هادی نجف زاده؛ بازار: با نظم و ترتیب خاصی و در قفسه‌های مجزا از همدیگر در کنار هم نشسته‌اند و برای هر رهگذری چشمک می‌زنند اما قدرت خرید آنها را کمتر کسی در خود می‌بیند، بسیاری از رهگذرانی که مشتاقانه به سمت جعبه میوه‌های نوبرانه بهاری حرکت می‌کنند، به محض مشاهده قیمت راه خود را به سمت میوه‌فروشان دیگر کج می‌کنند به امید اینکه میوه‌ای باکیفیت پایین‌تر و قیمت ارزان‌تر تهیه کنند.
شاید در هر روز بسیاری از همشهریان و هموطنانمان را در هنگام خرید میوه‌ها مشاهده کرده‌ایم که همگی با مشاهده قیمت‌های لاکچری چند هفته گذشته پا پس کشیده‌اند چرا که به گفته برخی کارشناسان، این میوه‌ها برای خوردن نیست بلکه برای گذاشتن در طاقچه و هر روز نگاه کردن به آن است.
علی در یکی از خیابان‌های اصفهان میوه‌فروشی دارد؛ پاسی از شب گذشته است و همچنان پشت دخل نشسته و مشغول فروش است. صورت سوخته و خسته او نشان از خستگی سالها کار و فعالیت دارد؛ خودم را معرفی می‌کنم و نظر او را درباره بازار میوه می‌خواهم.
این میوه‌فروش اصفهانی در گفت‌وگو با خبرنگار بازار اظهار داشت: من حدود ۲۰ سال است که میوه‌فروش هستم و همیشه در فصل بهار بازار خوبی داشتیم ولی امسال فروش میوه کاهش محسوسی داشته است.
وی یکی از دلایل این کاهش فروش را افزایش قیمت‌ها ذکر کرد و ابراز داشت: مردم به دلیل شرایط بد اقتصادی و همچنین بحران کرونا قادر به خرید میوه با قیمت‌های بالا نیستند و ما هم سعی می‌کنیم مقدار کمی از نوبرانه‌ها که دارای قیمت بالایی هستند را برای فروش به مغازه بیاوریم.
حضور گسترده واسطه‌ها در بازار میوه و گل چین کردن میوه‌های نوبرانه
علی محمودی در ادامه حضور گسترده واسطه‌ها در بازار میوه به خصوص در هنگام عرضه نوبرانه‌ها را یکی از دلایل افزایش قیمت این محصولات دانست و تصریح کرد: متاسفانه هیچ نظارتی هم بر فعالیت این افراد نیست و آنها بدون اینکه متحمل زحمتی شوند سودهای زیادی را از خرید و فروش این محصولات به دست می‌آوردند.
وی با بیان اینکه بسیاری از این دلالان و واسطه‌ها حتی بار میوه را ندیده و با تلفن خریدوفروش می‌کنند، اظهار کرد: نوبرانه‌های مخصوص برخی شهرستان‌های استان مانند کاشان مثل خیار، طالبی و یا محصولات به دست آمده از مناطق اطراف تقریبا با قیمت مناسبی به دست خریدار کاشانی می‌رسد اما طبیعی است که با وجود واسطه‌ها این نوبرانه‌ها با حضور دلالان به خریداران دیگر شهرها با قیمت بالاتر برسد.
دلالان همانند «خوره» بر بازار میوه چنبره زده‌اند، این افراد به هیچ‌چیزی غیر از سود و منفعت مالی خود فکر نمی‌کنند و این باعث شده است که قیمت میوه به خصوص نوبرانه‌ها افزایش پیدا کند
این میوه‌فروش و کشاورز اصفهانی با اشاره به اینکه دلالان همانند «خوره» بر بازار میوه چنبره زده‌اند، یادآور شد: این افراد به هیچ‌چیزی غیر از سود و منفعت مالی خود فکر نمی‌کنند و این باعث شده است که قیمت میوه به خصوص نوبرانه‌ها افزایش پیدا کند.
چند دقیقه‌ای از ساعت ۱۰ صبح گذشته است که وارد بازار میوه می‌شوم. کرونا و هشدارها هم نتوانسته است از حجم عظیم حضور مردم در این بازار بکاهد. به گفته یکی از شهروندان که برای خرید مایحتاج خود به این بازار مراجعه کرده است، میوه‌های عرضه شده در این بازار شاید به نسبت دارای کیفیت پایین‌تری باشند ولی قیمت آنها نیز مناسب‌تر است.
خانواده‌های پرجمعیت توانایی خرید میوه ندارند
حمیدرضا در ادامه با اشاره به اینکه بسیاری از خانواده‌های پرجمعیت دیگر مثل سابق توانایی خرید میوه به مقدار زیاد ندارند، ابراز داشت: من خودم حجم زیادی از میوه و سبزیجات موردنظر خانواده را از جمعه‌بازار و یا اماکنی که قیمت مناسب‌تری دارند تهیه می‌کنم چراکه این حجم از افزایش قیمت‌ها جوابگوی اندک حقوق افزایش یافته من که نگهبان یک کارخانه صنعتی هستم، نیست.
وی با اشاره به اینکه حجم خرید میوه او نسبت به چند ماه پیش تقریبا نصف شده است، تاکید کرد: درست است که کشور تحریم شده است ولی میوه که در داخل کشور به دست می‌آید و نیازی به خارج از کشور ندارد ولی قیمت آن به حد زیادی افزایش پیدا کرده است.
این شهروند افزود: میوه به گفته همه پزشکان برای سلامتی و افزایش ایمنی بدن به خصوص در مقابله با کرونا لازم و ضروری است ولی حقیقت این است که بسیاری از مردم با این قیمت‌ها دیگر توانایی خرید میوه ندارند و یا خرید خود را کم کرده‌اند.
جولان دلالان در بازار میوه و نشانه گرفتن سلامتی مردم
یکی از فروشندگان میوه نیز در گفت‌وگو با خبرنگار بازار با انتقاد از جولان دلالان در بازار میوه گفت: دلالان سلامتی مردم را نشانه گرفته‌اند چراکه بسیاری از مردم با این قیمت‌ها قادر به خرید میوه نیستند و در نتیجه مواد موردنیاز بدن آنها تأمین نمی‌شود.
وی با اشاره به اینکه تعطیلی چندماهه جمعه‌بازار به دلیل کرونا باعث کاهش زیاد مراجعه‌کنندگان شده است، ابراز داشت: همین مراجعه‌کنندگان کم نیز زیاد رغبتی به خرید میوه ندارند و آنهایی هم که خرید می‌کنند نسبت به قیمت بالای میوه‌ها اعتراض دارند.
مردم متاسفانه تاوان عدم نظارت دستگاه‌های نظارتی و اجرایی بر کار دلالان را می‌دهند و این افراد بدون هیچ محدودیتی هر قیمتی که خود بخواهند بر روی میوه‌ها معین می‌کنند
حسین گندمکار با بیان اینکه کشاورز و میوه‌فروشی کمترین سود را از افزایش قیمت میوه‌ها می‌برند، ادامه داد: مردم متاسفانه تاوان عدم نظارت دستگاه‌های نظارتی و اجرایی بر کار دلالان را می‌دهند و این افراد بدون هیچ محدودیتی هر قیمتی که خود بخواهند بر روی میوه‌ها معین می‌کنند.
وی افزود: همه نوع میوه و محصولی در کشور وجود دارد ولی این محصولات که هیچ ربطی هم به قیمت دلار و سکه ندارد با قیمت گران به دست مردم می‌رسد و باعث می‌شود که مردم کمتر خرید و یا اصلا میوه نخرند.
ایران کشوری چهارفصل است که به گفته همه کارشناسان دارای منابع عظیم طبیعی و باغی و کشاورزی است ولی حجم گسترده افزایش قیمت میوه‌ها نیز که همه تولید و به دست آمده در باغات داخل کشور است برای بسیاری جای سوال دارد.
تأثیر احداث بازارهای تخصصی میوه و تره‌بار در متعادل کردن قیمت‌ها
یک کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار بازار ضمن تائید فعالیت گسترده دلالان و واسطه‌ها در بازار میوه اظهار داشت: احداث بازارهای تخصصی میوه و تره‌بار در هر شهر و عرضه گسترده و مستقیم میوه می‌تواند تا حد زیادی بر قیمت میوه و سبزیجات تأثیر داشته باشد.
کیوان فرامرزی با اشاره به اینکه میوه و سبزیجات جزو نیازهای ضروری هر انسان است، ابراز داشت: یکی دیگر از راهکارهای کنترل قیمت میوه به خصوص در زمان عرضه نوبرانه‌ها تشکیل شرکت‌هایی تخصصی برای عرضه میوه و سبزیجات است که این شرکت‌ها با سازوکاری مشخص و زیر نظر دستگاه‌های نظارتی فعالیت کنند.
وی افزود: تأمین میوه یکی از برگ خریدهای اصلی در نیازهای ماهیانه خانواده‌ها در مخارج ماهیانه و تعیین پارامترهای اقتصادی خانواده‌هاست و سروسامان دادن به این بازار می‌تواند کمک بزرگی در معیشت و بهبود اوضاع اقتصادی خانواده‌ها داشته باشد.
وی یکی از دلایل افزایش قیمت میوه را عدم تناسب بین عرضه و تقاضا دانست و گفت: تورم و بالا رفتن قیمت‌ها در بسیاری از حوزه‌های دیگر مثل مسکن نیز وجود دارد ولی در بازار میوه این موضوع مشهودتر است.
فرامرزی ضمن انتقاد به جولان و فعالیت مافیایی دلالان در بازار میوه تاکید کرد: نمونه‌ای از این فعالیت‌ها در ایام شیوع کرونا بود که با توجه به تقاضای زیاد مردم برای سیر و لیموترش به دلیل اقدامات مافیایی دلالان قیمت این دو محصول به مقدار زیادی افزایش پیدا کرد.
وی با اشاره به اینکه این افراد نه مکان خاصی دارند، نه فاکتور صادر و نه عوارض و مالیات می‌دهند، تاکید کرد: دولت باید با این افراد که بیشتر در کلانشهرها وجود دارند برخورد جدی کند.
دلالان هیچ جای پایی از خود به‌جا نمی‌گذارند و با استفاده از ارتباطات خود و اطلاع از این تصمیمات به‌نوعی می‌توانند بر نرخ میوه‌ها تاثیر گذار باشند
تاثیر نامحسوس دلالان بر بازار میوه در استان اصفهان
این کارشناس اقتصادی یکی دیگر از زمانه‌ای جولان دلالان در بازار میوه را تصمیم برخی از مدیران در عدم واردات یا صادرات نوع خاصی از محصول دانست و بیان داشت: دلالان هیچ جای پایی از خود به‌جا نمی‌گذارند و با استفاده از ارتباطات خود و اطلاع از این تصمیمات به‌نوعی می‌توانند بر نرخ میوه‌ها تاثیر گذار باشند.
این روزها سبد میوه مردم روز به روز کوچک‌تر و میزان استفاده از این محصولات کاهش می‌یابد. عدم نظارت دولت و دستگاه‌های اجرایی بر فعالیت واسطه گران نیز باعث شده است که نقش دولت در این بازار کاسته و در اکثر مواقع نرخ‌گذاری به دست دلالانی تعیین شود که به جز سود و منفعت مالی به هیچ‌چیز دیگر نمی‌اندیشند.
مدیرکل تعزیرات حکومتی استان اصفهان در این ارتباط اظهار داشت: گرانی را می‌توان با اتخاذ سیاست‌های صحیح اقتصادی ترمیم و ساماندهی کرد، اما گران‌فروشی نوعی تخلف صنفی است که با تصویب قوانین مترقی، بازدارنده و پیشگیرانه می‌توان از وقوع آن در بازار پیشگیری کرد.
کنترل بازار به فرهنگسازی و رقابت نیاز دارد/نظارت به تنهایی کافی نیست
وی با اشاره به اینکه کنترل بازار به فرهنگ، رقابت و نظارت به شکل همزمان نیاز دارد، افزود: نظارت به تنهایی نمی‌تواند مطالبات بازار را پاسخ داده و بازار سالمی را ایجاد کند زیرا در برخی گروه‌ها نیاز به تغییرات ساختاری داریم.
غلامرضا صالحی با بیان اینکه نمایندگان مجلس نقش نظارتی و قانون‌گذاری دارند که با توسل به این وظایف می‌توانند موضوعات را مدیریت و رصد کنند، تاکید کرد: وظیفه تعزیرات بازرسی نیست بلکه وظیفه آن رسیدگی به صدور حکم‌هایی است که گزارش‌های آنها توسط بازرسان صنعت، معدن و تجارت و اتاق اصناف ارائه می‌شود یعنی یک مرجع نمی‌تواند هم شاکی و هم قاضی باشد.
وی با اشاره به گشت‌های مشترک اداره کل تعزیرات حکومتی استان اصفهان در کنار بازرسان سازمان صنعت، معدن و تجارت، سپاه، اداره اطلاعات، اتاق اصناف، نیروی انتظامی، بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی و دیگر دستگاه‌های نظارتی، گفت: خواستاریم مردم در صورت مشاهده هرگونه تخلفی در بازار و نیز اقلام بهداشتی، آن را به اداره کل تعزیرات حکومتی استان اطلاع دهند.
به گفته کارشناسان و برخی از مطلعین اراده‌ای جدی نیز در برخورد و نظارت بر فعالیت دلالان در بازار میوه دیده نشده و این باعث شده است که محصولات با قیمت ناچیزی توسط کشاورز فروخته و با قیمت بالایی توسط مردم خریداری شود؛ میوه نیاز ضروری خانواده‌ها و فرزندان ماست. امیدواریم دولت در این حوزه استراتژیک برای اقتصاد خانواده‌ها ورود جدی و ثمربخشی پیدا کند.
نوبرانه‌های بهار و تابستان وارد بازار میوه می‌شوند و حسرت آن بر دل خیلی از خانواده‌ها می‌ماند چراکه با اندک حقوق کارگری و کارمندی خود نمی‌توانند از پس خرید این میوه‌ها بر بیایند؛ این افزایش قیمت‌ها در بازار میوه البته محدود به میوه‌های نوبرانه نیست بلکه بسیاری دیگر از اقلام میوه‌جات را نیز شامل شده است؛ امری که باعث شده است روزبه‌روز سبد میوه خانوارها کوچک و کوچک شود.
نظر شما