بازار؛ گروه بین الملل: تنها چند روز قبل از آغاز جنگ اوکراین در سال ۲۰۲۲ گفته شد که همکاری روسیه و چین در روند دلارزدایی - فرآیند کاهش اتکای اقتصاد به دلار آمریکا برای تجارت بین‌المللی و مالی – از تحریم اقتصاد روسیه جلوگیری می کند.
روسیه از آن زمان به دنبال جایگزین هایی برای مدیریت تجارت و ذخایر خود بوده است. یوان چین و طلای روسیه ستاره‌های این نمایشگاه شدند، اما هر دو آسیب‌پذیری‌های جدیدی را معرفی کردند. یوان، روسیه را به پکن وابسته می کند، در حالی که طلا آنطور که مسکو انتظار داشت ضد تحریم نیست و روسیه برای افزایش تجارت غیرقانونی طلا با مشکل مواجه بوده است.
در فوریه ۲۰۲۲، روسیه که به شدت تحریم و منزوی شده بود، مجبور شد جایگزینی برای معاملات دلاری پیدا کند. ارز جدید به دو ویژگی نیاز داشت: باید ثبات نسبی داشته باشد و توسط یک کشور غیر تحریم کننده ضرب شود. از میان معدود گزینه‌های واجد شرایط مانند روپیه هند و راند آفریقای جنوبی، یوان چین تنها گزینه‌ای بود که فعالانه به دنبال نقشی بین‌المللی بود و توانست آن را به عهده بگیرد.
مسکو به سرعت استفاده خود از یوان را به دو روش اصلی تشدید کرده است: افزایش سهم یوان در ذخایر روسیه و روی آوردن به تجارت مستقیم روبل-یوآن به جای استفاده از دلار به عنوان واسطه. در پایان سال گذشته، وزارت دارایی روسیه سهم مجاز ذخایر یوان در صندوق ثروت ملی را به ۶۰ درصد افزایش داد. در همین حال، تجارت روبل و یوان از فوریه تا اکتبر ۲۰۲۲ هشتاد برابر شد. با هر یک از این اقدامات، روسیه آسیب‌پذیری‌های جدیدی ایجاد کرد و خود را به عنوان برادر کوچک در این رابطه تثبیت کرد.
چین بزرگترین شریک تجاری روسیه است و کنترل شدید آن بر نرخ مبادله یوان-روبل خطراتی را برای تراز تجاری روسیه ایجاد می کند. یک یوان کاملاً کنترل شده ممکن است ذاتاً پایدارتر از یک دلار شناور به نظر برسد، اما مقامات چینی قبلاً نرخ مبادله روبل-یوآن را به نفع خود مدیریت کرده بودند. چین می‌تواند هر زمان که بخواهد - به دلایل سیاسی یا موارد دیگر - انتخاب کند که واردات چینی واقعاً گران و صادرات روسیه به چین بسیار ارزان‌تر شود.
ریسک انحلال اوراق قرضه چینی
بانک مرکزی روسیه ممکن است نتواند اوراق قرضه چینی را بفروشد و درآمد حاصل از آن را به روبل تبدیل کند، اگر پکن تصمیم به اعمال محدودیت بر خروج یوان بگیرد. ریسک نقدینگی اوراق قرضه چینی یکی از دلایل اصلی اجتناب بانک های مرکزی در سراسر جهان از خرید آنها است.
در مارس ۲۰۲۲، بانک مرکزی روسیه و صندوق ثروت ملی دارایی‌هایی به ارزش ۱۴۰ میلیارد دلار به یوآن داشتند، پولی که اگر پکن تصمیم به اعمال کنترل سرمایه بگیرد، مسکو نمی‌تواند به دست آورد.
خطر حذف خطوط سوآپ ارزی روسیه
در مورد خطوط سوآپ ارزی - توافق بین دو بانک مرکزی برای مبادله ارز - در برابر اراده سیاسی پکن آسیب پذیر است. مسکو از خطوط سوآپ دوجانبه با بانک مرکزی چین برای ایجاد ذخایر یوآن خود استفاده کرده است.
در سال ۲۰۱۴، روسیه یک قرارداد سوآپ ارزی سه ساله به ارزش ۱۵۰ میلیارد یوان منعقد کرد و آن را برای سه سال دیگر در سال ۲۰۱۷ تمدید کرد. در ژانویه، بانک های مرکزی روسیه و چین توافق کردند که ابزار جدید سوآپ ارز یوآن را راه اندازی کنند. با این حال، چنین توافق‌هایی موسسات مالی چین را به دلیل کمک به تلاش‌های روسیه برای فرار از تحریم‌ها در معرض تحریم‌های ثانویه ایالات متحده قرار می‌دهند.
سال گذشته روسیه اولین گام‌های اساسی را به سمت یوان‌سازی اقتصاد خود برداشت، که برای مسکو ضروری است و به نوبه خود باعث افزایش نفوذ پکن در امور مالی بین‌المللی می‌شود. در حالی که یوان به روسیه کمک کرد در کوتاه مدت اثرات تحریم ها را پشت سر بگذارد، جعبه پاندورا آسیب پذیری های جدید را نیز برای مسکو باز کرد. تا زمانی که تحریم ها پابرجا هستند، روسیه باید در سمت راست پکن بماند.
آیا روسیه به حفر طلا روی آورده است؟
مسکو از زمان اولین دیگری خود با اوکراین در سال ۲۰۱۴ به دنبال جایگزین هایی برای یورو و دلار بوده است. برای مثال، دارایی های طلای این کشور از سال ۲۰۱۴ تقریباً سه برابر شده است. مسکو در حال حاضر روی ۱۵۰۰۰۰ شمش طلا به ارزش حدود ۱۴۰ میلیارد دلار نشسته است که عمدتاً در خزانه انباشته شده اند.
روسیه همچنین دومین تولید کننده بزرگ طلا در جهان است و معدنچیان مایل به فروش طلای مازاد در بازارهای بین المللی هستند. پکن خریدار مشتاق طلای روسیه بوده است. طبق گزارش ها، روسیه طلا را با تخفیف ۳۰ درصدی به چین می فروشد و انتقال طلا از روسیه به چین در سال ۲۰۲۲ ۶۷ درصد افزایش یافته است.
با این وجود، ما تاکنون به چهار دلیل شاهد فروش انبوه طلای ذخیره روسیه در جهان نبوده‌ایم: اول اینکه تجارت قانونی طلای روسیه عمدتاً مسدود شده است. دوم حمل غیرقانونی ۱۵۰۰۰۰ شمش طلا یک کابوس لجستیکی است. سوم، مسکو هنوز نیاز شدیدی به تامین مالی به دلیل سود بادآورده صادرات انرژی خود در سال ۲۰۲۲ احساس نکرده است و مهمتر از همه، روسیه برای یافتن شرکای مایل و توانا برای گسترش این تجارت تلاش خواهد کرد.
روسیه و چین از سال ۲۰۱۴ در زمینه دلارزدایی با یکدیگر همکاری کرده اند. اما جنگ اوکراین و تحریم های غرب ناشی از آن، عدم تعادل در فوریت دلارزدایی را ایجاد کرده است.
مسکو علاوه بر افزایش ذخایر یوان خود و حذف واسطه دلار در مبادلات یوان-روبل، استاندارد بین‌المللی خود را برای طلا و سایر فلزات گرانبها برنامه‌ریزی می‌کند که در آن قیمت‌ها بر اساس ارزهای ملی اعضا، احتمالاً یوان، ثابت می‌شود.
چین از کمک به روسیه در این روند بسیار خوشحال است. پکن هدف بلندمدت رقابت با دلار و پیشبرد یوان به عنوان یک ارز بین المللی دارد. روسیه به عنوان اولین اقتصاد بزرگی که یوآن را به این شکل در آغوش می گیرد، نمونه آزمایشی خواهد بود.
با توجه به اینکه پویایی قدرت در روابط به شدت به نفع چین متمایل شده است، فوریت روسیه به بانک خلق چین اجازه می دهد تا سیاست های مالی و پولی را در یک محیط کنترل شده آزمایش کند و در عین حال یوان را به ایفای نقش بین المللی بیشتر تبدیل کند.
نظر شما