منطقه ویژه اقتصادی سرخس، مرکز ثقل ترانزیت کالا

بازار؛ سرخس از جمله شهرستان های خراسان رضوی به شمار می آید. موقعیت استراتژیک سرخس و تغییر مقدار نهادهای تولید در قیمت تمام شده در کلیه کالاها با افزایش وزن هزینه های حمل و نقل موجب شده تا جایگاه منطقه ویژه اقتصادی سرخس در صدر فهرست بررسی امکان سنجی اغلب پروژه های لجستیکی قرار بگیرد. بحث حمل و نقل ریلی با توجه به همجواری سرخس با اتحادیه کشورهای مستقل یا همسود یا همان حوزه cis و بخشی از پروژه های تولیدی خصوصا صنایع و انرژی از جمله مهمترین موضوعات برای این منطقه است. بر همین اساس روز یکشنبه گذشته بود که مراسم امضا تفاهم نامه همکاری های اقتصادی و لجستیکی فی مابین منطقه ویژه اقتصادی سرخس و سرمایه گذاران ایرانی و بین المللی برگزار شد تا به گفته مدیرعامل این منطقه، به جای حرف زدن، کارها در عمل پیش برود.

منطقه ویژه اقتصادی سرخس در اردیبهشت ماه ۱۳۷۵ با حضور سران و نمایندگان عالی رتبه بیش از ۷۰ کشور جهان، با اتصال خط آهن مهم و حیاتی مشهد سرخس تجن که به مثابه شاهرگی حیاتی رگه اتصال کشورهای حوزه آسیای میانه و روسیه تا چین را به آبهای آزاد متصل می نمود، در زمینی به مساحت ۵۲۹۰ هکتار با اهداف انجام امور زیربنایی، عمران و آبادانی، رشد و توسعه اقتصادی و... تشکیل شد.

طی ۲۵ سال اخیر اقداماتی در این منطقه صورت گرفت اما حالا قرار است سرخس در ۴ راه اتصال جهانی نقش ویژه ای داشته باشد. بر همین اساس نشست بررسی فرصت های سرمایه گذاری و توسعه تجاری در منطقه ویژه اقتصادی سرخس با حضور سفرا، نمایندگان دیپلماتیک و سرمایه گذاران ایرانی و بین المللی در محل هتل استقلال برگزار شد تا تفاهم نامه هایی برای شروع کارها به امضا برسد.

همه به دنبال تقویت نقش و جایگاه سرخس
مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی سرخس در حاشیه این مراسم با بیان اینکه حجم گسترده سرمایه گذاری ها و اقدامات اقتصادی موجب شده تا این منطقه مورد توجه کشورهای همسایه قرارگیرد، به بازار می گوید: در حال حاضر تمام مسئولان در جهت توسعه اقتصادی کشور به دنبال تقویت نقش و جایگاه سرخس هستند.

محمدرضا کلائی ادامه میدهد: ما امروز به عنوان یک نقطه ژئوپولیتیک و نقطه عزیمت سیاسی در تحولات جدیدی که در منطقه رو برو هستیم، توانسته ایم سرخس را تبدیل به اصلی ترین کریدور اقتصادی برای ارتباطات شمال جنوب کنیم. حجم گسترده ترانزیت بار و گسترش سرمایه گذاری برای توسعه انبار داری و مخازن مختلف کالا بخشی از این کارهاست و انشالله با راه اندازی فرودگاه این منطقه و شهرستان، سرخس به یکی از بزرگترین قطب های ترانزیت ریلی و جاده ای و هوایی کشور تبدیل خواهد شد.

به گفته این مسئول، در کنار تقویت حوزه جاده ابریشم، تقویت بازار کشورهای CIS، ارتباط با خلیج فارس و در کنار آنها تقاطع با ایستگاه شهید مطهری می تواند تبادل کالا را به شدت بالا ببرد و در این مسیر اتصال به محورهای غربی کشور در حوزه همسایگان غرب ایران هم توان کارها را بالا می برد.

چند روز پیش نشستی در سرخس برگزار شد که استاندار خراسان رضوی هم در آن حضور داشت. در آن نشست برای کارگروه های اقتصادی، حوزه اشتغال و حوزه سرمایه گذاری تصمیماتی اتخاذ شد تا هماهنگی گسترده ای بین حوزه پایانه های مرزی و گمرک و حوزه های سیاسی و منطقه ویژه اقتصادی به وجود بیاید. ماحصل این اتفاقات هم این است که همه نهادها و سازمان ها دست به دست هم بدهند تا برای رونق مرز سرخس گام بزرگی برداشته شود.

در همین رابطه مدیرعامل منطقه ویژه اقتصادی سرخس با بیان اینکه در کنار حجم اقداماتی که مرز اقتصادی ویژه سرخس می تواند انجام دهد، افزایش سرمایه گذاری های خارجی و بین المللی نیز روز افزون است، می گوید: ما پیوسته در حال مراجعه سرمایه گذاری های خارجی در این منطقه هستیم و همت و همیتی که آستان قدس رضوی در حوزه تحول مدیرتی خودش در مرز و منطقه ویژه سرخس ایجاد کرده است، کمک شایانی به ما می کند. تمام این اقدامات برای این است که رونق و آبادانی این منطقه و ایران عزیز را شاهد باشیم. نتیجه تمام این کارها به نفع، بازرگانان، تجار و صاحبان کسب و کار است که بتوانند از ویژگی ها و شرایط منطقه استفاده بکنند. این امتیازات چه در حوزه ترانزیت کالا و چه واردکنندگان و یا صادرکنندگان با توجه به امکاناتی که در حوزه های مختلف کالایی و تخلیه و بارگیری وجود دارد در خدمت همگان است.

امتیازات ویژه سرخس
نماینده مردم سرخس و فریمان در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه وجه ممیز سرخس باعث شده تا ما با جدیت مسائل را دنبال کنیم، به بازار می گوید: در یکسال اخیر و با توجه به تحولات گسترده سیاسی بین المللی و منطقه ای شاهد رشد سرمایه گذاری و توجه ویژه به حوزه مرزی رخس هستیم.

سید احسان قاضی زاده هاشمی ادامه میدهد: به این نکته هم باید اشاره کنم که وجوه برتری سرخس نسبت به سایر گذرگاه های مرزی بسیار برجسته است. هم به لحاظ مدت زمان حمل و نقل و جابجایی کالا و هم سرعت آن و همچنین کارهایی که در حوزه های گمرکی و پایانه های مرزی و افزایش خدمات برای سرعت بخشیدن به تبادل کالا انجام شده، امتیاز بسیار خوبی برای این منطقه به وجود آورده است.

وی با اشاره به نقش سرخس در توسعه منطقه تصریح می کند: این منطقه ویژه اقتصادی نقش زیادی در توسعه تجارت خارجی جمهوری اسلامی و افزایش ترانزیت کالا و رونق اقتصادی خراسان رضوی، به عنوان یک کریدور برای تبادل کالاها دارد. ضمن اینکه این امتیاز برای سایر کشورها در مسیر شمال به جنوب نیز وجود دارد.

به گفته قاضی زاده هاشمی الان حجم ترانزیت ریلی که در مرز سرخس وجود دارد ۶۷درصد ترانزیت ریلی کل کشور است که بیانگر حجم تبادلات بسیار بالاست. حال اگر بتوانیم در حوزه زیر ساختی مخصوصا حوزه انبارگردانی و انبارداری و توسعه انبارهای مسقف و سردخانه ای سرمایه گذاری بیشتری داشته باشیم و ترانزیت هوایی هم به کمک بیاید افق های روشنی را در آینده خواهیم داشت.

نماینده مردم سرخس در مجلس بیان می کند: تفاهم نامه های مختلفی هم در آستانه نگارش است و برخی از اینها در سطوح بالای دولتی است و آن چیزی که بر اساس معاهدات و قراردادها باشد مجلس نیز از آنها حمایت خواهد کرد و این اتفاقات پیوند و همبستگی بین اجزا حاکمیت را در کشور نشان می دهد.

نقش سرخس در تجارت جهانی
در نشست بررسی فرصت های سرمایه گذاری و توسعه تجاری در منطقه ویژه اقتصادی سرخس، خسرو ناظری دبیرکل سازمان همکاری‌های اقتصادی (اکو) با بیان اینکه یکی از اولویت های این سازمان گسترش و افزایش تجارت درون منطقه ای است، به بازار گفت: طبق سند بنیادین اکو که چشم انداز آن سال ۲۰۲۵ است، در سازمان همکاری اقتصادی که عبارت از ۱۰ کشور است هدف قرار دادیم تا تجارت درون منطقه ای اکو را دو برابر کنیم.

ناظری با اشاره به حجم مبادرات کنونی این سازمان ادامه داد: “آن حجم از تجارتی که در حال حاضر داریم ما را قانع نمی کند و زیر ۱۰درصد تجارت عمومی ما با جهان است. یعنی از تمام تجارتی که ۱۰ کشور اکو با جهان دارند تنها ۸ درصدش تجارت درون منطقه ای است.

به گفته دبیرکل اکو، برای رسیدن به اهداف سازمان، منطقه های ویژه اقتصادی و از جمله منطقه ویژه اقتصادی سرخس می توانند نقش بارزی ایفا کنند و با فعال شدن ظرفیت های آنها در دستیابی به هدف اصلی، امروز سرخس می تواند سهم ارزنده ای داشته باشد.