بازار؛ گروه استانها: تأسیس مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری در دنیا شتاب قابل‌ملاحظه‌ای داشته است و نقش این مؤسسات و کارکردهای متنوع آنان به‌عنوان بخشی از زیرساخت‌های نوآوری و فناوری در هر کشوری روزبه‌روز آشکارتر و نمایان‌تر می‌شود.
این پارک‌ها از طریق مراکز رشد، سازمان‌های نوآور را تقویت و فرایندهای زایشی را تسهیل می‌کنند بنابراین به‌عنوان محیطی عمل می‌کنند که در آن واحدهای تحقیقاتی مستقل یا وابسته به سازمان‌ها و صنایع، مجتمع شده و زیرپوشش و حمایت قرار می‌گیرند تا به خلاقیت و نوآوری بپردازند.
در همین راستا با رضا قنبری رئیس پارک علم و فناوری خراسان رضوی پیرامون نقش و دستاورد های این پارک و همچنین فعالیت نخبگان این استان به گفت و گو نشستیم که در ذیل می‌خوانید.
* پارک علم و فناوری از چه سالی آغاز به کارکرده است؟
پارک علم و فناوری خراسان رضوی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در راستای تحقق آرمان توسعه فناوری کشور در سطح ملی و بین‌المللی در سال ۱۳۸۱ آغاز به کارکرده و تاکنون بیش از ۸۰۰ واحد فناوری و شرکت دانش‌بنیان را موردحمایت قرار داده است، حفظ نیروی نخبه شاغل در شرکت‌های دانش‌بنیان یکی از مهم‌ترین اهداف این پارک است.
خدمات توسعه کسب‌وکار پارک نیز عبارت‌اند خدمات حقوقی و مالکیت فکری، خدمات تأمین مالی، مدیریتی، آموزش و مشاوره، خدمات توسعه بازار و پروژه یابی، خدمات آزمایشگاهی، خدمات استقرار و همچنین خدمات فناوری اطلاعات
این پارک با مساحتی حدود ۵۰هکتار در مشهد و شهرستان‌های نیشابور، گناباد و تربت‌حیدریه شامل، ۸ مرکز رشد فناوری که همگی وظیفه تجاری‌سازی و جذب خدمات مربوطه را عهده‌دار می‌باشند، با ایجاد زیرساخت‌های حمایت از فناوری همچون مرکز نوآوری، دفتر مالکیت فکری، واحد آموزش و مشاوره و... در جهت تسریع و شتاب دهی به توسعه فناوری ایفای نقش می‌کند.
* چند مرکز رشد در این پارک فعالیت دارند؟
مراکز رشد پارک شامل مرکز رشد فناوری جامع ، مرکز رشد فناوری انرژی، فناوری‌های فرهنگی و زیارت، مرکز رشد شهرستان گناباد، مرکز رشد فناوری اطلاعات و ارتباطات، مرکز رشد کشاورزی، صنایع غذایی و منابع طبیعی ، مرکز رشد شهرستان نیشابور و مرکز رشد شهرستان تربت‌حیدریه است.
در حال حاضر پارک علم و فناوری خراسان تنها با ۱۰۰ نفر زیرساخت‌های خود را مدیریت می‌کند و میزبان ۴۵۰۰ نفر است که ۸۰ درصد آن‌ها تحصیلات کارشناسی به بالا دارند و ۵۰ درصدشان نیز از فارغ‌التحصیلان دانشگاه فردوسی هستند.
هم‌اکنون ۳۵۰ شرکت خصوصی دانش‌بنیان در پارک علم و فناوری خراسان فعالیت دارد که دولت به ازای هرکدام ۴۰ میلیون تومان پرداخت می‌کند
در حال حاضر پارک علم و فناوری خراسان میزبان ۴۵۰۰ نفر است که ۸۰ درصد آن‌ها تحصیلات کارشناسی به بالا دارند و ۵۰ درصدشان نیز از فارغ‌التحصیلان دانشگاه فردوسی هستند
هم چنین تعداد ۶۰ شرکت دانش‌بنیان در حوزه انرژی در پارک علم و فناوری خراسان فعالیت دارد که ۳۰ شرکت از این تعداد به‌صورت تخصصی صرفاً در حوزه نفت و گاز فعالیت می‌کند.
* تولد شرکت‌های دانش‌بنیان چه ثمراتی برای کشور دارد؟
هر چه تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان را بیشتر کنیم به‌نوعی مسائل کشور بیشتر حل خواهد شد به معنای دیگر افزایش تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان یعنی حل بیشتر مسائل کشور با روش‌های علمی که توسط نخبگان انجام خواهد شد.
در حال حاضر پارک علم و فناوری خراسان میزبان ۴۵۰۰ نفر است که ۸۰ درصد آن‌ها تحصیلات کارشناسی به بالا دارند و ۵۰ درصدشان نیز از فارغ‌التحصیلان دانشگاه فردوسی هستند
ارزش‌افزوده‌ای که در این راستا تولید می‌شود ماندگاری نخبگان در کشور و همچنین کاهش هزینه‌های مصرفی و اینکه «ما می‌توانیم را به باور می‌رسانیم» را به دنبال دارد.
یکی از استارت‌آپ‌های مستقر در پارک علم و فناوری استان یک پلتفرم ارتباطی بین دانش‌آموز و معلم ایجاد کرده که ۶۵ هزار فعال در ۲۶ استان دارد و افغانستان هم در حال استفاده از آن است.
همچنین یکی از طرح‌های شرکت‌های ما که در یک ماه اخیر به‌عنوان طرح کلان ملی نیز انتخاب شد، ساخت استریلایزر با پلاسمای سرد بود که تنها دارندگان تکنولوژی آن کشورهای ایران و آمریکاست. کل تولید برآورد شده از این دستگاه ۱۰ عدد بوده که به همت فعالان شرکت‌های ما ماهانه ۳ دستگاه در حال تولید است.
حدود ۱۲ سال است که در پارک علم و فناوری استان در حال میزبانی از اپلیکیشن نشان هستیم و لذا این شرکت تنها با یک نرم‌افزار موبایلی ضمن راه‌یابی، ساعت‌های شلوغ فروشگاه‌های زنجیره‌ای و ساعت ورود اتوبوس‌ها به ایستگاه را هم برای کاربر نمایش می‌دهد.
* شعار از طلوع ایده تا فتح بازار که برای پارک انتخاب کردید به چه معنایی است؟
نماد طلوع، شاید به این مفهوم باشد که از تاریکی، نور بیرون می‌آید، این تاریکی، جوانان، فارغ‌التحصیلان و صنعتگرانی هستند که با ارائه یک ایده به نور می‌رسند و نور همان فتح بازار است.
در این شعار طلوعی مدنظر است که درنهایت منتهی به فتح بازار می‌شود و این فتح، همان افزایش ثروت مبتنی بر دانش و نوآوری است و در واقع این شعار صفرتا صد فعالیت پارک را نشان می‌دهد.
* دلیل انتخاب این شعار چیست؟
سال گذشته به‌عنوان اولین پارک در جهان «کمپ نوآوری» را برگزار کردیم تا بتوانیم خدمات لازم در این خصوص را ارائه دهیم. در این کمپ به این نتیجه رسیدیم که پارک نیاز به شعار دارد.
یکی از طرح‌های شرکت‌های پارک علم و فناوری خراسان رضوی که در یک ماه اخیر به‌عنوان طرح کلان ملی نیز انتخاب شد، ساخت استریلایزر با پلاسمای سرد بود که تنها دارندگان تکنولوژی آن کشورهای ایران و آمریکاست
در همین راستا تصمیم گرفتیم برای این امر از کارکنان پارک استفاده کنیم. از همه خواستیم تا ایده‌های خود را مطرح کنندکه بعد از بررسی و جمع‌بندی ایده‌ها از خروجی این کمپ، به شعار «از طلوع ایده، تا فتح بازار» رسیدیم.
شعار، خلاصه‌ای از دیدگاه و جایگاه پارک است که البته شاید در سال‌های بعد به این نتیجه برسیم که شعار را تغییر دهیم، مانند تمام شرکت‌های بزرگ دنیا که شعار و دیدگاه خود را تغییر داده‌اند. البته در حال حاضر این شعار جامع و کامل است.
* ماموریت شما در این پارک چیست؟
پارک علم و فناوری خراسان باید خود را به‌عنوان یک شرکت خدماتی بداند تا به شرکت‌ها، استارتاپ‌ها، نوآوران و فناوران خدمات ارائه دهد و سبب افزایش سرعت آن‌ها درراه رسیدن به ثروت مبتنی بر دانش شود.
اگر ما این امر را درک کنیم، مأموریت خود را به‌عنوان یک‌نهاد، این‌گونه تعریف میکنیم که ما یک‌نهاد کمک‌دنده به نهادهایی هستیم که قصد دارند به‌وسیله دانش، برای خود اقتصادی راه‌اندازی کنند. همچنین باید تلاش کنیم تا این مسیر را با سرعت بیشتری طی کنند و در شکست‌ها و پیروزی‌ها کنار آن‌ها باشیم.
بنابراین پارک به‌عنوان یک‌نهاد دولتی باید سعی کند از لایحه بروکراتیک دولت خارج شود و خود را به‌چابکی یک شرکت برساند و فعالیت‌های خود را در همین راستا قرار دهد.
* خراسان رضوی در بین دانش‌بنیان‌ها چه جایگاهی دارد؟
پایگاه دانش‌بنیانی استان در رتبه سوم قرار دارد لذا باید همت مضاعفی داشته باشیم تا کار شرکت‌های دانش‌بنیان را تسهیل کنیم که به‌عنوان بخش خصوصی به مسائل کشور فکر کنند و بتوانند راه‌حل‌های بهینه برای آن داشته باشند.
یکی از اضلاع اقتصاد مقاومتی اقتصاد دانش‌بنیان است، اقتصاد دانش‌بنیان جزو برنامه‌های بلندمدت بوده، زیرا دانش و برونداد آن زمان‌بر اما کیفیت خروجی در زمینه اشتغال و ارزش‌افزوده آن قابل‌توجه است
ما در راستای بسته‌های پنج‌گانه رونق تولید و اشتغال، برش استانی معاونت علمی-فناوری هستیم و ذیل معاونت علمی-فناوری ریاست جمهوری و وزارت علوم قرار داریم که باید بسته‌ها را پیگیری کنیم.
* منظور از این بسته‌ها چیست؟
ارتقای زیست‌بوم کارآفرین شتاب‌دهنده به توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان، تبدیل پایه دانشی بنگاه‌های مبتنی بر نوآوری و بازسازی و تحریک تقاضاها ازجمله این بسته‌ها است.
*برای کمک به شرکت‌های آسیب‌دیده از کرونا چه اقداماتی انجام‌گرفته است؟
ازجمله فعالیت‌هایی که پارک علم و فناوری در موضوع کرونا انجام داده است، اجاره‌هایی که شرکت‌ها پرداخت می‌کنند را معوق کردیم، حتی تسهیلات و وام‌هایی که از منابع پارک دریافت کرده بودند، این نفوذ راداریم که مطرح کنیم تا چه زمانی پرداخت شود و بازپرداخت‌ها را به تعویق بیاندازیم.
همچنین شرکت‌ها را دسته‌بندی کردیم تا بررسی کنیم کدام‌یک از شرکت‌ها در بحران کرونا سود بردند یا متضرر شدند تا بنا به وسع پارک بسته‌های حمایتی را برای این شرکت‌ها در نظر بگیریم و امیدوارم برای آن‌ها مفید واقع شود.
اصلی‌ترین اقدامی که پارک علم و فناوری در خصوص کرونا انجام داده این بود که بتوانیم به رشد کسب‌وکارها کمک کنیم و شاید با شرایط بحرانی که کرونا برای اقتصاد کشور و بالطبع استان به وجود آورده، این شرایط را پیچیده کرده است.
شاید در بیشتر مواقع رشد به مفهوم حفظ به کار برود و اگر ما بتوانیم کسب‌وکارهای آسیب‌دیده را حفظ کنیم، درواقع کار بزرگی انجام داده‌ایم.
بعضی از کسب‌وکارهایی که در اکوسیستم پارک وجود دارند، در بحث کرونا رشد بسیار زیادی کردند، بازار داشتند و آن را توسعه داده‌اند اما برای دیگر کسب‌وکارها مشکلاتی به وجود آمده و ما در این راستا دو کار جدی انجام دادیم. با استفاده از شبکه پارک، آسیبی که به شرکت‌ها در زمینه حمل‌ونقل محصولات، واردشده را به حداقل رساندیم.
نظر شما