امید محمدی؛ بازار: بازار خودرو این روزها در وضعیتی متفاوت نسبت به سال های گذشته به سر می برد. از یک سو واردات خودرو با موانع ارزی مواجه است و از سوی دیگر، بازار داخلی به دلیل کاهش تقاضا و اشباع نسبی، با چالش های متعددی دست و پنجه نرم می کند. در چنین شرایطی، نه واردکنندگان تکلیف خود را می‌دانند، نه خریداران چشم انداز روشنی پیش رو دارند. در همین حال، چالش های ساختاری تری نیز در حال ریشه دواندن هستند؛ از نبود شبکه های خدمات پس از فروش استاندارد برای خودروهای وارداتی گرفته تا ورود خودروهایی با وضعیت نامشخص از نظر گارانتی و اصالت، که همگی به افزایش بی اعتمادی عمومی دامن زدند. در نتیجه، بازار نه تنها دچار رکود شده، بلکه حالا شاهد نوعی اشباع و سردرگمی عمومی است؛ رکودی که نه صرفا ناشی از قدرت خرید پایین مردم، بلکه برخاسته از بحران تصمیم گیری، نبود شفافیت و چشم انداز نامشخص اقتصادی است. براین اساس برای بررسی دقیق وضعیت واردات، بازار و خدمات پس از فروش خودروهای وارداتی با «جواد میرآفتابی»، کارشناس صنعت خودرو به گفت و گو پرداختیم؛
بسیاری از واردکنندگان در تامین منابع ارزی دچار چالش شده اند و همین موضوع روند ورود خودرو به کشور را کند کرده است
* باتوجه به اینکه آیین نامه جدید واردات خودرو ابلاغ شد، وضعیت واردات و بازار خودرو را چگونه ارزیابی می کنید؟
در حال حاضر واردات خودرو با مشکلات جدی ارزی مواجه است؛ آخرین ثبت سفارش ها که داشتیم، مربوط به بهمن یا اسفند سال گذشته بود و از آن زمان به بعد، عملا ثبت جدیدی صورت نگرفته است. البته سامانه ها هنوز باز هستند، اما مجوزی صادر نمی شود. نرخ ارز هم نوساناتی دارد که بر کل فرآیند واردات تاثیر گذاشته است. بسیاری از واردکنندگان در تامین منابع ارزی دچار چالش شده اند و همین موضوع روند ورود خودرو به کشور را کند کرده است.
* طی چند روز گذشته در بازار داخل کشور شاهد افت قیمت خودروهای وارداتی هستیم، به نظر شما دلیل این موضوع چیست؟
دو عامل اصلی در این موضوع نقش دارند؛ نخست اینکه تقاضای بازار کاهش یافته و دوم اینکه عرضه به دلایل مختلفی از جمله خودروهای مانده از قبل، افزایش یافته است. برای مثال، برخی خودروها مثل فولکس واگن ID.۴ یا نیسان سیلفی با شرایط تخفیف دار عرضه می شوند و قیمت ها به طرز محسوسی کاهش یافتند. این نشان می دهد که بازار کشش لازم برای قیمت های قبلی را ندارد و همین باعث شده شبکه توزیع به فروش آزاد روی بیاورد، بدون آنکه نظارت سخت گیرانه ای روی مجوزها وجود داشته باشد.
* پیش بینی شما از روند قیمت خودروهای وارداتی در بازار چیست؟ آیا مشتریان باید انتظار کاهش بیشتر نرخ ها را داشته باشند؟
بله، به احتمال زیاد قیمت ها باز هم کاهش پیدا می کنند. اگر تعرفه ها اصلاح شود یا ارز نیمایی با قیمت واقعی تر در اختیار واردکننده ها قرار گیرد، باز هم شاهد افت قیمت خواهیم بود. البته این موضوع بستگی به سیاست گذاری های آتی دولت و بانک مرکزی نیز دارد. به هرحال، با توجه به کاهش سود واردکنندگان و رقابت فشرده ای که بین برندها وجود دارد، قیمت ها در حال تعدیل هستند.
* به جز چالش های ارزی، واردکنندگان خودرو با چه مشکلات دیگری مواجه هستند؟
بزرگ ترین مشکل فعلا در حوزه خدمات پس از فروش است؛ بسیاری از شرکت هایی که خودرو وارد کردند، هیچ گونه شبکه خدماتی رسمی ندارند. حتی آن هایی که برند معتبر وارد می کنند، صرفا فروشنده اند و خدمات را یا ارائه نمی دهند یا به شرکت های ثالث واگذار کردند. در حال حاضر، چند شرکت هم زمان نمایندگی فروش برندهای مختلف را بر عهده دارند؛ از نیسان و اشکودا گرفته تا برندهای چینی دیگر؛ این شیوه برندسازی و ارائه خدمات، نه تنها استاندارد نیست بلکه باعث بی اعتمادی مشتریان نیز شده است.
* واگذاری خدمات پس از فروش به شرکت های ثالث چه تاثیری به بازار خودرو خواهد گذاشت؟
این مدل ارائه خدمات پس از فروش، به شدت می تواند به اعتماد عمومی ضربه بزند. وقتی مشتری نمی داند خدمات پس از فروش خودرویش را دقیقا چه شرکتی پشتیبانی می کند، یا چند شرکت مختلف همزمان مسئول برند خاصی هستند، اطمینانی به پایداری خدمات ندارد. از طرفی، فقدان آموزش فنی مناسب، کمبود قطعه و نبود ضمانت اجرایی برای خدمات، مزید بر علت شده است. در بلند مدت این وضعیت باعث کاهش اقبال عمومی به خرید خودروهای وارداتی خواهد شد، مگر آنکه فکری اساسی برای آن شود.
خودروهایی که به ایران می آیند، باید حداقل چند ده کیلومتر طی کرده باشند تا امکان صدور پیدا کنند. در ظاهر، این خودروها «دست دوم» نیستند، اما از نظر سیستم چین، باید برای خروج مجدد ثبت کارکرد شوند
* برخی از کارشناسان می گویند که خودروهای صفر کیلومتر وارداتی تحت عنوان خودرو کارکرده از چین به کشور رسیده است، این موضوع صحت دارد؟
این مسئله تا حدی صحت دارد، اما باید توضیح داده شود؛ طبق قوانین چین، هیچ خودروی صفر کیلومتری اجازه خروج مستقیم با برند اصلی ندارد، مگر آنکه در سیستم داخلی آن کشور مدتی تردد داشته باشد. بنابراین خودروهایی که به ایران می آیند، باید حداقل چند ده کیلومتر طی کرده باشند تا امکان صدور پیدا کنند. در ظاهر، این خودروها «دست دوم» نیستند، اما از نظر سیستم چین، باید برای خروج مجدد ثبت کارکرد شوند. به همین دلیل است که روی این خودروها نمی توان گارانتی کارخانه مادر را لحاظ کرد و خدماتی هم که در ایران ارائه می شود، وابسته به واردکننده و نه شرکت سازنده است.
در حال حاضر، با توجه به شرایط مبهم بازار و روند نزولی قیمت ها، اگر خرید خودرو برای استفاده ضروری نیست، بهتر است کمی صبر کنند، احتمال کاهش بیشتر قیمت ها وجود دارد
* به عنوان پرسش پایانی، توصیه شما به مشتریان جهت خرید خودرو چیست؟
در حال حاضر، با توجه به شرایط مبهم بازار و روند نزولی قیمت ها، اگر خرید خودرو برای استفاده ضروری نیست، بهتر است کمی صبر کنند، احتمال کاهش بیشتر قیمت ها وجود دارد. اما اگر نیاز واقعی وجود دارد، خرید از شرکت های معتبر و دارای خدمات پس از فروش منسجم توصیه می شود، حتی اگر قیمت اندکی بالاتر باشد. اطمینان از تامین قطعه و پشتیبانی، در درازمدت اهمیت بسیار بیشتری از قیمت اولیه دارد.
نظر شما