دامپینگ متانولی های در بازار چین| یارانه خوراک به جیب افراد خاص می رود نه مردم

بازار؛ گروه آب و انرژی: مرتضی بهروزی فر عضو موسسه مطالعات انرژی در گفتگو با بازار می گوید: متاسفانه صنایع در کشور ما بیش از اینکه به دنبال ایجاد ارزش افزوده بیشتر باشد، به دنبال دریافت رانت هستند یکی به دنبال دریافت رانت سوخت و خوراک ارزان یکی به دنبال رانت امتیازات ویژه؛ در چنین شرایطی هیچ گاه نمی توان به رشد اقتصادی دست یافت.

او ادامه داد: با وجود اینکه مصرف انرژی در ایران روند روبه رشدی دارد تغییری در GDP کشور ایجاد نشده است. این نشان می دهد که ما انرژی را در کشور هدر می دهیم.

لازم به یادآوری است که طبق گزارش آژانس بین‌الملل انرژی در سال ۲۰۲۱، ایران بیش از دو برابر متوسط جهانی، برای کالا و خدمات انرژی مصرف می‌کند؛ در واقع روند مصرف سالانه انرژی ایران برخلاف تجربه سایر کشورهای دنیا که کاهشی است، صعودی بوده است.

ما اگر امروز خوراک واحدهای پتروشیمی را به صورت خام صادر کنیم درآمد ارزی بیشتری نسبت به صادرات متانول برای کشور ایجاد خواهد کرد. در هیچ کجای دنیا اینگونه نیست که قیمت محصول نهایی از قیمت ماده اولیه کمتر باشد

به گفته او، ما اگر امروز خوراک واحدهای پتروشیمی را به صورت خام صادر کنیم درآمد ارزی بیشتری نسبت به صادرات متانول برای کشور ایجاد خواهد کرد. در هیچ کجای دنیا اینگونه نیست که قیمت محصول نهایی از قیمت ماده اولیه کمتر باشد!

ارزان فروشی متانولی ها در چین

او ادامه داد: جدای از اینکه واحدهای متانولی ما هیچ گاه به دنبال ایجاد ارزش افزوده نبوده اند، ما هم اکنون شاهد نوعی رقابت منفی و دامپینگ این واحدها در بازارهای هدف صادراتی هستیم. در واقع واحدهای فروش بسیاری از این شرکت ها برای فروش محصولات خود در بازار کشورهایی همچون چین برای کسب و حفظ سهم خود از بازار شروع به ارزان فروش کرده اند.

این کارشناس انرژی ادامه داد: دادن خوراک ارزان قیمت به واحدهای متانولی تنها به سود کشورهایی همچون چین بوده و ایران خود در عمل نفع چندانی از این یارانه ای که سال ها پرداخت شده، نبرده است.

او همچنین در پاسخ به برخی اظهار نظر ها که قیمت خوراک در ایران گران تر از سایر نقاط دنیاست، گفت: باید ابتدا مشخص شود که ما قیمت های خود را با کجا مقایسه می کنیم. بله قیمت تعیین شده در ایران در مقایسه با قیمت ها در آمریکا که بزرگترین تولید گاز در دنیاست بالاست؛ اما در مقابل در مقایسه با قیمت ها در آسیای شرقی خیلی هم پایین است.

از آنجایی که واحدهای پتروشیمی ما به نوعی خصوصی یا شبه خصوصی هستند، دادن خوراک ارزان به واحدهای متانولی و دیگر واحدهای پتروشیمی مثل این است که سرمایه ملی را به افراد خاصی بدهیم

بهروزی فر همچنین در پاسخ به این سوال که قیمت خوراک پتروشیمی ها چگونه باید تعیین شود، ادامه داد: در گذشته واحدهای پتروشیمی به نوعی دولتی محسوب می شدند و اگر هم نفعی ایجاد می شود، سود آن به نوعی مربوط به کل مردم بود. اما حالا که این واحدها به ظاهر خصوصی یا شبه خصوصی یا همان خصولتی شده اند، یارانه های ملی به جیب افرادی خاص می رود که مغایر با عدالت اجتماعی است. در واقع سیاست گذار باید در شرایط فعلی به گونه ای تصمیم بگیرد که منافع ملی را تامین کند.

حذف تدریجی خوراک ارزان پتروشیمی ها

عضو موسسه مطالعات انرژی که معتقد است یارانه گازی واحدهای پتروشیمی باید حذف شود، این نکته را هم اضافه کرد: البته اینکه به یک باره قیمت‌های جهانی و واقعی برای خوراک پتروشیمی‌ها وضع شود، منطقی نیست و حیات آنها را به خطر می‌اندازد. اما لازم است به تدریج به سمت واقعی‌سازی قیمت‌ها برویم و کشور را از مضرات این رانت خوراک رها کنیم. باید فرصتی به شرکت‌های پتروشیمی بدهیم و از قبل به آنها اطلاع داده شود که قرار است از فلان تاریخ قیمت خوراک پتروشیمی‌ها به میزان مثلاً ۹۰ درصد قیمت صادراتی گاز ایران به ترکیه و عراق مشخص شود.