فاطمه بختیاری*؛ بازار: بدون شک کشاورزی چه در عصر کنونی و چه در زمان‌های گذشته از محوری‌ترین فعالیت‌های اقتصادی بشمار می‌رود چراکه تأمین و برقراری امنیت غذایی برای هر کشوری از اساسی‌ترین و تکنیکی‌ترین اصول زندگی و توسعه اقتصادی محسوب می‌شود و هرچه کشوری بتواند نیاز اقتصادی و راندمان اشتغال‌زایی خود را از طریق کشاورزی بهبود ببخشد و بیش‌ازپیش درزمینهٔ کشاورزی به خودکفایی بیشتری نائل می‌شود کشور مسیر توسعه و ریل پیشرفت را در پیش می‌گیرد.
بر اساس آمار منتشرشده کشور ایران دارای ۱۸ ونیم میلیون هکتار زمین کشاورزی است که حدود ۱۴ میلیون هکتار از این اراضی کشاورزی در حال حاضر زیر کشت محصولات مختلف قرار دارد و این میزان از اراضی زیر کشت توانسته برای چهار و نیم میلیون نفر اشتغال ایجاد کند.
شاید خیلی از ما حس مالکیت را تجربه کرده باشیم اینکه شخصی منزلی داشته باشد که شش‌دانگ واحد مسکونی بنامش باشد بهتر می‌تواند از منزل خود مراقبت کند حال تصور کنید این تجربه مالکیت برای اراضی کشاورزی حاصل شود، اینکه کشاورز سند مالکیت زمین کشاورزی که در آن اراضی به کشت و زراعت می‌پردازد بنام خود به ثبت برساند و خاطرش از بابت اینکه زمین کشاورزی شش‌دانگ بنامش است جمع باشد باعث دل‌خوشی و ترغیب کشاورز به فعالیت بهتر می‌شود تا بیش‌ازپیش کار و فعالیت خود را توسعه دهد و حتی برای حفظ و حراست از این اراضی نهایت دقت و توجه را داشته باشد تا آنجا که حتی از کودهایی برای پرورش محصولات خود استفاده کند که کمترین آسیب را به خاک و محصول وارد آورد.
طرح سنددار کردن اراضی کشاورزی به توانمندسازی و فعالیت گسترده در اراضی کشاورزی می‌انجامد
در این میان طرح سنددار کردن اراضی کشاورزی در دولت سیزدهم در حال اجرایی شدن است؛ طرحی بسیار استراتژیک و تکنیکی تا آنجا که کلیدواژه سنددار کردن اراضی همراه دستاوردهای بسیار خوبی است و به‌طور حتم به توانمندسازی و فعالیت گسترده در اراضی کشاورزی می‌انجامد چراکه سنددار کردن اراضی کشاورزی برای کشاورزان قدرت ایجاد کرده و زمینه استفاده آنها از حقوقشان را مهیا می کند.
موضوع سنددارشدن زمین‌های کشاورزی به سال ۱۳۱۰ هجری شمسی برمی‌گردد که بر اساس آن محدوده پلاک‌های ثبتی به‌صورت کروکی مشخص می‌شد و برای هر هکتار زمین، برگه‌ای بنام بن چاق صادر می‌شد و روی برگه بن چاق اسم چند نفر به‌عنوان مالک زمین درج می‌شد اما همین امر در درازمدت باعث بروز اختلافات زیادی بر سر مالکیت و ماهیت اراضی می‌شد.
بدون شک صدور سندهای مالکیتی به‌صورت دیجیتالی و نقشه‌برداری از اراضی کشاورزی با دوربین‌های مافوق پیشرفته موجب مشخص شدن حد و حدود اراضی کشاورزی می‌شود و با این عمل اختلاف بین چند میلیون هکتار از زمین‌های کشاورزی خاتمه می‌یابد.
از عمده مزیت‌های طرح سنددار کردن اراضی کشاورزی این است که محدوده اراضی ملی و اراضی که مالک آنها مردم هستند مشخص می‌شود و از این طریق اختلافات بر سر اراضی ملی و مردمی هم حل‌وفصل خواهد شد.
یکی دیگر از اهدافی که در صدور و اخذ سند مالکیت اراضی کشاورزی وجود دارد حمایت از کشاورزان است چراکه با تفکیک اراضی کشاورزی از دست‌درازی افراد سودجو به این اراضی جلوگیری می‌شود و افراد سودجو و منفعت‌طلب از تصرف غیرقانونی اراضی کشاورزی بازمی‌مانند
یکی دیگر از اهدافی که در صدور و اخذ سند مالکیت اراضی کشاورزی وجود دارد حمایت از کشاورزان است چراکه با تفکیک اراضی کشاورزی از دست‌درازی افراد سودجو به این اراضی جلوگیری می‌شود و افراد سودجو و منفعت‌طلب از تصرف غیرقانونی اراضی کشاورزی بازمی‌مانند.
همچنین با توجه به اینکه در یک حساب سرانگشتی ۷۰ درصد زمین‌های کشاورزی متعلق به مردم است در اخذ سند مالکیت با مشخص شدن محدوده زمین کشاورزی سند اراضی بنام خود کشاورز ثبت می‌شود و این روند به راندمان بالای فعالیت کشاورزان کمک شایان توجهی می‌کند.
در این میان یکی از عمده مشکلاتی که در اراضی کشاورزی وجود دارد خرد بودن آن است بدین‌سان که از ابا واجداد به وراث چندین هکتار زمین به ارث می‌رسد، به‌عنوان‌مثال ۵ هکتار زمین بین چند ورثه تقسیم می‌شود که این روند باعث خرد شدن اراضی کشاورزی می‌گردد درحالی‌که هرچه اراضی کشاورزی به سمت یکپارچه شدن حرکت کند این روند یکپارچگی در اراضی کشاورزی صرفه اقتصادی بیشتری به دنبال دارد.
شایان‌ذکر است یکپارچه کردن اراضی کشاورزی علاوه بر اینکه راندمان تولید محصولات را بالا می‌برد باعث می‌شود از منابع آبی به‌صورت صحیح و مقرون‌به‌صرفه تر استفاده شود و کل فرایند کشت و برداشت محصولات به‌صورت مکانیزه قابل انجام باشد.
یکی دیگر از مزیت‌های صدور سند مالکیت برای اراضی کشاورزی این است که با هوشمند سازی اراضی کشاورزی محصولات از بدو کاشت محصول در مزرعه تا تحویل به مصرف‌کننده توسط جهاد کشاورزی رصد می‌شود و این روند هوشمند سازی باعث بهبود کیفیت و راندمان بالای تولید محصول زراعی می‌شود.
در حال حاضر ازآنجاکه مالکیت برخی اراضی بنام کشاورزان ثبت‌نشده کشاورزان در اخذ تسهیلات از جهاد کشاورزی هم دچار مشکلات عدیده هستند که اخذ و دریافت و صدور سند مالکیت می‌تواند روند اخذ تسهیلات را تسریع بخشیده و کشاورزان به‌صورت شخصی و بدون واسطه جهت اخذ تسهیلات اقدام کنند.
در پایان باید به این نکته اشاره‌کنیم که با اجرای طرح سنددار کردن اراضی کشاورزی علاوه بر مزیت‌های ذکرشده از تغییر کاربری در اراضی کشاورزی جلوگیری می‌شود چراکه سال‌هاست شاهد ساخت ویلا و باغ در اراضی کشاورزی بکر که مستعد پرورش بسیاری از محصولات موردنیاز کشور است هستیم؛ به‌نوعی با گسترانده شدن چتر قانون بر سر اراضی کشاورزی از بروز و شدت گرفتن بسیاری از تخلفات معمول و غیرمعمول جلوگیری می‌شود.
* فعال رسانه‌ای
نظر شما