بازار؛ وحید پورتجریشی: بازار آهن و قیمت جهانی سنگ آهن طی دو سال گذشته بیش از هر زمان دیگر به اقتصاد چین و چگونگی روند آن وابسته شده است. با شکل گیری رکود در بازارهای جهانی به ویژه ایالات متحده به عنوان بزرگترین اقتصاد جهان، اکنون چشم بازار تمامی فلزات صنعتی از جمله آهن، مس، آلومینیوم، نیکل، پلاتین و ... به بازار چین دوخته شده است.
با اینحال، درست مانند نفت، قیمت آهن نیز به میزان عرضه و تقاضای این فلز صنعتی به ویژه در آمریکای لاتین نیز بستگی دارد. طی ماه های گذشته بسیاری از معادن در کشورهای شیلی و برزیل از کاهش میزان تولید خود به دلیل افزایش هزینه تولید کاسته اند که همین موضوع به همراه انتشار گزارش های مربوط به بهبود وضعیت اقتصادی چین منجر به شکل گیری شیب صعودی برای بازار آهن در سه ماهه نخست امسال شد.
میزان تقاضای چین، مهمترین فاکتور تعیین کننده در قیمت آهن
همانطور که گفته شد، با بازگشایی بازارهای چین و توقف اجرای سیاست موسوم به «کووید صفر» در این کشور در اواخر دسامبر سال ۲۰۲۲، روح تازه ای به کالبد بازار فلزات صنعتی به ویژه آهن دمید.
همین امر منجر شد تا قیمت سنگ آهن طی ماه فوریه به بالای ۱۲۰ دلار در هر تن افزایش یابد. با اینحال، سخنرانی ماه مارس نخست وزیر چین در همایش سالانه حزب کمونیست چین و پیش بینی وی مبنی بر رشد اقتصادی ۵ درصدی این کشور برای سال ۲۰۲۳، منجر به کاهش شیب و سپس ریزش قیمت آهن و اکثر فلزات صنعتی دربازارهای جهانی شد.
علیرغم اعلام رقم پیش بینی ناامید کننده چین برای نرخ رشد اقتصادی این کشور، نکته مهم دیگری که می تواند منجر به افزایش قیمت آهن طی هفته های آتی شود، سیاست زیست محیطی دولت چین در راستای کربن زدایی و کاهش فعالیت بخش های تولیدی وابسته به کربن مانند کارخانه های فولادسازی است.
به گفته بلومبرگ، چین قرار است تا اواخر ماه جاری میلادی برنامه دقیق و جدول زمانبندی خود برای چگونگی اجرای سیاست کربن زدایی و همچنین، میزان خروجی کارخانه های فولاسازی این کشور در سال ۲۰۲۲ را منتشر نماید که این گزارش می تواند تاثیر بسزایی روی آینده بازار آهن طی ماه های آتی داشته باشد.
بر اساس آخرین اطلاعات موجود، چین قرار است در نخستین مرحله اجرای سیاست کربن زدایی خود، میزان کربن تولیدی خود را تا ۱۵ درصد کاهش دهد. به همین دلیل، دولت این کشور قرار است مالیات بر واردات سنگ آهن را ۶۲ درصد افزایش دهد که انتشار این خبر باعث شد تا قیمت جهانی سنگ آهن در روز پنجشنبه هفته گذشته با ۱.۴۷ درصد کاهش به ۱۱۸.۲۹ سنت برسد.
نظم ژئواکونومیک جدید در سایه جنگ اوکراین
حمله نظامی روسیه و به اوکراین و اشغال بخش هایی از شرق این کشور، منجر به دسترسی مسکو به منابع متعدد غلات و معادن مختلف فلزات شده است. خبرگزاری رویترز روز ۱۴ آوریل با نتشار گزارشی مدعی شد که یک شرکت چینی در جریان یک قرارداد تجاری، بیش از ۷.۴ میلیون دلار سنگ مس از روسیه خریداری کرده که این محموله از معادن شرق اوکراین استخراج شده است.
نکته مهم این خبر اینجاست که روسیه طی حدود دو سال گذشته با ارزان فروشی منابع مختلف از قبیل نفت، غلات و حتی فلزات به کشورهای متحد خود به ویژه چین، منجر به ایجاد بی نظمی و بر هم خوردن تعادل قیمت در بازارهای مختلف شده است؛ موضوعی که یکی از دلایل اوپک پلاس برای کاهش تولید نفت بوده است. اعمال تحریم های اقتصادی بین المللی علیه مسکو منجر به ایجاد کانال های غیر رسمی متعدد برای صادرات و فروش محصولات مختلف این کشور شده است؛ محصولاتی که معمولا با قیمت هایی بسیار پایینتر از قیمت رسمی بورس های جهانی به فروش می رسند.
نکته دیگر اینجاست که اتفاقا، دو کشور هند و چین که بزرگترین چشمه های بار و تولید در آسیا محسوب می شوند، بزرگترین خریدار محصولات مختلف روسیه هستند که ابن به معنای تضعیف شدید کانال های رسمی خرید و فروش فلزات، نفت و غلات در بازارهای جهانی است.
از سوی دیگر، اوکراین نیز همین نقش را برای اروپایی ها ایفا می کند. به عنوان مثال، ماه گذشته، کمیسیون اروپا قانونی را وضع کرد که بر اساس آن، غلات و سایر محصولات کشاورزی اوکراینی می توانند با تعرفه های بسیار پایین گمرکی وارد بازارهای اروپا شوند. اگرچه اتحادیه اروپا این اقدام را به منظور حمایت مالی از اوکراین و مردم این کشور انجام داده، اما همین موضوع منجر به ایجاد اعتصابات و نا آرامی های گسترده در میان کشاورزان کشورهای همسایه اوکراین به ویژه رومانی، مجارستان و لهستان شده است.
کشاورزان معتقدند که محصولات اوکراینی با قیمت نهایی پایین تر جای محصولات آنها را در بازارهای اروپا گرفته اند و در نتیجه، این اقدام اتحادیه اروپا به ضرر کشاورزان کشورهای مذکور تمام شده است.
به نظر می رسد جنگ اوکراین تا حد زیادی ژئواکونومی اروپا و آسیا را دستخوش تغییرات گسترده قرار داده است. در حال حاضر، محصولات صادراتی دو کشور که اتفاقا از بزرگترین صادر کنندگان فلزات و غلات جهان به حساب می آیند، منجر به بر هم خوردن توازن قیمت ها در بازارهای جهانی شده و می توان گفت که نه تنها روسیه و اوکراین، بلکه اکثر کشورهای جهان از این جنگ متضرر شده اند.
در بازار آهن نیز وضعیت از همین رویه تبعیت می کند. به این معنا که تا زمان حذف کانال های غیر رسمی صادرات اوکراین و روسیه به بازارهای جهانی، به نظر می رسد همچنان باید شاهد بی ثباتی در بازارهای جهانی باشیم.
نظر شما