به گزارش بازار به نقل از فرهیختگان، مجادله ترامپ و ماسک تنها یک نبرد شخصی نیست، بلکه نشانه‌ای از شکاف عمیق‌تر در ساختار سیاسی و اقتصادی آمریکا است. از یک‌سو، چهره‌هایی همچون ماسک و متحدان تکنولوژیک و کریپتوکارنسی‌محور او، که خود را آینده‌ساز اقتصاد دیجیتال می‌دانند و از سوی دیگر، جریان‌های ملی‌گرای پوپولیست با شعار «اول آمریکا» که با هدایت ترامپ به قدرت بازگشته‌اند.
در یکی از بی‌سابقه‌ترین رویارویی‌های نخبگان در تاریخ ایالات متحده، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور فعلی و ایلان ماسک، ثروتمندترین فرد جهان، به‌طرزی بی‌سابقه وارد نبردی علنی و رسانه‌ای شده‌اند که تنها می‌توان آن را یک جنگ قدرتتمام عیار نامید. نبردی که مرزهای سنتی سیاست، اقتصاد و تکنولوژی را درهم شکسته و افق تازه‌ای از بحران در ساختار قدرت آمریکا را پیش چشم جهانیان گشوده است.
ریشه‌های بحران: از لایحه مالیاتی تا تهدیدهای مستقیم
اختلاف میان این دو شخصیت تاثیرگذار، ظاهرا از لایحه جدید مالیاتی ترامپ آغاز شد؛ لایحه‌ای که ماسک آن را «وقاحت مشمئز کننده» توصیف کرد. ماسک، که اکنون خود را نماینده بخشی از نخبگان فناوری محور و محافظه کار می‌بیند، در ایکس (توئیتر سابق) به شدت از این طرح اقتصادی انتقاد کرد؛ طرحی که به زعم او و بسیاری از منتقدان اقتصادی، می‌تواند تریلیون‌ها دلار به بدهی ملی آمریکا بیفزاید، آن هم در شرایطی که ارزش دلار تضعیف شده و بازار بدهی آمریکا به شدت شکننده شده است.
ترامپ اما که این لایحه را سنگ بنای اقتصادی دولت دوم خود می‌داند، در جریان دیدار با صدراعظم آلمان، فردریش مرتس، در کاخ سفید واکنش نشان داد و گفت: «ترجیح می‌دهم ایلان از من انتقاد کند تا از لایحه.» اما این مجادله به سرعت از سطح سیاست اقتصادی به حوزه درگیری‌های شخصی و حیثیتی کشیده شد.
نبرد در شبکه‌های اجتماعی: استیضاح، تهدید و افشاگری
تنها ساعاتی پس از آن سخنان، ماسک در پستی صریح خواستار استیضاح ترامپ شد و پیشنهاد داد که معاون رئیس‌جمهور، جی‌دی ونس، جای او را بگیرد. او که در سال‌های گذشته از حامیان مالی اصلی کمپین‌های انتخاباتی ترامپ بوده، به‌طرز بی‌سابقه‌ای اعلام کرد که شاید حزب سیاسی جدیدی تشکیل دهد و حتی تهدید کرد ماموریت‌های فضایی ناسا را از طریق اسپیس ایکس متوقف خواهد کرد.
ماسک، در ادامه، با لحنی دوپهلو به ارتباط احتمالی ترامپ با جفری اپستین، چهره بدنام در پرونده‌های قاچاق جنسی، اشاره کرد. افشاگری که اگر ادامه پیدا کند، می‌تواند به لرزه‌هایی در ساختار سیاسی و رسانه‌ای آمریکا بینجامد.
ترامپ هم بی‌درنگ با حمله‌ای شدیداللحن پاسخ داد. او انگیزه ماسک را نه میهن‌پرستانه، بلکه مالی دانست و گفت: «ایلان همیشه به یارانه‌های دولتی وابسته بوده و تعجب می‌کنم چرا بایدن تاکنون آنها را قطع نکرده است.» او صریحا تهدید کرد که آماده است میلیاردها دلار یارانه و قرارداد دولتی با امپراتوری اقتصادی ماسک را لغو کند.
سقوط ارزش تسلا و تکانه‌های اقتصادی
در اوج این درگیری رسانه‌ای، بازار سهام هم با نوسان شدید روبرو شد. ارزش سهام تسلا، از ستون‌های اصلی دارایی ماسک، تنها در یک روز ۱۴ درصد سقوط کرد. طبق گزارش شاخص میلیاردرهای بلومبرگ، این کاهش معادل ۳۴ میلیارد دلار از دارایی خالص ماسک بود. روز بعد، سهام کمی بهبود یافت، اما پیام اقتصادی این درگیری روشن بود: جنگ قدرت در راس، می‌تواند لرزه‌هایی واقعی بر بدنه اقتصاد جهانی وارد کند.
شکاف میان سیلیکون‌ولی و ملی‌گرایان
این مجادله تنها یک نبرد شخصی نیست، بلکه نشانه‌ای از شکاف عمیق‌تر در ساختار سیاسی و اقتصادی آمریکا است. از یک‌سو، چهره‌هایی همچون ماسک و متحدان تکنولوژیک و کریپتوکارنسی‌محور او، که خود را آینده‌ساز اقتصاد دیجیتال می‌دانند و از سوی دیگر، جریان‌های ملی‌گرای پوپولیست با شعار «اول آمریکا» که با هدایت ترامپ به قدرت بازگشته‌اند.
استیو بنن، استراتژیست پیشین ترامپ و از چهره‌های کلیدی جریان MAGA، با لحنی تند خواستار بررسی تابعیت ماسک و حتی مصادره شرکت فضایی اسپیس ایکس شد. به گفته او، ماسک دیگر جایگاهی در میان هواداران ترامپ ندارد: «هیچکس در MAGA دیگر تسلا نمی‌خرد.»
آیا آشتی ممکن است؟
دونالد ترامپ در گذشته هم سابقه مصالحه با دشمنان سابق خود را داشته است. چهره‌هایی مانند مارکو روبیو یا جی‌دی ونس، زمانی از شدیدترین منتقدان ترامپ بودند، اما امروز در کابینه و حلقه نزدیکان او جای دارند. اما تفاوت اساسی این بار در آن است که ایلان ماسک، تنها یک سیاستمدار شکست خورده نیست؛ او صاحب امپراتوری فناورانه و فراملی است که توانایی مالی، رسانه‌ای و استراتژیک لازم برای ایستادگی بلندمدت را دارد.
ماسک تنها یک فرد نیست، بلکه یک نهاد است؛ قدرتی فراملی که در حوزه‌هایی چون اینترنت ماهواره‌ای، پرتاب‌های فضایی، حمل‌ونقل هوشمند، هوش مصنوعی و حتی تعاماات امنیتی با اوکراین و رژیم صهیونیستی نقش دارد. اطلاعاتی که او از درون دولت آمریکا، خانواده ترامپ و پشت پرده تصمیمات حساس در اختیار دارد، در صورت بهره برداری می‌تواند پیامدهایی فراتر از نزاعی شخصی داشته باشد.
تهدیدی برای انسجام قدرت در آمریکا
این جدال، اگر ادامه یابد، می‌تواند به نشانه‌ای از فروپاشی نظم درونی قدرت در آمریکا تبدیل شود. در کمتر از ۲۴ ساعت، رئیس‌جمهور آمریکا تهدید کرد از قدرت دولت برای تلافی علیه یک شهروند استفاده کند، و در مقابل، آن شهروند، که بزرگ‌ترین فرد ثروتمند جهان هم هست، به طور علنی خواستار برکناری او از قدرت شد.
این بحران، به اعتقاد بسیاری از ناظران بین‌المللی، فراتر از یک اختلاف ساده است. آنها می‌گویند این کشمکش می‌تواند نشانه‌ای از بحران مشروعیت در آمریکا باشد و از چشم متحدان و دشمنان این کشور پنهان نخواهد ماند.
پشت پرده‌های ناشناخته: اختلاف بر سر هوش مصنوعی
یکی از موارد کمتر شناخته شده این رویارویی، تلاش ناکام ماسک برای جلوگیری از راه اندازی مرکز داده بزرگ اوپن‌ای‌آی در ابوظبی است. به گزارش وال‌استریت ژورنال، ترامپ و مشاورانش با این مداخله مخالفت کرده‌اند و آن را به سود رقیب ماسک، یعنی اوپن‌ای‌آی دانسته‌اند. این موضوع هم به‌نظر می‌رسد به نارضایتی فزاینده ماسک از دولت ترامپ دامن زده است.
در عین حال، برخی گزارش‌ها از آن حکایت دارند که ترامپ، با فشار برخی مشاوران، نامزدی جارد آیزاکمن از دوستان نزدیک ماسک را برای ریاست ناسا رد کرده؛ تصمیمی که ماسک آن را خنجر از پشت توصیف کرده است.
نبردی که تازه آغاز شده است
گرچه برخی از مشاوران و چهره‌های بانفوذ تلاش دارند این نبرد را مدیریت یا مهار کنند، اما نشانه‌های فعلی حاکی از آن است که این رویارویی نه تنها به سادگی فروکش نخواهد کرد، بلکه ممکن است به نبردی سرنوشت ساز برای شکل دهی آینده سیاست آمریکا تبدیل شود.
ماسک پنج‌شنبه شب در پستی تامل برانگیز نوشت: «ترامپ فقط سه سال و نیم دیگر رئیس جمهور است. اما من ۴۰ سال دیگر هم هستم...»
اگر این نبرد ادامه یابد، جهان شاهد یکی از مهیب‌ترین رویارویی‌های قدرت در عصر دیجیتال خواهد بود. نبردی میان قدرتمندترین سیاستمدار جهان و قدرتمندترین چهره اقتصادی آن؛ نبردی که نه در اتاق‌های بسته، بلکه به صورت زنده در شبکه‌های اجتماعی و پیش چشم میلیاردها نفر، در جریان است.
نظر شما