بازار؛ گروه خودرو: لنت ترمز به عنوان یکی از قطعات مصرفی مهم در خودرو شناخته می شود که کیفیت در آن نقش مهمی در کاهش حوادث رانندگی و حفظ سلامت سرنشینان یک خودرو و محیط زیست دارد؛ با این حال این روزها با افزایش قیمت محسوس لوازم یدکی و هزینه های تعمیر نسخه های کم کیفیت و حتی تقلبی آن در بازار مشهور به چراغ برق تهران افزایش یافته است. معضلی که موجی از نگرانی را در بین مالکان خودروها به وجود آورده است؛ چرا که نمی دانند محصولی که خریداری می کنند از کیفیت کافی برخوردار است؟ در همین راستا به سراغ علی لاجوردی، پدرصنعت لنت ترمز کشور، اولین تولیدکننده لنت بدون آزبست در ایران و عضو هیات مدیره انجمن صنایع لنت ترمز و کلاچ رفتیم که در ادامه گفت و گوی بازار با وی را خواهید خواند.
* سال‌هاست در تولید لنت ترمز فعالیت دارید و به خاطر نوآوری هایی که در حوزه فعالیت خود انجام داده اید به عنوان پدر صنعت لنت ترمز کشور شناخته شده اید، بنابراین با شناختی که از مشکلات و موانع تولید این قطعه مصرفی دارید بفرمایید اکنون تولیدکنندگان با چه مشکلاتی مواجه هستند؟
در شرایط فعلی دلایل عدیده‌ای سبب ایجاد چالش برای تولید شده است، به طور مثال امروز مواد اولیه برای بسته بندی با قیمت های چند برابری نیز یافت نمی شود، مواد اولیه‌ای که از طریق شرکت ها و سازمان های دولتی باید خریداری شود. علاوه بر این اگر ماده‌ای نیز موجود باشد به جای عرضه مناسب از طرق نادرست به دست تولید کننده می رسد؛ برای مثال ماده اولیه‌ای مانند کائوچو که تشکیل دهنده اصلی و استراتژی لنت ترمز است، توسط پتروشیمی و بورس عرضه می‌شود تا دو ماه پیش با قیمت ۱۶ هزار تومان خریداری می کردم.
اما امروز باید آن را از دست دلال با قیمت هر کیلو ۶۰ هزار تومان باید خریداری کنم. این موضوع را به عنوان یک تولید کننده نمی دانم به چه کسی باید توضیح دهم. هنگام بیان این مشکلات برای مسئولان، چالش‌ها را به تحریم ارتباط می‌دهند، این درحالی است که خود تحریمی بیشتر از هر چیز دیگر مشکل ایجاد کرده است. چرا ماده اولیه‌ای که ساخت داخل هست را تولید کننده با قیمت چند برابری باید از دلال تهیه کند؟ ورق آهن را که سال گذشته حدود ۶ هزار تومان خریداری می‌کردیم را امروز باید ۱۸ تا ۲۰ هزار تومان خریداری کرد. مشکلات تولید در شرایط فعلی فقط مواد اولیه است.
بانک مرکزی از تولید حمایت نمی‌کند، همچنین با هزار دردسر مواداولیه را تامین و به گمرک کشور می‌رسانیم، گمرک اجازه ترخیص نمی‌دهد و هر دو مانع تولید شده‌اند
* در بخش واردات مواد اولیه مورد نیاز تولید قطعات خودرو نیز چالش‌ها و انتقاداتی وجود داشت، شما با چه معضلاتی در این زمینه مواجه هستید؟
اگر مواد اولیه وارداتی برای تولید نیاز داشته باشیم، با هزار ترفند با چالش‌های ارزی تامین بودجه آن را انجام می‌دهیم. اگر ارز را نیز تامین کنیم و آن را به صراف برای حواله دهیم، متاسفانه آن را برداشته و حواله نمی‌کنند. با این شرایط تولید کنندگان به جای تولید باید به دنبال نیازهای اولیه خود باشند، از همین رو باید از بانک مرکزی پرسید چرا قصد حمایت از تولید را ندارد؟ چرا بانک مرکزی صراف را معرفی و آن را به عنوان زیر پوشش خود معرفی می‌کند؟
متاسفانه هزار و یک مشکل مشابه این را داریم، به حدی مشکلات وجود دارد که تولید یکی از آن‌ها است. اگر شعار امسال جهش تولید است، با این شرایط جهش تولید امکان پذیر خواهد شد؟ با هزار دردسر مواد اولیه را تامین و به گمرک کشور می‌رسانیم، گمرک اجازه ترخیص نمی‌دهد. با فشارهای دولت به گمرک دستور داده شده که تا آماده سازی اسناد حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد آن را از گمرک ترخیص کرد. این مشکلی هست که در پیش تولید کننده وجود دارد. مشکل اساسی دیگر این هست که تعدد برند لنت ترمز، از کارگاه‌های زیر زمینی تولید می‌شود.
* آیا به بازار لوازم یدکی برای قطعات ایمنی مانند لنت ترمز بازرسی و بررسی وجود دارد؟
در بازار فعلی نهاد یا شخصی وجود ندارد که به بازار مراجعه کند و انواع لنت ترمز موجود در مغازه را مورد بررسی قرار دهد و تا شناسنامه آن را بررسی کند و قیمت و تولید آن را مشخص کند. متاسفانه چنین ویژگی وجود ندارد و گاهی مشتریان نیز تحت عنوان برند های خارجی اقدام به خرید می کند. از سوی برند های معتبر لنت ترمز را نیز دست خوش تقلب قرار می دهند. هیچ کس به این موضوع بررسی و آن را پیگیری نمی کند.
اگر رزین را با هر پودری مخلوط و آن را در قالب بریزید، به شکل لنت ترمز ساخته خواهد شد اما سوال اینجاست آیا این لنت ترمز است؟ گاهی سودجویان برای اغنا مالی اقدام به تولید لنت ترمز با هر ماده ای می کنند، در صورتی که لنت ترمز باید مشخصه های خاص خود را داشته باشد. متاسفانه محدوده استاندارد لنت ترمز نیز بسیار باز است.
* کیفیت قطعات تولید شده با توجه به شرایط فعلی در بازار چگونه است؟ آیا دچار تنزل کیفیت شده است؟
اگر رزین را با هر پودری مخلوط و آن را در قالب بریزید، به شکل لنت ترمز ساخته خواهد شد. اما سوال اینجاست آیا این لنت ترمز است؟ گاهی سودجویان برای اغنا مالی اقدام به تولید لنت ترمز با هر ماده‌ای می‌کنند. در صورتی که لنت ترمز باید مشخصه‌های خاص خود را داشته باشد. متاسفانه محدوده استاندارد لنت ترمز نیز بسیار باز است. لنت ترمزی که عمر مفید آن ۸۰ تا ۱۰۰ هزار کیلومتر هست، تفاوت فراوانی با لنت ترمزی دارد که عمر آن ۵ هزار کیلومتر است.
به تازگی لنت ترمزی به بازار عرضه شده که قیمت آن یک دهم قیمت‌های لنت معتبر است، مصرف کننده نیز نمی داند که در شرایط جاده‌ای متفاوت ممکن است با کاهش ایمنی مواجه شود.
* باتوجه به اینکه تولید لنت ترمز با مشکل مواجه است، آیا باید واردات آن انجام شود یا نیاز داخل را تولیدکنندگان تامین خواهند کرد؟
تامین لنت ترمز به اندازه کافی در کشور وجود دارد و به دنبال بازارهای صادراتی هستیم. تنها عاملی که سبب مشکل برای تولید کننده شده، نوسان قیمت ارز است. اگر قیمت ارز افزایش یابد، توزیع کننده این قطعه آن را در بازار انبار کرده و این مورد را به دلیل نگرانی از تولید انجام می دهد. به گونه‌ای که سفارش را درحال حاضر می‌دهند، به سرعت سفارش دیگر را نیز ثبت می‌کنند. این مورد سبب ایجاد اندکی کمبود در بازار شده است.
در گذشته نه چندان دور این مورد را توزیع کننده به محض دریافت قطعه به فروش می رساند. به دلیل اینکه امنیت اقتصادی وجود ندارد، فروشنده آن را برای فروش در روز دیگر آماده می‌کند. حدود ۳۵ تولید کننده مجاز این قطعه وجود دارد که امکانات تولید آن‌ها هر روز افزایش می‌یابد. از زمانی که واردات لنت ترمز محدود شد، سفارش ماشین الات و مواد اولیه برای توسعه داده است. این مورد غیر از کارگاهی زیرزمینی است. بسیاری از وارد کنندگان امروز به سمت تولید رفتند، درحال تولید یا در آینده تولید خواهند کرد.
تامین لنت ترمز به اندازه کافی در کشور وجود دارد و به دنبال بازارهای صادراتی هستیم، تنها عاملی که سبب مشکل برای تولید کننده شده، نوسان قیمت ارز است، اگر قیمت ارز افزایش یابد، توزیع کننده این قطعه آن را در بازار انبار کرده و این مورد را به دلیل نگرانی از تولید انجام می دهد
* همکاری شما با خودرو سازان به چه شکل است؟ آیا مطالبات خود را از خودرو سازان به موقع دریافت کرده اید؟
مجموعه ما از اوایل انقلاب تنها تولید کننده لنت ترمز بود که هرچه تولید می کردیم، به شرکت تهیه و توزیع قطعات ایران خودرو می دادیم. قرارداد هایی با تیراژ های مختلف داشتیم تا اینکه تولیدکنندگان دیگر نیز شروع به کار کردند، خودرو سازان پس از آن شرایط برای خرید از ما اعلام کردند. در حقیقیت ما برای هر دو خودرو ساز تنها تولیدکننده اصلی بودیم، فاصله با خودرو سازان سبب شد که همکاری کاهش یابد. این عامل منجر به این شده که از چند سال پیش تا کنون پرداخت مطالبات ما را انجام ندهند.
هر وقت برای دریافت مطالبات مراجعه کردیم، اعلام کردند ابتدا قطعه دهید، تا پرداخت انجام شود. قبول می کنیم قطعه دهیم تا مطالبات را دریافت کنیم، اما چند برابر مطالبات قطعه می خواهند، این سیاست خودرو سازان و خدمات پس از فروش آن ها است. امروز به اقتضا سن و عدم نیاز پیگیر آن نیستم. خودرو سازان کم لطفی دارند در حق قطعه سازان، حدود ۸۰ درصد قطعه به بازار خدمات پس از فروش ارائه و ۲۰ درصد نیز به شرکت های مجموعه ساز و تابع خودرو سازان ارائه می دهیم.
* چند درصد قیمت لنت ترمز و تولید آن در سال جاری افزایش داشته است؟
قیمت لنت ترمز حدود ۲۵ تا ۳۵ درصد افزایش یافته است و این افزایش قیمت قطعه نیز به دلیل نوسان ارز و مواد اولیه رسوب کرده در گمرک بوده است. هزینه‌های تولید اعم از نیروی انسانی و تجهیزات نسبت به مواد اولیه چندان افزایش نداشته است. تعیین قیمت مواد اولیه نیز در دست بخش دولتی است که عامل افزایش شده است.
* چه پیشنهادی برای وزیر فعلی در جهت تسهیل امر تولید دارید؟
وزیر فعلی وعده و وعید فراوان داده است. به هرحال تا وزیر بخواهد به روش سیستم آشنا شود با توجه به زمان کوتاهی که از دولت مانده به نظر نمی رسد گشایش خاصی در زمینه مشکلات ایجاد کند. این درحالی است که تجربه نشان داده هر وزیر جدیدی که روی کار می‌آید ابتدا زمان بسیاری را صرف زیر سوال بردن وزیر قبلی خود خواهد کرد. با این حال به عنوان یک تولیدکننده قطعات خودرو پیشنهاد می دهم برنامه کاری اش را براساس فرمایش مقام معظم رهبری در خصوص شعار امسال در خصوص تحقق جهش تولید انجام دهد؛ هرچند وی تنها تصمیم گیرنده نیست.
نظر شما