به گزارش بازار به نقل از فرهیختگان، جدیدترین گزارش مرکز آمار ایران نشان می‌دهد صنعت گردشگری ایران در بهار سال جاری با وجود همه ریسک‌های ژئوپلیتیکی که حدود دوسالی است بر سر ایران سایه انداخته، با رشد ۳۶ درصدی در جذب گردشگر خارجی روبه‌رو بود. برنامه هفتم توسعه هدف‌گذاری کرده تا این رقم تا ۱۵ میلیون گردشگر افزایش یابد و سهم این بخش از اقتصاد کشور را به‌طرز قابل‌توجهی ارتقا دهد. همچنین گردشگران خارجی با رشد ۳۶ درصدی نسبت به بهار سال گذشته، عمدتاً از کشورهای همسایه مانند عراق، افغانستان و ترکیه به ایران سفر کرده‌اند، البته آمار به این کشورها محدود نمی‌شود و نام کشورهایی از جمله چین، روسیه و کویت در لیست ۱۰ کشوری که بیشترین گردشگر از سمت آنها وارد ایران شده‌اند به چشم می‌خورد. ایران با ظرفیت‌های تاریخی، فرهنگی و مذهبی فراوان و موقعیت منحصربه‌فرد جغرافیایی خود، فرصت بزرگی در بخش گردشگری حلال دارد؛ بازاری که با جمعیت بیش از ۲ میلیارد مسلمان در جهان، می‌تواند سهم قابل‌توجهی از گردشگری منطقه و جهان را به خود اختصاص دهد.
رشد ۳۶ درصدی گردشگران خارجی در بهار
با وجود چالش‌ها و ریسک‌های سیاسی و همچنین سایه تهدید جنگ، طی چهار سال اخیر ایران شاهد بیشترین تعداد گردشگران خارجی بوده است. بر اساس آمارهای رسمی، تعداد گردشگران خارجی که در فصل بهار هر سال به ایران سفر کرده‌اند، طی سال‌های اخیر روند افزایشی چشمگیر داشته است. در بهار سال ۱۴۰۰، تعداد گردشگران خارجی تنها ۱۲۱ هزار نفر گزارش شده است که این رقم به دلایل محدودیت‌های ناشی از پاندمی کرونا و شرایط جهانی نسبتاً پایین بود. اما با گذشت زمان و بهبود شرایط سفر، استقبال گردشگران خارجی به طور قابل‌توجهی افزایش یافته است. در بهار سال ۱۴۰۱، تعداد گردشگران با رشد چشمگیر حدود ۴۴۷ درصد نسبت به سال قبل به ۶۶۸ هزار نفر رسید. این روند صعودی در سال ۱۴۰۲ نیز ادامه پیدا کرد و تعداد گردشگران با رشد ۶۱ درصدی نسبت به سال قبل از آن، به بیش از یک میلیون نفر افزایش یافت. در سال ۱۴۰۳، تعداد گردشگران باز هم با رشد ۳۱ درصدی به حدود ۱.۴ میلیون نفر رسید و در نهایت در بهار سال ۱۴۰۴، با افزایش ۳۶ درصدی نسبت به سال قبل، تعداد گردشگران به حدود ۱.۹ میلیون نفر رسیده است.
گردشگران ایران؛ از عراق و ترکیه تا چین
هرچند ممکن است این تصور وجود داشته باشد که سهم گردشگران تنها به عراق و افغانستان محدود می‌شود، اما آمارها نشان می‌دهد ۱۰ کشور اول که بیشترین سهم از گردشگری خارجی ایران را دارند بسیار متنوع‌تر از محاسبات ذهنی هستند و مبدأ آنها از کشورهای همسایه همچون عراق تا ترکیه و آذربایجان و کویت گرفته تا چین نیز می‌رسد. بر اساس این آمارها، سهم ۱۰ کشور اول از تعداد گردشگران وارد شده به ایران ۵۷ درصد بوده است. بنابراین بررسی دقیق سهم هر کشور از کل گردشگران خارجی وارد شده به ایران، اهمیت بالایی دارد. آمارهای جدید نشان می‌دهد عراق با ثبت بیش از ۲۹۲ هزار گردشگر و سهم ۱۵.۳ درصدی، بیشترین تعداد گردشگران خارجی وارد شده به ایران را در میان کشورهای دیگر دارد. پس از عراق، افغانستان با بیش از ۱۰۵ هزار گردشگر و سهم ۵.۵ درصدی در جایگاه دوم قرار گرفته است. کشورهای ترکیه، ارمنستان و ترکمنستان نیز با حدود ۷۰ هزار گردشگر هر کدام و سهم ۳ تا ۳.۷ درصدی، در رتبه‌های سوم تا پنجم قرار دارند. آذربایجان، پاکستان، بحرین، کویت و چین به ترتیب رتبه‌های بعدی را به خود اختصاص داده‌اند و مجموع گردشگران این ۱۰ کشور بیش از یک‌میلیون نفر اعلام شده است. این آمارها نشان‌دهنده اهمیت کشورهای همسایه و منطقه در جذب گردشگر به ایران است که می‌تواند به دلیل نزدیکی جغرافیایی، روابط فرهنگی و تاریخی و سهولت رفت‌وآمد باشد. کارشناسان گردشگری معتقدند این روند می‌تواند فرصتی مناسب برای توسعه بیشتر صنعت گردشگری در ایران فراهم آورد.
ایران ارزان‌ترین مقصد گردشگری در جهان
شاخص توسعه سفر و گردشگری (TTDI) ۲۰۲۴، دومین نسخه از شاخصی است که از شاخص‌های رقابت‌پذیری سفر و گردشگری (TTCI) تکامل‌یافته است. شاخص TTCI که از سال ۲۰۰۷ توسط مجمع جهانی اقتصاد منتشر می‌شود، معیاری مهم برای سنجش توانمندی کشورها در حوزه سفر و گردشگری به شمار می‌رود. TTDI بخشی از تلاش گسترده این مجمع با همکاری ذی‌نفعان صنعت و دولت‌ها برای ایجاد آینده‌ای پایدارتر، فراگیرتر و مقاوم‌تر برای اقتصادها و جوامع محلی است. بر اساس گزارش مجمع جهانی اقتصاد در سال ۲۰۲۴، ایران در شاخص رقابت‌پذیری سفر و گردشگری جهانی نسبت به سال ۲۰۲۱ با صعود سه پله‌ای به رتبه ۷۳ دست یافته است. این پیشرفت نتیجه بهبود رتبه ایران در بیشتر مؤلفه‌ها و معیارهای این شاخص در سال گذشته است. شایان‌ذکر است که ایران در گزارش‌های پیشین این شاخص، رتبه ۹۳ در سال ۲۰۱۷ و رتبه ۸۹ در سال ۲۰۱۹ را به دست آورده بود. هرچند بهبود زیرساخت‌ها نقش مهمی در ارتقای رتبه ایران داشته، کاهش تعداد کشورهای ارزیابی‌شده از ۱۴۰ کشور به ۱۱۹ کشور نیز تأثیر قابل‌توجهی در بهبود جایگاه کشورمان داشته است. این داده‌ها نشان می‌دهد ایران در یکی از مهم‌ترین شاخص‌های مجمع جهانی اقتصاد یعنی شاخص رقابت‌پذیری قیمت‌ها جزء ۳ یا ۴ کشور ارزان در بین مقاصد گردشگری جهانی است، موضوعی که می‌تواند برای توسعه گردشگری ایران یک فرصت بزرگ فراهم کند.
ایران و فرصتی به نام گردشگری حلال
گردشگری حلال به‌عنوان یکی از سریع‌ترین بخش‌های درحال‌رشد صنعت گردشگری در جهان شناخته می‌شود و ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی، فرهنگ اسلامی غنی و زیرساخت‌های مناسب، فرصت ویژه‌ای برای جذب گردشگران مسلمان دارد. در سال ۲۰۲۴ میلادی، جمعیت جهانی مسلمانان به حدود ۲ میلیارد و ۳۴ میلیون نفر رسیده است (مرکز تحقیقات پیو، رشد جمعیت جهان، ورلدومتر) که این رقم بخش قابل‌توجهی از جمعیت کره زمین را تشکیل می‌دهد و بازار عظیمی برای گردشگری حلال محسوب می‌شود. این نوع گردشگری که مطابق با ارزش‌ها و اصول دینی مسلمانان از جمله ارائه غذا و خدمات مطابق با معیارهای شرعی است، می‌تواند سهم مهمی در توسعه اقتصادی و فرهنگی ایران داشته باشد. ایران با داشتن جاذبه‌های تاریخی، فرهنگی و مذهبی فراوان، از زیارتگاه‌های مشهور گرفته تا معماری اسلامی و شهرهای باستانی، پتانسیل بالایی برای تبدیل‌شدن به یکی از مقاصد اصلی گردشگری حلال در منطقه دارد. توسعه زیرساخت‌ها و خدمات مطابق با استانداردهای گردشگری حلال می‌تواند به جذب بیشتر گردشگران مسلمان از کشورهای همسایه و سراسر جهان کمک کرده و نقش مهمی در رونق پایدار صنعت گردشگری کشور ایفا نماید.
نظر شما