بازار؛ گروه صنعت: بهرام دارایی، رئیس سازمان غذا و دارو و معاون وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در حاشیه مراسم افتتاحیه هفتمین دوره از برگزاری نمایشگاه بین المللی دارو و صنایع وابسته «ایران فارما» گفت: صنعت داروسازی یک صنعت راهبردی برای کشور است؛ صنعتی که بعد از انقلاب آن را حفظ کردیم، توسعه دادیم و به معنای واقعی صنعتی بومی برای کشور تلقی می شود؛ چرا که آنچه برای برآوردن نیازهای کشور به آن نیاز داریم را می توانیم با این صنعت به دست بیاوریم. صنعت داروسازی حلقه اتصال بین علم، دانشگاه، جوانان، اشتغال و تولید است. در این صنعت ظرافت و اقتدار داخلی و خارجی وجود دارد و توانایی زیادی هم در منطقه دارد.
وی اضافه کرد: مسئول سازمان جهانی بهداشت چند روز پیش بازدیدی از سازمان غذا و دارو و آزمایشگاه مرجع آن داشت، باتوجه به تجربه‌ای که در ماموریت‌هایش در دنیا داشت، می‌گفت که صنعت داروسازی و وزارت بهداشت ایران امید WHO در این منطقه و از آسیای جنوب شرقی تا شمال آفریقا است. امید منطقه به ویژه در حوزه غذا باتوجه به بحران‌هایی که در منطقه داریم، با شماست. کشورهایی مانند افغانستان و عراق و... مشکل حاد در تهیه مواد غذایی دارند.
دارایی ادامه داد: بعد از جنگی که در اروپا راه افتاد، مشکلات عدیده ای بروز یافت. همان طور که در کرونا بسیاری از معادلات تغییر کرد و نقطه عطفی در حوزه سلامت بود و بسیاری از پروتکل ها، شیوه نامه های درمانی، رفتار ها و حتی مسیر تولید داروسازی را هم تغییر داد. این جنگ هم در دنیا روی سلامت و تامین غذا تاثیر گذاشت. آنچه که در کشورمان به صورت بالقوه موجود است، هر جایی به دست نمی آید و بر پایه دانشمندان جوان و نهضت دانش بنیان در کشور، ایجاد شده است.
وی بیان داشت: نمایشگاه ایران فارما تجلی واقعی از داشته های ما در کشور در حوزه داروسازی است که در منطقه هم می درخشد و بروز و ظهور پیدا می کند. بنابراین امید است که فعالان صنعت بتوانند به خوبی دستاورد هایشان را در این رویداد به نمایش بگذارند.
تولید ۵۰ میلیون واحد دارو در سال ۱۴۰۰
دارایی تاکید کرد: در چند ماهه اخیر رفت و آمدهای زیادی بین کشورهای منطقه از شمال تا شرق و غرب وجود داشته است و امکانات بسیاری برای صادرات محصولات دارویی ما به اقصی نقاط دنیا فراهم شده است. هرچند یک زمانی فکر می‌کردیم که ثبت داروی ایرانی در دنیا دشوار است، اما اکنون این اتفاق به سهولت انجام می شود. این درحالی است که به سراغ داروهای ژنریک و معمولی نرفته ایم و برای داروهای با فن‌آوری بالا اقدام کردیم.
رئیس سازمان غذا و دارو افزود: سال گذشته بازار دارویی دنیا در حدود هزار و ۳۵۰ میلیارد دلار و از این مقدار نزدیک به ۵۰ میلیارد دلار مختص به ماده اولیه بود. در عین حال بازار دارویی کشور ما در سال ۱۴۰۰ بالغ بر ۶۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان بوده است. از این رو با طرحی که امسال در حوزه دارو اجرا کردیم، بازار دارویی کشور به حالت عادی خودش بر می گردد. بازاری که تحت تاثیر یک ارز به حالت خلسه رفته بود و بازار واقعی نبود، زیرا با ارزی پیش می رفت که وجود نداشت.
سال گذشته حدود ۵۰ میلیون عدد واحد دارو تولید کردیم؛ این مقدار نصف ظرفیت داروسازی ما است و نیمی از ظرفیت دارویی کشور خالی است
وی ادامه داد: باید توجه کرد که چیزی به اسم ارز ترجیحی وجود خارجی ندارد، باید در این ارز اقدامات زیادی انجام دهیم تا به ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی تبدیل شود و در این مسیر مشکلات زیادی وجود داشت. البته تا قبل از سال ۱۳۹۷ مشکل خاصی با دارو نداشتیم. هرچند کمبودهای مقطعی و تحریم ها تاثیراتی داشت، اما از سال ۱۳۹۷ افت صنعت داروسازی شروع شد که می توانست خطرناک باشد.
دارایی با اشاره به اینکه حدود ۳۰ دانشکده داروسازی در کشور تاسیس شده است، گفت: سال گذشته مجلس دو میلیارد دلار برای تامین دارو و تجهیزات پزشکی کشور مصوب کرد. این بودجه همان شهریور پارسال تمام شد. این در حالی است که صنعت پویا داریم و سال گذشته حدود ۵۰ میلیون عدد واحد دارو تولید کردیم؛ این مقدار نصف ظرفیت داروسازی ما است و نیمی از ظرفیت دارویی کشور خالی است. باید توجه کرد که به دلیل سیاست های ارزی افت ۸۰ درصدی در صادرات داشتیم. پیش از این صادرات مان به کشور افغانستان ۲۰ میلیون دلار به صورت رسمی بود که از دست رفت. در عین حال افت کیفیت هم داشتیم.
کمبود سرم و داروهای بیهوشی با افزایش عمل های جراحی
رئیس سازمان غذا و دارو تاکید کرد: وقتی محدودیت ارزی ایجاد و نوع ارز را هم تعیین می کنید، منبع مواد اولیه تان دیگر در اختیار تان نیست، زیرا ممکن است ارز کشور مورد نظر را در اختیار نداشته باشید و در نتیجه منبع همیشگی در دسترس نیست. همچنین زمانی که در مورد دارو و کیفیت بحث می کنیم، باید مسائل زیادی را در نظر بگیریم. هر کشوری برای ذخایر داخلی خودش حد مشخصی را می گذارد و این حد مشخص برای یک سال به تولیدکننده برای کنترل مسائل مالی، تبادلات خارجی، ثابت نگه داشتن مواد اولیه و جانبی و در نتیجه تولید پایدار، یکنواخت و با کیفیت اعلام می شود، اما ما با محدودیت ارزی همه این موارد را از بین بردیم و فقط کاری کردیم که بتوانیم دارو را تامین کنیم.
دارایی اضافه کرد: سال قبل حدود ۱۳ درصد از سبد دارویی ما داروهای بیولوژیک بود و امیدواریم در این زمینه به سرعت به حد قابل قبولی برسیم. همچنین حدود ۱۲ درصد از سهم بازار داروهای OTC بود. در عین حال آنچه به شدت در آینده به آن نیاز داریم، داروهای مشتق از پلاسما و صنعت پلاسما است؛ چرا که کرونا باعث افزایش مصرف بسیاری از داروها شد. علاوه بر آن بیماری های نوظهور و بیماری هایی که تشدید شده و گسترش می یابند، به ما نشان داد که باید در این حوزه خودکفا باشیم. البته باید به این موضوع توجه داشته باشیم که بحث داروهای مشتق از پلاسما هم می تواند نقطه قوت و هم نقطه آسیب پذیر صنعت باشد.
زمانی که شدت شیوع کرونا کاهش یافت شاهد افزایش عمل های جراحی زیبایی و. .. بودیم. البته مشکل فقط به کمبود سرم محدود نشد و در زمینه داروهای بیهوشی هم حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش مصرف داشتیم
وی با اشاره به افزایش برخی از داروها در سال ۱۴۰۰ ادامه داد: در سال گذشته سهم بالایی برای داروهای کرونا به ویژه رمدسیویر داشتیم؛ به طوری که ۶ هزار میلیارد تومان سهم این دارو در سبد دارویی کشور شد. درباره داروهای فاویپراویر، هپارین و...هم همین شرایط وجود داشت. علاوه بر این امسال نیز نزدیک به ۶۰ تا ۷۰ درصد افزایش مصرف سرم در کشور داشتیم. این در حالی است که پنج تولید کننده عمده سرم در کشور داریم که با تمام ظرفیت کار می کردند اما باز هم این حجم از تولید پاسخگو نبود.
دارایی دلیل کمبود سرم در کشور را افزایش عمل های جراحی دانست و گفت: زمانی که شدت شیوع کرونا کاهش یافت شاهد افزایش عمل های جراحی زیبایی و. .. بودیم. البته مشکل فقط به کمبود سرم محدود نشد و در زمینه داروهای بیهوشی هم حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد افزایش مصرف داشتیم که فشار زیادی به صنعت وارد و با اصلاح سیاست غلط ارزی همراه شد.
وی در خصوص کمبود نقدینگی به وجود آمده در صنعت داروی کشور تاکید کرد: اصلاح قیمت دارو در حال انجام است. این اصلاحات نیز بعد از اجرای طرح دارویار به تدریج در حال انجام است تا صنعت به جایی برسد که سود ده شود. البته فعالان صنعت دارویی کشور باید به این نکته توجه داشته باشند که بازار داروی ایران بسیار محدود است و باید توجه ویژه ای به بازارهای منطقه و صادرات داشته باشد.
نظر شما