بازار؛ گروه بانک و بیمه: پس از اتمام حجت بانک مرکزی به بانک های مشکل دار و ناتراز برای اصلاح عملکرد خود، عمده این بانکها برای اینکه مجوز آنها لغو نشود و یا در دیگر بانکها ادغام نشوند، اقدامات لازم را برای ترازمند کردن فعالیت هایشان به کار گرفتند، بانکهایی که طی سالیان متمادی به جای عمل به قواعد بانکداری و رعایت قوانین بانک مرکزی در ارایه خدمت به مردم و اقتصاد کشور ولی متاسفانه به نفع خود روی به بنگاهداری آورده بودند و منابع مردم را که در قالب سپرده نزد آنها بود را صرف پروژه سازی، ساخت مال، مسکن و... کرده و در زمان نیاز به نقدینگی نیز دست به اضافه برداشت از بانک مرکزی و فعالیت بین بانکی می زنند.
اقدامی که باعث شد نقدینگی به شکل فزاینده ای در کشور رشد کند و به دنبال آن خلق پول همچنین تورم ایجاد شود، در چنین شرایطی بانک مرکزی از ماههای پیش به این دسته از بانک ها با جدیت هشدار داد که در صورت عدم اصلاح و ادامه انجام فعالیت های مخرب، بدون اغماز مجوز آنها لغو و یا در دیگر بانکها ادغام می شوند. نکته قابل توجه این است که بانک مرکزی برخی بانکهایی که مدام دست به اضافه برداشت می زدند را از دریافت منابع قطع کرده است.
اضافه برداشت های پی در پی از سوی بانکهای ناتراز و کارآمد از بانک مرکزی تا جایی بود که بخش عمده نقدینگی ویلان در بازار که تورم را تشدید و اقتصاد را دچار با مشکل کرده ناشی از فعالیت چنین بانکهایی است اما از زمانی که بانک مرکزی از تامین منابع بانکهای ناتراز دست برداشته است، نقدینگی کاهش و بانکهای ناتراز نیز حساب کار خودشان به دستشان آمده است.
اضافه برداشت بانکها فقط در مرداد امسال ۶۱.۹ هزار میلیارد تومان کاهش یافته است، کاهش چشم گیری که زمینه ساز مهار نرخ تورم در کشور شده و ادامه آن البته با در نظر گرفتن تامین نیاز منابع بخش تولید برای مواجه نشدن با رکود، می تواند اهداف مورد نظر را در زمینه افت تورم و نقدینگی محقق کند
کاهش چشمگیر اضافه برداشت بانکها از بانک مرکزی
طبق گزارش بانک مرکزی، اضافه برداشت بانکها فقط در مرداد امسال ۶۱.۹ هزار میلیارد تومان کاهش یافته است. کاهش چشم گیری که زمینه ساز مهار نرخ تورم در کشور شده و ادامه آن البته با در نظر گرفتن تامین نیاز منابع بخش تولید برای مواجه نشدن با رکود، می تواند اهداف مورد نظر را در زمینه افت تورم و نقدینگی محقق کند.
از طرفی توجه به نظامند کردن بانکها تا جایی است که طبق اظهارات اخیر وزیر اقتصاد دولت برای اصلاحات در حوزه بانکی منتظر لایحه برنامه هفتم توسعه و طرح قانون بانک مرکزی نمانده است، به طوری که با اخذ مجوزهای لازم از شورای هماهنگی سران قوا، اختیارات خوبی برای ساماندهی نظام بانکی به بانک مرکزی و دولت داده شده است و در همین راستا، امسال سه موسسه اعتباری و یک بانک خصوصی منحل خواهند شد، این در حالی است که مدتی پیش نیز موسسه اعتباری توسعه منحل و فرایند تصفیه آن آغاز شد و تا پایان سال دو موسسه و یک بانک این فرایند را طی خواهند کرد.
بخش عمده رشد نقدینگی موجود که تورم را تشدید می کند قطعا حاصل فعالیت بنگاهداری و ناکارآمدی برخی بانکها مضر تجاری خصوصی است زیرا منابعی که به آنها تخصیص داده می شود را به جای کمک به توسعه اقتصاد کشور به نفع خود منحرف کرده و در جاههای دیگر به کار می گیرند
بانک های مضری که مخل اقتصاد شده اند
ایمان اسلامیان، کارشناس و تحلیلگر حوزه بانکی در گفتگو با خبرگزاری «بازار» راجع به اقدام بانک مرکزی در ممانعت از اضافه برداشت بانکهای ناتراز و تاکید بر انحلال یا ادغام این بانکها در صورت عدم اصلاح فعالیت خود، گفت: رویکرد بانک مرکزی در این زمینه را باید به فال نیک گرفت چرا که بخش عمده رشد نقدینگی موجود که تورم را تشدید می کند قطعا حاصل فعالیت بنگاهداری و ناکارآمدی برخی بانکها مضر تجاری خصوصی است زیرا منابعی که به آنها تخصیص داده می شود را به جای کمک به توسعه اقتصاد کشور و تامین نیازهای مردم، متاسفانه به نفع خود منحرف کرده و در جاههای دیگر به کار می گیرند.
وی با بیان اینکه البته کاهش منابع بانکها و اجرای سیاست های انقباضی باعث می شود که رکود در بخش واقعی اقتصاد رخ دهد افزود: زمانی که منابع بانکها افت می کند معمولا تامین مالی برای فعالان اقتصادی سخت می شود چرا که اقتصاد بانک محور در ایران و تامین منابع در کشور از طریق سیستم بانکی انجام می شود، این در حالی است که در دنیا به این شکل نیست و از جهات مختلف برای تامین منابع نیازها برآورده می شود، در چنین شرایطی در کنار کنترل نقدینگی همچنین کنترل اضافه برداشت بانکها، توجه به تأمین نیازهای بخش تولید برای جلوگیری از رکود اقتصادی باید مورد توجه قرار گیرد.
بانک مرکزی باید سطح نظارت خود را در چگونگی فعالیت و عملکرد بانک ها از قبل و از سالهای پیش بیشتر می کرد تا اکنون با مواجهه با بانکها یا موسسات مالی ناتراز و مشکل دار مجبور به انحلال و ادغام آنها در بانک های قوی نمی شد
ناترازی بانک ها حاصل ضعف نظارتی بانک مرکزی در گذشته
مسعود دانشمند، عضو اتاق بازرگانی ایران نیز در گفتگو با خبرگزاری «بازار» اظهارداشت: درست است که ناترازی بانکها به دلیل اضافه برداشتی که انجام می دهند و این موضوع به رشد پایه پولی، نقدینگی و تورم منجر می شود، هم برای بانک هم مردم و هم اقتصاد مشکل ایجاد می کند، اما به نظر می رسد بانک مرکزی باید سطح نظارت خود را در چگونگی فعالیت و عملکرد بانک ها از قبل و از سالهای پیش بیشتر می کرد تا اکنون با مواجهه با بانکها یا موسسات مالی ناتراز و مشکل دار مجبور به انحلال و ادغام آنها در بانک های قوی نمی شد.
وی افزود: از آنجایی که بانک مرکزی بصورت روزانه، هفتگی و ماهاهانه میزان فعالیت بانکها را بدقت رصد می کند تا مشخص شود این بانکها یا موسسات مالی چقدر منابع دارند، میزان تسهیلات دهی و جذب سپرده آنها چه مقدار است و ... بنابراین کاملا مشخص می شود که کدام بانک یا موسسه عملکرد مناسب، مثبت و یا فعالیت قانونی دارد و کدام یک از آنها منابع بانک را به افراد یا بخش هایی اعطا می کنند که معوق می شود یا بنام تولید و ... منحرف شده است، در چنین شرایطی بانک مرکزی باید سطح نظارت خود را بر عملکرد بانکها قوی کند تا برخی بانکهایی که از قوانین این بانک سرپیچی می کنند را مواخذه نماید و مشکل ناترازی و اضافه برداشت رخ ندهد.
کارشناسان معتقد؛ هر چند اقدام بانک مرکزی در نظامند کردن بانکها اقدامی درست به نظر می رسد اما در کنار کنترل نقدینگی و کنترل اضافه برداشت بانکها باید به جلوگیری از رکود اقتصادی و نیازهای پولی بخش تولید نیز توجه شود
صدمه به بخش تولید با کاهش منابع بانکها
این کارشناس اقتصادی در ادامه تصریح کرد: وقتی بانکی بدون نظارت سپرده های مردمی را در قالب تسهیلات به افراد یا شرکت هایی پرداخت می کند که بعضا پشتوانه ای ندارند و آن منابع را در جاهایی بکار می گیرند که بازگشت سرمایه ای ندارد، بی تردید منابع که سپرده های مردمی است از بانک خارج و معوق می شود در چنین شرایطی بانک برای انجام تعهدات خود به سپرده گذاران مجبور به اضافه برداشت از بانک مرکزی خواهد شد و این موضوع باعث می شود خلق پول ایجاد و نقدینگی و به دنبال آن تورم رشد کند. اکنون به نظر می رسد بانک مرکزی برای اصلاح عملکرد سیستم بانکی سری بانکهایی که دارای چنین مشکلاتی هستند را در بانکهای قوی ادغام کند تا نظام بانکی کشور منضبط شود.
بنا به این گزارش، بانک مرکزی عزم خود را برای ساماندهی بانکها و حذف و ادغام بانکهای ناتراز جزم کرده است به طوری که دیگر چون گذشته این سری بانکها را در تامین منابع در قالب اضافه برداشت همراهی نمی کند، کارشناسان نیز معتقد؛ هر چند اقدام بانک مرکزی در نظامند کردن بانکها اقدامی درست به نظر می رسد اما در کنار کنترل نقدینگی و کنترل اضافه برداشت بانکها باید به جلوگیری از رکود اقتصادی و نیازهای پولی بخش تولید نیز توجه شود.
نظر شما