بازار؛ گروه کشاورزی: بحث کشت دیم و توسعه دیمزارها از جمله مباحث مورد تاکید وزارت جهاد کشاورزی است که از سوی برخی سازمان ها نیز به طور جدی در حال پیگیری است. این در شرایطی است که توسعه دیمزارها خود مستلزم فراهم شدن یکسری پیش نیازها و الزامات است و حال باید دید دولت و وزارتخانه چقدر در راستای تحقق این هدف و برنامه اساسی توانسته است شرایط لازم را فراهم سازد.
عطالله هاشمی رئیس بنیاد ملی گندمکاران کشور از جمله افرادی است که معتقد است کشت دیم بخصوص در مورد محصول گندم یک کشت ریسکی است؛ به این معنا که کشت صورت می گیرد اما چشم کشاورز برای نتیجه دادن این کشت باید به آسمان و بارش ها باشد.
در سال زراعی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ بیش از ۸۵درصد دیمزارها به دلیل مناسب نبودن بارشها از بین رفت
هاشمی به بازار می گوید: مساله اینجا است که در سالهایی که شرایط فراهم نباشد کشت دیم نتیجه بخش نخواهد بود همانطور که در سال زراعی ۱۳۹۹-۱۴۰۰ بالغ بر ۸۵ درصد از دیمزارهای ما از بین رفتند که تابع همین موقعیت ها و فراهم نبودن شرایط بارش ها بود.
این مقام مسئول با تاکید بر اینکه توسعه دیمزارها با توجه به وضعیت آبی و بحران آبی کشور، مخصوصا در محصولات استراتژیکی مانند گندم می تواند راهگشا باشد، افزود: اگر قرار است دیمزارها را توسعه دهیم باید علم و دانش را هم در آن داخل کنیم نه اینکه مثل سالهای قبل بدون دانش پیش برویم؛ یعنی شرایط و الزامات توسعه باید فراهم باشد.
آماده سازی تخصصی زمین، تهیه بذر اصلاح شده و کاشت به موقع در موفق بودن توسعه دیمزارها نقش حیاتی دارد
هاشمی خاطر نشان کرد: برای توسعه دیمزارها آماده سازی به موقع زمین به صورت تخصصی است همچنین تهیه بذور مناسب و مساعد با شرایط دیمی یک شرط الزامی برای جواب دادن کشت دیم است. این در حالی است که تغذیه خوب، کاشت به موقع و فراهم نمودن سایر الزاماتی که برای دیمزارها لازم است.
وی ادامه داد: نکته جالب توجه اینکه به صورت خاص در دیمزارها بحث ورود علم و تکنولوژی خود را بیشتر نشان می دهد. چون در حالتی که کشت آبی باشد همه چیز روی روال خود می چرخد اما تابع مقررات دیم باید الزامات دیگری فراهم کرد تا از این طریق تا اندازه ای بتوانیم استرس ها را از بین ببریم و با حداقل بارش بتوانیم محصول خوبی داشته باشیم.
توسعه هکتاری دیمزارها بدون فراهم کردن الزامات آن هدر دادن سرمایه مملکت است
هاشمی در پاسخ به این سوال که اصلی ترین تکنولوژی مورد نیاز در دیمزارها کدام موارد است، گفت: برای این کار ماشین الات خاصی لازم است؛ یعنی مثل سالهای قبل و دهه های قبل نباید شخم معمولی زده شود و نباید خاک زیرورو شود. بنابراین ماشین الات خاص خود را می طلبد که عمود بر زمین بتواند شخم بزند. همچنین باید عمق مناسب داشته باشد و بذر را در عمق مناسب خود قرار بدهد و اینها همه عواملی هستند که با ورود تکنولوژی به روز چه در ماشین آلات، چه در بذر و کود و غیره باید فراهم شود که توسعه دیمزارها جواب بدهد.
وی تاکید کرد: در غیر اینصورت اگر قرار باشد فقط از نظر هکتاری دیمزارها را توسعه بدهیم اما الزامات آن را فراهم نکنیم نتیجه ای ندارد و در واقع فقط به هدر دادن سرمایه مملکت است.
حمایت های دولتی در بخش کشت دیم ضعیف است
محمد رحیم نیازی فعال بخش کشاورزی نیز جزو کسانی است که معتقد است تحقق توسعه دیمزارها خود شرایط خاصی می طلبد و نباید تنها بر اساس حدس و گمان و امید به اینکه بارش باشد اقدام به توسعه هکتاری دیمزارها کرد.
نیازی در خصوص اینکه چقدر توسعه دیمزارها در شرایط فعلی و با امکانات فعلی در کشور شدنی است، به بازار می گوید: همانطور که می دانید در بحث دیم ها در کشور ما عامل تعیین کننده در عملکرد یا تولید دیم های ما بارندگی است و لذا اگر سال پربارانی داشته باشیم قطعا آینده خوبی با تولید فراوان خواهد داشت.
نیازی افزود: از سوی دیگر یکسری حمایتهای دولتی که از کشت های قراردادی انجام می شود در بخش دیم ضعیف است. مساله اینجا است که در بخش دیم نیاز به تامین نهاده های خوب داریم که یکی از آنها بذر است دیگری کود است که دولت باید حمایت کند.
مهمترین عامل در داشتن کشت دیمی موفق، حفظ رطوبت خاک است که با یکسری تجهیزات شدنی است
وی ادامه داد: مساله حیاتی اینجا است که کشاورزان آبی کار کشور، وضعیت بهتری دارند و در کشت قدرت مانور دارند. اما در دیم کاری قدرت مانور محدود است و هر محصولی را نمی توان کشت کرد و نهایتا به کشت گندم و برخی حبوبات مثل نخود محدود می شود.
نیازی تصریح کرد: بنابراین در شرایطی که کشت دیم کاملا منوط به بارش باران است برای موفق شدن در کشت دیم و افزایش تولید باید دولت به تامین نهاده های کشاورزی کمک کند. به عبارت دیگر دولت باید برای نتیجه دادن توسعه دیمزارها باید نهاده های با کیفیت، بذرهای اصلاح شده و کودهایی که نیاز دیم های ما است بر اساس آزمایش خاک در اختیار کشاورزان قرار بدهد.
این فعال بخش کشاورزی با بیان اینکه برای محقق شدن اهداف توسعه دیمزارها باید عملیات خاک ورزی ما در دیمزارها تکمیل شود، افزود: مهمترین عامل در داشتن کشت دیمی موفق، حفظ رطوبت خاک است؛ یعنی اینکه با یک عملیات پاییزه با استفاده از دنباله بندهایی که به نام «گاو آهن های قلمی» نامیده می شود بتوانیم در زمین های آیش رطوبت را حفظ کنیم یعنی برای سال آینده ذخیره رطوبت داشته باشیم.
وی ادامه داد: از سوی دیگر برای توسعه موفق دیمزارهای کشور نیاز به ماشین الات مخصوص داریم و بخش مکانیزاسیون کشور و همچنین معاونت زراعت باید روی این قضیه بررسی و تحقیق کند.
نیازی اظهار داشت: مخلص کلام اینکه برای توسعه موفقیت آمیز دیمزارها در کشور سه ارگان و عامل می توانند کمک کننده باشند؛ از یکسو خود وزارت جهاد کشاورزی و به طور خاص معاونت زراعت با کمک بخش های تحقیقاتی باید در این حوزه تحقیقات منسجم و هدفمندی داشته باشد و از سوی دیگر بذر و نهاده مناسب، کیفی و اصلاح شده در اختیار کشاورز قرار بدهد.
وی افزود: از سوی دیگر بخش مکانیزاسیون باید ماشین الات را با ارزان ترین قیمت در اختیار کشاورز قرار بدهد و در کنار آن بخش مالی به عنوان یک عامل بسیار مهم باید در این راستا با وزارت جهاد و کشاورزان همیاری کند تا توسعه دیمزارها به درستی صورت بگیرد.
نظر شما