بازار؛ گروه صنعت: ایران جزو ۱۰ کشور برتر تولید کننده صنایع فولادی جهان محسوب می شود به همین دلیل توسعه این صنعت و رفع مشکلات آن می توانند به لحاظ اقتصادی از اهمیت وافری برای کشورمان دارد به طوری که امروزه حتی مصرف سرانه فولاد به عنوان شاخصی به منظور ارزیابی صنعتی بودن یک کشور مطرح است.
صنعت فولاد با حضور در بخش‌های مهم تولیدی و صنعتی کشور، نقش بسیار مهمی ایفا می‌کند، به طوری که اکنون چیزی بالغ بر ۶۰۰ صنعت به عنوان صنایع پایین دستی از صنعت فولاد تغذیه می کنند.
اما این صنعت نیز همانند دیگر صنایع با اهمیت از گزند سودجویان و مافیا در امان نبوده و گاه در نبود نظارت، شرکت‌های فولاد از انحصار موجود در بازار سوء استفاده می‌کنند.
اینکه انحصار موجود به رانت تبدیل شده و باعث شده تا قیمت فولاد به صورت روزانه افزایش یابد، مورد پذیرش هیچ اقتصادی نیست.
در حال حاضر در کارخانه‌های فولاد، شمش فولادی به وفور وجود دارد؛ اما توزیع قطره چکانی آن موجب بروز مشکلات مختلفی شده و این روند نیز منجر به افزایش قیمت‌ها به صورت روزانه شده است.
موضوع تأمین مواد اولیۀ فولاد و فروش آن یکی از مهم‌ترین معضلاتی است که صاحبان واحدهای تولیدی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند و گاهی به دلایل مختلف این مواد با قیمتی بالاتر به دست تولید کننده می‌رسد.
بعد از عدم عرضه مواد اولیه فولادی در بورس کالا و التهاب شدید قیمت ها اعضای کمیسیون صنایع می گویند وزارت صمت مقصر اصلی مشکلات زنجیره فولاد است؛ اگر شمش و وروق در بورس کالا به اندازه کافی عرضه نشود مجلس با تمام توان با خاطیان برخورد خواهد کرد.
سالانه ۲۹ میلیون تن فولاد در کشور تولید می شود
به همین دلیل به سراغ حمید رضا رستگار، رئیس اتحادیه آهن و فولاد و فلزات شهر و استان تهران تا آخرین مشکلات صنعت فولاد را از وی جویا شویم.
وی در گفتگو با بازار می گوید: سالانه ۲۹ میلیون تن فولاد در کشور تولید می شود که از این میزان حدود ۱۸ میلیون تن برای مصرف داخلی و ۱۱ میلیون تن مازاد تولید محصولات فولادی به کشورهای جهان صادر می شود.
وی در خصوص کمبود مواد اولیه در صنعت فولاد گفت: برنامه ریزی برای این صنعت مهم نیازمند این است که تعامل حلقه های موثر در تولید توزیع و صادرات و قیمت گذاری محصولات فولادی قوی تر باشد یعنی دقیقا"یک گروه یا کمیته ای از همه گروه ها (تولید کننده توزیع کننده و صادر کننده و قیمت گذاری) تشکیل شود اما متاسفانه این تشکل برگزار نمی شود و یا نیست و یا اگر هم باشد با حضور همه گروه ها و افراد موثر و فعال در این حوزه برگزار نمی شود.
رئیس اتحادیه اهن و فولاد و فلزات شهر و استان تهران افزود: به همین جهت وقتی یک سویه باشد یعنی قرار باشد که بازیگر گردن یک صنعت مهم یک گروه باشند قطعا به هیچ نتیجه ای نخواهیم رسید و همواره با مشکلات عدیده ای در این صنعت مواجه خواهیم بود.
رستگار در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: آمارها حاکی از آن است که میزان تولید مقاطع طویل فولادی در بیشتر محصولات و فرآورده ها بیش از میزان مصرف داخلی و توان صادراتی کشور است چون در سالیان اخیر کشورمان مورد هجمه تهدیدهای ظالمانه آمریکا و متحدانش قرار گرفته و صادراتمان بسیار کم و محدود بوده است.
افزایش قیمت صنایع فولادی توجیه عقلانی ندارد
وی در ادامه یادآور شد: افزایش شدید قیمت کالایی که بازار مصرف داخلی آن با مازاد روبه‌رو بوده و امکان صادرات نیز ندارد جزو اتفاقات اقتصادی نادر کشورمان است و هیچ توجیه منطقی ندارد با این حال صادرات مواد میانی زنجیره (شمش فولاد) درحالی که تولیدکنندگان پایین دستی زنجیره نیاز به این محصول داشتند یکی از دلایل افزایش رقابت برای خرید شمش ظرف ماه‌های اخیر و در نتیجه رشد بهای محصولات بوده است.
رئیس اتحادیه آهن و فولاد و فلزات شهر و استان تهران اذعان داشت: به همین منظور باید متولیان امر تمام سعی خود را بر کنترل قیمت ها بگذارند تا جلو گرانی بی رویه این کالا در کشور گرفته شود، به همین منظور وزارت صمت برنامه ریزی هایی و جلساتی که با بعضی گروه ها گرفته شده است البته متعجبم که یک گروه مهمی مثل توزیع کننده چطور بدون حضور توزیع کنندگان این برنامه ریزی صورت می گیرد.
شناسایی و برخورد با افراد سودجو بازار را کنترل می کند
رستگار افزود: طبیعتا تا وقتی این رویه وجود داشته باشد به طور یقین حلقه های مفقوده و این افراد سودجو هیچ وقت شناسایی نمی شوند و نمی توانند بازار را کنترل کنند و اگر هم موفق به این کار شوند مقطعی است.
وی اظهار نمود: بدون شک فعالین این صنعت با سختی ها مختلف روبرو هستند به طوری که اخیرا حدود ۱۵ تا کالای فولادی که کاربردهای خاص صنعتی داشته و در صنایع مهم کشور از جمله صنایع نظامی، کشاورزی و هسته ای کاربرد دارد را امریکا تحریم کرده است بنابراین اگر در این صنعت برنامه ای نداشته باشیم به مشکل بر خواهیم خورد.
رئیس اتحادیه آهن و فولاد و فلزات شهر و استان تهران اظهار نمود: پیشنهاد بنده این است که از کمی محوری به سوی کیفی محوری در صنعت آهن و فولاد حرکت کنیم که این امکان با توجه به ظرفیت دانشگاه ها و متخصصین کشور وجود دارد ولی با این حال متاسفانه یک سردرگمی در بازار فولاد وجود دارد که که عوامل بیرونی هم در این دخیل هستند و آن این است که نمی خواهند این صنعت توسعه یافته و به نتیجه مطلوب برسد.
مسئولین به داد دومین صنعت برتر کشور برسند
رستگار در ادامه افزود: آورده و ارزی آوری صنعت فولاد از صنعت پتروشیمی هم بیشتر بوده که این امر نشان دهنده آن است که فولاد بعد از صنعت نفت دومین صنعت مهم کشور است، بنابراین مسئولین ما در مواجه با این صنعت باید دقت بیشتری کنیم.
وی در ادامه در خصوص روند قانونی نظام تولید تا مصرف صنایع فولادی گفت: اگر مسیر قانونی توزیع را طی کنیم یعنی تولید کننده تولید می کند و توزیع کنندگان بدانند تولید کننده چه وقت و چه مقدار نیاز به مواد اولیه دارد و از کجا و توسط چه کسانی باید تهیه می شود روند کار مطلوب خواهد بود سپس بعد از تولید باید به مجاری قانونی توزیع محصولات دقت کرده و در آخر باید به نظام قیمت گذاری توجه کنیم که برای این امر باید از تمامی گروه یک کمیته ای تشکیل شود ولی متاسفانه با وجود این که در کشور این قانون وجود دارد و متولی توزیع هم ما هستیم ولی خلاف این امر صورت می گیرد.
کارخانه ها نباید خود توزیع کننده محصولات فولادی باشند
رئیس اتحادیه آهن و فولاد و فلزات شهر و استان تهران بیان داشت: متاسفانه خیلی از کارخانه های فولادی به صورت سرخود و خارج از شبکه توزیع عوامل توزیع محصولات فولادی در بازار دارند و به هیچ جایی پاسخگو نیستند، قیمت گذاری و بازارگرمی می کنند و باعث موجی از گرانی و کمبود می شوند بنابراین باید هر چه سریعتر با آن برخورد و روند اصلاح شود.
رستگار با بیان این که با توجه به وضعیت به وجود آمده بورس نمی تواند بازار صنایع فولادی را کنترل کند، اذعان داشت: نوع توزیع تمامی شرکت های فولادی را تایید نمی کنیم چون این شرکت های تولیدی بعضا به کارخانجات سهمیه ورق فولادی برای توسعه تولید داخلی می دهند ولی این شرکت ها و کارخانجات بیشتر از مصرف خود سهمیه گرفته و خود امر توزیع را انجام و بازار را دچار نوسانات قیمتی زیادی می کنند، این افراد عمدتا فرار مالیاتی دارند و پول شو هستند بنابراین باید نظام توزیع اصلاح و ساماندهی شود.
وی با بیان این که توزیع کنندگان نیز باید جزو تصمیم گیرندگان صنایع فولادی باشند، تاکید کرد: طبیعتا وقتی توزیع کنندگان در جلسه قیمت گذاری نماینده داشته باشند قیمت واقعی آهن و فولاد را در جلسه بررسی و تعیین می کنیم که چه قیمتی داشته باشد.
رئیس اتحادیه آهن و فولاد و فلزات شهر و استان تهران اظهار داشت: از ۱۸ میلیون تن فولادی مصرف شده در بازار داخلی عده خاصی سود می برند بنابراین این آمادگی را به دولت و مسئولین و مجلس شورای اسلامی اعلام کرده ایم تا این مشکل را حل کنیم ولی گوش مسئولین به این حرفها بدهکار نیست و کسی دعوت ما را نپذیرفته است.
رستگار گفت: وزارت صنعت خود نیز موافق این است که تولیدکنندگان به امر توزیع بپردازند این در حالی است که این امر بر عمده ماست و عدم رعایت این امر سبب وجود رانت های گسترده در نظام توزیع محصولات فولادی شده است.
قیمت شمش در بورس حباب داشته و واقعی نیست
وی افزود: قیمت شاخص های بورس در همه کشورهای جهان بر اساس عرضه و تقاضاست اما در وضعیت فعلی خود بورس به گره ای برای فعالین صنعت فولاد تبدیل شده و از ماهیت اصلی خود دور شده است، شرایط کشور ما شرایط خاصی است و همه گروهها باید کمک کنند تا رونق تولید و رونق اقتصادی در کشور ایجاد شود قدم بردارند هر چند رانت های در صنعت فولاد وجود دارد و سود تنها در جیب افراد خاص می رود.
این فعال صنفی در خصوص افزایش نرخ شمش فولاد در بورس کالا و همچنین افزایش سرسام‌آور بهای این محصول در بازار آزاد نیز گفت: قیمتی که درحال حاضر شمش در بورس کالا و بازار آزاد به فروش می‌رود نرخ واقعی این محصول نیست. قیمت پایه عرضه شمش در بورس کالا که حدود ۶ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم می‌شود بهای واقعی این محصول بوده اما رقابت برای خرید با توجه به کمبود عرضه نرخ این محصول را به حدود ۹ هزار تومان نیز می‌رساند.
رستگار افزود: این رشد قابل توجه بها در هر عرضه نشان از این دارد که در کشور برنامه‌ای برای کنترل قیمت وجود ندارد به همین دلیل می توان گفت هیچ یک از محصولات زنجیره فولاد با قیمت واقعی فروش نمی‌روند و حباب قابل توجهی در قیمت معامله آنها وجود دارد.
وی ادامه داد: کاهش ارزش پول ملی باعث شده تا افرادی به صورت برنامه‌ریزی‌شده به این حوزه ورود کرده و قیمت را تغییر دهند و در این میان سود هنگفت و نامتعارفی نیز کسب کنند که طبیعتا مبارزه با این افراد تاثیر بسیار مثبتی در کنترل آشفته بازار فولاد در پی خواهد داشت.
رئیس اتحادیه آهن و فولاد و فلزات شهر و استان تهران اذعان داشت: به خاطر گرانی ها بسیار از توزیع کنندگان زیان فراوانی دیده اند و دیگر نتوانسته اند محصولی جهت توزیع بخرند و حدود ۳۰ تا ۵۰ درصد سرمایه خود را از دست داده اند.
رستگار با تاکید بر این که نباید نرخ آهن و فولاد را نباید به نرخ ارز در کشور گره زد، گفت: وقتی مازاد تولید داشته باشیم نباید قیمت صنایع فولادی گران شود بنابراین این امر نشان دهنده آن است که دست های در پس پرده وجود دارد که نمی خواهند نظام توزیع در کشور توسعه یابد، به طوری که برخی کارخانه های چند نرخی فولاد توزیع می کنند و فاکتور نیز صادر نمی کنند و یا فاکتور و پولی تولیدی متفاوت است.
وی در خصوص اعتراض واحدهای نوردی به کاهش روزهای عرضه شمش فولاد از دو روز به یک روز در کشور نیز اشاره داشت: توزیع شمش در بورس اتفاق می افتد و اصلی ترین ارقامی که از نظر وزنی و کمی اتفاق می افتد در بورس است یعنی اگر بورس عرضه شمش را متوقف کند یا ابطال بکند در بازار ما اثر وضعی داشته و در قیمت های تمام شده اثر گذار خواهد بود.
نظر شما