بازار؛ گروه خودرو: کیفیت قطعات و توسعه قطعه‌سازی در سال جاری به دلیل افزایش جبر تحریم‌ها، کرونا و چالش‌های تولید خودروسازی بیش از گذشته مورد توجه بوده است. توجهی که با کاهش تیراژ تولید و افزایش خودروهای کف به دلیل کسری قطعات، نقش قطعه‌سازی را پر اهمیت‌تر در صنعت نشان داد. نقشی که با عدم پرداخت به موقع مطالبات از سوی خودروسازان زمینه تضعیف شدن تولیدکنندگان قطعات و نارضایتی مشتریان فراهم شده است. گاهی شنیده می‌شود به دلیل عدم ارتباط قطعه‌سازان با زنجیره تامین خودروسازان خارجی در کنار نبود تبادل دانش فنی، سبب تنزل کیفیت و عدم توسعه شده است.
نبود برنامه ازسوی خودروسازان
دبیرانجمن صنایع همگن قطعه‌سازان کشور با اشاره به اینکه بحث قرار داشتن در زنجیره تامین خودروسازان مطرح بین المللی منتفی است، گفت: تقریبا همه خودروسازان بین المللی حتی چینی‌ها از تحریم‌های آمریکا تبعیت کردند، براین اساس تولیدکنندگان داخلی پیش از این حرکتی را جهت صادرات قطعات شروع کرده بودند. در خصوص تعامل و همکاری‌های تکنولوژی و دانش فنی ارتباطات همچنان وجود دارد. هرچند که صادرات چندانی از ایران انجام نمی‌شود، همین مقدار صادرات نیز محدود به کشورهای است که خودرو ایرانی به آن جا صادر شده است.
آرش محبی‌نژاد ضمن بیان اینکه صادر کننده‌های داریم که برای بازارهای یدک کشورهای که محصولات داخلی در آن وجود دارد یا برای خودروهای دیگر قطعه تولید و ارسال می‌کنند، اظهار داشت: در کشورهای مانند عراق، سوریه و آذربایجان و روسیه که خودروهای ایرانی صادر شده، ارسال قطعات کم و بیش وجود دارد.
وی با اشاره به اینکه تکنولوژی و دانش فنی به دلیل حجم مراوده و مبادله آن چنان زیاد نبوده و بخش خصوصی نیز روش‌های یافته که مغزافزار را نمی توان تحریم کر، ادامه داد: تربیت مغز و انتقال دانش مانند کالا نیست که از گمرک مشهود باشد، بلکه جز دارایی هایی نامشهود است که صنعت قطعه سازی همچنان از آن استفاده می کند. در این بحث باید اشاره داشت که واردات کالا نیز مانند صادرات مشکل دارد. اما باید ذکر کرد که دانش فنی همچنان مبادله شده و قطعه سازان نیز کارهای انجام داده است.
محبی نژاد با اشاره به اینکه، قطعه سازان در تامین نیازهای روزمره و تولید روزمره مشکل داشته و توانایی دریافت مطالبات از خوردوسازان را ندارند، افزود: در چنین شرایطی اولویت مهم تولیدکنندگان بحث تحقیق و توسعه و پروژه نخواهد بود. انتظار حداقلی ما از خودروسازان برنامه تصویه مطالبات معوق را برای قطعه سازان روشن کنند، در حال حاضر به دو خودروساز که چندهزار میلیارد تومانی ضرر می‌کنند و توان باز پرداخت مطالبات قطعه سازان را ندارند. براین اساس قطعه‌سازان نیز برنامه‌ای هم در دست برای دریافت مطالبات ندارند، استمرار فعالیت قطعه سازان با ابهام مواجه است و چشم انداز مشخصی نداریم.
دبیرانجمن صنایع همگن قطعه‌سازان کشور در خصوص کیفیت اظهارداشت که کیفیت به صورت نسبی حفظ و بخشی نیز ارتقا یافته است. بخشی از این موضوع با از خودگذشتی و همت قطعه سازان که حتی حاضر به تولید با زیان بودند، انجام شد. قطعه سازان اصیل حاضر نشدند که کیفیت را حتی به قیمت زیان کاهش دهند. بخشی را نیز خودروساز حاضر است تحمل کند. هرچند که خودروساز نیز قیمت قطعاتی را باید پرداخت کند که کیفیت حداقلی داشته و متضرر است. اینجا می توان گفت بیشترین ضرر را قطعه ساز تحمل کرده، خودروساز هم این میان قسمتی از قراردادهای قطعه سازان را به روز و تعدیل قیمت ها را براساس نرخ روز پذیرفته و در حساب ها نشانده است. میتوان گفت که این بار کیفی را به دوش کشیده که هم استمرار کیفیت و هم تولید را مد نظر داشته است. حداقل میتوان گفت شاهد کاهش کیفیت نبودیم و ارتقا کیفیت نیز داشتیم.
وی در خصوص قراردادهای قطعه‌سازان و خودروسان اعلام کرد: تعداد معدودی از قطعه سازان توانستند با رضایت یا بی رضایت، با خودروسازان همکاری داشته باشند. بخشی دیگر در فشار خودروساز مجبور به پذیرش نظر تحمیلی خودروسازان به قیمت یا توافقات مالی هستند. اگر همین را هم قبول نکنند مطالبات روز به روز افزایش و مشخص نیست قیمت‌های پایین قطعات چه زمانی در حساب نشانده شود. ولی بخش عمده قطعه سازان نتوانستند به توافق اولیه برای تغییر قیمت و اصلاح قیمت برسند. اصلاح قرار دادها، با خودروسازان یک طرفه است و مصالح قطعه سازان در آن لحاظ نشده است. خودروسازان نیز برای همکاری با قطعه سازان تضمین‌های سنگینی را دریافت می‌کنند که هر زمان مایل باشند به اجرا گذاشته و مشکل می سازند. تعهدات یک طرفه قطعه ساز در قبال خودروساز رعایت می‌شود ولی تعهد خودروساز که پرداخت به موقع مطالبات قطعه ساز است انجام نمی‌شود، این درحالی است که هیچگونه جریمه و تبعات برای خودروساز ندارد.
محبی نژاد با بیان اینکه جلسات متعددی با وزیرصمت داشته‌اند، افزود: وزیر صمت تا کنون وارد فاز اجرایی نشده و برنامه‌های که ما می دانیم و نشست‌های که داریم آن را مثبت ارزیابی می‌کنیم. حسن فعلی کار وزیر صمت تا کنون، استفاده از متخصصین و مشاورین صنعت خودرو به طور کامل است. ارتباط خوبی نیز با تشکل ها شروع کردند، اشراف خوبی به مشکلات صنعت خودرو قطعه سازی دارند که چهارچوب برنامه هایش قابل دفاع برای اصلاح است.
تحریم فرصتی برای خودباوری و رسیدن به دانش فنی مطلوب است، بنابراین باید در کشور ظرفیت را ایجاد کرد هرچند که مدیران اعتقاد ندارند. میتوان همه قطعات جدید را در داخل کشور تولید کرد اما این مساله نیاز به مدیریت کلان کشوری دارد
خودباوری عامل اصلی پیشرفت
یک عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت نیز با اشاره به اینکه در ارتباط با خارج از کشور، مزایایی و نکاتی وجود دارد، گفت: در بحث تولید قطعات باید بتوانیم به خودباوری برسیم که قطعه‌سازان و خودروسازان به توانمندی داخلی دست یابند. همه خودروسازان دنیا در مقطعی از زمان با شرکت‌های بزرگ جوینت ونچر بودند، با گذشت زمان به بلوغ مورد نیاز رسیدند.
ابوالفضل خلخالی ضمن اشاره به اینکه مدیریت صنعت خودرو به گونه‌ای بوده که وابستگی همیشه وجود داشته است، ادامه داد: فضای تحریم فرصتی را ایجاد کرده که تولیدکنندگان قطعات خودرو و خودروسازان کیفیت محصولات خود را افزایش دهند، افزایشی که می‌تواند به کمک طراحی و تولید داخلی و با ایجاد سازمانی این موضوع قابل انجام است. فقط باید توجه داشت که مسائل اقتصادی خودروسازی را بتوان مدیریت کرد، میتوان از خودروسازان و قطعه‌سازان انتظار داشت که دانش فنی را توسعه دهند و وابستگی را از خارج کشور کم کنند.
این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه ارتباط با دنیا قسمت دانش فنی آن، ارتباطی نیست که قابل محدود کردن باشد، افزود: دانشگاه و مراکز تحقیقاتی در سطح بین الملل در سطح دانش فنی قابلیت همکاری دارد. قطعه سازان چینی تکنولوژی خود را منتقل نمی‌کنند، در زمانی که تحریم نیز وجود نداشت نکات تکنولوژی خود را انتقال نمی دادند و باید قطعه ساز خودجوش آن را به دست گرفته و داخلی سازی می‌کرد. بنابراین تولیدکنندگان داخلی به این نتیجه رسیدند که تولید را مشروط بر داشتن مزیت اقتصادی انجام دهند که این مساله نیز گره خورده با دانش فنی است. این مساله نیز در شرایط تحریمی یا غیر تحریمی فرقی ندارد، بلکه باید از پتانسیل داخلی استفاده کرد. در زمان تحریم بیشتر مجاب به حرکت در این جهت خواهیم بود، قطعه سازان و دانشگاه‌ها مشروط بر سرمایه گذاری ظرفیت توسعه دانش فنی در کشور دارند.
وی ادامه داد: تمام قطعاتی که در دنیا تولید می‌شود با هر تکنولوژی میتوان در کشور دانش فنی آن را توسعه داد. هرچند که باید مزیت اقتصادی برای آن ایجاد شود، این سال‌ها نشان داده که ما توانایی مدیریت اقتصادی نداریم. تحریم فرصتی برای خودباوری و رسیدن به دانش فنی مطلوب است، بنابراین باید در کشور ظرفیت را ایجاد کرد هرچند که مدیران اعتقاد ندارند. میتوان همه قطعات جدید را در داخل کشور تولید کرد اما این مساله نیاز به مدیریت کلان کشوری دارد.
نظر شما