احتمال افزایش ۲۰ درصدی قیمت جهانی آهن؛ کاهش صادرات هند و افزایش تقاضای چین

وحید پورتجریشی؛ بازار: بهبود وضعیت اقتصاد چین به عنوان بزرگترین وارد کننده و بازار مصرف برخی از کامودیتی های استراتژیک جهان همچون آهن، پلاتین، مس و آلومینیوم از زمان تعلیق سیاست موسوم به «کووید صفر» دولت این کشور و برداشته شدن قرنطینه های شدید کرونایی منجر به بهبود بسیاری از بازارهای مالی از ابتدای سال جاری تا کنون شده است.

به عنوان مثال، قیمت جهانی سنگ آهن و مس طی یک ماه گذشته بیش از طلا افزایش داشته که این افزایش قیمت، محصول بهبود وضعیت اقتصادی چین و بازگشایی صنایع تولیدی در این کشور است. علاوه بر این، در اروپا و آمریکا نیز آمار و ارقام شاخص هایی همچون CPI و PMI نشانگر بهبود وصعیت اقتصادی و موفقیت نسبی بانک های مرکزی دو طرف در مهار تورم بوده که طی ماه های آتی، به احتمال زیاد باید وضعیت همچنان رو به بهبود باشد.

جنگ اوکراین و افزایش تقاضای جهانی برای سنگ آهن

بر اساس آمار منتشر شده در وب سایت Statista، روسیه در سال ۲۰۲۱ با صادرات نزدیک به چهار تریلیون تن سنگ آهن، هشتمین صادرکننده این کامودیتی استراتژیک را به خود تخصیص داده بود.

اما شکل گیری تحریم های بین المللی علیه بخش صادرات این کشور منجر به کاهش این میزان شد. همچنین، اوکراین نیز از جمله بزرگترین صادر کنندگان سنگ آهن جهان به حساب می آید که به دلیل درگیر شدن در جنگ و محدودیت های وضع شده از سوی ارتش روسیه برای صادرات محصولات خود، با مشکلاتی جدی روبرو است.

در حقیقت، حذف تقریبی صادرات سنگ آهن این دو کشور، به تنهایی بازار را با خلا جدی مواجه خواهد کرد. اما شاید این سوال مطرح شود که چرا قیمت سنگ آهن تا ماه نوامبر سال ۲۰۲۲ نیز روندی نزولی داشته و به کانال ۸۰ دلار در هر تن سقوط کرد؟

بزرگترین دلیل این رخداد و اوج گرفتن قیمت ها از ماه دسامبر، دقیقا برداشته شدن محدودیت های کرونایی در چین و بهبود چشم انداز اقتصاد آمریکا و اروپا است که در شرایط فعلی، منجر به افزایش تقاضا در بازار شده و این در حالیست که دو صادرکننده بزرگ این محصول یعنی روسیه و چین، همزمان با افزایش تقاضا در بازار، عرضه خود را به شکل چشم گیری کاهش داده اند. پس جهش شکل گرفته در قیمت جهانی سنگ آهن کاملا طبیعی به نظر می رسد.

کاهش چشمگیر صادرات آهن هند

اما نکته قابل توجه دیگر در خصوص قیمت آهن، کاهش شدید صادرات این فلز مهم از سوی کارخانه های بزرگ هندی از جمله «اِسار» است. دلیل این امر نیز مشخص است: بهبود وضعیت کارخانه های هند پس از دوران همه گیری کرونا و پیش بینی رشد اقتصادی مثبت این کشور برای سال ۲۰۲۳.

هند مقام چهارم صادرات آهن در جهان را در اختیار داشته و تقریبا ۹.۲ درصد از آهن مورد نیاز جهان را این کشور تامین میکند. این در حالیست که به گفته «آیانسون کپلر» کارشناس ارشد تحلیل بازار فلزات، میزان صادرات آهن در بازه زمانی یک ساله، حدود ۹۶ درصد کاهش یافته و این به معنای حذف تقریبی هند از فهرست صادرکنندگان بزرگ آهن در جهان است.

کپلر دلیل این امر را افزایش نیاز بازار داخلی هند به آهن در سال جاری دانسته و به احتمال زیاد، این وضعیت تشدید خواهد شد. وی در این خصوص گفت: هند در حال حرکت به سمت رشد اقتصادی بیشتر در سال ۲۰۲۳ است و من فکر می کنم صادرات آهن هند طی ماه های آتی کاملا به صورت ضعیف باقی خواهد ماند که ناشی از نیاز بیشتر بازار این کشور به آهن برای رشد تولید داخلی است.

احتمال جهش ۲۰ درصدی قیمت جهانی آهن

کپلر معتقد است در صورت ادامه رشد فزاینده کارخانه های هندی به آهن که در پس عبور از دوران همه گیری و بازسازی اقتصادی این کشور ایجاد شده، کاهش صادرات آهن هند به بازارهای جهانی همچنان ادامه خواهد یافت و این موضوع می تواند منجر به رشد قیمت ۲۰ درصدی آهن طی ماه های آتی شود.

لازم به ذکر است قیمت هر تن سنگ آهن ۶۲ درصد از ۱۲۳.۳۷ دلار طی ماه دسامبر با ۳۰ درصد افزایش قیمت در ژانویه رسیده که بخش عمده ای از آن به دلیل توقف اجرای سیاست «کووید صفر» در چین و روند بازگشایی آرام کارخانه های این کشور بوده است.

کپلر در این زمینه معتقد است: در حال حاضر، نوعی خوشبینی نسبت به میزان تقاضای برای آهن در بازار چین ایجاد شده که ناشی از چرخش در سیاست های کلان دولت این کشور و حمایت از تولید به ویژه در بخش مسکن است که بیشترین میزان مصرف فولاد در چین را به خود تخصیص داده است.

در هند به عنوان دومین چشمه بار آسیا نیز وضعیت به همین شکل است. «سشاگراتی رائو» مدیر اجرایی شرکت فولاد JSW معتقد است: در حال حاضر به نظر می رسد روند نزولی تقاضای آهن که طی ۹ ماه اولیه سال ۲۰۲۲ شکل گرفته بود در حال فروپاشی بوده و جای خود را به روند صعودی داده است.

در حالیکه «بی. کی باهاتیا» دبیرکل فدراسیون صنایع معدنی هند معتقد است که سیر صادرات سنگ آهن این کشور طی سال ۲۰۲۳ افزایش خواهد یافت، کپلر معتقد است میزان صادرات سنگ آهن این کشور هیچگاه به میزان اوج خود در سال های ۲۰۲۰ و ۲۰۲۱ باز نخواهد گشت.

به گفته کپلر، افزایش صادرات سنگ درجه پایین هند به صورت مقطعی بوده و تنها در صورتی می توان روی این افزایش حساب کرد که روندی با ثبات داشته باشد؛ حال آنکه با توجه به افزایش تقاضا در بازار داخلی هند، رخداد چنین حالتی بسیار بعید خواهد بود.