بازار؛ گروه استانها: گرانی، افزایش هزینه حمل نقل و به‌ویژه نرخ‌های نجومی مراکز اقامتی و دست‌آخر حوادث اخیر در کشور موجب شده تا ۹۰ درصد تورهای داخلی به‌ویژه طبیعت‌گردی در مهرماه سال جاری شود و موج جدیدی از بیکاری و تعطیلی دوباره آژانس‌های گردشگری ر به همراه داشته باشد.
این در حالی است که عزت‌الله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی و گردشگری به‌تازگی ابراز کرده است که طرح گردشگری ارزان از طرف دولت سیزدهم در دستور کار قرارگرفته است.
طرح شکست‌خورده
سفر ارزان موضوع جدیدی نیست و لذا دولت‌های بسیاری تاکنون طرح‌های مختلفی را به این منظور به مرحله اجرا درآوردند که تاکنون توفیقی به همراه نداشته است.
برای یکی از این طرح‌ها سفر کارت ملی است. طرحی که در دهه ۸۰ توسط مسئولان سازمان میراث فرهنگی ارائه و تعریف شد حتی چند سال هم درگیر و دار اجرای آن بود اما درنهایت شکست خورد بااین‌وجود هنوز هم بعضی از طراحان و مجریان آن معتقدند که این طرح خوب اجرا نشد وگرنه ایده مناسبی بود.
به‌هرحال طرح سفر کارت ملی عنوان طرحی بود که سازمان میراث فرهنگی برای قسطی کردن سفرها اجرا کرد به‌این‌ترتیب که بخش‌های رفاهی اداره‌ها و سازمان‌ها و ارگانهای مختلف می‌بایست مبلغی را به‌عنوان هزینه سفر در کارت سفر کارکنان و کارمندان خود واریز می‌کردند و کارکنان نیز با آن کارت‌ها به رستوران‌ها، هتل‌ها و مراکز طرف قرارداد با پروژه سفر کارت می‌رفتند و از خدمات آن‌ها استفاده می‌کردند.
طرحی جدیدی هم که عزت‌الله ضرغامی وزیر میراث فرهنگی و گردشگری از آن صحبت کرده درواقع همان سفر کارت ملی است که قبلاً یک‌بار شکست‌خورده بود. در این طرح که باهدف ارزان‌سازی سفر برنامه‌ریزی‌شده اصلاً سازمان میراث فرهنگی و متولیان گردشگری قرار نیست فکری به حال پروازهای گران داخلی، هتل‌ها، خدمات نامناسب رستوران‌ها و مجتمع‌های بین‌راهی کنند بلکه آن‌ها می‌خواهند مردم در همین شرایط به سفر بروند و قسط آن را بپردازند با همان خدمات گران و با همان خدمات حداقلی.یعنی مردم مدت‌ها بابت سفرشان در حال پرداخت قسط باشند.
در این طرح بناست بلیت و مراکز اقامتی ارزان از سوی وزارت گردشگری شناسایی شود و با آن‌ها برای پذیرش و اسکان مسافران و عملیاتی شدن طرح هماهنگی‌هایی صورت بگیرد. همچنین به گفته عزت‌الله ضرغامی، وزیر گردشگری بناشده در این طرح آژانس‌هایی نیز به‌صورت تخصصی برای این کار در نظر گرفته شوند.
درواقع هدف این طرح تأمین سفر برای خانواده‌هایی است که در سال‌های اخیر به دلیل شرایط نامطلوب اقتصادی و بالا رفتن هزینه‌ها، سفر از سبد اقتصادی آنان حذف‌شده است.
بسته‌های تشویقی
ابراهیم عسکری متصدی یکی از دفاتر خدمات گردشگری در مشهد در گفت‌وگو با بازار اظهار می‌کند: ما در تابستان و همچنین نوروز شاهد بیشترین حجم سفرها در کشور هستیم لذا باید از همین حالا برای فرهنگ‌سازی و تشویق مردم به سفرهای پائیزه و زمستانه برنامه‌ریزی کرد.
وی اذعان می‌کند: برای مثال فصل تابستان بیشترین آمار مراجعه‌کنندگان مسافران به هتل‌ها و مراکز اقامتی و تفریحی در شهرهای گردشگر پذیر است، بنابراین باید به مردم آموزش داد اگر در ماه‌های مهر و آبان به مسافرت بروند ۵۰ درصد از هزینه‌های آنان کاسته خواهد شد و یا در این فصل از سال تخفیف‌های بیشتری را برای آن‌ها در نظر گرفت.
وی بیان می‌کند: افزون بر مسائل اقتصادی، سفر و گردشگری نیازمند فراهم شدن شرایط و پیش‌زمینه‌هایی است. مسئله تحصیل فرزندان خانواده‌ها در مدارس و نبود تعطیلات میان‌ترم یکی از مشکلات خانواده‌ها برای سفر و گردشگری در طول سال است.
این کارشناس گردشگری بابیان اینکه برای این موضوع هوشمندانه باید عمل کرد می‌افزاید: گردشگری ارزان می‌گوید برای سفر کردن داشتن پول شرط لازم هست اما شرط کافی نیست یعنی برنامه‌ریزی برای داشتن یک سفر خوب غیر از پول به عوامل دیگری هم نیاز دارد. درواقع گردشگری ارزان می‌گوید سفر خوب آن است که به روشی هوشمندانه انجام شود.
وی می گوید: ویژگی اصلی گردشگری ارزان، مرکزگریزی است. یعنی برخلاف گردشگری لوکس با خدمات و سرویس‌های رنگ‌ووارنگ که اغلب در مکان‌های شناخته‌شده و مقاصد به گوش آشنا ارائه می‌شود، گردشگری ارزان، به سراغ جاهایی می‌رود که در حالت عادی کسی چندان به آن رغبت نشان نمی‌دهد.
عسکری می افزاید: در شرایط فعلی از سویی بخش بزرگی از مردم به سبب وضعیت اقتصادی امکان بهره‌مندی از خدمات سفر را ندارند و از سوی دیگر بخش خصوصی حوزه گردشگری با کمبود مسافر و گردشگر مواجه است لذا کلید خروج از وضعیت پیچیده فعلی ارائه بسته‌های ارزان با مشارکت بخش خصوصی و نظارت و هماهنگی بخش دولتی است.
وی می‌گوید: همان‌طور که مشاهده می‌شود تقریباً تمامی دستگاه‌های دولتی از مهمانسراهای بسیاری در شهرها و به‌ویژه شمال کشور برخوردار هستند که می‌توان از این موضوع برای سفر ارزان کارکنان دولتی بهره گرفت.
این کارشناس حوزه گردشگری تصریح می کند: همچنین می‌توان وام‌های ارزان‌قیمت را در این طرح در نظر گرفت و برای این کار وزارت گردشگری بایستی با وزارت اقتصاد و نیز بانک‌ها همکاری و قراردادهای چندجانبه داشته باشد.
افزایش هزینه‌ها و کاهش سفرها
رئیس هیئت‌مدیره انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی خراسان رضوی نیز در گفت‌وگو با بازار اظهار می‌کند: متأسفانه همکاران ما با بیماری مزمن عدم حضور گردشگران خارجی و عدم ثبات در صنعت اقتصادی کشور دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
سعید ولی زاده بابیان اینکه افزایش نرخ تورهای خارجی با توجه به گرانی قیمت بلیت در تمامی وسایل حمل‌ونقل حدود ۵۰ الی ۶۰ درصد افزایش‌یافته است ابراز می‌کند: به همین دلیل شاهد کاهش تقاضای سفر در اکثر مسیرهای داخلی هستیم .
این کارشناس گردشگری بیان می‌کند: بر همین اساس در مسیرهای خارجی نیز با توجه به افزایش نرخ ارزهای خارجی شاهد افزایش تورها هستیم که کاهش شدید متقاضی را به همراه داشته است.
از سال‌های قبل و به‌ویژه از زمان شیوع بیماری کرونا و همچنین قبل از آن‌که با کاهش ارزش پول ملی مواجه شدیم و قدرت خرید مردم کاهش شدیدی یافته و سفر از سبد خانوار خارج گردیده است
وی ادامه می‌دهد: به‌طورقطع آینده بسیار مهم است زیرا این صنعت هرروز با یک چالش جدید مواجه می‌شود و فرصت سوزی‌های زیادی را تجربه می‌کند.
ولی اذعان می کند: از سال‌های قبل و به‌ویژه از زمان شیوع بیماری کرونا و همچنین قبل از آن‌که با کاهش ارزش پول ملی مواجه شدیم و قدرت خرید مردم کاهش شدیدی یافته و سفر از سبد خانوار خارج گردیده است.
عضو هیئت‌مدیره کانون سراسر انجمن‌های کشور بیان می‌کند: در حال حاضر تنها راهکار آن می‌تواند ،فقط تعامل دولت با کشورهای مختلف برای ورود و خروج گردشگران از طریق اتخاذ دیپلماسی مدار و همکاری بیشتر می‌شود.
ولی زاده می‌افزاید: در دو سال گذشته بیش از نیمی از کارکنان دفاتر از این صنعت کناره‌گیری کرده‌اند و شاید نزدیک به یک‌سوم دفاتر مسافرتی با خود تعطیلی و خود تعلیقی مواجه می‌باشند و این امر به دلیل عدم توانایی در انجام هزینه‌های جاری است.
وی با اشاره به مشکلاتی که همکاران وی در این رابطه با آن دست‌وپنجه نرم می‌کنند می‌افزاید: همان‌طور که بارها گفته‌شده، آسیب‌های بسیار اساسی و فراوانی مقابل روی فعالان صنعت گردشگری وجود دارد ازجمله قانون مالیات‌های مستقیم و ارزش‌افزوده و بیمه تأمین اجتماعی است که دولت حاضر به تخفیف در این موارد نیست.
نظر شما