۳۱ خرداد ۱۴۰۲ - ۱۰:۲۴
چرا عربستان روابط با ایران را عادی کرد؟ | اهمیت خلیج فارس در نظام آینده جهانی
فرید زکریا بررسی کرد

چرا عربستان روابط با ایران را عادی کرد؟ | اهمیت خلیج فارس در نظام آینده جهانی

منطقه خلیج فارس و به ویژه عربستان سعودی، در حال تغییر شکل خاورمیانه بوده و این مهم پیامدهای مهمی برای سراسر جهان خواهد داشت.

بازار؛ گروه بین الملل: سایت تحلیلی واشنگتن پست اخیرا مقاله ای با قلم «فرید زکریا» با عنوان «منطقه خلیج فارس در حال تغییر شکل جهان است» منتشر نموده است. ترجمه متن مقاله در ادامه می آید.

سریعترین رشد اقتصاد جهان در سال گذشته متعلق به کدام کشور بود؟ اگر هند یا چین یا هر یک از ببرهای آسیایی را نام ببرید، سخت در اشتباهید. پاسخ صحیح به سوال عربستان سعودی است که رشد ۸.۷ درصد را ثبت کرده است. کویت و امارات متحده عربی نیز رشد سرسام آوری را ثبت کردند.

چگونه می توان رشد بالای اقتصادی کشورهای خلیج فارس را توضیح داد؟ علیرغم آنچه بسیاری به آن امیدوارند، جهان همچنان به شدت به سوخت های فسیلی وابسته است. جنگ اوکراین و تحریم‌ها علیه روسیه اهمیت مسکو را در بازارهای جهانی نفت و گاز کاهش داده است. علاوه بر این دو کشور دیگر تولیدکننده نفت جهان، ایران و ونزوئلا نیز تحت تحریم هستند و زیرساخت های نفتی قدیمی و رو به زوال دارند. ایالات متحده مقدار زیادی نفت و گاز تولید می کند اما همچنان مقادیر زیادی از آن را وارد می کند. در نتیجه جهان اکنون به تعداد انگشت شماری از کشورهای خلیج فارس برای عرضه ثابت نفت و گاز متکی است.

این شرایط احتمالاً در دهه آینده ادامه خواهد داشت و اگر چنین شود، خلیج فارس شاهد یکی از بزرگترین جریان های ورودی ثروت در تاریخ خواهد بود. در حال حاضر، چهار صندوق اصلی ثروت دولتی این کشورها تقریباً ۳ تریلیون دلار دارایی انباشته کرده اند که در دو سال گذشته ۴۲ درصد افزایش داشته است.

عربستان سعودی انتظار دارد که ابزار سرمایه گذاری اصلی آن، صندوق سرمایه گذاری عمومی، تا سال ۲۰۳۰ بیش از ۲ تریلیون دلار ذخیره داشته باشد و آن را به بزرگترین سرمایه گذاری جهان تبدیل کند. برای آینده قابل پیش بینی، این کشورها مهم ترین منابع سرمایه روی کره زمین خواهند بود.

عربستان سعودی با سود از جنگ اوکراین تجارت حرفه ای گلف را خرید

عربستان سعودی در واقع تجارت حرفه ای گلف را خریده است. در ژانویه بلومبرگ گزارش داد که پادشاهی به دنبال خرید امتیاز مسابقات فرمول ۱ به قیمت بیش از ۲۰ میلیارد دلار است. شاید معروف‌ترین ستاره فوتبال جهان «کریستیانو رونالدو»، برای یکی از تیم‌هایش با مبلغ ۲۰۰ میلیون دلار در سال بازی می کند.

این شرکت سرمایه گذاری های عظیمی را در صنعت بازی های آنلاین انجام می دهد و امیدوار است که به یک بازیگر اصلی در این فضا تبدیل شود. اگر به تیم‌های ورزشی معتبر، هتل‌های لوکس در اروپا و برندهای معروف نگاه کنیم در پشت آن‌ها صاحبان خلیج فارس را خواهیم دید.

این افزایش ثروت، وضعیت خاورمیانه را تغییر داده است. بازیگران مسلط در منطقه - مصر، عراق، سوریه - به دلایل مختلف (فقر، تفرقه، ناکارآمدی) قادر به ایفای نقش های اصلی نیستند. خلیج فارس جایی است که عمل اصلی انجام می شود. عربستان سعودی، به ویژه، یک تغییر استراتژیک بزرگ در سیاست خارجی خود ایجاد کرده است.

«محمد بن سلمان»، ولیعهد پادشاهی سعودی در سال‌های اولیه قدرت، از ثروت کشورش به شکلی خام و سلطه‌جویانه استفاده کرد. او به طرق مختلف سعی کرد قطر، لبنان و اردن را تحت فشار قرار دهد یا سرنگون کند، در حالی که جنگی داغ در یمن و جنگ سرد با ایران به راه انداخت که هیچ‌کدام به ثمر نرسید. (قتل جمال خاشقجی در سال ۲۰۱۸ نیز در این دوره اتفاق افتاد.) در مقابل در چند سال گذشته به نظر می رسد که او به بلوغ رسیده است، روابط خود را با قطر و اردن بهبود بخشیده، روابط دیپلماتیک خود را با ایران برقرار کرده و به دنبال یک توافق صلح با یمن است.

کشورهای خلیج فارس همگی در حال تعمیق روابط خود با چین هستند که اکنون بزرگترین مشتری منطقه است

کشورهای خلیج فارس همگی در حال تعمیق روابط خود با چین هستند که اکنون بزرگترین مشتری منطقه است. در سال ۲۰۰۱، تجارت عربستان سعودی با چین کمی بیش از ۴ میلیارد دلار بود که حدود یک دهم تجارت آن با ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا بود.

در سال ۲۰۲۱، تجارت ریاض - کن حدود ۸۷ میلیارد دلار، بیشتر از ایالات متحده و اتحادیه اروپا بود. روابط اقتصادی کشورهای خلیج فارس با چین به سرعت در حال رشد است و روزنامه های متعدد حتی گزارش می دهند که چین ساخت تاسیسات نظامی مشکوک در امارات را از سر گرفته است.

عربستان سعودی و کشورهای حوزه خلیج فارس به دنبال اتمام رابطه با آمریکا نیستند. آنها خواهان روابط نزدیک اقتصادی با چین و روابط امنیتی نزدیک با آمریکا هستند. آنها می خواهند بتوانند آزادانه با همه از جمله روسیه معامله کنند.

آنها روابط رو به رشدی با هند دارند و حتی در حال ایجاد پیوندهای جدید با اسرائیل هستند. اکثر کشورها مایلند سیاستی را دنبال کنند که به آنها اجازه می دهد به صورت آزاد در غرب و شرق دوستان خود را مطابق با منافع خود انتخاب کنند. اگر ولیعهد محمد بن سلمان به مسیری که اکنون در آن است ادامه دهد، عربستان سعودی احتمالاً قادر خواهد بود این اقدام متعادل کننده را مدیریت کند.

کد خبر: ۲۲۶٬۷۹۲

اخبار مرتبط

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha