یدکی در ماه‌های اخیر، چالش‌های را برای مشتریان و مالکان خودروها ایجاد کرده است. تولیدکنندگان دلیل نوسان قیمت از کارخانه را عدم ثبات نرخ ارز و تامین نشدن مواد اولیه بیان می‌کنند، فروشندگان نیز دلیل افزایش قیمت لوازم یدکی در بازار را شرکت‌های توزیع کننده اعلام می‌کنند. آنچه که مشخص هست در سایه نبود نظارت‌های قیمتی به لوازم یدکی، مشتریان هر روز دچار کاهش قدرت خرید و ضرر مالی می‌شوند. اما شرکت‌های توزیع کننده چه مقدار در افزایش نرخ قطعات تاثیرگذار هستند، سوالی که کارشناسان در گفت و گو با بازار به آن پاسخ دادند:
بنکداری، دلیل التهاب قیمت قطعات در بازار لوازم یدکی
یک فعال قطعه سازی ضمن اشاره به اینکه شبکه توزیع و خدمات قطعه در بازار نواقصی دارد، گفت: در تمام دنیا، شبکه‌های فروش به صورت هایپرمارکت قطعات تبدیل شده است. زیرا در فرآیند فروش قطعات باید تنوع، دسترسی و خرید تخصصی شکل گیرد. یکی از مشکلاتی که در شبکه خرده فروشی کشور وجود دارد، عرضه کننده دانش فنی چندانی در مورد عرضه محصول خود ندارد. بنابراین به خریدار هیچ مشورت کیفی و تخصصی نمی‌تواند ارائه دهد، مگر آنچه که شفاهی شنیده می‌شود را انتخاب می‌کند.
حمیدرضا امیری‌مقدم، با بیان اینکه تصور عامه مردم از فروش قطعه یعنی داشتن فروشگاه، پروانه کسب و فروش لوازم یدکی، افزود: فروشندگان قطعات باید دارای یک دانش مهارتی حداقلی و یک شبکه حمایتی باشند که کیفیت کالا را تشخیص دهد. مضاف براینکه باید سیستم آنلاین برای به روزرسانی قیمت قطعات نیز وجود داشته باشد. بنابراین فروشنده نسبت به عرضه و خروج لوازم یدکی از فروشگاه‌اش مسئولیت دارد. در حال حاضر اگر مشتری از بازار لوازم یدکی، اقدام به خرید قطعه و استفاده کند، سپس با خرابی پس از تعمیر ناشی از ضعف قطعه مواجه شود، قابلیت برگشت و مرجوعی وجود ندارد.
این فعال قطعه‌سازی، ضمن اشاره به اینکه بازار قطعات یدکی غیرمتمرکز با افراد غیر فنی داریم، ادامه داد: مبنا بازار لوازم یدکی در کشور، فقط تجارت آن است. هیچ مبنا فنی، کیفی و مسئولیت پذیر در مقابل لوازم یدکی ندارد. اگر شبکه‌های مانند شبکه ایساکو و سایپا یدک بتوانند توسعه بیش از پیش یابند آشفتگی در بازار کاهش خواهد یافت. هرچند که ۶۰ تا ۷۰ درصد خودروهای موجود در بازار متعلق به این دو خودروساز است. این دو بتوانند تامین قطعه در بازار مصرف عمومی را ایجاد و به تعهدات خود نسبت به قطعه فروشان و خدمات بعد از فروش عمل کرده و پرداخت مطالبات به تامین کنندگان شان را به موقع انجام دهند. آشفتگی در بازار کاهش خواهد یافت. شبکه خدمات و توزیع قطعه باید یک پارچه و متصل به کارخانه‌ها باشد. زیرا اغلب شبکه‌های توزیع مسئولیت پذیر و توان تفکیک کیفیت را ندارند. در شبکه فروش مذکور کیفیت قابل کنترل است. اکنون در بازار می توانید قیمت یک قطعه را از ۵ فروشگاه متفاوت استعلام کرده تا متوجه شوید، یک قطعه با یک برند و کیفیت ۵ منبع قیمتی مختلف دارد. چرا چون بازار یک دست نیست، اتحادیه لوازم یدکی نیز نتوانسته یا نمی تواند به قدر لازم به مبحث مدیریت قیمت ورود کند. زیرا قطعات دارای یک منبع قیمتی نیستند.
تولید کننده لنت‌ترمز ۱۰ هزار قطعه را به بنکدار تحویل می‌دهد. اغلب بنکدارها هم از دادن فاکتور به دلیل مشکلات مالیاتی طفره رفته پس قیمت از کارخانه تا بازار مبهم می شود
امیری مقدم با اشاره به ساختار بنکداری (عمده فروشی) بازار، بیان کرد: قطعه ساز به دلیل کمبود نقدینگی تمایل به فروش محصول خود به صورت باز و حجمی دارد عملا جایگاه بانک در جهت تامین منابع مالی را با بنکدار عوض کرده است. به عنوان مثال، یک تولید کننده لنت‌ترمز ۱۰ هزار قطعه را به بنکدار تحویل می‌دهد. اغلب بنکدارها هم از دادن فاکتور به دلیل مشکلات مالیاتی طفره رفته پس قیمت از کارخانه تا بازار مبهم می شود. مصرف کننده نیز قطعه را با قیمتی تهیه می‌کند که هیچ مستند و فاکتوری آن را پشتیبانی نمی کند. همین موضوع تفاوت قیمت از کارخانه تا بازار داشته و در خرده فروشی کنترل قیمت از دست متولیان خارج است. اگر هر قطعه فروشی در بازار ملزم باشد فاکتور قطعه را براساس درصدی سود معقول نسبت به بها تولید کننده ارائه دهد، قیمت به راحتی تغییر نمی‌کند. بنکدار ۱۰ هزار قطعه خریداری کرده و به صورت خرده فروشی آن را عرضه می کند. در خرده فروشی براساس خرید تخفیف می دهند، این موضوع بازار را ملتهب می‌کند.
این تولید کننده با اشاره به این موضوع که قطعه سازان در تمام دنیا پشتیبانی به نام شبکه بانکی در تامین نقدینگی دارند، گفت: در شبکه بانکی جهان نرخ بهره و تورم پایین هست، از قطعه سازان به عنوان تامین کننده مالی حمایت می‌کنند. اکنون بازارهای قطعه سازان سیستم و شبکه بانکی حمایت نمی‌کند و بهره‌های بالا هستند. به دلیل عدم پرداخت وام‌ها اعتمادی به قطعه سازان ندارند. قطعه ساز تامین مالی نمی شود بنابراین مجبور می‌شود محموله‌های قطعات را به صورت باز و حجمی بفروشد تا بتواند تامین نقدینگی آنی و فوری انجام دهد. عمده ترین چالش شبکه فروش قطعه هنوز جدال بین فروش مدرن و سنتی است که در این کارزار مدرنیته هنوز نتوانسته برنده باشد ولی قطعا برنده آینده این میدان خواهد بو. اگر بتوانیم بازارهای الکترونیکی قطعات یدکی متمرکز ایجاد کنیم، این هرج و مرج از بین خواهد رفت. یعنی بتواند فروشنده درشبکه الکترونیکی درگاه فروش داشته باشد. منافع تولیدکننده و مصرف کننده حداکثر خواهد شد.
چراغ ۴۰۵ را ۸۰ هزار تومان تحویل می‌دهیم ولی تا ۱۵۰ هزار تومان نیز معامله شده که باید پرسید این سود برای کیست؟
شرکت‌های توزیع بیشتر از تولیدکنندگان سود می‌کنند
یک تولیدکننده قطعه با اشاره به اینکه اختلاف قیمت قطعات در شرکت‌های توزیع وجود دارد، گفت: اگر این شرکت‌های توزیع قطعات نباشند. مشتریان نمی‌توانند با کارخانه‌ها ارتباط بگیرند و کارخانه‌ها هم توانایی این را ندارند که با تک تک مشتریان ارتباط بگیرند. بنابراین الزام وجود شرکت‌های خدماتی و توزیعی ضروری است که تکنیک کار افزایش یابد. زمانی که برای محصولی ایراد فنی ایجاد می‌شود، فهم آن کار آسانی نبوده و دریافت خدمات باید به درستی انجام شود. خودرو و قطعات نیز مانند همین موضوع است، معمولا کارخانه‌ها و مشتری‌ها نمی‌توانند به راحتی با یک دیگر ارتباط برقرار کنند.
علی چنگی، تولیدکننده چراغ در خصوص سود عرضه قطعات توسط تولیدکنندگان، افزود: سود عرضه محصول قطعه سازان به بازار ۵ تا ۱۰ درصد است. شرکت‌های خدماتی مانند سایپا یدک و ایساکو شرکت‌های هستند که با ۲۰ یا ۲۵ درصد سود کار می‌کنند. این مساله مقدار هزینه‌ها را برای مصرف کننده بالا می برد. زیرا شرکت‌ها دولتی هستند و با هزینه بالا کار می‌کنند. از سوی نیز مدیریت صحیحی برای قیمت و عرضه خدمات آن‌ها نمی‌شود.
این تولید کننده با اشاره به آن که شرکت‌های خصوصی توزیع کننده قطعات اکنون زیاد شدند، ادامه داد: این شرکت‌های خصوصی سبب ایجاد رقابت شده و با سهم سود کمتر کار و خدمات بهتری را به متشری عرضه می‌کنند. از آن جایی که این شرکت‌ها خصوصی بوده، چابک‌تر هستند. معمولا قیمت لوازم یدکی را شرکت توزیع خودش اعمال و کنترل قیمتی برای آن‌ها وجود ندارد. اتحادیه لوازم‌یدکی، تعزیرات و سازمان حمایت نیز به این مساله توجه و کنترلی ندارند.
چنگی ضمن اشاره به تقلب محصول و کپی برندهای معتبر لوازم یدکی توسط سودجویان، بیان کرد: تقلب محصول و کیفیت نیز در صادرات قطعات مشاهده شده است. سودجویان قطعات تولیدی شرکت‌های دیگر را خریداری و در بسته بندی شرکت‌های معتبر به بازار عرضه و صادر می‌کنند. اتحادیه‌ها و سازمان حمایت باید به وظیفه خود عمل و این ساختار را مدیریت کنند.
این فعال صنعت قطعه سازی با اشاره به توسعه فروش محصولات الکترونیکی، افزود: تولیدکنندگان لوازم یدکی و قطعات نمی‌توانند به صورت الکترونیکی فروش را انجام دهند. زیرا شرکت‌های تولیدی تمام تمرکز خود را روی تامین و کیفیت می‌گذارند. باتوجه به جوی که اکنون در فضای اقتصادی کشور حاکم و عدم تامین مواد و قطعات مورد نیاز تقریبا به سختی انجام و گاهی نیز نشدنی است، تولید کننده نمی تواند قطعات را خودش فروش و هم در تامین فعالیت کند. بسیاری از فرآیند خدمات را می‌توان اینگونه انجام داد، اما لوازم یدکی فرهنگ و سبک خود را دارد.
چنگی ضمن اشاره به این موضوع که در خیلی مافیا نیست و هنوز به آنجا نرسیدم آنقدر خدمات و سرویس خوب می دهند سهم می گیرند. خدمات ویژه و شایسته می دهند نمی توان گفت مافیا و رانت وجود دارد. مشتری از جزئیات مطلع نیست و سبب ضرر می‌شود، مگر اینکه اتحادیه‌ها نقش آفرینی کنند و در بازار و ساماندهی کنند. باید لیست‌های مصوب قیمتی برای قطعات وجود داشته باشد به نفع مردم است. چراغ ۴۰۵ را ۸۰ هزار تومان تحویل می‌دهیم ولی تا ۱۵۰ هزار تومان نیز معامله شده که باید پرسید این سود برای کیست؟
نظر شما