زهرا بهرامی؛ بازار: بسیاری از مسئولان و کارشناسان نام‌گذاری سال ۹۹ با عنوان «جهش تولید» را راهکاری اساسی برای برون رفتن از گرفتاری‌های اقتصادی عنوان می‌کنند و شرط تحقق آن را فراهم شدن زیرساخت‌ها می‌دانند.
جهش تولید به حداکثر شدن تولید با ایجاد نوآوری و وسعت بخشیدن به دامنه این بخش اشاره دارد به‌طوری که در نهایت مردم بتوانند افزایش تولید را در زندگی خودشان لمس کنند و زندگی و معاش آن‌ها بهتر شود.
آنچه برای چنین رویکردی با اهمیت است توجه به پیش شرط‌هایی است که زمینه اجرای آن از سوی دولت‌مردان فراهم می‌شود و موجب جهش تولید خواهد شد.
اما لازمه جهش تولید چیست و چه موانعی بر سر راه تولیدکنندگان قرار دارد تا مقدمات پیشرفت و توسعه پایدار کشور رقم بخورد؛ سوالی است، که امروز در بسیاری از محافل اقتصادی و اجرایی مطرح است.
برای پاسخ به سوال‌هایی از این دست، با علی قلی ایمانی، نائب رئیس بنیاد گندمکاران ایران و دبیر خانه کشاورز استان گلستان به گفتگو نشستیم و وی تأکید داشت که جهش تولید در بخش کشاورزی استان با شعار محقق نمی‌شود و تحقق این مهم نیازمند همت مسئولان است.
* ظاهراً معتقدید در شرایط فعلی تحقق شعار «جهش تولید» در بخش کشاورزی استان میسر نیست؛ چرا چنین عقیده‌ای دارید؟
مقام معظم رهبری امسال را سال جهش تولید نام‌گذاری کردند و ماهم به عنوان تولیدکننده بخش کشاورزی مشمول این شعار می‌شویم؛ عقیده داریم برای اینکه این شعار به عمل تبدیل شود نیازمند برنامه‌ریزی مدون هستیم؛ باید یکسری پیش شرط‌ها از سوی مسئولان انجام شود تا بتوانیم به ارتقاء و جهش تولید امید داشته باشیم.
به طور قطع جهش تولید به معنای تداوم شرایط کاری و تولیدی و همچنین حفظ وضع موجود نیست؛ برای اینکه جهش تولید در بخش کشاورزی استان اتفاق افتد باید تغییرات ایجاد شود؛ برای ایجاد تغییر باید کشاورز هدایت شود و لازمه این هدایت آموزش است تا توان و پتانسیل کشاورزان افزایش یابد.
در واقع ما نیازمند آموزش‌هایی در زمینه بهره‌وری و کاهش ضایعات هستیم تا ارتقاء درآمد و افزایش تولید در واحد سطح رقم بخورد. اما هدایت به تنهایی کافی نیست.
* شواهد گویای آن است که کشاورزان به برنامه‌های دولت‌مردان در راستای اصلاح الگوی کشت عمل نمی‌کنند
حق با شماست؛ وقتی کشاورز ما هدایت شد باید حمایت شود؛ می‌بایست سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های تولید هم فراهم شود. با این سرمایه‌گذاری جزئی دولت و عدم ایجاد انگیزه در سرمایه‌گذاران خصوصی نمی‌توان انتظار جهش تولید در کشاورزی داشته باشیم.
تا زمانی که دولت و سرمایه‌گذاران بخش خصوصی به این مهم ورود نکنند و خدمات مناسب به تولید کننده بخش کشاورزی ارائه نشود؛ نمی‌توان انتظار جهش تولید داشت. تأکید می‌کنم جهش تولید در بخش کشاورزی استان با شعار اتفاق نمی‌افتد و دولت‌مردان باید آستین بالا بزنند.
بخش کشاورزی استان خرده مالکی است؛ تصمیمات کلان در این استان به سختی امکان اجرایی شدن دارد؛ کشاورزان گلستان عموماً بی‌سواد و یا کم سواد هستند و پذیرش تغییر از سوی آن‌ها کار سختی است؛ کار آموزشی زیادی لازم است منتهی در همین ابتدای امر باید نگرانی‌های بخش کشاورزی را حل کنیم.
* منظور شما به طور دقیق حل کدام نگرانی‌ها است؟
کشاورزی استان کشاورزی معیشتی است؛ افزایش قیمت نهاده‌های تولید مسبب اصلی کاهش تولید هستند؛ از سال گذشته تاکنون قیمت سم سه برابر شده؛ قیمت تراکتور، سایر ادوات و تجهیزات مکانیزاسیون سرسام‌آور و بدون برنامه افزایش یافته است؛ در چنین شرایطی توان کشاورز ما در بحث مبارزه با آفات و مکانیزاسیون به شدت کاهش می‌یابد و کشاورزی ما بهره‌وری لازم را نخواهد داشت.
دولت نرخ خرید تضمینی محصول کشاورز را نسبت به سال گذشته کمتر از تورم و یا در حد آن افزایش می‌دهد اما هزینه‌های تولید چندین برابر افزایش می‌یابد؛ این موضوع اصلی‌ترین مانع تولید در بخش کشاورزی است؛ تا این موانع تولید رفع نشود انتظار جهش تولید از بخش کشاورزی انتظار نابه‌جایی است.
* یعنی شما معتقدید تولیدات حوزه کشاورزی افزایش نمی‌یابد؟ اما مسئولان می‌گویند یکی از دلایل اصلی کاهش قیمت سیب زمینی گلستان در روزهای اخیر افزایش تولید است
شاید کشاورز، دامدار، مرغدار و باغدار گلستانی بیشتر تولید کنند اما تا مشکلات بخش بازرگانی به قوت خود باقی است و نقش دلالان و واسطه‌ها در خرید پررنگ است اتفاق مثبتی در حوزه کشاورزی استان و کشور رقم نمی‌خورد.
تعاون روستایی قرار بود بازرگانی محصولات کشاورزی را انجام دهد؛ اما نمی‌دانیم دقیقاً چه نقشی در بازرگانی محصولات کشاورزی دارد؛ آیا واقعاً نمی‌تواند نقش دلال را داشته باشد؛ نگاه کنید هر روز یک بخش از کشاورزی آسیب می‌بیند؛ یک روز سیب زمینی استان روی دست کشاورز می‌ماند و یک روز مرغ تولیدی استان مشتری ندارد و ...
*گویا چالش‌های بخش کشاورزی استان بی‌شمار است؟
بله؛ این پایان قصه پُر غصه کشاورزان گلستانی نیست؛ صنایع تبدیلی در استان ایجاد شدند تا ارزش افزوده برای کشاورز و استان به همراه داشته باشند؛ اما کارخانه‌داران درب‌های واحدهای تولیدی را می‌بندند، محصول کشاورز را نمی‌خرند و به امید کمک دولت هستند.
صنایع تبدیلی استان به درد کشاورزان گلستانی نمی‌خورد؛ در استان کشتارگاه می‌زنند اما سودش به مرغدار باز نمی‌گردد؛ قیمت کمباین و کرایه حمل چندین برابر افزایش یافته است؛ قیمت سم سه برابر شده اما در مزارع کارآیی لازم را ندارد؛ امروز بخش‌های مختلف کشاورزی استان (دامداری، باغداری، آبزی‌پروری و نوغانداری و ...) با چالش‌های جدی مواجه هستند و وقتی برای حل این معضلات به مسئولان مراجعه می‌کنیم ما را به سمت دستگاه‌های نظارتی و دادگستری سوق می‌دهند.
اگر من کشاورز، برای کود، سم و کمباین و ... قرار باشد شکایت کنم باید یک وکیل تمام وقت در اختیار داشته باشم.
کشاورز گلستانی سفره‌ای پهن کرده که کارخانه‌دار، سم فروش، راننده و ... از آن نفع می‌برند اما سفره کشاورز گلستانی خالی است؛ همین امر باعث شده حتی تحصیل‌کرده‌های بخش کشاورزی تمایلی به کار در این حوزه نداشته باشند.
تأکید می‌کنم با این شرایط نمی‌توان انتظار جهش تولید در بخش کشاورزی استان گلستان را داشت و باید دولت‌مردان بستر و زیرساخت‌ها را برای تولیدکننده بخش کشاورزی فراهم کنند.
نظر شما