امید محمدی؛ بازار گروه خودرو: بازار خودروهای هیبریدی وارداتی در کشور، این روزها به یکی از پرحاشیه ترین موضوعات خودرویی تبدیل شده است. دو محصول مطرح شرکت هوندا، یعنی CR-V eHEV و ZR-V eHEV، در چین با قیمتی میان ۱۶۰ تا ۲۲۹ هزار یوان عرضه می شوند؛ اما همین خودروها در بازار کشور به ترتیب با قیمت های ۹ میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان و ۷ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان معامله می شوند. اختلافی که برای بسیاری از مصرف کنندگان، غیرقابل درک و حتی غیر منطقی به نظر می رسد. با این حال، نگاهی دقیق تر به ساختار واردات، هزینه ها و بازار کشور نشان می دهد که پشت این اختلاف، مجموعه ای از عوامل اقتصادی، سیاستگذاری و ساختاری نهفته است.
قیمت در چین؛ بهای واقعی کارخانه چقدر است؟
در بازار چین، قیمت ها به‌صورت رسمی از سوی «دانگ فنگ هوندا» اعلام می‌شود. نسخه CR-V eHEV ۲.۰L از حدود ۱۵۹,۹۰۰ یوان (حدود ۲۲,۵۰۰ دلار) آغاز می شود و نسخه ZR-V eHEV ۲.۰L نیز بین ۱۷۹,۹۰۰ تا ۲۲۸,۹۰۰ یوان (میانگین ۲۸,۶۰۰ دلار) قیمت دارد. در نتیجه، حتی با نرخ ارز امروز (۱۱۳ هزار تومان برای هر دلار)، قیمت پایه این خودروها در بازار چین به ترتیب حدود ۲.۵ تا ۳.۲ میلیارد تومان خواهد بود. اعدادی که با واقعیت بازار کشور، فاصله چند میلیاردی دارند.
تعرفه ها جهش قیمت دارند، اما چه مقدار؟
اولین عامل افزایش قیمت در مسیر ورود خودروهای خارجی، تعرفه واردات است. با وجود معافیت های جزئی برای خودروهای هیبریدی، هنوز نرخ تعرفه رسمی حدود ۱۵ درصد است. به این عدد، باید مالیات بر ارزش افزوده (۹درصد)، مالیات علی‌الحساب (۴درصد)، و عوارض دیگر مانند هلال احمر، بیمه حمل و ترخیص را نیز افزود.
جمع این ارقام، به‌سادگی بیش از ۳۰ درصد قیمت پایه را تشکیل می دهد؛ در حالی که برخی از واردکنندگان برای پوشش نوسانات ارزی و هزینه‌های غیر رسمی، درصدی فراتر از آن را نیز در نظر می گیرند.
تحریم، ارز و هزینه های پنهان
عامل دوم، ساختار مبادلات ارزی است؛ واردات از چین به ایران به‌طور مستقیم انجام نمی شود و به دلیل جبر تحریم های ظالمانه بانکی، پرداخت ها اغلب از مسیرهای غیرمستقیم و پر هزینه انجام می شود. هر انتقال ارزی، شامل کارمزدهای بالا، ریسک بلوکه شدن پول و نرخ های غیررسمی دلار می شود. در کنار این موارد باید هزینه حمل و بیمه دریایی، هزینه های گمرکی و نگهداری خودرو در بنادر را نیز به قیمت تمام شده اضافه کرد.
بازار محدود و تقاضای بالا
عامل سوم، خود بازار خودرو داخل کشور است؛ در شرایطی که واردات خودرو طی سال های گذشته محدود یا ممنوع بوده، تقاضای انباشته شدیدی در این بازار شکل گرفته است. نتیجه این وضعیت، شکل گیری بازاری کوچک با عرضه محدود و خریدارانی است که برای در اختیار داشتن برندهای خارجی، حاضر به پرداخت هر قیمتی هستند. از سوی دیگر، بخش عمده از واردات در اختیار چند شرکت خاص قرار دارد و همین انحصار، قدرت تعیین قیمت را به دست واردکنندگان داده است.
سود واسطه ها و نقش دلالی
براساس شنیده ها به طور میانگین، واسطه ها و شرکت های واردکننده در ایران بین ۲۰ تا ۳۰ درصد سود از هر خودرو دریافت می کنند. مضاف بر آن، در بسیاری از معاملات، خودروها چندین بار دست به دست می شوند تا به مشتری نهایی برسند و هر مرحله درصدی از سود به قیمت افزوده می شود. به این ترتیب، یک خودروی ۳ میلیاردی مونتاژ چین، به راحتی می تواند در بازار ایران به بیش از ۹ میلیارد تومان برسد.
در پایان باید یادآور شد که هوندا «CR-V eHEV» در چین قیمتی بیشتر از ۲.۵ میلیارد تومان دارد، این خودرو تا پایان هفته گذشته در بازار داخل به ۹٫۹ میلیارد تومان رسید. همچنین خودرو هوندا «ZR-V eHEV» نیز بیشتر از ۳.۲ میلیارد تومان در چین پایان هفته گذشته در بازار داخل به ۷٫۵ میلیارد تومان رسید.
این شکاف قیمتی نه ناشی از تکنولوژی یا ارزش افزوده، بلکه ناشی از هزینه های پنهان بازار خودرو مانند واسطه گری است که اجازه عرضه خودرو ارزان قیمت به مشتریان داخلی را نمی دهد.
رسانه بازار آماده دریافت پاسخ شرکت واردکننده خودروهای هوندا «CR-V eHEV» و «ZR-V eHEV» در خصوص تفاوت قیمت در بازار داخل و چین است.
نظر شما