قاچاقچیان به آبزیان هم رحم نکردند؛ ساحل نشینان خلیج فارس در آرزوی ماهی ارزان

محمدامین عالی پور-زینب شکوه؛ بازار: نعمت بزرگی همچون دریا می تواند از مهم ترین منابع استرانژیک برای مردمان یک منطقه و حتی یک کشور باشد که منافع زیادی را به همراه دارد.

یکی از بزرگترین منافع این نعمت عظیم خدادادی را می توان تامین معیشت ساکنین حوزه آن اشاره کرد.

دریا با وجود یک رنگ بودنش اما در درون خود موجودات رنگارنگی را پرورش داده است، از گونه های مختلف آبزیان تک سلولی تا ماهیان زینتی و خوراکی، عروس های دریایی، مرجان ها و تمام چیزهایی که تا کنون نامشان را شنیده اید در دل خود جای داده است.

دریای خلیج فارس را به جرات می توان یک دریای استراتژیک عنوان کرد، ذخایر بیکرانی همچون صدف های مروارید ساز، ماهیان قابل صید، صدف های زینتی، تنگه هرمز، جزایر و حتی سواحل زیبایش همگی از فواید اقتصادی، گردشگری و صنعتی هستند.

مساله تامین معیشت زندگی مردم از دیر باز تا کنون دغدغه تمام جوامع بشری بوده است، اگر زندگی انسانی را به دسته های مختلف تقسیم کنیم قطعا بخشی از این زندگی تلاش برای تامین معاش است.

امرار معاش انسان ها از آبزیان در جایگاه خود از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که فواید مغذی که در آبزیان وجود دارد را شاید در برخی از جانداران و حتی صیفی جات زمینی هم نتوان پیدا کرد.

دریا ها با توجه به موقعیت قرا گیری شان از ذخیره های بی کرانی برخودار هستند و دریای خلیج همیشه فارس نیز از گونه های متفاوت آبزیان برخوردار است.

نایابی و کم یابی برخی از گونه های آبزی
تنوع آبزیان و ماهی ها در دریای خلیج فارس بی مثال است، علاوه بر متنوع بودن نوع ماهیان در این دریا حتی تاثیر آب شور بر گوشت این ماهیان نیز  بر خوشمزگی گوشت شان افزوده است.

مردم دریادل هرمزگان به صورت هفته ای در سفره غذایی شان از ماهی استفاده می کنند، آن هم ماهیان دریای مجاورشان که شاید در هیچ جای دیگر از این کره خاکی به خوشمزگی این گونه ماهیان پیدا نشود.

روش های متفاوت طبخ ماهی در جنوب کشور علی الخصوص در استان هرمزگان و شهرهای بندری متفاوت است و این تفاوت طبخ مردمان زیادی را شیفته غذاهای دریایی هرمزگان کرده است.

از قلم انداختن میگو دور از لطف می باشد، میگو های دریای بی کران خلیج فارس نیز در ابعاد مختلف و حتی در نوع های مختلف هستند که در کنار ماهیان خوش طعم خلیج نیلگون همیشه فارس در سفره غذایی مردم جای گرفته است.

ماهی و میگو را می توان جزو لاینفک زندگی مردم هرمزگان دانست، با وجود بازارهای بزرگ ماهی فروشی در سطح شهرهای ساحلی استان هرمزگان و حتی در جزایر، مردم محلی دسترسی آسان تری به تامین ماهی و میگو دارند.

آبزیان حلال استان هرمزگان نه تنها برای معیشت این استان بلکه برای استان های دیگر کشور و حتی کشورهای حاشیه خلیج فارس نیز ارسال می شود و طعم خوب این گونه از ماهیان زیر دندان خیلی از افراد در جوامع بشری رفته است.

اینک با توجه به اینکه دوست داران این گونه های زیستی زیاد شده است شرایط عرضه و تقاضا نیز تفاوت هایی نسبت به گذشته دارد اما مساله ای که امروز هرمزگان در مقوله ماهیان صیادی با آن مواجه شده است را می توان گرانی بی حد و مرز ماهیان عنوان کرد.

دلایل مختلفی را می توان برای گرانی قیمت ماهی عنوان کرد، از گران شدن سوخت و تجهیزات صیادی گرفته تا شرایط اقتصادی روز جامعه و مسائل دیگری همچون نامطلوب بودن شرایط جوی بر قیمت ماهیان از گذشته تا کنون تاثیرات خود را گذاشته است

دلایل مختلفی را می توان برای گرانی قیمت ماهی عنوان کرد، از گران شدن سوخت و تجهیزات صیادی گرفته تا شرایط اقتصادی روز جامعه و مسائل دیگری همچون نامطلوب بودن شرایط جوی بر قیمت ماهیان از گذشته تا کنون تاثیرات خود را گذاشته است.

اما با توجه به شرایط فوق الذکر هیچ وقت تا کنون شاهد نایابی و کم یابی برخی از گونه های آبزی آن هم به صورت متوالی در استان هرمزگان نبوده ایم و برای دست یابی به علت ریشه ای آن خبرنگار میدانی بازار به تحقیقات از منابع موثق پرداخته است.

شاید تا پیش از این مهم ترین مساله گرانی ماهی این روز های اخیر در هرمزگان علی الخصوص در شهرستان بندرعباس وضعیت نامطلوب آب و هوا دانسته اید و یا شاید به گمان خیلی ها اینگونه رسیده باشد که با وضعیت بیماری و مسدود شدن مرزهای تجاری قیمت اجناس سیر سعودی داشته است و طبیعی است که قیمت آبزیان دریایی هم به یک باره افزایش چشم گیری داشته باشد.

از این رو خبرنگار بازار با حضور میدانی در جمع چندی از صیادان و ماهی فروشان بندرعباسی علت اصلی کم یابی برخی از گونه های ماهیان درجه یک دریای خلیج فارس را جویا می شود که مردم این استان علی الخصوص در شهرستان بندرعباس بیش از چند ماه است حتی چشمشان به رنگ و روی این گونه از ماهیان دریایی نخورده است.

ماهی های درجه یک به ساحل نرسیده به دلالان فروخته می شوند
جمعی از ماهی فروشان بندرعباسی که سرد و گرم این کار اقتصادی را چشیده اند در گفت و گو با خبرنگار بازار اظهار کردند که علت اصلی گرانی چشم گیر قیمت ماهیان قاچاق بی رویه است که هیچ گونه نظارتی بر این موضوع تا کنون وجود نداشته است.

اشتیاق کشورهای حوزه خلیج فارس به ماهیان صید شده توسط صیادان هرمزگانی باعث شده است که با قیمت گذاری های بالا دست مردم از خرید این گونه های درجه یک کوتاه بماند

وی با بیان اینکه وجود دلالان در شرق هرمزگان تاثیر زیادی در افزایش نرخ ماهیان داشته است، افزود: گونه های درجه یک صید شده از دریای خلیج فارس هنوز به ساحل نرسیده توسط صیادان به دلالان جهت ارسال به صورت غیر قانونی به کشورهای حاشیه خلیج فارس فروخته می شود.

این ماهی فروش بندرعباسی ادامه داد: قریب به دو ماه است که گونه هایی نظیر هامور اصلی، حلوا سفید، شیرقلاب، شوریده و سنگسر با اوزان بالای یک کیلو در بازار ماهی فروشان وجود ندارد و همه این گونه در بازارهای خارج از کشور عرضه می شود.

وی با بیان اینکه گونه های نامبرده از بهترین ماهیان دریای خلیج فارس می باشند، گفت: هم اکنون مردمان بومی هرمزگان باید از گونه های درجه سه و چهار در سفره غذایی شان استفاده کنند.

شهروند بندرعباسی در گفت و گو با خبرنگار بازار اظهار کرد: پس از مدتی با همسرم به بازار ماهی فروشان بندرعباس آمده ایم تا از ماهیان تازه صید شده خریداری کنیم اما اثری از این گونه ماهیان در بازار وجود ندارد.

وی با بیان اینکه از منزل تصمیمان بر این بود که از دو گونه ماهی سنگسر و هامور طبق روال همیشه خریداری کنیم، اما متاسفانه این گونه های درجه یک که جزو بهترین ماهیان گونه های آبزی در دریا خلیج فارس هستند هم اکنون وجود ندارد.

شهروند بندرعباسی با اطلاع از شیوع قاچاق ماهی در استان هرمزگان ابراز گلایه و تصریح کرد: کم کاری مسئولان در حوزه شیلات  و سایر نهادهای دیگر باعث شده است که نیاز امروز جامعه هرمزگان در جای دیگری صرف شود.

شهروند دیگری نیز در این رابطه با ابراز گلایه از وضع موجود خواستار رسیدگی و پیگیری قانونی از سوی مسئولان در استان هرمزگان شد و افزود: مگر مردم هرمزگان چه خلافی از آنها سر زده است که امروز نباید در سفره زندگی شان از نعمتی که حق شان است محروم شوند.

وی با تاکید بر اینکه استاندار،  نمایندگان مجلس و ستاد مبارزه با قاچاق کالا باید با جدیت در حل شدن مساله قاچاق ماهیان ورود کنند، گفت: قاچاق ماهیان درجه یک و عدم توزیع متوازن ماهیان در شهرهای هرمزگان به یک دغدغه عمومی تبدیل شده است.

خبرنگار میدانی بازار جهت روشن شدن ماجرا و بررسی صحت و سقم اطلاعات بیان شده توسط صیادان و شهروندان به سراغ یکی از مقامات مسئول در حوزه دریایی هرمزگان رفته است.

بی سر و سامانی بازار علت فروش ماهی به دلالان
سردار حسین دهکی فرمانده دریابانی استان هرمزگان در گفت و گو با خبرنگار بازار اظهار کرد: هرمزگان به عنوان استان برتر در زمینه تولید ماهی و آبزیان رکورد دار کشور بوده و بخش بسیاری از محصولات خود را به اقصی نقاط کشور ارسال می کند.

دهکی افزود: شاید یکی از علل گرایش صیادان نسبت به فروش ماهی به دلالان، بی سرو سامانی بازار و عدم حمایت از ماهیگیران است از این رو برای کسب درآمد بیشتر و بی اطلاع از عواقب آن وارد کار شده اند و حقیقتاً اغلب آنان اطلاعی از عواقب سوء ناشی از این بازار سیاه ندارند.  

دندان تیز طمع ورزان برای کسب سود بیشتر موجب التهاب در بازار آبزیان هرمزگان شده است
فرمانده دریابانی هرمزگان عنوان کرد:در حال حاضر دلایل گرانی ماهی و میگو طی هفته ها و روزهای اخیر وضعیت نامساعد جوی و طوفان و بادهای محلی است که هر ساله در  این ایام شروع می شود و علت دیگر نیز با توجه به افزایش نرخ ارز و سودآوری بالای قاچاق آبزیان متاسفانه افراد سودجو ضمن جمع آوری و خرید فر H ورده های شیلاتی از سایر شناورهای سبک اقدام به قاچاق و فروش به شناورهای حاشیه خلیج فارس می نمایند و متاسفانه دندان تیز طمع ورزان برای کسب سود بیشتر موجب التهاب در بازار آبزیان هرمزگان شده است.

نوسانات جوی باعث کاهش عرضه و افزایش تقاضا شده است
وی با اشاره به تاثیر قاچاق ماهیان بر افزایش قیمت این آبزیان گفت:سفره های مردم هرمزگان با ماهی و آبزیان عجین شده و مصرف مدام آن توسط جنوبی ها یک ارزش محسوب شده اما کاهش محسوس عرضه و افزایش سرسام آور قیمت ماهی و آبزیان در روزهای اخیر موجب انتقادات و گلایه های اقشار جامعه شده است.

نوسانات جوی و بروز طوفان در هفته های اخیر دستاویزی برای دلالان بازار آبزیان شده تا به این بهانه کمبود شدید ماهی در بازارهای هرمزگان را توجیه کنند

دهکی تصریح کرد: در حال حاضر با توجه به کمبود فرآورده های شیلاتی در سطح بازار و در مقابل افزایش میزان تقاضا باعث شده قیمت انواع فرآورده های شیلاتی به شدت افزایش یابد.

وی ادامه داد: متاسفانه قیمت اصلی ماهی را نه ماهیگیری تعیین می کند نه شیلات، بلکه دست های زیادی در این تجارت دریایی حضور دارد و قیمت اصلی را مثل همیشه در اینگونه بازارها که نظارت خاصی بر آن ندارد دلالان و عمده فروشان تعیین می کنند.

افزایش گشت های دریایی مقابله با قاچاق
دهکی به نقش و همراهی شیلات هرمزگان در راستای مقابله با قاچاق آبزیان اشاره کرد و گفت: با توجه به اینکه فرآورده های شیلاتی یکی از نیازهای اصلی مردم می باشد لذا این مهم در دستور کار این فرماندهی قرار گرفته و اقداماتی همچون افزایش گشت های دریایی به جهت توقیف شناورهای صیادی فاقد مجوز، برگزاری جلسه های توجیهی برای جامعه صیادی و آگاه‌سازی در خصوص پیامدهای قاچاق آبزیان، برگزاری جلسات تعاملی دوره ای با شیلات جهت هماهنگی و برخورد با شناورهای متخلف، توقیف بیش از  ۲۶ فروند شناور سنگین حامل ماهی قاچاق در سطح استان از ابتدای سال جاری و تحویل به مراجع قضایی، برگزاری کلاس های توجیهی برای گشت های دریایی جهت برخورد با شناورهایی که اقدام به قاچاق آبزیان می نمایند و اجرای طرح های مقابله با قاچاق فرآورده های شیلاتی در سطح استان در راستای مقابله و جلوگیری از قاچاق انواع آبزیان صورت داده است.

ورود دستگاه قضا به مساله قاچاق آبزیان
وی در ادامه اظهار کرد: اما نکته مهمی که در این زمینه وجود دارد این است که با توجه به اینکه مرزبانی استان هرمزگان با تمام توان و تلاش و با به کارگیری تجهیزات و امکانات موجود در خصوص مقابله با این پدیده شوم قدم برداشته و ضمن برخورد و توقیف شناورهای غیرمجاز و متخلف حامل قاچاق، پس از توقیف جهت سیر مراحل قضایی به مراجع مربوطه تحویل و متاسفانه پس از چند روز با پرداخت جریمه ناچیز به سادگی رفع توقیف شده و مجدداً فعالیت غیرمجاز خود را شروع می نماید که این موضوع تمام زحمات پرسنل مرزبانی را که در شرایط جوی نامساعد و گرمای طاقت فرسای هرمزگان در امر مقابله با قاچاق فعالیت دارند را بی اثر می کند. با توجه به اینکه فرآورده های شیلاتی یکی از اقلام اساسی و نیازهای اصلی مردم استان و کشور می باشد لذا می طلبد به جهت بازدارندگی و عبرت سایرین، مقامات قضایی نسبت به مصادره تعدادی از شناورهای متخلف اقدام کند.

فرمانده دریابانی استان هرمزگان در پاسخ به این سوال که اداره شیلات چگونه می تواند در همراهی دریابانی در راستای نقش بازدارندگی فعالیت کند، گفت: برگزاری جلسات توجیهی از طریق اداره شیلات برای جامعه صیادی و  تعاونی های صیادی را ملزم کند شناورهای غیرمجاز و شناورهایی که اقدام به صید غیرمجاز و در امر قاچاق آبزیان فعالیت دارند به شیلات و یا دریابانی معرفی تا نسبت به برخورد با آنان اقدام شود.

دهکی همچنین با بیان اینکه افزایش گشت های دریایی و نظارت بیشتر بر شناورهای صیادی از سوی شیلات می تواند نقش خود را در راستای مقابله با این پدیده شوم پر رنگ تر کند، اظهار کرد:
نظارت بر ورود و خروج شناورهای صیادی و میزان دریاروی و میزان صید صورت گرفته، برخورد شدید با شناورهای متخلف با لحاظ کردن جریمه های سنگین برای آنان، قطع سهمیه سوخت شناورهای متخلف برای دوره های چند ماهه، نصب ردیاب بر روی شناورهای صیادی، همچنین رصد و مورد پایش قرار دادن مسیرهای تردد شناورها از سوی شیلات هرمزگان می تواند تاثیرگذار باشد.

کشف ۱۷۳ هزار و ۲۵۸ کیلوگرم فرآورده شیلاتی قاچاق
وی با اعلام آمار اقدامات صورت گرفته اظهار کرد: از ابتدای سال جاری تاکنون، مقدار ۱۷۳ هزار و ۲۵۸ کیلوگرم انواع فراورده های شیلاتی (درجه یک، دو و سه)  و همچنین بیش از ۲۶ فروند شناور سنگین در این راستا توقیف و به مراجع قضایی معرفی شده اند و تمامی آبزیان توقیف شده نیز برای تعیین و تکلیف تحویل ادارات شیلات در سطح استان هرمزگان شده است.

فرمانده دریابانی استان هرمزگان به نقش  اعضای ستاد ملی مبارزه با قاچاق کالا و ارز اشاره و تصریح کرد: در جلسات برگزار شده، تمامی اعضا، نظر و تاکید بر مقابله همه جانبه با این موضوع دارند اما در عمل، نیازمند عزم بیشتر و تلاش جهادی و اقدام عملی است،  لازم است شیلات هم در برخورد با این پدیده شوم، همت و تلاش بیشتری داشته باشد. البته علاوه بر شیلات،  مراجع قضایی نیز باید همراه با سایر ارگان ها، نقش خود را پر رنگ تر کرده و با توقیف، مصادره و یا صدور جریمه های سنگین طوری عمل کند که باعث عبرت و بازدارندگی در این خصوص شود.

با توجه به مشاهدات میدانی خبرنگار بازار و تفحص در خصوص گزارش گرانی ماهی، عوامل متعددی در افزایش نرخ ماهی تاثیرگذار بوده اند که علاوه بر تاثیرات جوی می توان به بی سر و سامانی بازار ماهی و وجود دلالان متعدد در استان هرمزگان اشاره کرد.

لذا برخورد جدی با عاملان گرانی آبزیان در استان هرمزگان از مطالبات مردمی است که با ورود دستگاه های نظارتی و حتی قوه قضائیه می توان این معضل گسترده را پایان داد.