بازار؛ گروه بین الملل: کودهای شیمیایی به واسطه پیوند حیاتی خود با محصولات کشاورزی به ویژه در مدل های صنعتی، از اهمیت زیادی در زنجیره تامین مواد غذایی برخوردار هستند. کاربرد گسترده این کودها در کشاورزی صنعتی به نوعی، پای آنها را به مفهوم مهم «امنیت غذایی» به عنوان یکی از مفاهیم کلیدی «امنیت انسانی» گشوده است. در این میان، نقش اوره به عنوان ماده اساسی تشکیل دهنده کودهای شیمیایی بسیار کلیدی بوده و قیمت کودهای شیمایی بازار تا حد زیادی به این قیمت اوره وابسته است.
از آنجاکه بخش عمده ای از اوره جهان در واحدهای پرتزوشیمی خاورمیانه تولید و توزیع می شوند، ثبات در بازارهای این منطقه نقشی بسیار مهم در تعیین روند بازار کود شیمایی ایفا کرده و این در حالیست که بی ثباتی خاورمیانه، به نوعی می تواند امنیت غذایی جهان را تحت تاثیر تبعات منفی خود قرار دهد.
به همین دلیل، جنگ میان ایران و اسرائیل اگرچه اکنون در مرحله توقف حملات یا به نوعی آتش بس غیر رسمی قرار دارد، اما تاثیر بسیار قبال توجهی روی بازار اوره گذاشته که می تواند قیمت محصولات کشاورزی در اقصی نقطا جهان را تا حد زیادی تحت تاثیر تبعات مفی خود قرار دهد.
«جاش لینویل» معاون بخش کود شرکت استون اکس، با انتشار گزارشی نوشت: «بازار کود پس از پیوستن آمریکا به اسرائیل در حمله به ایران، با اختلال قابل توجهی مواجه شد.»
خبرگزاری بلومبرگ در تازه ترین گزارش خود از وضعیت بازار اوره آورده است: «قیمت جهانی اوره، ماده کلیدی در تولید کودهای شیمیایی، همزمان با تشدید خشونت‌ها در خاورمیانه افزایش شدیدی داشته است. این وضعیت، عرضه این ماده مغذی حیاتی برای محصولات کشاورزی را از یکی از مهم‌ترین مناطق تولید و صادرکننده آن تهدید می‌کند.»
بنا بر گزارش خبرگزاری بلومبرگ، نزدیک به نیمی از صادرات اوره جهان از منطقه خلیج فارس تأمین می‌شود. جنگ اخیر میان ایران و اسرائیل، این عرضه را در معرض خطر قرار داده است. در همین حال، کریس لاوسون، رئیس بخش کودهای گروه مشاوره‌ای هلدینگ CRU، در خصوص اهمیت تولید اوره خاورمیانه معتقد است که مصر و ایران که سال گذشته مسئول تقریباً ۲۰ درصد از تجارت جهانی اوره بودند، تولید خود را کاهش داده‌اند.
بلومبرگ در این خصوص نوشت: «اوره که پرکاربردترین کود نیتروژنی جهان و یکی از مواد مغذی ضروری برای تولید جهانی محصولات غذایی محسوب می شود. بر اساس داده‌های Green Markets، قیمت نقدی اوره در خلیج آمریکا که معیار تعیین قیمت جهانی این محصول به حساب می آید، تنها طی یک هفته گذشته حدود ۱۶ درصد افزایش یافته و قیمت‌ها در خاورمیانه نیز ۱۱ درصد رشد داشته است.»
در همین حال، «جاش لینویل» معاون بخش کود شرکت استون اکس، با انتشار مطلبی در این خصوص نوشت: «بازار کود پس از پیوستن آمریکا به اسرائیل در حمله به ایران، با اختلال قابل توجهی مواجه شد.»
لینویل در ادامه تصریح کرد: «پس از این حملات، هر دو کشور ایران و مصر تولید خود را متوقف کردند. ما شاهد توقف تولید در ایران بودیم. آنها به عنوان یک اقدام احتیاطی، میدان‌های گاز خود را تعطیل کردند. این به معنای توقف تولید نیتروژن است. اسرائیل نیز همین کار را با میدان گازی خود انجام داد. آنها تولیدکننده نیتروژن نیستند، اما مصر به شدت به آنها وابسته است. مصر چهارمین صادرکننده بزرگ اوره جهان است و مجبور شد تولید خود را متوقف کند. بنابراین به دلیل این حملات، به سادگی صادرکنندگان سوم و چهارم جهان را از دست دادیم.»
راس کوئین از هلدینگ Progressive Farmer نیز در گزارش خود نوشت: «برای بازار نیتروژن، تنگه هرمز نقش مهمی در جابجایی کود دارد. لینویل نوشت که حدود ۵۲ درصد از صادرات جهانی اوره از خاورمیانه تأمین می‌شود. ایران (در جریان حملات اسرائیل) رأی به بستن این آبراه داد تا دسترسی غرب را از این آبراه حیاتی قطع کند، اقدامی که باعث توقف صادرات نفت می‌شود.»
کوئین در ادامه تاکید کرد: «این تنگه برای حمل اوره در منطقه نیز بسیار مهم است. اگر نفت هدف باشد، اوره به عنوان یک تماشاگر بی‌گناه درگیر این تنش خواهد شد. وی همچنین افزود: تنگه هرمز نه تنها برای آمریکا، بلکه برای بسیاری از جهان غرب اهمیت دارد که نمی‌خواهند شاهد این اتفاق باشند. با این حال، حتی تهدید به این اقدام نیز تأثیر صعودی بر قیمت‌ها در آغاز این هفته داشته است.»
جاش لینویل نیز در ادامه گزارش خود با اشاره به برقراری آتش بس میان تهران و تل آویو نوشت: «اخبار آتش‌بس باعث کاهش قیمت‌ها شد؛ اما مشکلات اساسی در عرضه همچنان پابرجاست. من فکر می‌کنم که شاهد کاهش قیمت‌ها از این سطوح بالا در روزهای اخیر خواهیم بود... با این حال، باید درک کنیم که حجم تولید را از دست داده‌ایم. چندین هفته تولید در ایران و مصر متوقف شده است. این معضل همچنین با کاهش صادرات از چین و بروز مشکلات جدی در تولید اروپا همراه شده است. بنابراین، اگرچه قیمت‌ها از سطوح بالای اخیر اصلاح شده، اما به سطوح قبلی که انتظار می‌رفت باز نخواهند گشت». به اعتقاد وی، بازار جهانی کود همچنان تحت فشار باقی خواهد ماند و نوسانات قیمتی نیز ادامه خواهد یافت.
نظر شما