بازار؛ گروه استانها: افغانستان در حال حاضر به دو هزار مگاوات برق برای روشنایی خانه‌ها و به حرکت درآوردن چرخ اقتصاد افغانستان نیاز دارد ولی قادر به تأمین آن نیست و لذا همین موضوع بسیاری از همسایگان را برای به دست گرفتن بازار و صادرات برق به این کشور ترغیب کرده و به‌عنوان رقیب ایران قرار داده است.
در حال حاضر ۷۷ درصد برق مورد نیاز افغانستان از کشورهای ازبکستان، ترکمنستان، تاجیکستان و ایران تامین می‌شود و بااین‌حال ساکنان پایتخت آن هنوز با کمبود برق مواجه هستند، به گفته شرکت ملی برق افغانستان (برشنا)، این کشور برای رفع این نیازمندی سالانه از ایران، ازبکستان، ترکمنستان و تاجیکستان حدود یک هزار مگاوات برق می‌خرد که بیش از ۳۰۰ میلیون دلار هزینه دارد.
میزان برق تولیدشده در داخل افغانستان تنها حدود ۱۹ درصد از نیازمندی این افغانستان را تأمین می‌کند چهار درصد از تولید داخلی از طریق نیروگاه حرارتی و انرژی تجدید پذیر و بقیه نیز در نیروگاه‌های آبی تولید می‌شود.
این در حالی است که ایران به‌واسطه برخوردی از نیروگاه‌های متعدد و هم‌چنین پتانسیل انرژی‌های تجدید پذیر و پاک بستر مناسبی برای سرمایه‌گذاری و تأمین برق موردنیاز این کشور همسایه است.
ظرفیت‌های خدادادی
معاون برنامه‌ریزی و تحقیقات شرکت برق منطقه‌ای خراسان رضوی در گفت‌وگو با بازار پیرامون این پتانسیل بالقوه اظهار کرد: در جنوب خراسان ظرفیت بسیار بالایی در استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر راداریم که ظرفیت تولید ۱۰ هزار مگاوات برای بخش جنوبی خراسان رضوی و خراسان جنوبی در انرژی بادی و خورشیدی را داراست.
بنا بر گفته مهدی علومی، تونل بادی که از سمت هرات به کشور می‌وزد، دارای یکی از بهترین ظرفیت‌های جهانی ازلحاظ شدت و مدت وزش بادها را داراست.
وی عنوان کرد: در بحث انرژی خورشیدی نیز به دلیل ویژگی جغرافیایی بالقوه این مناطق ظرفیت بالایی در تولید انرژی را داراست تا جایگزین مناسبی برای سوخت‌های فسیلی باشند زیرا قیمت سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدید پذیر روند کاهشی دارد که نیازمند توجه ویژه از جهت به‌صرفه بودن این منابع دارد.
سرمایه‌گذاری برای تولید برق
معاون برنامه‌ریزی و تحقیقات شرکت برق منطقه‌ای خراسان هم‌چنین اظهار کرد: خوشبختانه، استان‌های خراسان رضوی، خراسان شمالی و خراسان جنوبی باوجود زمینه مناسب اقلیمی، تابش آفتاب و وزش باد در بیشتر مناطق و اکثر روزهای سال، قابلیت خوبی در تولید انرژی‌های نو و پاک دارد.
علومی بیان کرد: در تمام مناطق این سه استان حدود ۳۰۰ روز تابش خورشیدی وجود دارد که این میزان در خراسان جنوبی حتی از این هم بیشتر است و به‌طور مثال در شهرستان بیرجند مقدار تابش ۵.۶ (کیلووات ساعت بر مترمربع در هرروز) است درحالی‌که این عدد برای شهرستان مشهد حدود ۴.۴ و شهرستان بجنورد حدود ۴.۶ (کیلووات ساعت بر مترمربع در هرروز) است.
وی ادامه داد: باوجود پتانسیل بسیار بالای استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر در این استان، هنوز موفق به استفاده مطلوب از این ظرفیت به دلیل هزینه‌های بسیار بالای سرمایه‌گذاری و عدم امکان واردات توربین‌های بادی به دلیل تحریم‌های ظالمانه، نشدیم .
بهره‌گیری از انرژی‌های پاک نیاز به مشوق‌های سرمایه‌گذاری، ارائه تسهیلات با کارمزد اندک و تأمین زیرساخت‌های لازم دارد. اگرچه وزارت نیرو سیاست‌های تشویقی برای سرمایه‌گذاری در حوزه انرژی‌های پاک را دنبال می‌کند و با تعیین نرخ‌های خرید تضمینی برق به دنبال حمایت از این نوع سرمایه‌گذاری است اما توسعه بهره‌مندی از این نعمت خدادادی نیازمند توجه بیشتر سیاستمداران برای جلب حداکثری سرمایه‌گذاری در این حوزه است.
صادرات برق افغانستان
معاون برنامه‌ریزی و تحقیقات شرکت برق منطقه‌ای خراسان بابیان اینکه سال گذشته ۶۸۵ میلیون کیلووات ساعت برق به افغانستان صادر شد اظهار کرد: صادرات برق به آن کشور ۱۲۰ مگاوات است اما به‌طور میانگین از این استان ۸۰ مگاوات برق به افغانستان صادر می‌شود.
مهدی علومی بابیان اینکه هم‌اکنون روی خط ۱۳۲ کیلوولت و ۲۰ کیلوولت استان خراسان رضوی برق به افغانستان صادر می‌شود اضافه کرد: از سال گذشته پیگیری برای افزایش ظرفیت صادرات برق به افغانستان آغاز و مجوزهایی برای ایجاد خط انتقال و پست برق در داخل ایران و داخل افغانستان گرفته شد که شامل دو پست ۴۰۰ کیلوولت در ایران و یک خط انتقال بود.
از سال گذشته پیگیری برای افزایش ظرفیت صادرات برق به افغانستان آغاز و مجوزهایی برای ایجاد خط انتقال و پست برق در داخل ایران و داخل افغانستان گرفته شد که شامل دو پست ۴۰۰ کیلوولت در ایران و یک خط انتقال بود
وی بیان کرد: درصورتی‌که خط انتقال و نیروگاه داخل کشور افغانستان توسط بخش خصوصی ساخته و این امکان فراهم شود که نیروگاه‌های بخش خصوصی مستقیماً با دولت افغانستان ارتباط برقرار کرده و به‌صورت مستقیم برق را به افغانستان ترانزیت کنند می‌توان احداث پست و خط انتقال را در داخل ایران به‌سرعت انجام داد و افزایش صادرات برق به افغانستان را محقق کرد.
مشکلات صادرات برق به ترکمنستان
علومی درباره ترکمنستان نیز گفت: یک خط انتقال ۲۳۰ کیلوولت از ترکمنستان به ایران وجود دارد که نزدیک به سه سال قطع بود اما دوباره امسال برق‌دار شد.
وی ادامه داد: یک خط انتقال ۴۰۰ کیلوولت نیز از سال ۱۳۸۴ از مشهد به سمت سرخس ایجادشده که از طریق آن می‌توان برق ورودی از ترکمنستان را به مشهد منتقل کرد، احداث یک خط انتقال دیگر از سرخس به خواف در دستور کار بود که چون طرف ترکمنستانی در کامل کردن خط انتقال خود به طول ۳۰ تا ۴۰ کیلومتر همکاری نکرد احداث این خط مسکوت ماند.
سرخس بهترین مکان برای تولید برق خورشیدی
مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی سرخس نیز بابیان اینکه سرخس بهترین مکان برای تولید برق خورشیدی به سبب برخورداری از شرایط ویژه آب و هوایی است و در صورت ارائه برنامه مدون به سرمایه‌گذاران می‌توان تولید برق خورشیدی را در این منطقه توسعه داد.
احمد صادقی گلمکانی افزود: تاکنون حداقل بیش از ۲۰ سرمایه‌گذار برای سرمایه‌گذاری در خصوص نصب پنل های خورشیدی در سرخس اعلام آمادگی کرده‌اند.
وی اظهار داشت: یک نیروگاه برق در سرخس نصب است که در تابستان ۷۵ مگاوات برق تولید می‌کند اما یک پست ۴۰۰ کیلوولت برای خط انتقال مشهد به سرخس نیز در آن منطقه استقراریافته که ظرفیت اسمی آن ۵۰۰ مگاوات است و می‌توان مازاد برق را صادر کرد.
فرصت طلایی
ایران به‌واسطه برخوردی از نیروگاه‌های متعدد و هم‌چنین پتانسیل انرژی‌های تجدید پذیر و پاک بستر مناسبی برای سرمایه‌گذاری و تأمین برق موردنیاز این کشور همسایه است لذا امکان حضور بخش خصوصی در پروژه‌های برقی افغانستان، فضای مثبت کسب و کار و اشتغال برای فعالان این صنعت را ایجاد کرده است.
از همین رو فعالان صنعت برق ایران می‌توانند از این فرصت فراهم شده برای حضور در پروژه‌های کشور افغانستان گامی در جهت آبادی و راحتی مردم این کشور بردارند و در ارزآوری و تولید ثروت ملی نیز سهیم شوند.
نظر شما