بازار؛ گروه خودرو: خودروسازان بزرگ در دنیا برای حل بحران آلودگی هوا راهکاری‌های مختلفی از جمله جایگزینی سوخت پاک به جای سوخت‌های فسیلی را در دستور کار قرار می‌دهند. در کشور ما نیز براساس زیرساخت موجود بهترین شیوه کنترل و کاهش آلایندگی استفاده از سوخت سی ان جی است. در سال جاری تاکنون خودروسازان موفق به تولید خودروهای دوگانه سوز نشده و از سوی آمار تبدیل خودروها نیز افزایش داشته، این مساله سبب شده که میزان آلایندگی در کلانشهرها به چندبرابر افزایش یابد. در این گزارش سعی داریم، تولید یا تبدیل خودروهای گازسوز را بررسی و به مشکلات آن‌ها بپردازیم
آمار تولید خودروهای گازسوز
همانطور که اشاره شد میزان تولید خودروهای گازسوز در دو شرکت خودروساز بزرگ کشور صفر بوده یا به بیانی بهتر، توقف تولید را سپری می‌کنند. این خودروها در انتظار نهایی شدن استاندارد جدید حد مجاز آلایندگی هستند تا خوردوسازان بتوانند مجدد تولید این محصولات را از سر گیرند. شینده‌ها حاکی از آن است که این استاندارد نهایی شده و در انتظار ابلاغ به خودروسازان است. متولیان انرژی در کشور که حامیان اصلی توسعه خودروهای گازسوز هستند، اهمیت چندانی برای تولید این خودروها در خودروسازی‌ها قائل نیستند. از سوی سیاست افزایش موثر ناوگان گازسوز در کشور با چنین رویکردی اجرایی نخواهد شد. علیرغم وجود دانش فنی و توانایی تولید در خودروسازی‌ها و زنجیره تامین قطعات، متاسفانه متولیان این صنعت ظرفیت بالقوه تولید خودروهای گازسوز و پیشتاز بودن خودروسازی ایران در تولید جهانی را نادیده گرفته‌اند. شاید نیاز باشد تجدید نظری برای تسهیل امر تولید در خودروسازی‌ها انجام شود.
ضعف فنی در خودروهای تبدیلی
درطرح جدید خودروهای تبدیلی ۴۳ هزار خودرو تاکنون مجهز به سیستم سوخت‌رسانی گازسوز شده‌اند. برای هر خودرو ۳۳۰ دلار هزیه جهت نصب کیت گازسوز وجود دارد، اگر دلار را با نرخ روز محاسبه و در عدد ۴۳ هزار دستگاه ضرب کنیم، متوجه خواهیم شد که حدود ۴۰۰ میلیاردتومان تاکنون برای تبدیل خودروهای گازسوز بودجه تخصیص داده شده است. در این میان نکته بسیار مهمی مغفول مانده است، خودروهای تبدیلی آیا تاثیری در کاهش آلایندگی‌های ناشی از احتراق خودروها دارند؟ پاسخ این سوال با بررسی‌های فنی انجام شده توسط خبرنگار خبرگزاری بازار، خیر است. سیستم خودروهای گازسوز در دنیا به چهار نسل تقسیم می‌شود. در طرح تبدیلی که در حال اجرایی شدن برای خودروها بوده، از کیت‌های نسل اول برای خودروها استفاده می‌شود. این سیستم برای خودروهای تبدیلی فاقد استپر موتور بوده و این مورد سبب افزایش میزان آلایندگی خودروهای تبدیلی خواهد شد. مساله که نه تنها کمک به کاهش آلودگی هوا نکرده بلکه زمینه افزایش را نیز فراهم می‌کند. ازسوی واحدالکترونیکی این سیستم را در دنیا دیگر سازنده‌ای تولید نمی‌کند. کیت های نسل ۱ و ۲ و ۳ و ۴ داریم که برای ارزان سازی در طرح بتیدل از کیت های نسل یک استفاده شده است. در کیت های نسل یک آلایندگی پاس نمی کند، در دنیا نیز کسی این کیت را تولید نمی کند. این سیستم فاقد استپر موتور نیز هست. این سیستم استپر موتور ندارد و می گیوند کازسوز است. کشور پاکستان نیز ناوگان گازسوز قابل توجهی دارد، حتی در پاکستان از کیت نسل اول فاید استپر موتور برای تبدیل خودروها استفاده نمی‌شود. شاید نیاز باشد، پیمانکاران این طرح بازبینی در خصوص خودروهای تبدیلی داشته باشند.
آلایندگی بیش از حد مجاز
در طرح تبدیل خودروهای گازسوز به این مساله کمتر دقت می‌شود چه نوع خودروی با چه عمرمفیدی قصد تبدیل را دارد. زمانی که از کیت نسل اول برای خودروهای فرسوده استفاده شود، میزان ضریب آلایندگی‌های مانند ناکس و... در گازهای خروجی از اگزوز افزایش خواهد یافت. این افزایش میزان آلایندگی، سبب شده که سازمان حفاظت از محیط زیست طی تعامل و استعلام از سازمان استاندارد، خواستار بررسی وضع استانداردی خودروهای تبدیلی باشد. زیرا یکی از پارامترهای آلایندگی در خودروهای تبدیل شده ۲۳ برابر بیشتر از حد مجاز است. هرچند که متولیان این طرح تا دی ماه سال جاری فرصت خواهی برای تامین نقدینگی و دریافت استاندارد زیست محیطی داشتند. اما نباید فراموش کرد که این مساله سبب تخریب برندگازسوز در کشور شده و می‌تواند صنعت و مشتریان نسبت به استفاده از آن بد بین کند. سوخت سی ان جی، یک سوخت بالقوه پاک است، زمانی که این سوخت در خودروهای فرسوده یا پیشرانه‌های نامناسب مورد مصرف قرار می‌گیرد، نتیجه آن تولید چندبرابری آلایندگی خواهد بود. نه تنها موجب کاهش آلودگی نخواهد شد بلکه نفس کلانشهرها را نیز خواهد گرفت. خودروسازان بزرگ در دنیا سعی دارند با استفاده از محصولات به روز سوخت سی ان جی را توسعه دهند، اما در کشور با طرح تبدیل تخریب این سوخت را نشانه گرفتند. با این تفاصیل نیاز هست که در خصوص ۴۳ هزار خودروی تبدیل شده بازنگری و بررسی انجام شود.
جایگاه سی ان جی در تولید خودروسازی
باتوجه به تغییر استاندارد حد مجاز آلایندگی برای خودروهای گازسوز، در حال حاضر تولید آن‌ها متوقف بوده که به محض ابلاغ استاندارد جدید، خودروسازان می‌توانند تولید را آغاز کنند. یکی از مشکلات اصلی خودروهای گازسوز، کاتالیست آن‌ها است. یکی از خودروهای پرتیراژ کشور که به تازگی از خط تولید حذف و پیشرانه آن هم چنان مورد استفاده قرار می‌گیرد، نیازمند کاتالیستی خست که ۲۳۴ دلار معادل ۶ یا ۷ میلیون تومان متریال برای تولید نیاز دارد. کاتالیست همین خودرو حدود ۱۵ میلیون تومان خواهد بود تا بتواند استاندارد را پاس کند. زیرا پایه‌های پیشرانه برای سوخت گاز ارتقا نیافته و آلایندگی ناکس آن بسیار زیاد است. خودروسازان نیز با همکاری قطعه سازان در حال تعریف پروژه‌ای برای کاهش هزینه تولید کاتالیست این خودروها هستند. باتوجه به سختگیری بیشتر در استاندارد جدید برای این خودروها، صرفه اقتصادی تولیدشان زیر سوال خواهد رفت. زمانی که سختگیری استاندارد به صورت موقت تولید را متوقف می‌کند، مشتریان در بازار، نیاز خود را با تبدیل مرتفع می‌کنند. ازسوی اگر استاندار تبدیل نیز سختگیرانه شود، به صورت غیرایمن اقدام به تبدیل در بازار افزایش خواهد یافت. بنابراین نیاز است که با حمایت‌های ویژه و استانداردهای منظم و مدون تسهیل تولید را متولیان ایجاد کنند. گفتنی است که در دنیا به صورت موقت تبدیل انجام می‌شود، این درحالی است که تولید متوقف نمی‌شود.
نظر شما