به گزارش آهن آنلاین، تابستان ۱۴۰۴ برای صنعت فولاد و آهن‌آلات ایران فصلی پرحادثه، پرریسک و سرشار از تغییرات غیرقابل پیش‌بینی بود. بازه زمانی ۲۲ ژوئن تا ۲۲ سپتامبر، نه‌تنها در سطح اقتصادی بلکه در بُعد سیاسی و ژئوپلیتیکی نیز شرایطی کم‌سابقه را رقم زد؛ فصلی که با بحران انرژی آغاز شد، با جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل ادامه یافت و در نهایت با تهدید فعال‌سازی «مکانیسم ماشه» در شورای امنیت سازمان ملل به پایان رسید.
در این میان، بازارهای داخلی درگیر موجی از نوسانات گسترده شدند. قطع و محدودیت انرژی صنایع فولادی در تیرماه، افت محسوس تولید و عرضه در بورس کالا را به همراه داشت و زنجیره تأمین مواد اولیه نیز با چالش‌هایی جدی مواجه شد.
این روند در حالی رخ داد که تنش‌های منطقه‌ای و افزایش ریسک سیاسی، بازار ارز را به‌شدت متأثر کرد و دلار و تتر در مسیر صعودی قرار گرفتند. نرخ تتر از حدود ۸۲ هزار و ۸۷۰ تومان در ابتدای تابستان به بیش از ۱۱۳ هزار تومان در اواخر شهریورماه رسید؛ رشدی که به‌طور مستقیم بر قیمت تمام‌شده فولاد اثر گذاشت.
نوسانات بازار جهانی فولاد؛ اثر محدود در بازار داخلی
در بازار جهانی نیز بهای شمش فولاد نوسانات متعددی را تجربه کرد؛ از حدود ۸۸۱ دلار در آغاز تابستان تا ۸۵۴ دلار در انتهای فصل. این افت محدود در قیمت جهانی، به‌دلیل جهش ارزی در داخل کشور، نتوانست مانع از رشد قیمت‌ها در بازار داخلی شود. فعالان بازار معتقدند فضای روانی ناشی از احتمال بازگشت تحریم‌های بین‌المللی و نااطمینانی نسبت به آینده سیاسی، عامل اصلی عقب‌نشینی تقاضای مصرفی و سرمایه‌گذاری در بازار آهن و فولاد بوده است. اکنون با فعال‌سازی رسمی «مکانیسم ماشه» توسط شورای امنیت، فضای اقتصادی کشور بیش از پیش مبهم شده است. ناکامی روسیه و چین در تعلیق ۶ماهه این مکانیسم، نشانه‌ای از اجماع نسبی سایر اعضای شورا علیه ایران تلقی می‌شود؛ موضوعی که می‌تواند مسیر مبادلات مالی و صادرات فولاد ایران را بار دیگر با محدودیت‌های سنگین مواجه کند.
تحلیلگران معتقدند با اجرای اسنپ‌بک، انتظارات تورمی در بازار تشدید خواهد شد. صنایع پایه نظیر فولاد که وابستگی ارزی بالایی دارند، نخستین بخش‌هایی خواهند بود که تحت فشار قرار می‌گیرند. افزایش هزینه واردات تجهیزات و مواد اولیه، بالا رفتن نرخ تسهیلات بانکی و دشواری‌های جدید در نقل‌وانتقال مالی، مهم‌ترین چالش‌هایی است که پیش‌روی تولیدکنندگان قرار دارد. با وجود این، برخی کارشناسان نیز بر این باورند که قیمت آهن پیش از این به‌نوعی خود را با شرایط تحریمی تطبیق داده و در کوتاه‌مدت ممکن است واکنش هیجانی شدیدی نشان ندهد. اما در میان‌مدت، استمرار فضای سیاسی پرتنش و نوسان ارزی می‌تواند بر عرضه و قیمت‌گذاری‌ها تأثیر مستقیم بگذارد و حاشیه سود تولیدکنندگان را تحت‌فشار قرار دهد.
تابستان ۱۴۰۴ برای فولاد ایران، بیش از هر زمان دیگری یادآور هم‌زمانی بحران‌های سیاسی، مالی و انرژی بود؛ فصلی که نشان داد مسیر صنعت فولاد در نیمه دوم سال، بدون ثبات سیاسی و کنترل نرخ ارز، مسیر همواری نخواهد داشت.
تحلیل روند شمش فولاد در تابستان ۱۴۰۴
ماه نخست تابستان برای بازار شمش با افت تدریجی از ۸۸۱ دلار به محدوده ۸۴۰ دلار همراه بود. محدودیت‌های شدید انرژی صنایع فولادی در تیرماه و کاهش نرخ بهره‌برداری کارخانه‌ها باعث شد عرضه در بورس کالا کاهش یابد، اما تقاضای ضعیف داخلی و رکود در بخش ساخت‌وساز مانع از رشد قیمتی شد. در این مقطع، بازار بیشتر در حال پیدا کردن تعادل جدید پس از شوک‌های سیاسی و انرژی بود و متوسط قیمت شمش در تیرماه حدود ۸۵۰ دلار ثبت شد. بررسی روند قیمت شمش فولاد در بازه زمانی اول تیر تا پایان شهریور ۱۴۰۴ (۲۲ ژوئن تا ۲۲ سپتامبر) نشان می‌دهد که این محصول با وجود آغاز قدرتمند در محدوده ۸۸۰ دلار، در ادامه تابستان وارد مسیر اصلاحی شد و پس از ثبت کف ۸۲۶ دلار در اواخر مرداد، با نوسانات محدود به حوالی ۸۵۴ دلار در پایان فصل رسید. در مجموع، تابستان ۱۴۰۴ برای شمش فولاد با نوسان بین ۸۸۱ تا ۸۲۶ دلار همراه بود و میانگین قیمتی آن در حدود ۸۵۰ دلار تثبیت شد. بازار در این فصل تحت تأثیر سه عامل اصلی قرار داشت:
- کمبود انرژی و افت عرضه داخلی در تیرماه.
- رکود تقاضا و ضعف معاملات صادراتی در مردادماه.
- افزایش ریسک سیاسی و ارزی ناشی از مکانیسم ماشه در شهریورماه.
در پایان تابستان، بازار شمش فولاد در حالی وارد نیمه دوم سال شد که فضای روانی ناشی از بازگشت احتمالی تحریم‌ها، رشد نرخ ارز و نااطمینانی نسبت به سیاست‌های صنعتی دولت، مسیر قیمت‌گذاری‌ها را مبهم کرده است.
نگاهی به بازار آهن آلات در تابستان ۱۴۰۴
در تیرماه، بازار میلگرد تحت تأثیر کمبود انرژی و افت عرضه در بورس کالا قرار گرفت، اما نبود تقاضای مؤثر و کاهش فعالیت پروژه‌های عمرانی مانع از رشد قیمت شد. میانگین قیمت میلگرد در این ماه از ۳۶,۹۰۰ تومان در ابتدای تیر به حدود ۳۳,۵۰۰ تومان در انتهای ماه رسید؛ یعنی افتی حدود ۹ درصد. کاهش نرخ برق صنایع، توقف برخی خطوط تولید، و رکود مصرفی در بازار داخلی باعث شد تیرماه برای تولیدکنندگان، یکی از ضعیف‌ترین ماه‌های معاملاتی سال باشد.
در مردادماه روند نزولی قیمت‌ها تشدید شد؛ شمش فولاد از سطوح ۸۶۵ دلار در ابتدای ماه به کف ۸۲۶ دلار در روز ۲۵ مرداد سقوط کرد. این افت حدود ۴.۵ درصدی در یک ماه، منعکس‌کننده کاهش محسوس تقاضا در بازار داخلی، افت معاملات در بورس کالا و همچنین افت نرخ صادراتی ایران به بازارهای منطقه‌ای بود. رکود عمیق در بخش پروژه‌های عمرانی و انتظار برای ثبات ارزی، باعث شد فعالان بازار در موقعیت انتظار و نظاره قرار گیرند. این در حالی بود که رشد نرخ تتر در بازار آزاد، هزینه‌های مالی تولیدکنندگان را بالا برد اما نتوانست به‌صورت واقعی در قیمت شمش منعکس شود. با آغاز مرداد و رشد نرخ تتر از محدوده ۸۲ هزار به بیش از ۱۰۰ هزار تومان، فضای روانی بازار تغییر کرد. میلگرد ابتدا رشد کرد و به سطح ۳۵,۵۰۰ تومان رسید، اما به‌سرعت دوباره عقب‌نشینی کرد و در میانه ماه تا ۳۳,۳۰۰ تومان پایین آمد. در نیمه دوم مرداد، افزایش تقاضای صادراتی و رشد نرخ ارز آزاد موجب افزایش سریع قیمت تا حدود ۳۷ هزار تومان شد. این حرکت صعودی کوتاه‌مدت، بازتاب مستقیم نوسانات ارزی و پیش‌خور کردن ریسک‌های سیاسی پیشِ‌رو (به‌ویژه احتمال فعال‌سازی مکانیسم ماشه) بود.
در شهریورماه، روند نزولی متوقف شد و بازار با نوسانات خنثی و بازگشت تدریجی به محدوده ۸۵۰ دلار همراه بود. در نیمه دوم ماه، با افزایش نرخ ارز و تشدید تنش‌های سیاسی بین‌المللی، برخی معاملات صادراتی با نرخ‌های بالاتر انجام شد که زمینه‌ساز احیای جزئی قیمت‌ها تا سطح ۸۵۴ دلار در روز پایانی تابستان شد.
با این حال، این رشد بیشتر ماهیت روانی داشت تا بنیادی؛ زیرا نه در سطح تقاضا و نه در میزان تولید، تغییر معناداری مشاهده نشد.
در شهریور، قیمت میلگرد ابتدا نوسان خنثی داشت و بین ۳۵ تا ۳۶ هزار تومان در حرکت بود، اما در هفته پایانی ماه و همزمان با تشدید نگرانی‌ها درباره فعال‌شدن مکانیسم ماشه، نرخ‌ها جهش یافت. قیمت از ۳۴,۳۰۰ تومان در ۲۶ شهریور به بیش از ۳۹,۵۰۰ تومان در آخر ماه رسید؛ رشدی حدود ۱۵ درصد در کمتر از یک هفته.
- محدوده قیمتی تابستان: ۳۳,۳۰۰ تا ۳۹,۵۰۰ تومان
- میانگین قیمت کل فصل: حدود ۳۵,۸۰۰ تومان
- تغییر خالص فصل (آغاز تا پایان): ۷.۱ + درصد رشد
بازار میلگرد در تابستان ۱۴۰۴، از رکود مطلق در تیرماه به افزایش پرشتاب قیمتی در شهریور رسید. این الگوی رفتاری نشان می‌دهد که بازار بیش از آنکه تابع عرضه و تقاضای واقعی باشد، از ریسک‌های سیاسی و نوسانات ارزی تأثیر گرفته است.
تابستان پرنوسان میلگرد، ذوب‌آهن پیشتاز، زاگرس و راد همدان در مسیر تثبیت قیمت
تابستان ۱۴۰۴ برای بازار میلگرد ایران با نوسانات قابل توجهی همراه بود؛ بازاری که تحت تأثیر ترکیبی از محدودیت‌های برق، تصمیمات تولیدکنندگان و نوسان قیمت‌های جهانی، شاهد تغییرات مکرر در نرخ‌ها بود. بررسی قیمت‌های سه شرکت بزرگ تولیدکننده میلگرد شامل ذوب‌آهن اصفهان، راد همدان و زاگرس نشان می‌دهد هر کدام مسیر متفاوتی را در این فصل طی کرده‌اند.
قیمت میلگرد ذوب‌آهن در ابتدای تابستان در محدوده ۳۸,۴۵۵ تومان تثبیت شده بود و تا اواسط تیرماه روند نزولی ملایمی را تجربه کرد و به ۳۴,۰۹۱ تومان رسید. این کاهش نشان‌دهنده تأثیر فشار تقاضا و عرضه محدود بود. با این حال، در هفته‌های پایانی تابستان، میلگرد ذوب‌آهن با جهشی محسوس مواجه شد و به ۳۹,۵۴۵ تومان در پایان شهریور رسید؛ جهشی که بیش از همه نشان‌دهنده برگشت قدرت خرید و رقابت شرکت‌ها برای جذب تقاضای بازار بود. میلگرد راد همدان در تابستان مسیر آرام‌تری نسبت به ذوب‌آهن داشت. نرخ‌ها از ۳۴,۶۷۷ تومان در ابتدای تیر تا ۳۳,۰۸۶ تومان در اواسط ماه کاهش یافت و سپس روندی آرام صعودی را آغاز کرد. در هفته‌های پایانی، این محصول توانست به حدود ۳۶,۰۸۶ تومان برسد و نشان دهد که بازار برای شرکت‌های متوسط همچنان تحت تأثیر عرضه و تقاضای محدود قرار دارد و نوسانات آن، کمتر از ذوب‌آهن، شدید بود.
میلگرد زاگرس با شروع تابستان در ۳۴,۲۷۳ تومان قرار داشت و تا اواسط تیر روندی نزولی را تجربه کرد و به کمترین سطح خود ۳۲,۴۵۵ تومان رسید. در ادامه تابستان، قیمت‌ها به آرامی افزایش یافت و در پایان تابستان به محدوده ۳۵,۳۶۴ تومان رسید. این مسیر نشان‌دهنده تلاش شرکت برای تثبیت بازار و حفظ رقابت با ذوب‌آهن و راد همدان بود.
تحلیل بازار میلگرد
در مجموع، تابستان ۱۴۰۴ نشان داد که ذوب‌آهن همچنان نقش پیشرو در بازار میلگرد ایران را حفظ کرده است و نوسانات قیمت آن، معیار سنجش سایر تولیدکنندگان محسوب می‌شود. راد همدان و زاگرس مسیر آرام‌تری در تابستان طی کردند، اما رشد قیمت‌های پایانی، خبر از افزایش تقاضای نسبی و بازگشت رقابت در بازار می‌دهد. تحلیلگران معتقدند، روندهای صعودی هفته‌های پایانی تابستان می‌تواند نوید شروع پاییزی با ثبات نسبی برای بازار میلگرد ایران باشد، هرچند عوامل بنیادی مانند برق و قیمت‌های جهانی همچنان ریسک‌های اصلی بازار باقی می‌مانند.
تابستان تیرآهن سایز ۱۴؛ رقابت کرمانشاه و یزد در مسیر نوسان کنترل‌شده
بازار تیرآهن سایز ۱۴ در تابستان ۱۴۰۴ با نوسانات قابل توجه، اما کنترل‌شده مواجه بود. بررسی قیمت‌های دو تولیدکننده اصلی این محصول، یعنی کرمانشاه و یزد، روند متفاوت و قابل توجهی را در این فصل نشان می‌دهد.
قیمت تیرآهن کرمانشاه در ابتدای تابستان در ۵,۲۷۳ هزار تومان تثبیت شده بود، اما با گذر هفته‌ها، روند نزولی قابل توجهی تجربه کرد و به ۴,۵۴۵ هزار تومان رسید. این کاهش اولیه ناشی از فشار تقاضا و عرضه محدود در بازار بود. با شروع مرداد و ورود تقاضای جدید، قیمت‌ها روندی صعودی را آغاز کردند و در پایان تابستان به ۵,۶۳۶ هزار تومان رسیدند؛ جهشی که نشان‌دهنده بازگشت آرام قدرت خرید و رقابت در بازار بود.
تیرآهن یزد در تابستان مسیر آرام‌تری نسبت به کرمانشاه داشت. نرخ‌ها از ۵,۱۸۲ هزار تومان در ابتدای تیر تا حدود ۵,۰۹۱ هزار تومان در میانه تابستان کاهش یافت و سپس روند صعودی ملایمی را آغاز کرد. در پایان تابستان، قیمت تیرآهن یزد به ۵,۷۲۷ هزار تومان رسید که نشان‌دهنده تلاش این شرکت برای تثبیت بازار و رقابت مستقیم با کرمانشاه است.
تحلیل بازار تیرآهن
تابستان ۱۴۰۴ نشان داد که بازار تیرآهن سایز ۱۴، علی‌رغم نوسانات اولیه، به سمت تثبیت قیمت و رشد آرام حرکت کرد. کرمانشاه در نیمه اول تابستان کاهش قیمت داشت، اما توانست در نیمه دوم با جهش پایانی سهم خود را در بازار حفظ کند. در مقابل، یزد مسیر آرام‌تری را طی کرد و با کنترل قیمت‌ها، توانست رقابت نزدیک با کرمانشاه را حفظ کند. روند صعودی هفته‌های پایانی تابستان نوید فصل پاییز با ثبات نسبی و افزایش تقاضای قابل پیش‌بینی برای تیرآهن سایز ۱۴ را می‌دهد، هرچند عوامل بنیادی همچنان نقش تعیین‌کننده در بازار خواهند داشت.
تابستان پرنوسان بازار آهن؛ کاهش آغازین و رشد پایانی قیمت‌ها
در روزهای نخست تابستان، تیرآهن سایز ۲۰ فایکو با قیمت حدود ۱۱ میلیون و ۸۱۸ هزار تومان عرضه می‌شد. با این حال، تشدید محدودیت‌های برق و کاهش تولید شرکت‌ها در بورس کالا باعث کاهش آرام قیمت‌ها شد و کف تابستانی ۱۰ میلیون و ۹۰۹ هزار تومان ثبت شد. این افت نشان‌دهنده حساسیت بازار تیرآهن به محدودیت‌های انرژی و کاهش عرضه در بورس کالا است. مردادماه، بازار تیرآهن سایز ۲۰ شرکت فایکو وارد فاز ثبات نسبی شد؛ قیمت‌ها در بازه ۱۰ میلیون و ۹۰۹ تا ۱۱ میلیون و ۸۱۸ هزار تومان نوسان داشتند و تغییرات جزئی را تجربه کردند. کاهش عرضه و ثبات نسبی نرخ ارز، نقش مهمی در ایجاد این ثبات ایفا کردند و موجب شد معامله‌گران بتوانند با برنامه‌ریزی بهتر فعالیت کنند.
شهریورماه بازار با جهش قیمتی قابل توجه مواجه شد و تیرآهن ۲۰ کارخانه فایکو به سقف تابستانی یعنی ۱۳ میلیون و ۳۶۴ هزار تومان رسید. افزایش نرخ دلار و تتر از حدود ۸۲ هزار و ۸۷۰ تومان به بیش از ۱۱۳ هزار تومان، عامل اصلی این رشد بود. این روند نشان می‌دهد که نوسانات ارزی همچنان مهم‌ترین محرک قیمت در بازار تیرآهن هستند و اثر مستقیم بر تصمیمات تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان دارند.
به طور کلی، تابستان ۱۴۰۴ بازار تیرآهن سایز ۲۰ فایکو با سه روند اصلی همراه بود:
- روند نزولی ابتدای تابستان: کاهش قیمت‌ها به دلیل محدودیت‌های انرژی و کاهش عرضه.
- ثبات میانه تابستان: تثبیت نسبی قیمت‌ها و نوسانات محدود.
- روند صعودی پایان تابستان: جهش بیش از ۲۰ درصدی قیمت‌ها همزمان با رشد نرخ دلار و تتر.
این نوسانات تابستانی نشان می‌دهد که بازار تیرآهن، حتی در شرایط نسبی ثبات، به تغییرات عرضه و نرخ ارز بسیار حساس است و معامله‌گران و تولیدکنندگان باید برای مدیریت ریسک‌های احتمالی، تصمیمات هوشمندانه‌ای اتخاذ کنند.
نظر شما