به گزارش خبرنگار بازار، در زمینه پروژه انتقال آب از دریای عمان باید بدانیم که همه شرکت های سهامدار در پروژه در انتقال آب از دریای عمان در بورس حضور فعال دارند، در این راستا ۴۲ درصد سهام شرکت آب صفه مربوط به فولادمبارکه است، ۳۴ درصد شرکت پتروپالایش اصفهان، ۲۰ درصد ذوب آهن اصفهان است ومابقی سهام بین اتاق بازرگانی، شهرداری و همیاری شهرداری تقسیم شده است.
اصفهان در فاز اول از ابتدا نیز قرار بود آب را از پروژه انتقال آب دریای عمان به یزد و کرمان خریداری کند چرا که فاز دوم زمان بر است و کارهای اجرایی طولانی تر می شود؛ به گفته کارشناسان این خرید آب، برای تولید فولاد مصرف آب شرب به صرفه است، قیمت تمام شده هر مترمکعب آب در این پروژه برای استان اصفهان حدود ۲۰۰ هزار تومان است که معادل هر لیتر ۲۰۰ تومان است.
ارزش خرید این آب کاملا منطقی است و حتی برای محصولات کشاورزی ارزشمند صادراتی نیز ارزش افزوده می آفریند و این امر تنها نیازمند تدبیر، فکر و برنامه ریزی است؛ هم اکنون در عربستان با آب دریا مزرعه زیتون ایجاد و روغن زیتون آنها به تمام دنیا صادر می شود و ما نیز می توانیم همین رویه را در گلخانه های اصفهان استفاده و محصولات کم آب بر و دارای ارزش افزوده بالا تولید کنیم که در این صورت خرید این آب دارای ارزش فراوانی است، به طور کلی در حوزه کشاورزی باید کارهای اساسی، مهم تر و با ارزش تری انجام شود.
شیرین‌سازی آب دریا و استفاده شرب در تمامی کشورهای حاشیه خلیج فارس مانند امارات و قطر و بحرین و کویت عربستان، دریای عمان و حتی داخل کشور خودمان مانند بندرعباس، بوشهر استفاده می شود، اکنون عربستان، امارات قطر بزرگترین برداشت کننده آب دریا هستند و ما در منطقه بسیار از آنهاعقب هستیم.
فلسفه پروژه‌های انتقال آب دریا
حامد یزدیان در گفت و گو با خبرنگار بازار، با بیان اینکه انتقال آب دریا برترین راه زنده نگه داشتن نصف جهان است، اظهار کرد: در ابتدا باید به این نکته اشاره کنم که پروژه‌های انتقال آب دارای فلسفه و دلیل و الزامات خاصی است؛ موضوع آب در فلات مرکزی ایران در طول سالهای گذشته بنا به دلایل مختلف از جمله افزایش جمعیت، بارگذای‌های بی‌رویه، تعهدات بیش از اندازه دولت‌ها در در قبال کمبود منابع، بی‌نظمی‌های حوضه آبریز در بالادست روردخانه زاینده رود موحب شده تا در فلات مرکزی با کمبود آبی یا کمیابی آبی روبرو شویم.
وی با بیان اینکه لزوماً ریشه این کمبود آب تغییرات اقلیمی نیست، افزود: گرچه تغییرات اقلیمی نیز در کم آبی حوضه زاینده رود و فلات مرکزی موثر بوده است اما عمده این مشکلات از سوءمدیریت منابع آبی در فلات مرکزی ناشی می شود که ناترازی بین منابع و مصارف آبی را رقم زده است.
عضو کمیسیون آب، کشاورزی و منابع طبیعی مجلس تاکید کرد: برای رفع این ناترازی، راه‌حل های مختلفی از تامین آب از منابع جدید و کنترل مصارف آبی باید لحاظ شود و هیچ یک نیز بر دیگری ارجحیت ندارد چراکه فاصله بین منابع و مصارف بسیار زیادتر از آن است که به یک راه برای رفع مشکل بسنده کنیم.
مصارفی که بدون تامین منابع برحوضه زاینده رود تحمیل می شود
وی ادامه داد: مدیران ما در سالهای گذشته، بیشتر به دنبال پروژه‌های تامین بودند، در طول ۳۰ ساله گذشته پروژه‌های مختلف تامین آب در حد صحبت مطرح بوده است اما هیچ آبی به فلات مرکزی اضافه نشده است؛ به طور مثال پروژه «کوهرنگ سه» سال ۷۴ آغاز شده است اما هنوز به بهره برداری نرسیده است و پروژه بهشت آباد نیز به همین روال شعارگونه و بی نتیجه پیش رفته است اما متاسفانه در جدول منابع و مصارف این منبعهای تامین آب وارد شده و در نتیجه مصارفی نیز بر این حوضه تحمیل و سالهای زیادی است که این مصارف از حوضه زاینده رود بدون تامین منابع در حال برداشت است.
یزدیان با بیان اینکه در این راستا حاکمیت روش‌هایی برای تامین آب در پیش گرفته است که از آن جمله انتقال آب از دریا است، این روش موافقان و مخالفانی دارد و این سوال مطرح است که آیا لزوماً بهترین راه حل محسوب می شود یا خیر، گفت: اگر سیستم حکمرانی منابع آب در کشور ما سیستم درستی بود شاید نباید به سراغ انتقال آب دریا می‌رفتیم چراکه بنا بر برخی نظرات این منطقی نیست که بیش از هزار کیلومتر آب را در کشور منتقل کنیم.
وی اضافه کرد: متاسفانه در طول سالهای گذشته، سیستم حکمرانی در کشور مسیر درستی را در پیش نگرفته است؛ در نتیجه مسئولان مجبور هستند به سمت راه حلهای جایگزین برای تامین آب بروند، مسلما این راه حل ها برای توسعه صنعت نیست بلکه فلات مرکزی و حوضه زاینده‌رود اکنون شبیه مریض رو به احتضاری است که در این شرایط به هر راه حلی برای زنده بودن آن باید فکر کرد.
عضو کمیسیون آب، کشاورزی و منابع طبیعی مجلس با اشاره به اینکه قیمت آب انتقالی از دریا زیاد است اما باید به ارزش آب در این شرایط خطیر توجه کنیم، تصریح کرد: در این شرایط، ارزش آبی که از دریا به سمت اصفهان انتقال داده شود بسیار زیاد است چراکه راه حل دیگری نداریم.
وضعیت فلات مرکزی خاص و بحرانی است
وی اضافه کرد: وضعیت فلات مرکزی با توجه به بحرانهای زیست‌محیطی مانند خطر فرونشست، مسائل اجتماعی، امنیتی در طول سالهای گذشته بسیار خاص و بحرانی است و سیاست‌گذاران به این نتیجه رسیدند که با توجه به عدم به نتیجه رسیدن مابقی راه حل ها، باید به سراغ شیرین سازی آب دریا و انتقال آن برویم حتی اگر گران قیمت باشد چراکه ارزش آبرسانی به این حوضه برای زنده ماندن آن بسیار بیشتر از هزینه ها است.
یزدیان با اشاره به اینکه این راه حل لزوما درازمدت نیست و البته همه مشکلات را نیز رفع نخواهد کرد، گفت: انتقال آب دریا یک راه حل موقتی برای رفع مشکلات اصفهان در مقطع فعلی است که برای حفظ حیات در فلات مرکزی ضرورت دارد حتی اگر هزینه بر باشد وصد البته اجرای بهینه ابن پروژه ضرورتی تام دارد.
وی تاکید کرد: در این راستا الزامات زیست محیطی این پروژه مد نظر قرار گرفته است، انتقال آب دراین پروژه ابتدا از خلیج فارس تعریف شده بود اما با مطالعات لازم این نتیجه رسیدیم که انتقال از این بخش، در مبدا برای مباحث زیست محیطی مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد، از سوی دیگر اگر ما یک کریدور مشترک با دیگر استانها تعریف کنیم در آینده موجب چالشهای اجتماعی و بین استانی خواهد شد.
نماینده اصفهان در مجلس با اشاره به اینکه مطالعات نشان می دهد انتقال آب از دریای عمان از لحاظ مطالعات کیفیت آب، کاهش مشکلات زیست محیطی و عدم محدودیت در تخصیص‌ها گزینه مناسب‌تری است، گفت: قرار است با اجرای این طرح، برداشت صنایع کوچیک و بزرگ چه در زمینه آبهای سطحی و چه عمقی از زاینده رود قطع شود.
وی با اشاره به اینکه زمانبندی این پروژه‌ها طولانی نیست چرا که وقتی منطقه‌ای دچار بحران شده است ما باید راه حلهای سریع برای آن پیدا کنیم و انتقال آب دریا در کوتاه مدت می تواند برخی مشکلات را کاهش دهد تا در درازمدت نیز برنامه ریزی‌های لازم انجام شود، بیان کرد: در این راستا باید مدیریت مصارف با بازخرید و بازتخصیص سالهای گذشته مدنظر باشد چراکه اگر ما نتوانیم، نظام قانون مداری رو در حوضه زاینده رود برقرار کنیم، باز هم شاهد برداشتهای غیرقانونی خواهیم بود.
یزدیان با اشاره به اینکه انتقال آب دریا از چند منظر دیگر هم می تواند مورد بررسی باشد، اظهار کرد: از نظر پدافند غیرعامل، در شهرهای بیش از یک میلیون نفر منابع آبی به ویژه شرب نباید وابسته به یک منبع باشد و ممکن است ایجاد بحران کند، بنابراین زمانی که ما در تامین آب شرب از زینده رود دچار مشکل شویم این خطوط می تواند از نگاه پدافندی مورد توجه باشد.
وی به مباحث اقتصادی این پروژه‌ها پرداخت و بیان کرد: باید توجه کنیم که انتقال آب گران است، اگر این انتقال از هزینه‌های کشور انجام و بهره‌برداری از آن نیز هزینه‌های زیادی در بر داشته باشد، ممکن است در صنعت نیز موجب افزایش هزینه ها شود.
عضو کمیسیون آب، کشاورزی و منابع طبیعی مجلس با اشاره به اینکه اکنون علم و تکنولوژی به حدی رسیده است که در بحث استحصال آب دریا نیز اقداماتی انجام دهیم که توجیه پذیری اقتصادی داشته باشد که به طور مثال می توان به استخراج فلزات سنگینی که در نمک دریا هست، اشاره کرد، گفت: تیم فعلی پژوهش های جدی در این ارتباط انجام داده است، بنابراین اگر ما منیزیم نمک آب دریا را استحصال کرده و از آن نمک استخراج کنیم، اقتصاد پروژه را متحول می کند و عملاً انتقال آب را توجیه پذیرتر خواهد کرد.
وی ادامه داد: بر این اساس از همان ابتدای پروژه، زمانی که مبحث تخصیص زمین مطرح بود، به موازات آن برای توسعه شهرک علمی تحقیقاتی هم در حاشیه دریا درخواست زمین دادیم تا هم کارهای تحقیقاتی و هم استخراج فلزات سنگین نیز در آینده نزدیک در آن محدوده انجام شود.
یزدیان با اشاره به اینکه این طرحها دارای محاسن و معایبی است، گفت: اگر ما می‌توانستیم از همین مناطق مرکزی کشور آب مورد نیاز خود را تامین بکنیم محاسن بیشتری نسبت به پمپاژ داشت چراکه انتقال آب نیاز به ایستگاه های پمپاژ و تامین انرژی؛ برق و آب دارد اما به به عنوان یکی از راه حلهای احیای زاینده رود یقینا انتقال آب از دریای عمان را باید متصور باشیم، بنابراین این تصور برخی منتقدان که باید انتقال آب از دریا را کنار بگذاریم و اینکه برخی از مدیران فکر می‌کنند که با انتقال آب از دریا همه مشکل زاینده رود حل می شود هر دو دیدگاهی اشتباه است.
نظر شما