بازار؛ گروه خودرو: صنعت قطعه‌سازی به دلیل تحریم‌ها، نوسان‌های نرخ ارز و چالش مواد اولیه با مشکلات عدیده مواجه بوده است. این مشکلات صرفا به زنجیره تامین منوط نمی‌شود، بلکه در شرایط فعلی شاهد کاهش نیروی انسانی و تلاش برای حفظ آن از سوی تولیدکنندگان و صنعتگران هستیم. شهرک‌های صنعتی و قطعه‌سازانی وجود دارند که به دلیل نداشتن نیرو انسانی کافی در چرخه تولید، علیرغم داشتن ظرفیت بالای تولید درحال هدر رفت فرصت های تولید و سرمایه ملی هستند. این مساله می‌تواند در برخی موارد تاثیر منفی در تامین لوازم یدکی در بازار را نیز داشته باشد. شرکت آسا پارت یکی از همین واحدهای تولیدی است که با مشکل مواجه شده است، برای بررسی مشکلات لنت ترمز و چالش های این صنعت با حمیدرضا امیری مقدم مدیریت پیمان این کارخانه به گفت‌وگو پرداختیم که در ادامه خواهید خواند.
* شرکت آسا پارت از چه سالی و با چه هدفی فعالیت خود را آغاز کرده است؟
آسا پارت در ابتدا با نام شرکت خودرو لنت ایران وجود داشته است. سال ۱۳۶۸ سازمان صنایع گسترش با امکان نیاز سنجی صنعتی و کمبود لنت‌ترمز، این واحد را تاسیس کرد. سال ۱۳۷۱ سفارش خرید و تاسیس سایت در مشهد صورت گرفت. شرکت در مشهد تاسیس و با نام خودرو لنت ایران، فعالیت داشته است. در سال ۱۳۸۱ به مزایده گذاشته و مدیریت آن را واگذار کردند. زمین کارخانه را برای کارهای تجاری وتولیدی داروی توسط هلدینگ شستا نگهداشتند.
ولی ماشین آلات و برند و شرکت را واگذار کردند. ۱۷ درصد از سهام این کارخانه برای بدهی به صنایع دفاع واگذار شد اما بعدها توسط مالک فعلی آن خریداری شد. این واحد صنعتی در سال ۱۳۸۶ راه اندازی و با تحریم های دوره اول مواجه می شود، مجری طرح شرکت‌های آلمانی بودند که کار را نیمه تمام رها و از کشور می‌روند. صرفا آن‌ها ماشین آلات نصب و خط تولید را روشن می‌کنند. سال ۱۳۹۰ مصوب می شود هیچ لنت آزبستی اجازه تولید ندارد، این مساله فشار مضاعف دیگری را به این واحد وارد کرد و منجر به این شد که آسا پارت هیچ وقت به ظرفیت اسمی تولید خودش نرسد.
* ظرفیت تولید شما در سال برای تولید چه مقدار لنت ترمز است؟
ظرفیت آساپارت ۳ هزار و ۵۰۰ تن در سال بعلاوه ۹۰۰هزار قطعه لنت کلاچ است، هیچ خودرو سنگین و سبکی نیست که لنت آن را نتوانیم تولید کنیم. برای تولید صرفا نیاز به یک قالب برای پخت، شناخت فنی از نوع عملکرد لنت برای طراحی فرمول هست و لنت هر خودرویی که بگویید را در کمتر از یک ماه آماده خواهیم کرد، زیرا زیرساخت آن در این واحد فراهم است.
کنار هر شهرک صنعتی یک مسکن مهر صنعتی باید ایجاد شود. این شهرک در حال حاضر ۲۰ هزار شاغل دارد ولی از ۵۰ هزار نفر ظرفیت اشتغال زایی برخوردار است
* عمده مشکل شما به عنوان مدیر این واحد تولیدکننده لنت ترمز که نتوانسته اید به ظرفیت اسمی خود برسید؟ چه مقدار ظرفیت اشتغال زایی دارید؟
نخست بگویم نبود نیروی انسانی کافی در شهرک صنعتی اشتهارد مشکل اصلی است. این کمبود نیرو انسانی در اینجا نفس کار را گرفته است. قابلیت اشتغالزایی ۳۵۰ نفر در سه شیفت وجود دارد. تاکنون با تمام تلاش ها به ۵۰ نفر نیرو انسانی را جذب کردیم. با هر شرایطی حاضر به جذب نیرو شده‌ایم. عمده مشکل این شهرک نیز دور بودن از مراکز جمعیتی است. اگر این شهرک به دلیل بی توجهی مسئولان از بین برود آن را از بین رفتن ثروت ملی می‌توان قلمداد کرد. ماشین آلات خاموش بیشتر از روشن مستهلک می‌شوند. عمده مشکل صنعت در این شهرک نیروی انسانی است. دلیل آن نیز نداشتن سیستم حمل و نقل عمومی و اتصال جمعیت کار به این شهرک صنعتی است.
* به عنوان یک تولیدکننده به نظرتان راه حل تامین نیروی انسانی و کاهش مشکلات در این شهرک چیست؟
کسی که هزینه این زیر ساخت شهرک را به عنوان امید اشتغال ایجاد کرده، حمل و نقل آن را باید ایجاد کند و این موضوع جدیدی نیست، خیامی ها (ایران خودرو)، فاتح (جهان چیت کرج) یا شهربزرگ و صنعتی اراک نمونه قدیمی در ایجاد زیرساخت سکونت گاه صنعتی است. متاسفانه شهرک صنعتی ساختیم اما در کنارش خانه برای کارگر نساختین، تا کارگر دغدغه فاصله و مسافت را نداشته باشد. اگر بخواهیم این شهرک را توسعه اشتغال داد، نیاز مند مسکن مهر صنعتی است. از نظر اشتغال مسکن مهر می خواهد نه سکونت، کنار هر شهرک صنعتی یک مسکن مهر صنعتی باید ایجاد شود. این شهرک در حال حاضر ۲۰ هزار شاغل دارد ولی از ۵۰ هزار نفر ظرفیت اشتغال زایی برخوردار است.
باید پرسید چرا این شهرک مسکن مهر صنعتی ندارد؟ بیاید مسکن مهر صنعتی بسازید و از شهرهای دیگر اینجا را قطب صنعتی و سکونتی کنیم. پیشنهاد می دهم در زمین های مجاورت این شهرک، مسکن مهر صنعتی ایجاد کنند. سازمان گسترش زمانی در اراک مراکز صنعتی ساخت، در کنار آن نیز مسکن ساخت. این مسکن خدمات و بنیه شهری را تقویت می کند.
کائوچو صنعتی (SBR)در کشور تولید می شود اما به عنوان تولیدکننده باید از دلال مواداولیه را بخریم، هیچ بازار ثانویه برای تامین این ماده برای لنت سازها نیست. بازار رسمی و حمایت شده مواداولیه نداریم
* باتوجه به مشکلاتی که تولید لنت ترمز مانند تامین نیروی انسانی و نقدینگی دارد، چه موانع دیگری فعالیت این صنعت را کاهش داده است؟
عمده مشکلی که لنت ترمز در تولید دارد، نبودن و عدم شفافیت مواد اولیه این صنعت است. این صنعت در تامین مواد اولیه به رسمیت شناخته نمی شود. قریب به اتفاق شرکت‌ها در تامین مواداولیه داخلی و خارجی معضل دارند. کائوچو صنعتی (SBR)در کشور تولید می شود اما به عنوان تولیدکننده باید از دلال مواد اولیه را بخریم، هیچ بازار ثانویه برای تامین این ماده برای لنت سازها نیست. بازار رسمی و حمایت شده مواداولیه نداریم.
دوم، تامین نقدینگی این صنعت بالا و با تاخیر برگشت است. از زمان تامین مواداولیه تا تبدیل به قطعه شدن، حداقل ۳۰ تا ۴۰ روز طول زمان نیاز دارد. در قیمت لنت حجم مواد و قیمت مواد اثرگذارترین است. نیروی انسانی و ماشین‌آلات سهم کمتری در تاثیرگذاری قیمت تمام شده دارد. عامل اصلی تاثیرگذاری در تعیین قیمت مواداولیه است، اگر مواداولیه نوسان قیمت داشته باشد قیمت محصول در زمان عرضه چند برابر می‌شود. در بازار داخلی، قیمت مواداولیه انحصاری بوده و قیمت قطعات رقابتی است.
* با توجه به اینکه در زمینه تولید با مشکلات بسیاری مواجه هستید، آیا برای عرضه لنت به بازار هم معضلاتی برای شما به عنوان تولیدکننده وجود دارد؟
شبکه خرده فروشی تحت کنترل لنت سازها نیست، بین صنعت لنت تا بازار عمده فروش داریم. عمده می خرند و می فروشند که همیشه سود آن ها بیشتر است، قیمت تمام شده کارخانه در لیست به مشتری اراده نمی‌شود. سازنده نیز به دلیل نقدنیگی بالا با درصد تخفیفی محصولات را می فروشند. این باعث شده محصول در بازار تحت کنترل تولیدکننده نباشد.
* در حال حاضر با خودروسازان تعامل دارید؟
لنت در صنعت خودرو به عنوان یک قطعه که مرحله دیگری برای تولید دارد شناخته می‌شود، این را باید به مجموعه ساز دیگری بدهیم، ما اغلب یک واسطه تا خودروسازداریم.
*همیشه نسبت به ازدیاد نیروهای ناکارآمد خودروسازان انتقاد می‌شود، چرا این نیروها به سمت قطعه سازی جذب نمی شوند که هم قطعه سازان با مشکلات کمتری مواجه باشند و هم از زیان دهی خودروسازان کاسته شود؟
کارگران خودروسازی در حقوق و دستمزدها با رده بالا قرار دارند. طوری که مشکل خودروسازان، این هست که کارگران در سطح مدیران قطعه ساز حقوق می گیرند. در داخل ایران خودرو و سایپا حقوق ۸ و ۱۰ میلیون عدد بزرگی نیست. ما نمی توانیم کارگری با آن مزایا بگیریم، یکی از دلایلی که صنایع خودروساز ما هیچگاه نمی توانند بهرور شود، دستمزد و هزینه های سربار تولید بالا است. اگر صورت مالی یک شرکت خودروساز را بررسی کنیم نشان می‌دهم متوسط دستمزد نیروی کار چند میلیون هست که کارگر ۴ میلیون بیشتر نمی‌گیرد مابقی در هزینه های مدیریتی پنهان است.
* باتوجه به تولید قابل توجه لنت ترمز در ایران، چرا هنوز تولید زیر پله‌ای داریم؟
سیستم های تولید لنت تقلبی هیچ ساز و کاری برای کنترل کردن ندارد لنت کوب برای کار باید هم کالا و هم لنت کوب شناسنامه دار باشند. در دنیا توسعه یافته بعد از فروش خودرو، لنت اولین و مهمترین قطعه ای است که تغییروتعویض آن باید در شناسنامه خودرو ثبت شود. تا اتفاقی اگر افتاد اول به سراغ لنت بروند. جعل و تقلب در صنعت لنت به شدت در حال افزایش هست، هزینه لنت در سبد خانوار افزایش یافته است. صنعت قطعه سازی و لنت سازی که پر مصرف و یدکی است نیاز به نگاه های عمیق دارد از نظر مسئولیت پذیری کارخانه دارها، فرهنگ سازی مصرف لنت نیاز دارد. شبکه های فرهنگی و... باید ادبیات درست مصرف کردن آن را راه اندازی کنند. لنت ترمز بی کیفیت ۵۰ درصد ایمنی سرنشین و ۵۰ درصد عابر پیاده را به خطر انداخته است. با هر ترمز معیوب و بی کیفیت حداقل دو انسان به خطر می افتند یکنفر پشت فرمان خودرو و یک نفر عابر یا خودرو روبرو به خطر می افتند.
نظر شما