رکورد زنی در رکود تورمی | شامخ تولید به ۴۰ هم نرسید

بازار، گروه استان‌ها: رکود تورمی این روزها بارها و بارها از رسانه ها و کارشناسان شنیده می شود رکودی که بیشتر تولید کنندگان را نگران کرده و حالا آمارهای منتشر شده از سوی اتاق بازرگانی ایران مندرج در بولتن اتاق بازرگانی استان سمنان، به لحاظ آماری نیز تصدیق می کند که وضعیت ما در دی ماه ۱۴۰۱ بسیار بدتر هم شده است.

بنگاه‌های اقتصادی در این شرایط رکود تورمی شاهد افت شدید تولیدات نیز بوده اند به نحوی که گزارش اتاق بازرگانی به این امر صحنه می گذارد در گفتگو با هادی مرتضوی کارشناس رشته اقتصاد خرد گزارش انتشار یافته از سوی اتاق بازرگانی را مورد بررسی قرار می‌دهیم ماحصل این امر، گفتگویی است که در ادامه خواهید خواند با این توضیح که خبرگزاری بازار یک گزارش تفصیلی نیز از آمار انتشار یافته توسط اتاق ایران، تهیه خواهد کرد که در هفته آتی خواهید خواند.

* ابتدا بگویید اصلا شامخ چیست زیرا در گفتگو بسیار به آن اشاره می کنیم

وضعیت بنگاه های اقتصادی و تولیدی در شاخصی به نام شامخ یا همان شاخص مدیریت خرید تعریف می شود که معمولاً بر حسب ثبات کسب و کارهای و بنگاه های اقتصادی و عوامل دیگر تعیین خواهد شد. به زبان ساده این شامخ یک عدد به ما نمایان می سازد که اگر بالا ۵۰ باشد وضعیت جامعه از رکود فاصله دارد اگر زیر ۵۰ باشد رکود تورمی و همچنین تورم در آن جامعه مشکل زا است. این موضوع در ایران و در شاخص میزان تولید محصولات طبق اعلام اتاق بازرگانی حتی به ۴۰ هم نمی رسد که وضعیتی بسیار اسفناک است

* بیشتر توضیح دهید که این به چه معنی است؟

در واقع دو موضوع در این بین رخ داده یکی اینکه عددهای شامخ زیر ۵۰ و حتی بعضاً زیر ۴۰ هستند و مشکل بیشتر این است که ماه به ماه این شاخص بدتر شده است یعنی فاصله از رکود نیز به دشواری صورت می پذیرد.

وضعیت بنگاه‌های اقتصادی و تولیدی در شاخصی به نام شامخ یا همان شاخص مدیریت خرید تعریف می شود

اگر ماهانه این شاخص زیر ۵۰، نسبت به ماه قبل تر از آن کمتر باشد نشان می دهد که رکود تورمی در کشور سرعت نیز گرفته است، شرایط امروز با توجه به آمار ارسال شده از سوی اتاق بازرگانی نشان می دهد که رکود در کشورمان اوج گرفته است.

* چه عواملی این وضعیت را ایجاد کرده است؟

بررسی عوامل رکود تورمی نشان می دهد که عامل های مختلفی در این شرایط دخیل هستند که نخستین آنها ناکارآمدی سیاست های اقتصادی دولت است، چاپ پول، تلاطم های ارزی و افزایش قیمت دلار، تورم و کاهش قدرت خرید و ... در این رکود تورمی نقش دارد.

مردم و تولید کنندگان و مصرف کنندگان و صادرکنندگان و ... در تورم و رکود تورمی نقش ندارند بلکه فقط و فقط سیاست های اقتصادی است که در آن دخیل است در حقیقات رکود تورمی را سیاست مداران ایجاد می کنند نه مردم؛

* رکود تورمی چیست؟

رکود تورمی حاکم بر یک واحد تولیدی به معنای ساده این است که برای یک کارگر با مخارج امروز حقوق مثلاً زیر هشت میلیون تومان در ماه به صرفه نیست از سوی دیگر کارگاه تولیدی اصلا توان پرداخت هشت میلیون تومان حقوق را ندارد، گفت: در زبان ساده یعنی حقوق کارگر نه در توان پرداخت کارفرما است و نه به صرفه کارگران و این معنای ساده رکود تورمی محسوب می شود.

دولت برای مثال حقوق اداره کار را شش میلیون تومان اعلام می کند این میزان علی رغم اینکه در توان پرداخت واحدهای تولیدی نیست حتی جوابگوی نیمی از دخل و خرج خانواده کارگران را با توجه به تلاطم های بازار اقتصادی و معیشتی نخواهد بود پس هم کارگر مشکل دارد و هم کارفرما این وضعیت را می بایست رکود تورمی دانست که در آن کارگران روز به روز فقیرتر می شوند چرا که ابتدا حقوق آنها با تاخیر، سپس با عدم افزایش و ... روبرو می شود که با تورم و شرایط جامعه همخوانی ندارد.

* چه باید کرد؟

دولت فرصت‌های بسیاری را از دست داد لذا ابتدا باید تجارت بین المللی ایران تقویت شود ما چاره ای جز صادرات نداریم از سوی دیگر باید تعامل مان را گسترش دهیم همچنین می بایست تولید تقویت شود از بودجه های دولتی سرسام آور کاسته و بخش خصوصی تقویت شود همچنین باید تیم اقتصادی دولت به صورت کلی تغییر کند چرا که سیاست ها اصلا جواب نداده است.

* ما امروز با چه تصویری از گزارش اتاق بازرگانی روبرو هستیم؟

طبق اعلام اتاق بازرگانی شامخ در بخش تولیدات محصولات در ماه اخیر ۳۹.۴ بوده است یعنی حتی به ۴۰ هم نرسیده که این کمترین میزان شامخ در سه سال اخیر و یک رکود منفی برای دولت محسوب می شود که باید برای بهبود آن اقدام عاجلی را صورت داد همچنین شامخ تحویل سفارش ها به ۴۴ رسیده که نسبت به ماه قبل کاهش داشته است شامخ در سفارش های جدید بنگاه های اقتصادی هم ۴۰ است که هنوز با ۵۰ فاصله معنی داری دارد و بیانگر وضعیت ما در بنگاه های تولیدی و اقتصادی است.

در زبان ساده یعنی حقوق کارگر نه در توان پرداخت کارفرما است و نه به صرفه کارگران

بدترین بخش شامخ که از سوی اتاق بازرگانی اعلام شده فروش است که به رکورد عجیب ۳۷.۴ در دیماه سال ۱۴۰۱ رسیده ایم که آمار بسیاری بدی است طبق گزارش های اعلامی تورم در ماه ۱۴۰۱ نیز برای خانوار کشور ۴۶.۳ درصد بوده که ۱.۳ واحد بیشتر از ماه قبل از آن است و این نشان می دهد که شرایط زندگی برای مردم دشوارتر شده است

در گزارش اعلامی از شامخ توسط اتاق بازرگانی و در صفحه چهارم آن که پیرامون شامخ تفکیکی صنایع صحبت می کند جمله ای عجیب دیده می شود با این مظمون که « هیچ کدام از صنایع افزایش در تولید را گزارش نکردند» که این آمار مرتبط با دیماه ۱۴۰۱ است این وضعیت نشان می دهد که رکود تورمی چه تاثیری بر تولیدگران ما داشته است.