مهدی پورصفا؛ بازار: برنده شدن در بازار بورس یعنی این که شما زودتر از همه آینده را بخوانید. این یعنی داشتن اطلاعات و خبر دار شدن از اخباری که در دالان‌های تو در توی بازار سهام در حال چرخش هست. طبیعی است که قرار نیست تمام این اخبار درست باشد و گاهی تنها برای یک نوسان گیری ساده اخباری منتشر می‌شود که می‌تواند سود خوبی نصیب صندوق‌های پوشش ریسک(هج فاند ها) حرفه‌ای کند.
البته تمام ما می دانیم که این گونه خبر سازیها جرم است و می‌تواند مورد تعقیب دستگاه‌های نظارتی بر بازار سرمایه قرار بگیرد اما زمانی که شما بتوانید خبرهای جهت دار برای رشد سهام خود را بدون برانگیختن حساسیت یک مرجع نظارتی منتشر کنید و بعد به سراغ نوسان گیری بروید در این بازی برنده‌اید.
شاید با خواندن این متن یک مثال عینی ترجیحاً نزدیک به زمان حال طلب کنید. ساده‌ترین مثال که با حال و روز جامعه امروز ایران و شاید تمام دنیا بخواند این باشد. «ما به کشف واکسن کرونا نزدیک شدیم».
عطش جهانی برای ساخت واکسن
با شیوع دوباره ویروس کرونا که جدی‌ترین نشانه‌های آن قرنطینه شدن مجدد بخش‌هایی از پکن پایتخت چین است، عطش دست یابی به واکسن بالا گرفته است. بنا به برخی گزارش‌ها هم اکنون ۸۰ تیم در اقصی نقاط دنیا در حال کار کردن بر روی واکسن هستند. برخی به صورت محرمانه در حال فعالیت هستند و برخی دیگر هر مرحله از پیشرفت خود را در تکمیل این واکسن رسانه‌ای می‌کنند. نحوه پوشش هر کدام بستگی به منبعی دارد که پول تحقیقات را تأمین می‌کنند. تیم‌هایی که بودجه آنان را دولت‌ها تأمین می‌کنند اغلب در خفا و با کمترین جلب توجه در حال فعالیتند و شرکت‌های خصوصی برای هر قدم کلی رسانه را بسیج می‌کنند.
برای توضیح بیشتر موضوع به سراغ یکی از همین شرکت‌های خصوصی می‌رویم.
تقریباً هیچ
احتمالاً همه شما به یاد دارید که اوایل این ماه شرکت مدرنا ناگهان اعلام کرد که نتایج تحقیقات اولیه بر روی اولین واکسن کرونا موفقیت آمیز بوده و این دارو توانسته در افراد داوطلب پادتن‌های مقابله کننده با این ویروس را بسازد.
این خبر در وهله اول برای همه بسیار خوشحال کننده بود به خصوص دولت‌هایی که موج دوم شیوع کرونا را پیش بینی می‌کردند. در بازار سهام نزدک نیز ارزش سهام این شرکت را تا ۸۷ دلار بالا می‌برد. رشد ۳۰ درصدی در کمتر از چند ساعت که البته با توجه به تبعات کشف واکسن کرونا منطقی به نظر می‌رسد. چند روز پیش هم باز خبر آزمایش این واکسن بر روی ۳۰ هزار داوطلب منتشر شد.
با این حال نگاهی به سابقه این شرکت نشان می‌دهد که احتمالاً ماجرا کمی پیچیده است. نگاهی به گذشته فوق نشان می‌دهد که در ابتدا این شرکت با نام «MordeRNA» توسط چند تن از فارغ التحصیلان دانشگاه هاروارد تأسیس شد. افزوده شدن نام «RNA» در انتهای این کلمه نشان دهنده هدف غایی موسسان آن بود.
این شرکت امیدوار است تا با استفاده از تزریق دی. ان. ای تک رشته‌ای ویروس‌ها به داخل سلول‌ها بتواند با ایجاد تغییرات درونی سلول‌های مقاوم‌تری را در مقابل انواع بیماری‌ها تولید کند. یکی از نکات مهم برای کارکنان این شرکت که احتمالاً برای تمام شرکت‌های این چنینی صدق می‌کند، مقررات سخت برای حفظ محرمانگی است. هر کونه قصور در این باره می‌تواند به یک شکایت حقوقی سفت و سخت بی انجامد که شخص خاطی را از زندگی ساقط کند.
نگاهی به سابقه ده ساله این شرکت انبوهی از قراردادهای همکاری پر طمطراق را نشان می‌دهد. این شرکت در سال ۲۰۱۲ قراردادی در خصوص توسعه داروهای مرتبط با بیماری‌های لاعلاج و انواع سرطان را امضا کرد که شامل یک پیش پرداخت ۲۳۰ میلیون دلاری میشد. در سال ۲۰۱۳ نیز آژانس تحقیقات پیشرفته وزارت دفاع آمریکا یک کمک بلاعوض ۲۵ میلیون دلاری برای ساخت و پژوهش در خصوص جنگ افزارهای بیولوژیک را اختصاص داد.
علاوه بر این یک سال بعد قرارداد دیگری برای ساخت داروهایی برای درمان قطعی به ارزش ۱۲۵ میلیون دلار امضا شد. به این لیست می‌توان همکاری برای ساخت واکسن زیکا، ساخت واکسن سرطان و همچنین تحقیقات پیشرفته برای مقابله با بیماری‌ها عفونی اشاره می‌کنید. فکر می‌کنید نتیجه ده سال فعالیت و همکاری‌های این چنینی در این شرکت چیست. پاسخ درست «تقریباً هیچ» است.
پول شرکت «مدرنا» از کجا آمده است
واقعیت این است که رویکرد استفاده از دی. ان. ای تک رشته‌ای برای اصلاح سلول‌های مختلف بدن علی رغم آینده انقلابی اون تا الان هیچ کدام از مرحله آزمایش محدود بر روی انسان فراتر نرفته است. شاید به همین دلیل باشد که این شرکت در سال ۲۰۱۴ میلادی تصمیم گرفت که راهبرد قبلی خودش رو رها کند و بر روی درمان‌های ساده‌تر متمرکز شود. به همین دلیل هم با تغییر نام شرکت به نام فعلی تغییر ماهیت می‌دهد تا نشانی از سرمایه گذاری قبلی نباشد.
با وجود تغییر راهبرد شرکت و تمرکز بر تکنولوژی ساده‌تر این شرکت موفق به تولید هیچ محصولی نشده است که بتواند تأیید سازمان غذا و داروی را آمریکا دریافت کند. تا الان هم هیچ کدام از مراکز تحقیقاتی دانشگاهی اجازه ورود و همکاری با پروژه‌های شرکت رو نداشتند.
همین معضل و مشکلات مالی بعد از اون باعث شد تا سهامداران شرکت راضی به عرضه اولیه سهام «مدرنا» در قالب عرضه اولیه در بازار نزدیک نزدک شوند. در دسامبر سال ۲۰۱۸ سهام این شرکت با ۱.۶ میلیارد دلار زیان انباشته عرضه میشد و در قبال فروش ۸ درصد از کل این مجموعه نزدیک به ۶۰۰ میلیون دلار جذب منابع مالی شرکت می‌شود. علی رغم این این اتفاق منجر به بهبود وضع مالی شرکت می‌شود اما هنوز هم هیچ محصولی در تحقیقات این شرکت به مرحله تجاری سازی نرسیده است.
جالب اینجاست که بررسی رسانه‌ها نشان می‌دهد که در اعلام خبر یکی از پروژه‌های این شرکت در خصوص تولید دارویی که در نهایت در مرحله آزمایش‌ها بر روی میمون‌ها متوقف شد مدیران شرکت بخشی از دارایی شرکت را به فروش رساندند.
در صعود اخیر پس از اعلام خبر موفقیت آمیز آزمایش این واکسن هم بلافاصله مدیران و سهامداران اصلی اقدام به فروش دارایی خود در بازار بورس کردند. طبیعی است که اگر واقعاً شما مدیر شرکتی باشید که محصول انقلابی مانند واکسن کرونا را در شرق عرضه به بازار داشته باشید نه تنها به دنبال کاهش سهم خودتان از بازار نیستید بلکه به آن هم اضافه خواهید کرد.
در غیر این صورت است که باید از شراکت در شرکتی که نزدیک به ۳.۵ میلیارد دلار از پول سرمایه گذاران را در خود محبوس کرده دل کند.
کسی به فکر پاسخ به سرمایه گذاران ورشکسته خواهد بود
واقعیت این است که کرونا وحشت بزرگ سال ۲۰۲۰ است. کرونا هنوز می‌تواند رشد اقتصادی یک کشور را ویران کند و آن را به زیر سفر بکشد. تقریباً همه ما هم به یاد داریم که در اوج بیماری و کمبود تجهیزات پزشکی مثل ماسک و گان چه سوء استفاده‌هایی صورت گرفت. با این حال زمینه سوء استفاده همچنان باز است. امید به کف واکسن سبب شده تا در آمریکا چشم بر روی تخلفات شرکتی همچون مدرنا بسته شود. اما سئوال اصلی اینجاست که پاسخ امید و میلیاردها دلار سرمایه‌ای که صرف تحقیقات در این حوزه شده چه می‌شود. شاید باید در انتظار روزی نشست که دولت‌ها باید به فکر پاسخ به افکار عمومی و سرمایه گذاران مال باخته باشند. شاید هم باید در انتظار روزهای درخشان در انتهای سال ۲۰۲۰ نشست. زمانی که بالاخره خبر واقعی کشف واکسن کرونا منتشر شود.
نظر شما