هدایت الله کلماتیان، بازار؛ بیش از ۱۴۰ شرکت دانش بنیان در یزد فعالند که نیمی از آنان در پارک علم و فناوری استان مستقرند، سال گذشته تعداد شرکت های دانش بنیان و فناور این پارک با ۳۰ درصد رشد به ۴۲۰ شرکت با اشتغال مستقیم ۳ هزار نفر رسید و فروش آنان عدد ۸ هزار و ۶۰۰ میلیارد ریال را تجربه کرد.
توالی عددها در سال «تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین» نشان می دهد که یزد همانند سال های گذشته شرایط خوبی در رشد کمی شرکت های دانش بنیان داشته و شیب رشد آن تندتر نیز بوده است، شاید به همین دلیل در ارزیابی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به عنوان استان برتر در حوزه دانش بنیان معرفی شد.
اما به رغم این موضوع، شرکت‌های دانش بنیان یزد آن طور که باید در بخش تجاری سازی و صادرات به اهداف مورد انتظار نرسیده‌اند.
صادرات شرکت‌های پارک علم و فناوری فقط ۱۰ میلیون دلار!
سید حبیب الله میرغفوری، رئیس پارک علم و فناوری یزد در آخرین نشست خبری خود با بیان اینکه شرکت های دانش بنیان استان در زمینه صادرات اقدام خاصی انجام نداده اند، حجم صادرات شرکت های مستقر در این پارک را حدود ۱۰ میلیون دلار اعلام کرده است.
میرغفوری وعده داده که شرکت ویژه ای برای ارائه مشاوره و راهنمایی در حوزه صادرات در پارک علم و فناوری استان تاسیس شود.
محمدحسین سلمانی، مدیرکل گمرک یزد نیز در این زمینه در گفت‌وگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه تاکنون فعالیت شرکت‌های دانش بنیان استان در زمینه تجارت خارجی محدود بوده است، گفت: گمرک یزد در روزهای پایانی سال به عنوان گمرک تخصصی دانش بنیان معرفی شده و شرکت‌ها می توانند از این ظرفیت استفاده کنند.
وی اظهار امیدواری کرد: در سال جاری با توجه به معرفی گمرک یزد به عنوان گمرک تخصصی دانش بنیان شاهد رشد فعالیت شرکت های دانش بنیان در حوزه تجارت فرامرزی باشیم.
تعداد محدودی شرکت دانش بنیان در تجارت خارجی فعالند
افزایش سهم شرکت های دانش بنیان در تولید ناخالص داخلی به پنج درصد و صادرات فناوری از مطالبه‌های رهبری است که آبان ۱۴۰۰ در دیدار با نخبگان جوان مطرح شد، علیرغم این موضوع صادرات شرکت‌های دانش بنیان استان بر اساس تحقیقات خبرنگار خبرگزاری بازار حداقل از گمرک یزد بسیار ناچیز است و تعداد محدودی از آنان اقدام عملی برای صادرات و واردات از گمرک یزد داشته‌اند.
این حجم اندک فعالیت در شرایطی است که گمرک تسهیلات ویژه ای به شرکت های دانش بنیان ارائه می دهد.
مدیرکل گمرک یزد پذیرش ضمانت نامه بانکی ۹ ماهه بابت حقوق ورودی صرف نظر از زمان مراجعه به گمرک، ارائه مجوز استفاده از انبار اختصاصی، استفاده از تسهیلات ماده ۵۷ آئین نامه اجرائی قانون امور گمرکی، استفاده از تضمین بیمه ای برای پرداخت عوارض احتمالی صادرات، استفاده کامل از تسهیلات بسته حمایت از تولید وصادرات و تسریع فرآیند صادرات را از عمده ترین تسهیلات گمرک به شرکت های دانش بنیان معرفی کرد.
سلمانی با اشاره به اقدامات پیش بینی شده از سوی گمرک برای تسهیل و تسریع در ترخیص کالاهای وارداتی و صادراتی شرکت‌های تولیدی دانش بنیان و فناور اظهار داشت: ترخیص نسیه حداکثر ۵۰ درصد از کالای شرکت های دانش بنیان با ارائه درخواست آنان از جمله حمایت های گمرک است.
عدم رشد کیفی شرکت‌های دانش بنیان
آیین و بخشنامه های متنوع سازمان های دولتی و دستگاه های اجرائی برای حمایت از دانش بنیان ها و ارائه بسته های رنگارنگ تسهیلات به آنان نشان می دهد که بستر قانونی برای رشد کیفی شرکت های دانش بنیان در کنار رشد کمی آنان فراهم است اما چرا شاهد جهش تجاری سازی و صادرات نبوده‌ایم؟
فرید وکیلی، مدیرعامل یک شرکت دانش بنیان در گفت‌وگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه آئین نامه های مختلفی برای تجاری سازی و حمایت از تجارت خارجی شرکت های دانش بنیان وجود دارد، اظهار داشت: این آئین نامه‌ها عملیاتی نمی شود و سازمان و دستگاه های اندکی زیر بار اجرای آن می روند.
وی با ذکر موارد متعدد از بی مهری و عدم اجرائی آئین نامه و بخشنامه های حمایتی که با آن مواجه شده است، گفت: شرکت شهرک‌های صنعتی برای خرید زمین به دانش بنیان‌ها تخفیف می‌دهد و وجه آن را در اقساط طولانی‌تر نسبت به سایر شرکت‌ها دریافت می کند اما هنگامی که به این شرکت مراجعه کردیم بر روی تخفیف و اقساط بلندمدت آن خط کشیدند.
وکیلی در همین زمینه به تجارت خارجی شرکت های دانش بنیان اشاره کرد و گفت: در قانون پیش‌بینی شده که به شرکت های دانش بنیان تخفیف ارائه شود اما هنگامی که وارد مرحله اجرا شدیم به اندازه ای پروسه را سخت کردند که در نهایت عطایش را به لقایش بخشیدیم و کار را در مسیر عادی پیگیری کردیم.
شرکت‌های دانش بنیان از قانون اشباعند، اما حمایت نه
وی با بیان اینکه قوانین حمایتی در سایت سازمان دانش بنیان در دسترس است، گفت: ارائه تخفیف و یا تسهیلات دردسر و گرفتاری های بسیاری برای شرکت های دانش بنیان به همراه دارد که باعت می شود در نهایت از آن منصرف می شوند و در عمل حمایتی نبینند.
وکیلی تاکید کرد: البته سازمان دانش بنیان چتر حمایتی خوبی بر روی شرکت های دانش بنیان دارد، کارگزاران این سازمان با دستگاه های دولتی ارتباط خوبی دارند و دانش بنیان ها را در موارد مختلف نظیر مجوز بهره برداری حمایت می کنند.
بررسی‌های خبرنگار بازار نشان می دهد؛ با وجود قوانین حمایتی مختلف هنوز برخی آئین های اجرایی تدوین نشده و سازمان های دولتی و دستگاه های اجرایی در اجرای قانون دست و پا بسته‌اند.
البته سال گذشته پس از سه سال کش و قوس در نهایت قانون «جهش تولید دانش‌بنیان» به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید که چتر حمایت از دانش بنیان‌ها برای تولید و صادرات را با تسهیلات ریز و درشت گسترده‌تر می‌کند، به نظر می رسد با تصویب این قانون و ابلاغ آئین نامه های اجرایی باید در سال‌های پیش رو شاهد افزایش کیفی فعالیت دانش بنیان‌ها و تجاری سازی تولیدات آنان در سطح کشور به ویژه استان یزد باشیم.
نظر شما