بازار سرمایه بهترین روش تأمین مالی؛ مردم یزد ۲ برابر متوسط کشور کد بورس دارند

بازار؛ گروه استان‌ها: جذابیت بازار سرمایه در ابتدای سال ۹۹، آوازه بورس را به گوش عموم جامعه اعم از غیر سرمایه‌گذار و سرمایه‌گذار رساند. امسال، پس از سال ۹۲و ۹۷، یکی از سال‌های جهش اقتصادی بود و بازار بورس هم به مانند دیگر بازارهای موازی، البته زودتر از آنها، وارد سودهای چند برابری شد.

احتمالأ شنیده‌اید، نقدینگی به سمت هر بازاری که برود، آن بازار را نابود می‌کند و اکنون در پنج ماه نخست امسال، شاهد حجمی از نقدینگی بوده‌ایم که به واسطه هیجان‌های زیاد جامعه به سمت بازار بورس سرازیر شده است.

بازار بورس، اگر به درستی مدیریت می‌شد، می‌توانست بهترین کمک‌کننده به اقتصاد و تولید این کشور جهان سومی باشد، اما عوامل متعدد سیاسی و اقتصادی نگذاشت بورس راه خود را با تکیه بر  مردم ادامه دهد و دخالت‌هایی را متحمل شد که نتیجه‌ای جز بی‌اعتمادی عموم جامعه به سرمایه‌گذاری در بازار بورس در پی نداشت.

سید علی‌اصغر خبیری از پیشکسوتان بازار سرمایه در استان یزد و نیز مؤسس و رئیس نخستین و تنها کارگزاری بورس ثبت شده در اداره ثبت شرکت‌های استان یزد به سوالات خبرنگار بازار در این باره پاسخ می‌دهد: 

* از پتانسیل‌های بازار سرمایه در برهه زمانی فعلی بگویید؟
بازار سرمایه ابزارهای مالی متنوعی درون خود دارد. در مورد این بازار اصطلاح سوپرمارکت مالی مطرح می‌شود؛ به این معنی که با ورود به آن محوطه، هرچه می‌خواهید و نیاز دارید در اختیارتان قرار دارد. پس، افراد از نظر حقیقی و حقوقی تمام نیازهای خود را می‌توانند در بازار سرمایه تأمین کنند.

خرید اوراق، سهام، کالا، انرژی، واگذاری مدیریت سهام، سرمایه‌گذاری، صندوق بازارگردانی، صندوق سهام، صندوق درآمد ثابت، سرمایه در گردش، طلا و... همه از خدمات بازار سرمایه است که شناخت آنها نقش مهمی در یک سرمایه‌گذاری موفق دارد؛ چراکه بورس یک بازار کاملأ حرفه‌ای است. سیستم احراز، خرید و فروش سهام از طریق سیستم سوپرآنلاین، استفاده از سیستم همراه تریدر و مواردی از این دست هم جزو اقدامات به‌روز برخی کارگزاری‌ها است.

* «رفع تمام نیازهای سرمایه‌گذاران توسط بازار سرمایه»، این گفته مبالغه نیست؟
منظور از رفع تمام نیازها این است که حتی اگر تقاضایی وجود داشته باشد و به شخصه خود من از ابزارهای آن آگاه نباشم، بلافاصله آن را به متخصصان سراسر کشور منتقل می‌کنم تا راهکار آن را پیدا کنیم.

کمیته‌ها و مجموعه‌هایی در بازار بورس فعالیت می‌کنند که ابزارهای مالی را تعریف می‌کنند. این ابزارها وارد شوراهای مختلف شده و پس از انطباق با قوانین فعلی کشور، وارد بازار می‌شود. البته در صورت موافقت با این ابزارها، ابزارهای آموزشی آن نیز فرآهم می‌شود.

خرید اوراق، سهام، کالا، انرژی، واگذاری مدیریت سهام، سرمایه‌گذاری، صندوق بازارگردانی، صندوق سهام، صندوق درآمد ثابت، سرمایه در گردش، طلا و... همه از خدمات بازار سرمایه است

* معتقد هستید افراد آموزش ندیده نباید دارایی‌های مورد نیاز خود را وارد بازار بورس کنند؟
بله قطعأ. همه ما برای زندگی نیاز به ابزار داریم. فرد هنگامی‌که بداند ابزار زندگی‌اش فرآهم است، می‌تواند مازاد آن را خرج خرید سهام کند، البته به صورت هوشمند و پس از آموزش و آشنایی با بازار بورس. ظرفیت‌هایی برای افرادی که فرصت مدیریت سهام خود را ندارند، وجود دارد. سپردن پرتفو به سبدگردان‌ها یکی از این ظرفیت‌ها است.

افراد می‌توانند به کارگزاری‌ها و یا شرکت‌های سبدگردان مراجعه کرده و پرتفوی خود را طی یک قرارداد رسمی به کارگزاری تحویل دهند. کارگزاری نیز از طریق کارشناسان خبره برای معامله‌گران تولید ثروت می‌کند. تعداد کارگزارانی که کار سهام‌گردانی انجام می‌دهند در کشور محدود است. در یزد این اقدام توسط کارگزاری ایساتیس پویا انجام می‌شود.

* سرمایه‌گذاری هوشمند را مبتنی بر چه اصولی می‌دانید؟
سرمایه‌گذاری هوشمند مبتنی بر واقعیت روز است. برای مثال، مردم یزد همان لحظه که فرزندی از آنها متولد می‌شد، شروع به سرمایه‌گذاری می‌کردند. اما به مرور زمان، از آن روش سرمایه‌گذاری فاصله گرفته و به سرمایه‌گذاری در سهام پرداخته‌اند؛ چراکه گذشت زمان ثابت به آنها کرده است نسل‌های متفاوت نیازهای متفاوتی هم دارند و نمی‌توان نیازهای نسل بیست سال دیگر را با نیازهای امسال تطبیق داد. این رفتار کاملأ واقع‌بینانه و مبتنی بر یک سرمایه‌گذاری هوشمند است. به همین دلیل سرانه یزد در مورد کد بورسی نسبت به کشور بالاتر است. البته استان‌های مثل زنجان آمارهای بالاتری از یزد دارند.

افراد می‌توانند به کارگزاری‌ها و یا شرکت‌های سبدگردان مراجعه کرده و پرتفوی خود را طی یک قرارداد رسمی به کارگزاری تحویل دهند

* چه تعداد از مردم یزد دارای کد بورسی‌اند؟
قبل از طرح موضوع سهام عدالت و قابلیت خرید و فروش آن در بازار سرمایه، حدود ۱۱ درصد مردم یزد کد بورسی داشتند. الان قطعأ این آمار افزایش یافته است؛ چراکه بیش از ۲۰ درصد مردم یزد سهام عدالت به روش مستقیم دارند.

این پرسش از نگاهی دیگر نیز قابل تحلیل است؛ آن هنگام که ۱۱ درصد مردم یزد کد بورسی داشتند، به طور متوسط شش درصد مردم کشور دارای کد بورسی بودند. آمار کنونی نیز حاکی از این است که ۸۰ درصد جمعیت ایران صاحب کد بورسی هستند که اگر بر طبق این آمار، درصد یزدی‌ها تعیین شود، قطعأ یزد دو برابر بیش از متوسط کشوری دارای کد بورسی است.

* به نظر شما مردم استان یزد بورس‌باز هستند؟
اصطلاح «بورس‌باز» را قبول ندارم. مردم یزد مردم فهیمی هستند. تلاش می‌کنند ابتدا مطمئن شوند و بر اساس شناخت، اقدام به سرمایه‌گذاری کنند. مردم یزد علی‌رغم اینکه مرجع‌های قابل قبولی دارند، خود نیز مطالعه می‌کنند. این را شاخص‌های علمی می‌گوید. یزدی‌ها مثل مردم ژاپن هستند؛ هم حسابگر و هم از نظر سبک مدیریت مانند مدیریت ژاپنی عمل می‌کنند.

یکی از شاخص‌های موجود در بازار سرمایه، سرانه افرادی است که در بازار سرمایه کار می‌کنند. پس اگر از نظر شاخص‌ها نگاه کنیم، شاخص‌ها نشان دهنده این است که مردم یزد جایگاه خوبی در بازار سرمایه دارند.

* درباره ضرورت ورود واحدهای تولیدی به بازار سرمایه بگویید 
در برهه فعلی، امور پذیرش هشت شرکت یزدی، تنها از سوی کارگزاری ایساتیس پویا انجام شده که البته هنوز پذیرش آنها نهایی نشده است. این شرکت‌ها شامل شرکت‌های کاشی، صنایع معدنی، صنایع سلولزی، نساجی، نیمه پالایشی و... هستند.

به نظر می‌رسد حمایت دولت از ورود شرکت‌ها به بورس، برخی شرکت‌ها را به این سمت ترغیب کرده است. شرکت‌هایی که قصد دارند سهام‌شان در بازار سرمایه خرید و فروش شود، باید فرآیندی را طی کنند و طی آن فرآیند، مورد پذیرش قرار گرفته، عرضه اولیه ‌شوند و سهام‌شان را مورد مبادله قرار دهند. قطعأ همه شرکت‌ها شرایط ورود به این بازار را ندارند.

البته ابهاماتی که در بازار سرمایه وجود دارد باعث شده است شرکت‌هایی که شرایط کاری آنها منطبق با قوانین جاری باشد، از ورود به بورس استقبال کنند و شرکت‌هایی که نمی‌توانند منطبق بر قوانین جاری باشند، وارد بورس نشوند. این موضوع با توجه به شرایط اقتصادی کشور طبیعی به نظر می‌رسد.

هشت شرکت در یکسال گذشته اقدام به پذیرش در بورس تنها توسط یک کارگزاری کرده‌اند در حالی‌که در یک دهه اخیر در مجموع ۱۱ شرکت یزدی برای پذیرش در بورس اقدام کرده بودند

* استقبال از سوی شرکت‌های صنعتی یزد برای ورود به بازار بورس چگونه بوده است؟
در گذشته استقبال از بازار سرمایه کم بود؛ زیرا به این دید به بازار سرمایه نگاه می‌شد که جهت تأمین مالی است و واقعیت این است که صنعتگران و فعالان صنعتی یزد با توجه به نقش کارآفرینی خود و اصالت مدیریت سنتی حاکم بر جامعه یزد، کمتر از ورود به بازار سرمایه استقبال می‌کردند.

یزدی‌ها در گذشته نیاز به منابع مالی نداشتند و اگر هم داشتند سعی می‌کردند از طریق بانک آن را تأمین کنند. آنها بیشتر از طریق سیستم بانکی به فکر تأمین مالی بوده‌اند. اما اکنون اکثر فعالان صنعتی استان نسبت به بازار سرمایه دیدگاه مثبتی دارند و این مدت نیز تلاش شده است این بازار و ابعاد آن به جامعه شناسانده شود.

اکنون استقبال به گونه‌ای است که هشت شرکت در یکسال گذشته اقدام به پذیرش در بورس تنها توسط کارگزاری ایساتیس پویا کرده‌اند و این در حالی است که در یک دهه اخیر در مجموع ۱۱ شرکت یزدی برای پذیرش در بورس اقدام کرده بودند.

*چشم‌انداز کارگزاری ها امروز باید چه باشد؟
تلاش برای تداوم نگاه توسعه‌محور، جاذب و فناورانه است. همچنین اینکه با در دست داشتن تمام زیرساخت‌های بازار سرمایه، تمام نیازهای معامله‌گران را برطرف کند. البته در این خصوص نیاز به فرهنگ‌سازی در مورد ارجحیت سرمایه‌گذاری در بورس نسبت به دیگر بازارهای موازی است.

لازم است جامعه بداند که فعالیت در بازار بورس، البته بازار بورسی که منظم و کنترل‌شده باشد، به مراتب بیشتر از سرمایه‌گذاری در بازارهای دیگر اعم از مسکن و طلا و خودرو و ارز و... برای خود و تولید جامعه‌شان کمک‌کننده است و من نیز به افرادی که جهت مشاوره برای تأمین مالی کلان مراجعه می‌کنند، در وهله اول بازار سرمایه را پیشنهاد می‌کنم.