اسدالله خسروی؛ بازار: بانک ها به عنوان مهمترین بنگاههای اقتصادی کشور نقش بسزایی در پیشبرد اهداف اقتصاد کشور دارند، نقشی که درصورت همیاری و همگامی آنها با بخش تولید می تواند تحول خاصی را در توسعه کشور به جای گذارد. اما از آنجایی که سیستم بانکی تا حدودی ی از رسالت کاری خود فاصله گرفته و فقط بدنبال کسب سود و سرمایه گذاری غیر مستقیم در بازارهاست، بنابراین به طور کامل نتوانسته اند در این مسیر به خوبی نقش آفرین شوند.
پس از کاهش نرخ سود بانکی از ۲۰ تا ۲۲ درصد به ۱۵ درصد در سالجاری بخش عمده سپردها یا ازسیستم بانکی خارج و به بازارهای موازی چون بورس، سکه، ارز و خودرو رفت و یا اینکه سپرده گذاران پس از سر رسید قرادادهای بلند مدت و یا میان مدت خود با بانک ها با تغییر نوع سپرده گذاری از سپرده گذاری بلند مدت چند ساله به کوتاه مدت جاری تبدیل کردند تا دسترسی آنها به پول برای سرمایه گذاری در بازارهای سودآور راحت شود.
سپرده های بانکی که به بازار سرمایه، سکه و ارز رفت
این اقدام که ناشی از سیاست گذاری غلط سیاست گذاران پولی بود موجب شد تا سیل نقدینگی که تا دیروز در سیستم بدون ریسک بانکی بود به سمت بازار سرمایه، ارز و سکه روانه شود و این بازارها را نابود کند. طوری که شاخص ها در بازار سرمایه در بهار و نیمه نخست تابستان امسال پس از رشد هیجانی و توهمی چندین ماهه مرز ۲ میلیون واحد را را رد کرد اما سیر نزولی آن در اوسط فصل گذشته شروع و اکنون با سقوطی آزاد به حدود ۱ میلیون ۳۰۰ هزار واحد رسیده است. البته افت شاخص ها در این بازار مهم سرمایه مردم به باد فنا داده است همچنان ادامه دارد. از طرفی نیز ورود نقدینگی به بازار ارز و سکه طی این مدت بازار این کالاها را آشفته کرد.
بازاری که با نوسان شدید قیمتی همراه است و نرخ دلار را ۳۰ هزار تومان و سکه را ۱۶ میلیون تومان کرد. تاثیر گرانی ارز به عنوان کالاهای سرنوشت ساز در اقتصاد کشور و خانوارها، موجب شده است تا ارزش پول ملی ایران روز به روز از دست بروند و سفره های مردم بسیار کوچک شود. به گفته اقتصاددانان و کارشناسان بازار در چنین شرایطی اما بانک ها در شرایطی که بازار سرمایه پول پاشی می کرد، توانستند با سرمایه گذاری غیر مستقیم از طریق شرکت های زیر مجموعه سودهای سرشاری را نصیب خود کنند و با افت شاخصها خیلی زود خود را از این مهلکه نجات دهند.
بانک ها در شرایطی که بازار سرمایه پول پاشی می کرد، توانستند با سرمایه گذاری غیر مستقیم از طریق شرکت های زیر مجموعه سودهای سرشاری را نصیب خود کنند و با افت شاخصها خیلی زود خود را از این مهلکه نجات دهند
با این وجود بانک ها در موقعیتی که همه بازارهای سرمایه گذاری با نوسان و آشفتگی همراه بودند توانستند شرایط مناسبی را سپری کنند. شرایطی که آنها از طریق ارایه خدمات کم زحمت به سود های سرشار رسیدند.
بانک ها از محل چرخش پول سود مناسبی می کنند
مدیرعامل اسبق بانک اقتصاد نوین در گفتگو با " بازار" درباره اینکه سیستم بانکی به دلیل نرخ پایین سود بانکی و کاهش شدید سپرده گذاران، چگونه خود را سر پا نگه داشته است، گفت: اگرچه کاهش نرخ سود بانکی بین سرمایه گذاران و بازار پول فاصله انداخته است اما بانکها از محل چرخش نقدینگی در اقتصاد کشور و کسب کارمزد ها و خدمات بانکی درآمد کسب می کنند. طبق گزارشات موجود حجم نقدینگی در کشور از شهریور ماه سال گذشته تا کنون بیش از ۳۶ درصد رشد کرده است که بخش عمده آن در سیستم بانکی است.
فرید ضیاالمالکی خاطرنشان کرد: با کاهش نرخ سود بانکی و خروج سپرده ها از بانک ها خیلی از سپرده گذاران حسابهای بلند مدت خود را به حساب ماه شمار یا همان جاری تغییر دادند به نوعی که اکنون فعالیت بانک ها از حالت شبهه پول بسمت پول رفته اند و از این طریق با رسوب پول حسابهای جاری، کسب سود حاصل می شود.
وی با بیان اینکه جایگاه نقدینگی بانک هاست، تصریح کرد: ازآنجایی که اکنون پول نقد در فعالیت های اقتصادی و روزمره کارکرد آنچنانی ندارد و همه سرمایه ها بصورت سپرده جاری نزد بانک هاست، از طرفی نیز مردم با ابزارهای نوین خدمات نوین بانکی چون اینترنت بانک، موبایل بانک و کارتهای بانکی استفاده می کنند بنابراین بانک ها از محل خدمات دهی بانکی به مردم کسب سود می کنند.
ازآنجایی که اکنون پول نقد در فعالیت های اقتصادی و روزمره کارکرد آنچنانی ندارد و همه سرمایه ها بصورت سپرده جاری نزد بانک هاست، از طرفی نیز مردم با ابزارهای نوین خدمات نوین بانکی چون اینترنت بانک، موبایل بانک و کارتهای بانکی استفاده می کنند بنابراین بانک ها از محل خدمات دهی بانکی به مردم کسب سود می کنند
این کارشناس بانکی اضافه کرد: تا زمانی که نرخ سود بانکی کمتر از نرخ تورم در کشور باشد و سیاست گذاران و تصمیم گیران اقداماتی را در جهت تغییر نرخ سود انجام ندهند بی تردید سپرده گذاری در بانک ها کاهش یافته و سرمایه گذاران بازارهای سودآور دیگری را برای سرمایه گذاری به جای سپرده گذاری در بانک ها انتخاب می کنند.
تبدیل حساب های بلند مدت به جاری به نفع بانک ها بود و آنها از این طریق سودهای خوبی حاصل می کنند
همچنین آلبرت بغزیان اقتصاددان و استاد دانشگاه تهران در گفتگو با «بازار» درباره اینکه وجود نقدینگی چه مزایا و یا محاسنی را برای بانک ها دارد گفت: هر آنچه نقدینگی در کشور وجود دارد و یا رشد کند این حجم نقدینگی به نوعی به سیستم بانکی برمی گردد، به طور مثال اگر با کاهش نرخ سود بانکی پولهای از بانک خارج و به بازار سرمایه و یا ارز و سکه برود بالاخره این پول به حساب شرکت های کارگزاری و یا حساب فعالان اقتصادی می رود که این حسابها در سیستم بانکی است. اما با تغییر حسابهای بلند مدت به جاری نه تنها بانک ها با کاهش هزینه مواجه می شوند بلکه از طریق رسوب پولی که درسیستم بانکی می ماند سود می کنند.
تراکنش های سودآور
وی با بیان اینکه چرخش پول در فعالیت های اقتصادی از طریق بانک ها انجام و بانک ها با ارایه خدمات نوین در قالب بانکداری الکترونیکی سودهای زیادی را کسب می کنند، اظهارداشت: تراکنش های چند صد میلیونی در کنار فعالیت های بین بانکی و نیز خرید اوراق دولتی و... برای بانک ها درآمدزاست.
این اقتصاددان خاطر نشان کرد: زمانی که حجم نقدینگی در کشور بالاست حجم تبادلات پول هم بالا می رود و این چرخش نقدینگی (ضریب افزایش پولی) در سیستم اقتصاد کشور چند برابر می شود حال از آنجایی نقدینگی در اقتصاد به جریان می افتد این جریان نقدینگی از طریق سیستم بانکی انجام شده که به نفع بانک هاست.
نظر شما