بازار؛ گروه بین الملل: با وجود رونق تجارت و این موضوع که تجارت کالا بین آمریکا و چین در سال ۲۰۲۲ از ۷۰۰ میلیارد دلار گذشت، اما تنش‌های سیاسی افزایش یافته و منجر به این مسئله شده است که ایالات متحده متکی به بازار چین، تلاش‌هایی برای اصلاح حصارها انجام دهد. بر اساس گزارش پایگاه داده سازمان ملل، ایالات متحده در سال ۲۰۲۲ به ارزش ۵۷۵.۶۹ میلیارد دلار کالا از چین وارد کرد که بالاترین ارزش کالاهای وارداتی از سال ۲۰۱۸ است.
بر اساس چشم انداز اقتصاد جهانی که اولین بار توسط صندوق بین المللی پول در آوریل ۲۰۲۳ منتشر شد و در جولای ۲۰۲۳ به روز شد، با وجود افزایش تجارت کالا بین دو کشور به ۷۲۹.۵۲۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲، کاهش چشمگیری در سرمایه گذاری مستقیم خارجی ایالات متحده در چین بین سال های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ مشاهده شده است.
بر اساس گزارش صندوق بین المللی پول، سرمایه گذاری مستقیم خارجی آمریکا در چین بین سه ماهه دوم سال ۲۰۲۰ تا سه ماهه چهارم ۲۰۲۲ و سه ماهه اول ۲۰۱۵ تا سه ماهه اول سال ۲۰۲۰، ۳۷.۹ درصد کاهش یافته است. در مقایسه، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی آمریکا در کشورهایی مانند کاستاریکا، کلمبیا و هند در مدت مشابه به ترتیب ۱۰۹.۱۲، ۳۰.۷۸ و ۱۸.۷۲ درصد افزایش یافته است. طبق گزارش بررسی وضعیت اقتصادی چین در سال ۲۰۲۳ که توسط اتاق بازرگانی آمریکا در جمهوری خلق چین منتشر شده، کمتر از نیمی ( ۴۵ درصد) از اعضا، چین را به عنوان اولین یا سه اولویت اصلی سرمایه گذاری برای شرکت های خود می دانند.
این موضوع نه تنها کاهش ۱۵ درصدی از گزارش سالانه ۲۰۲۲ را نشان می دهد، بلکه اولین بار در ۲۵ سال گذشته است که کمتر از نیمی از اعضای این نهاد، چین را به عنوان اولویت سرمایه گذاری جهانی می بینند. تقریباً ۴۵ درصد از اعضا گزارش داده اند که سرمایه گذاری چین در حال وخامت است؛ در حالی که ۵۵ درصد گزارش داده اند که هیچ گونه افزایش سرمایه گذاری یا برنامه ای برای کاهش سرمایه گذاری در چین وجود ندارد.
علاوه بر این، ۲۴ درصد از اعضا گزارش دادند که قصد دارند محل تولید یا تامین منابع خود را به خارج از چین انتقال دهند که نسبت به سال قبل ۱۰ درصد افزایش داشته است. از سال ۲۰۱۹، چین شرکت‌های آمریکایی مانند میکرون تکنولوژی، یک شرکت صنایع نیمه‌رسانای آمریکایی چندملیتی که در زمینه تولید گیرنده تصویر، چیپ‌های گرافیک سه‌بعدی رایانه‌ای، سیماس و انواع حافظه رایانه، حافظه فلش، درایو حالت جامد و حافظه دسترسی تصادفی پویا فعالیت می کند و اخیراً قرارداد سرمایه‌گذاری در هند را اعلام کرده، جریمه کرده است.
چین و ایالات متحده از سال ۲۰۱۸، زمانی که دولت ترامپ برای اولین بار بر ۳۴ میلیارد دلار واردات چینی تعرفه ۲۵ درصدی وضع کرد، در بحبوحه جنگ تجاری قرار دارند و همین موضوع موجب شد تا چین با اعمال تعرفه ۲۵ درصدی بر ۳۴ میلیارد دلار از کالاهای وارداتی آمریکا، به تلافی این اقدام واکنش نشان داد. جنگ تجاری در می ۲۰۱۹ تشدید شد؛ زمانی که ایالات متحده تعرفه ۲۵ درصدی بر ۲۰۰ میلیارد دلار از واردات چینی وضع کرد و چین نیز تعرفه های مشابهی را بر ۶۰ میلیارد دلار از واردات آمریکا اعمال کرد. تنش ها در اوایل سال جاری به دلیل ظاهر شدن یک بالون چینی بر فراز حریم هوایی ایالات متحده، که سپس توسط نیروی هوایی ایالات متحده سرنگون گردید، بیشتر شد.
سوالی که در حال حاضر مطرح می شود این است که چگونه با وجود بیش از ۷۰۰ میلیارد دلار تجارت کالا، دیدگاه چین در ایالات متحده به آرامی از یک شریک اقتصادی به یک رقیب ایدئولوژیک تبدیل شده است
در میان چنین تنش‌هایی، آنتونی بلینکن وزیر امور خارجه امریکا و جانت یلن وزیر خزانه‌داری و جان کری فرستاده ایالات متحده در امور آب و هوا، همگی بین ژوئن تا ژوئیه سال جاری از چین بازدید کرده‌اند تا روابط بین دو کشور را اصلاح کنند.
نفوذ فزاینده چین
موضوعی که کارشناسان مورد تاکید و بررسی قرار داده اند این است که چگونه با وجود بیش از ۷۰۰ میلیارد دلار تجارت کالا، دیدگاه چین در ایالات متحده به آرامی از یک شریک اقتصادی به یک رقیب ایدئولوژیک تبدیل شده است؟
در دهه ۱۹۷۰، نزدیک شدن مقامات امریکایی به چین یک دیدگاه لیبرال تلقی می شد و آنها معتقد بودند که تشدید تجارت اقتصادی در نهایت به دموکراتیک شدن چین منجر خواهد شد
در دهه ۱۹۷۰، نزدیک شدن مقامات امریکایی به چین یک دیدگاه لیبرال تلقی می شد. آنها معتقد بودند که تشدید تجارت اقتصادی در نهایت به دموکراتیک شدن چین منجر خواهد شد. ایالات متحده به چین کمک کرد تا به عضویت نظم جهانی درآید و این موضوع با ملاقات های مخفیانه هنری کیسینجر با چو ان لای در سال ۱۹۷۱ آغاز شد. همچنین، در دهه ۱۹۹۰ در زمان ویلیام کلینتون رئیس جمهور وقت امریکا بود که ایده دموکراسی پس از آزادسازی اقتصادی به شدت مطرح شد؛ در حالی که قدرت های غربی به درستی درک نکرده اند که چین در اصلاح نظام سیاسی خود در زمانی که دنگ شیائوپینگ اقتصاد خود را آزاد کرد، چقدر جدی بود.
در این راستا، تحلیلگران معتقدند که در حالی که سیاست واقعی و عمل گرایی در اصل منجر به گرم شدن روابط شد، چین در دهه های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ از نظر اقتصادی به غرب نیاز داشت. اما امروز چین از نظر اقتصادی قوی است. با افزایش قدرت اقتصادی چین و اتکای ایالات متحده به بازارهای چین، نفوذ پکن در حوزه بین المللی نیز افزایش یافت.
در جریان نوزدهمین کنگره حزب کمونیست چین در سال ۲۰۱۷، رئیس جمهور این کشور اعلام کرد که چین می خواهد صحنه مرکزی را اشغال کند و به قدرت هژمونیک جهانی تبدیل شود؛ موقعیتی که ایالات متحده در اختیار دارد. بر همین اساس، برخی از کارشناسان معتقدند که چین هرگز فکر نمی‌کرد که ایالات متحده در خصوص روش خود عقب نشینی کند؛ در حالی که سیاست‌گذاری چین در سیلوها بوده است_ اقتصاد در یکی و سیاست در دیگری_ و ایالات متحده دیگر این موضوع را نمی‌پذیرد.
چین ۱۹ درصد از صادرات محصولات کشاورزی آمریکا را امروز به خود اختصاص داده است
دموکراسی و حقوق بشر بر سیاست خارجی ایالات متحده تاکید کرده، در حالی که چین بر استانداردهای زندگی بهتر به عنوان معیار حقوق بشر تمرکز کرده است. این دوگانگی منجر به تبدیل شدن روابط آمریکا و چین به یکی از رقبای ایدئولوژیک شده است.
چین شریک ضروری است ...
تلاش‌های اخیر ایالات متحده برای تنش‌زدایی از وضعیت ناشی از اتکای این کشور به بازارهای چین است و این واقعیت که امروز چین به یک شریک ضروری تبدیل شده است. چین ۱۹ درصد از صادرات محصولات کشاورزی آمریکا را امروز به خود اختصاص داده است در حالی که یک بازار بزرگ برای صادرات سویای ایالات متحده است. حتی یک پیشران کلیدی برای موشک های هلفایر آمریکا که توسط پهپادهای این کشور استفاده می شود، از چین می آید. این موضوع نشان می دهد که آمریکا امروز از نظر اقتصادی به چین وابسته است.
ایالات متحده همچنین متوجه شده است که کارت های خاصی برای مساوی کردن مسائل مربوط به وابستگی به بازارهای چین دارد. این کارت ها، فناوری های پیشرفته را در اختیار دارد. اینجاست که آمریکا برتری دارد و از همه ابزارها از جمله تحریم ها برای حفظ موقعیت خود استفاده خواهد کرد. با این وجود، چین در حال حاضر با توجه به مهار منابع دیگر، مانند ورودی‌های آنتی‌بیوتیک‌های ژنریک، خود را در موقعیتی راحت می‌بیند و مایل است از این موضوع به نفع خود استفاده کند.
نرخ بالای بیکاری جوانان _تقریباً ۲۲ درصد طبق گزارش های دولتی_به دلیل بحران املاک و کووید صفر، باعث عقب نشینی چین از پروژه های ابتکاری کمربند_ جاده و در سراسر جهان شده است
اقدامات جانت یلن در طول سفر به چین، از جمله تعظیم چندین بار در برابر مقامات چینی، یک ژست ناشایست و نقض پروتکل بود. اما به چینی ها نشان داد که آنها کنترل را در دست دارند. چینی ها همیشه موقعیت منحصر به فردی در ارزش های فرهنگی خود داشته و همیشه هدفشان این بوده که با شرایط خاص خود با جهان روبرو شوند، ضمن اینکه جهان غرب تنها اکنون نسبت به این واقعیت بیدار شده است.
بر اساس گزارش وال استریت ژورنال، با وجود این قدرت سیاسی درک شده، سرمایه گذاری های چین، به ویژه در املاک و مستغلات غرب، رو به کاهش بوده است. عقب نشینی سرمایه گذاری چین نیز با مشکلات اقتصادی داخلی خود همزمان است. نرخ بالای بیکاری جوانان _تقریباً ۲۲ درصد طبق گزارش های دولتی_به دلیل بحران املاک و کووید صفر، باعث عقب نشینی چین از پروژه های ابتکاری کمربند_ جاده و در سراسر جهان شده است.
افزون بر این، جهانی شدن همانطور که می دانیم در طول همه گیری کووید-۱۹ به نقطه پایان خود رسید. بر همین اساس، به نظر می‌رسد هر دو طرف مشتاق کاهش پیامدهای تنش‌های سیاسی هستند، زیرا اقتصاد آنها تحت تأثیر منفی قرار می‌گیرد.
نظر شما