هنگامه خاندوزی، بازار؛ امسال با توجه به خشکسالی و سرمازدگی، مزارع گندم یا صددرصد خسارت دیدند و یا کاهش چشمگیر عملکرد داشتند. سال گذشته گلستان تقریبا با برداشت یک‌میلیون و ۲۰۰ هزار تن گندم، رتبه دوم در برداشت را بعد از خوزستان داشت و این عملکرد مطلوب سبب شد تا شاهد خودکفایی در حوزه تولید این محصول استراتژیک باشیم.
امسال به دلایل مختلف، تولید گندم با چالش جدی مواجه شده و نه‌تنها در این حوزه به خودکفایی نخواهیم رسید، بلکه برای تامین نیاز کشور باید به دنبال واردات نیز باشیم. اما این چالش تنها به امسال ختم نخواهد شد، چراکه نارضایتی از قیمت‌گذاری و تناژ پایین، ضربه سنگینی به تولیدکننده زده است، به‌طوری‌که برای سال آینده رغبتی برای کشت این محصول وجود نخواهد داشت.
مشکلات کشاورزان
علی محمدی یک کشاورز اهل سرخنکلاته در این خصوص در گفت‌وگو با بازار اظهارکرد: با توجه به لطمه‌ای که در کشت گندم به ما وارد شده، سال بعد به دنبال کشت این محصول نخواهیم بود قیمت‌گذاری گندم عادلانه نیست و قرار بود سال گذشته مابه‌التفاوت قیمت اعلام‌شده در قالب جایزه تحویل داده شود که نه‌تنها این جایزه تحویل داده نشد، پرداخت مطالبات نیز با تاخیر و قطره‌چکانی در چند قسط پرداخت شده است.
وی با بیان اینکه از طرفی کشاورزی که هم بدهکار بود و هم نتوانسته بود تامین معیشت داشته باشد، با این نحوه پول دادن همچنان بدهکار باقی ماند و برای کشت دوم نیازمند استقراض شد گفت: متاسفانه سیاست‌های غلط در این حوزه تداوم داشت تا امسال نیز با قیمت‌گذاری ناعادلانه، بار دیگر دولت کمر کشاورز را زیر بار فشار اقتصادی بشکند.
کشاورز گلستانی: کشاورزان و نمایندگان آن‌ها بارها به قیمت اعلام‌شده که در واقع قیمت خرید پارسال بود و عملیاتی نشده اعتراض کردند، اما مرغ دولت یک پا داشت و از موضع خود کوتاه نیامد
این کشاورز با بیان اینکه کشاورزان و نمایندگان آن‌ها بارها به قیمت اعلام‌شده که در واقع قیمت خرید پارسال بود و عملیاتی نشده اعتراض کردند، اما مرغ دولت یک پا داشت و از موضع خود کوتاه نیامد بیان کرد: متاسفانه این ناعدالتی‌ها در حوزه گندم در اینجا خلاصه نمی‌شود. با وجود اینکه دولت قول داده بود امسال مطالبات را به‌موقع پرداخت کند، اما در برخی استان‌های کشور که زودتر از گلستان گندم تحویل داده‌اند، پرداخت مطالبات با تاخیر انجام شده و کشاورزان گلستانی نیز چندان دل‌خوش به پرداخت به‌موقع نیستند.
برداشت ۵۰۰ کیلو گندم از هر هکتار
کشاورز دیگری از گمیشان در گفتگو با خبرنگار بازار، وضعیت را بسیار نامساعد توصیف کرد و گفت: از نزدیک ۱۵ هکتار گندمی که کاشتم، از هر هکتار ۷۰۰ کیلوگذم محصول برداشت کردم، در حالی‌که برای کاشت هر هکتار فقط ۲۰۰ کیلو بذر استفاده کرده بودم.
فرزاد پقه افزود: امسال به علت خشکسالی، تناژ بسیار پایین بود. از زمین‌های آبی یک و نیم تن برداشت داشتیم و زمین‌های دیم یا کاملا نابود شد یا اینکه تناژی حدود ۵۰۰ الی ۷۰۰ کیلو داشت در حای که سال گذشته در زمین‌های آبی حتی تا ۵ تن نیز گندم برداشت کردیم.
پقه گفت: امسال وضعیت خیلی خراب بود. یک طرف عدم حمایت دولت از نظر قیمت‌گذاری و پرداخت به‌موقع مطالبات، و از طرف دیگر گران بودن سم، کود و هزینه‌های کشت، کمر کشاورز را شکسته است. حمایت‌های دولت هر سال کمتر شده و حتی سهمیه هم هر سال کاهش می یافت.
مدیرکل غله گستان : بیش از ۷۰ هزار تن گندم از کشاورزان خریداری شده است
وی افزود: حواله همان حداقل سهمیه سوخت را نیز به‌موقع تحویل نمی‌دهند و سهمیه ما می‌سوزد. خشکسالی، باران‌های نابجا، باد و طوفان، تحویل نگرفتن گندم، عدم واریز به‌موقع و نداشتن سرمایه برای کشت دوم، همه و همه سبب شده تا امروز شرایط و اوضاع کشاورزان بحرانی باشد و سهم ما از این همه تلاش فقط شرمندگی برای خانواده‌هایمان است.
دولت قانون را پایمال کرد
صدای اعتراض کشاورزان تاکنون شنیده نشده و حتی در آخرین مصاحبه با مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران، اگرچه وعده داده بود که از دولت خواسته‌ایم در خصوص تجدیدنظر در قیمت گندم اقدام شود و جلساتی داشته‌ایم، اما این مسئله نیز محقق نشد.
علی‌قلی ایمانی گفته بود: بنیاد ملی گندمکاران با آنالیزی که داشت، خواستار این بود که قیمت به حداقل ۲۴ هزار و ۵۰۰ تومان برسد و اگر قیمت خرید گندم غیر از این اعمال شود، در واقع دولت قانون را پایمال کرده است.
اما با همه این حرف‌ها، باز هم دولت در این خصوص اقدامی نکرد و قیمت گندم همچنان ۲۰ هزار و ۵۰۰ تومان باقی ماند. از ۲۷ اردیبهشت‌ماه، برداشت گندم در گلستان با همان قیمت دستوری اعلام شده، آغاز شده و کشاورزان علیرغم میل باطنی و با توجه به نیازی که دارند، گندم‌های خود را به سیلوهای دولت تحویل داده‌اند و دل‌خوش به وعده سر خرمن دولت‌اند که لااقل امسال پول خود را به‌موقع دریافت کنند.
پرداخت اقساطی مطالبات گندم
اما امسال اگرچه قسط اول مطالبات در چند روز اول پرداخت شده، اما این مسئله نیز جای اعتراض دارد چون اصلا قرار نبود دولت گندم کشاورز را قسطی خریداری کند. مدیرکل غله و امور بازرگانی استان گلستان در این خصوص گفت: با توجه به برآورد جهاد کشاورزی که احتمالا برداشت گندم امسال حدود ۵۰ درصد سال گذشته خواهد بود، با این وجود ۹۲ مرکز خرید را پیش‌بینی کردیم.
روح‌اله مهری با اشاره به اینکه سال گذشته مراکز خرید ۹۷ مورد بود، افزود: تا کنون بیش از ۷۰ هزار تن گندم از کشاورزان خریداری شده و با توجه به رطوبت هوا، در حال حاضر تنها از ۴۶ مرکز خرید استفاده می‌کنیم چون هنوز گندم برخی مناطق قابل برداشت نیست.
مدیرکل غله و خدمات بازرگانی گلستان: پیش‌بینی می‌کنیم امسال وضعیت از سال گذشته بهتر باشد و دولتمردان همت‌شان بر این است که مطالبات گندمکاران به‌موقع پرداخت شود
وی با اشاره به اینکه برداشت گندم در گلستان از ۲۷ اردیبهشت‌ماه شروع شده و تا مهرماه ادامه خواهد داشت در خصوص نحوه پرداخت مطالبات کشاورزان گلستانی گفت: در سوم خردادماه امسال و هفته اول خرید، کشاورزانی که از ۲۷ الی ۲۹ گندم را تحویل داده بودند، یک‌چهارم مطالبات خود را دریافت کردند. این موضوع خرسندکننده و نوید بخش روزهای خوب است چراکه طی چند سال گذشته به این صورت پرداختی نداشتیم.
مدیرکل غله و خدمات بازرگانی گلستان گفت: پیش‌بینی می‌کنیم امسال وضعیت از سال گذشته بهتر باشد و دولتمردان همت‌شان بر این است که مطالبات گندمکاران به‌موقع پرداخت شود.
عدم رضایت کشاورزان از وضع موجود، لطمه شدیدی به تولید گندم برای سال‌های آینده وارد می کند و با توجه به استراتژیک بودن این محصول، دولت با سیاست‌های اشتباه، امنیت غذایی را با چالش جدی مواجه خواهد کرد.
نظر شما