صادرات ریالی شگرد جدید تجار خارجی؛ خرید به ریال فروش به دلار

بازار؛ گروه استان‌ها: طبق مصوبه هیئت دولت در دوم اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۷  صادرکنندگان به عراق و افغانستان از بازگرداندن ارز صادراتی‌شان به کشور مستثنا شدند اما این معافیت تنها پنج ماه بیشتر طول نکشید و درنهایت صادرکنندگان ریالی نیز در ۲۰ شهریورماه ۹۷ توسط بانک مرکزی ملزم به بازگشت ارز حاصل از صادراتشان شدند.

به‌رغم ممنوعیت صادرات ریالی هم‌اکنون این شکل از صادرات به کشورهای همسایه انجام می‌گیرد و  تجار عراقی و افغانستانی پس از خرید، کالاهای ایرانی را در درب خروج کارخانه‌ها، از طریق «بازارچه‌های مرزی» از کشور خارج می‌کنند.

خرید ریالی از تولیدکنندگان ایرانی
در همین رابطه یکی از تولیدکنندگان مواد غذایی در مشهد به خبرنگار بازار گفت: هم‌اکنون برخی تجار از طریق دستگاه‌های پرداختی مانند«شبا» هزینه کالای خریداری‌شده خود را به شکل ریالی به‌حساب صادرکنندگان ایرانی واریز می‌کنند.

این تولیدکننده که حاضر به فاش شدن نامش نیست بابیان اینکه در شرایط فعلی صادرات ریالی با شگردهای جدیدی در حال انجام است، ادامه داد: تجار کالاهای خریداری‌شده را  به شکل غیررسمی از طریق «بازارچه‌های مرزی»، «تعاونی‌های مرزنشین» و «پیله‌وری» خارج می کنند.

وی اظهار کرد: متأسفانه بخشی از صادرات به کشورهای هم‌جوار به‌صورت ریالی انجام می‌شود و در عمل ارز خارجی مبنای مبادله تجاری طرفین قرار نمی‌گیرد.

ایجاد رقابت ناسالم
این فعال بخش خصوصی علت خرید کالا توسط تجار عراقی و افغانستانی را به‌صورت ریالی کاهش ارزش پول ملی دانست و گفت: حضور تجار عراقی در کشور ما موجب می‎شود تا سودی از فروش کالاها در این کشور عاید صادرکنندگان ایرانی نشود.

هم‌اکنون برخی تجار از طریق دستگاه‌های پرداختی مانند «شبا» هزینه کالای خریداری‌شده خود را به شکل ریالی به‌حساب صادرکنندگان ایرانی واریز می‌کنند و  کالاهای خریداری‌شده را  به شکل غیررسمی از طریق «بازارچه‌های مرزی»، «تعاونی‌های مرزنشین» و «پیله‌وری» از کشور خارج می کنند

وی بیان کرد: ازآنجاکه اوضاع اقتصادی بسیاری از تولیدکنندگان نامساعد است لذا این تجار با ایجاد رقابت منفی میان کارخانه‌داران ایرانی، از این شرایط سوءاستفاده کرده و به دنبال حداکثری کردن سود تجاری‌شان هستند و با نازل‌ترین قیمت‌ها کالا را خریداری کرده و در کشور خود به بیشترین قیمت می‌فروشند.

این تولیدکننده بخش خصوصی بابیان اینکه این موضوع به ضرر ما تمام‌شده است افزود: در این راستا از مسئولان تقاضا داریم تا چه زودتر به این موضوع ورود پیداکرده و از مبادله تجاری و فروش محصولات به‌صورت ریالی جلوگیری کنند.

صادرات ریالی غیرقانونی است
در همین راستا رئیس اداره بازرگانی خارجی سازمان صمت خراسان رضوی بابیان اینکه صادرات به‌صورت ریالی به‌هیچ‌وجه معنایی ندارد در گفت‌وگو با بازار بیان کرد: صادرات ریالی به معنای خروج سرمایه است کشور است و لذا بانک مرکزی آن را به رسمیت نمی‌شناسد.

محمدعلی امیر فخریان گفت: ما اگر به کشورهای خارجی اجناس خود را می‌فروشیم درهرصورت در آن کشور واحدهای پول همان کشور یا واحدهای پول معتبر در عرصه بین‌المللی مانند یورو و دلار در دادوستد مورداستفاده قرار می‌گیرد.

وی افزود: این دادوستد با واحد پول دوطرفه است و ما نیز برای تأمین مواد اولیه موردنیاز خود از سایر کشورها، هیچ‌گاه نمی‌توانیم از واحد ریالی استفاده کنیم و لزوماً باید ارزهای موردقبول همان کشور را ارائه کنیم.

وی با این توصیف که صادرات به‌صورت ریالی معنا و مفهومی ندارد و مورد تائید بانک مرکزی نیز نیست ابراز کرد: هر فردی که خارج از ایران برای بحث تجارت به کشور وارد شود حتماً می‌بایست کارت بازرگانی دریافت کند و بدون این کارت اجازه فعالیت نخواهد داشت.

هر فردی که خارج از ایران برای بحث تجارت به کشور وارد شود حتماً می‌بایست کارت بازرگانی دریافت کند و بدون این کارت اجازه فعالیت نخواهد داشت

وی با اشاره به این موضوع که در حال حاضر در سطح استان حدود۲۷۰۰ کارت فعال بازرگانی داریم بیان کرد: تاجران و بازرگانان داخل ایران که شرکت‌های پخش یا موارد مشابه دارند مشمول این کارت نمی‌شوند اما بازرگانان خارجی برای انجام فعالیت در کشور الزاماً باید کارت بازرگانی داشته باشند.

بازگشت ارز الزامی است
رئیس اداره بازرگانی خارجی سازمان صمت خراسان رضوی گفت: کالایی که می‌خواهد از کشور خارج شود باید توسط فردی که دارای کارت بازرگانی است خارج شود یعنی اگر تاجر خارجی مراجعه کرده و اجناسی را تهیه کند باید توسط یک کارت بازرگانی که می‌تواند واحد تولیدی یا غیر تولیدی باشد کالاهای خود را از کشور خارج کند یا به‌صورت مجزا این بازرگان خارجی می‌تواند درخواست کارت بازرگانی کرده و به‌عنوان یک شرکت بازرگانی ایرانی  کارت دریافت کند.

محمدعلی امیر فخریان افزود: در این صورت هر شخصی که این کارت را داشته باشد ملزم به بازگشت ارز است.

وی با تأکید بر اینکه اینکه فردی وارد کشور شده اجناسی را خریداری کند و با خود ببرد صحت ندارد و تنها در مقدار کم و به‌عنوان کالای همراه مسافر می‌تواند با خود ببرد و در حد تجاری نمی‌تواند کالایی را خارج کند، یادآور شد: با این اوصاف کالا تنها از طریق گمرکات یا ارائه اظهارنامه صادراتی و یا کارت بازرگانی می‌تواند این کار را انجام دهد که این موارد نیز مشمول بخشنامه‌های ارزی خواهد شد.