بازار؛ گروه راه و مسکن: ماجرای افزایش یکباره قیمت بلیت هواپیما از زمانی آغاز شد که دیوان عدالت اداری مصوبه سران قوا مبنی بر اینکه قیمت گذاری بلیت هواپیما در ستاد تنظیم بازار انجام شود را بر اساس حکم برنامه پنجم توسعه لغو و اعلام کرد که ستاد تنظیم بازار و شورای‌عالی هواپیمایی نقشی در تعیین قیمت بلیت پروازهای داخلی ندارند.
به این ترتیب و با رأی دیوان عدالت اداری اگر ستاد تنظیم بازار و شورای‌عالی هواپیمایی نقشی در تعیین قیمت بلیت پروازهای داخلی نداشته باشند این ایرلاین ها هستند که از این پس باید به جای وزارت راه و شهرسازی به مجلس رفته و پاسخگوی مشکلات بلیت هواپیما باشند.
احمد جباری؛ نماینده مردم بستک، بندر لنگه و پارسیان در پاسخ به این پرسش که آیا مجلس از آزادسازی نرخ بلیت هواپیما حمایت خواهد کرد؟ گفت: در خصوص رأی دیوان عدالت اداری مبنی بر سلب اختیارات وزارت راه‌وشهرسازی در مورد تعیین نرخ بلیت هواپیما باید اینطور عنوان کرد که اگر نرخ‌گذاری بلیت هواپیما فاقد متولی شود، در آن صورت کدام دستگاه باید به مردم و مجلس شورای اسلامی پاسخگو باشد؟
این اقدام دیوان عدالت اداری باید بررسی شود چرا که سوال ما مجلسی ها این است که آیا باید هر دفعه یکی از ایرلاین ها و شرکتهای هواپیمایی نسبت به افزایش احتمالی نرخ بلیت هواپیما به مجلس فراخوانده شود؟
او ادامه داد: این اقدام دیوان عدالت اداری باید بررسی شود چرا که سوال ما مجلسی ها این است که آیا باید هر دفعه یکی از ایرلاین ها و شرکتهای هواپیمایی نسبت به افزایش احتمالی نرخ بلیت هواپیما به مجلس فراخوانده شود؟
نماینده مردم بستک، بندر لنگه و پارسیان یادآوری کرد: تا زمانی که وزارت راه‌وشهرسازی متولی تعیین نرخ بلیت هواپیما بود، جلسات و دیدارها با وزیر راه و شهرسازی و شرکتهای هواپیمایی به‌طور منظم و منسجم برگزار می‌شد. پس بنابراین تاکید ما این است که همچنان باید مسئولیت تعیین نرخ بلیت هواپیما در اختیار وزارت راه‌وشهرسازی باشد.
حال با توجه به اینکه اینکه هنوز هیچ افزایش قیمتی در نرخ بلیت هواپیما از سوی شورای‌عالی هواپیمایی کشوری یا ستاد تنظیم بازار یا شورای‌عالی هماهنگی ترابری نیفتاده، برخی ایرلاین ها به واسطه رأی صادره آذرماه ۱۴۰۲ دیوان عدالت اداری اقدام به افزایش قیمت بلیت‌ها کرده‌اند.
به طوری که برخی ایرلاین های داخلی با این حکم قیمت های بلیت خود را افزایش داده و موجب نارضایتی مسافران به خصوص مسافرانی که مجبور هستند از شهرستان ها برای مداوای بیماران خود به تهران مراجعه کنند. به عنوان مثال قیمت بلیت هواپیما در مسیر تهران- مشهد که طبق نرخ نامه باید یک میلیون ۴۰۰ هزار تومان باشد در برخی از سایت ها با ۱۰۰ درصد افزایش به ۳ میلیون تومان هم به فروش رفته است.
اما ایرلاین ها در این چند روز اخیر برای اینکه مبادا رای دویان عدالت اداری شکسته شود موضوع قیمت یک ساعت صندلی پرواز را مطرح می کنند تا اگر دولت قصد کرد سوخت یارانه ای را حذف کند از این اقدام صرفنظر کند.
شمس الدین فرزادی پور مدیر عامل ایران ایر در پاسخ به این پرسش که قیمت بلیت هواپیما از چه زمانی افزایش و قیمت های جدید روی سایت قرار می گیرد؟ گفت: قیمت بلیت هواپیما با توجه به نوسانات ارزی تعیین می‌شود و قیمت بلیت نیز بستگی به مسیر پروازی دارد بنابراین قیمت یک ساعت صندلی پرواز از ۴۸ تا ۶۰ دلار متغییر است و قیمت در مسیرهای کمتر از یک ساعت به دلیل چرخه پروازی (سایکل انداختن) گران‌تر از پروازهای طولانی‌تر از یک ساعت محاسبه می‌شود.
قیمت بلیت هواپیما به تناسب و بطور متوسط در هر ساعت صندلی از ۴۸ تا ۶۰ دلار متغییر است
وی اظهار داشت: قیمت بلیت هواپیما به تناسب و بطور متوسط در هر ساعت صندلی از ۴۸ تا ۶۰ دلار متغییر است و هر ساعت صندلی در مسیرهای کمتر از یک ساعت مثل تهران - اصفهان هزینه‌ای به مراتب گران‌تر دارد.
فعلا دستورالعمل تغییر قیمت سوخت یارانه‌ای به شرکت‌ها ابلاغ نشده و این امر جزو اختیارات دولت است
فرزادی پور ادامه داد: فعلا دستورالعمل تغییر قیمت سوخت یارانه‌ای به شرکت‌ها ابلاغ نشده و این امر جزو اختیارات دولت است.
در شرایط فعلی سقف قیمتی داریم، اما کف قیمت نداریم و نباید خارج از سقف قیمتی که انجمن شرکتهای هواپیمایی اعلام خواهد کرد فروش داشته باشیم
مدیر عامل ایران ایر تصریح کرد: در شرایط فعلی سقف قیمتی داریم، اما کف قیمت نداریم و نباید خارج از سقف قیمتی که انجمن شرکتهای هواپیمایی اعلام خواهد کرد فروش داشته باشیم و از سوی دیگر، در استاندارد جهانی معمولا سود شرکتهای هواپیمایی ۵ درصد درآمد کل محاسبه می‌شود.
شرکتهای هواپیمایی و برخی ایرلاین های خصوصی در آذرماه ۱۴۰۲ در اعتراض به دامنه نرخی مصوب‌شده قیمت بلیت هواپیما به دیوان عدالت اداری شکایت کردند تا بر اساس برنامه پنجم توسعه نرخ بلیت هواپیما آزادسازی شود.
دیوان عدالت اداری هم مصوبه قیمت‌گذاری بلیت پروازهای داخلی را ابطال و اعلام کرد که «نرخ‌گذاری در حوزه حمل‌ونقل هوایی در موضوع نرخ‌گذاری تکلیفی دولت قرار نمی‌گیرد و عرضه و تقاضا نرخ خدمات را تعیین می‌کند». این موضوع اگر چه با اعتراض وزارت راه‌وشهرسازی مواجه شد و با درخواست اعمال ماده ۹۱ مواجه و حکم صادره به حالت تعلیق درآمده بود اما در ۲۶ خرداد ۱۴۰۳ دیوان عدالت بر رأی صادره قبلی خود تأکید کرد.
اما «محمد محمدی بخش» رئیس سازمان هواپیمایی کشوری با بیان اینکه طبق ماده ۶ قانون هواپیمایی کشوری تعیین نرخ بلیت هواپیما بر عهده این سازمان است، گفت: مادامی که رای دیوان عدالت اداری جاری است، نرخ گذاری با هماهنگی شرکتهای هواپیمایی متناسب با توسعه شبکه پروازی و سایر مولفه ها انجام می‌شود.
مادامی که این رای دیوان عدالت اداری ساری و جاری است، سازمان هواپیمایی کشوری در نظر دارد با هماهنگی شرکت های هواپیمایی و متناسب با توسعه شبکه پروازی و سایر مولفه ها نرخ گذاری انجام شود و این سازمان به عنوان ناظر در خصوص نرخ بلیت هواپیما ورود پیدا کند
معاون وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: مادامی که این رای دیوان عدالت اداری ساری و جاری است، سازمان هواپیمایی کشوری در نظر دارد با هماهنگی شرکت های هواپیمایی و متناسب با توسعه شبکه پروازی و سایر مولفه ها نرخ گذاری انجام شود و این سازمان به عنوان ناظر در خصوص نرخ بلیت هواپیما ورود پیدا کند.
هر چند «مهدی دُربین» معاون قضایی دیوان عدالت اداری بر خلاف این اظهارات معتقد است که در برنامه پنجم توسعه اعلام شده است که نرخ بلیت هواپیما باید آزادسازی شود.
این افزایش قیمت در برخی سایت ها در حالی بود که «مقصود اسعدی سامانی» دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی اعلام کرده بود که هنوز افزایش قیمت بلیت هواپیما رخ نداده است.
سامانی در خصوص آخرین وضعیت آزادسازی قیمت بلیت هواپیما، اظهار کرد: رای دیوان عدالت اداری تاکیدی بر اجرا ماده ۱۶۱ برنامه پنجم توسعه و ماده ۵۳ قانون برنامه ششم توسعه بود. با توجه به اینکه ستاد تنظیم بازار به قیمت‌گذاری بلیت هواپیما ورود کرده بود، ایرلاین‌ها شکایتی را طرح کردند و دیوان عدالت اداری به نفع آنها رای داد.
آنالیز نرخ مسیرهای پروازی و قیمت‌تمام شده هر ساعت صندلی پروازی برای تایپ‌های مختلف هواپیما از جمله ایرباس، ام دی و ۷۳۷ که بیشترین جابجایی را در کشور انجام می‌دهند، تهیه و به سازمان هواپیمایی کشوری ارسال شده است
وی ادامه داد: در واقع در این رای تاکید شد باید قانون برنامه پنجمن توسعه که مطابق آن آزادسازی بین سال‌های ۹۴ و ۹۷ اجرا شده، همچنان باید اجرا شود. ایرلاین‌ها همواره تلاش کرده‌اند با هماهنگی سازمان هواپیمایی کشوری عمل کنند؛ آنالیز نرخ مسیرهای پروازی و قیمت‌تمام شده هر ساعت صندلی پروازی برای تایپ‌های مختلف هواپیما از جمله ایرباس، ام دی و ۷۳۷ که بیشترین جابجایی را در کشور انجام می‌دهند، تهیه و به سازمان هواپیمایی کشوری ارسال شده است.
وی افزود: اسفندماه سال گذشته اعضای شورای عالی هواپیمایی به این جمع‌بندی رسیدند که نرخ هر ساعت صندلی پروازی ۴۰ دلار تعیین شود. البته پیشنهاد انمن شرکتهای هواپیمایی بر اساس آنالیز نرخ‌ها ۵۱ دلار بود. در زمان حاضر با رای دیوان،ایرلاین‌ها علی‌رغم افزایش تورم، دستمزدها و برخی هزینه‌های ارزی خارج از کشور را دارند کماکان بر اساس همان نرخ ۴۰ دلار صندلی مسیرهای پرواز را انجام می‌دهند.
دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی با بیان اینکه قیمت‌های جدید در سایت شرکتهای هواپیمایی بارگذاری می‌شود، گفت: به مردم اعلام کرده‌ایم که اگر بالاتر از نرخ‌های اعلامی ایرلاین‌ها بلیت را خریداری کردند با شماره انجمن موارد را اعلام کنند که به ان رسیدگی خواهد شد.
هر چند او امروز با تایید اینکه شرکتهای هواپیمایی در روزهای آینده نرخ‌های جدید بلیت را روی سایت‌هایشان بارگذاری خواهند کرد، گفته است که نرخ‌های فعلی بلیت هواپیما که در بازار است با توجه به اینکه توسط عوامل بازار سیاه تعیین می شود، مورد تایید نیست و معتقدیم آزادسازی باعث می‌شود نرخ‌های جدید از نرخی که در بازار سیاه است، کمتر شود.
قانون برنامه پنجم توسعه که به آزادسازی و متنوع سازی نرخ بلیت هواپیما اشاره دارد آمده است که نرخ خدمات فرودگاهی و سایر خدماتی که شرکتهای هواپیمایی از آن استفاده می کنند نیز باید آزاد شود.
پیشتر دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی گفته بود تنها یک درصد مردم از هواپیما استفاده می کنند اگر این فرض درست باشد باید پرسید چرا باید یارانه سوخت ۸۰ میلیون ایرانی نصیب این یک درصد شود. یارانه ای که بر اساس برنامه پنجم توسعه و ششم توسعه باید به نرخ روز تبدیل می شد.
«مهرداد بذرپاش» وزیر راه و شهرسازی در این خصوص گفته است که وقتی ما سوخت را به لیتری ۶۰۰ تومان می دهیم یعنی ایرلاین ها سوخت مجانی استفاده می کنند.
او گفته است نرخ های آزاد سوخت همین الان در فرودگاه های خارج از کشور که به هواپیماهای ایرانی سوخت می دهند با دلار این عدد نخواهد بود. وقتی ما همه ظرفیت ها را به خدمت می آوریم، توقع ما چیز دیگری خواهد بود.
بذرپاش اظهار داشت: ما امروز برنامه ششم توسعه را هم پشت سر گذاشته‌ایم و در سال ابتدایی برنامه هفتم توسعه هستیم و استناد به احکام برنامه پنجم توسعه در شرایط فعلی که در برنامه هفتم هستیم دور از انتظار است.
وی افزود: امروز حدود شش سال از برنامه پنجم گذشته است و متأسفانه با این حکم جدید دیوان عدالت، شاهد رشد بسیار بالایی در قیمت بلیت هواپیما هستیم، ما نمی‌توانیم به مردم ظلم کنیم چراکه وظیفه دولت ایجاد مکانیزم قیمت‌گذاری مناسب برای ایجاد تعادل در قیمت است. زمانی که عرضه و تقاضای یک خدمت تراز نیست، نمی‌توانیم مدیریت نرخ آن را به بازار واگذار کنیم.
از رئیس قوه‌قضاییه و سرپرست ریاست جمهوری درخواست کرده‌ایم که درخصوص توقف این حکم تمهیدات لازم در نظر گرفته شود
بذرپاش تاکید کرد: از رئیس قوه‌قضاییه و سرپرست ریاست جمهوری درخواست کرده‌ایم که درخصوص توقف این حکم تمهیدات لازم در نظر گرفته شود. بذرپاش؛ با اشاره به اینکه در چند روز صدور حکم مذکور، رشد جدی قیمت را در پروازهای داخلی شاهد بوده‌ایم، گفت: از سرپرست ریاست جمهوری درخواست کرده‌ایم که این موضوع در جلسه سران قوا مطرح شود تا مصوبات لازم در دستور کار قرار گیرد و حقوق مصرف‌کنندگان رعایت شود.
به هر صورت به نظر می رسد شکوائیه ای که ابطال شده است نرخ گذاری در ستاد تنظیم بازار است اما طبق قانون جایگاه شورای عالی هواپیمایی درباره سیاستگذاری همچنان پابرجا است.
رای دیوان عدالت در خصوص آزادسازی نرخ‌گذاری بلیت هوایپما تاکیدی بر اجرای ماده ۱۶۱ قانون برنامه پنجم توسعه است که در برنامه ششم توسعه نیز بر اجرای آن تاکید شده است.
حال به نظر می رسد که ایرلاین ها منتظر هستند تا دولت سوخت یارانه ای را حذف و سپس نرخ های جدید خود را با آسودگی بیشتری بر روی سایت خود قرار دهند. هر چند آنها این روزها قیمت هر ساعت پرواز را بهانه جدید خود قرار داده اند.
نظر شما