قرار نیست دلار تا ابدیت واحد اصلی انجام معاملات باشد| تصمیم اوپک پلاس سیاسی نبود

بازار؛ گروه آب و انرژی: روند رو به رشد قیمت نفت در بازار جهانی متوقف شد. به گزارش رویترز،قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال امروز با ۴۸ سنت معادل ۰.۵۱ درصد کاهش به ۹۳ دلار و ۸۱ سنت رسید. نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا هم با ۵۶ سنت معادل ۰.۶۳ درصد کاهش ۸۸ دلار و ۷۹ سنت معامله می‌شود. روند صعودی قیمت ها در حالی متوقف شده که برخی از کارشناسان پیش بینی می کردند بعد از تصمیم اوپک پلاس مبنی بر کاهش ۲ میلیون بشکه ای نفت، قیمت ها دوباره به بالای ۱۰۰ دلار برسد. حتی برخی از رسانه‌های آمریکایی مانند بلومبرگ، این رویداد را به فاجعه‌ای کم‌نظیر برای اقتصاد جهانی تعبیر کرده‌اند.

در این بین نرسی قربان تحلیل گر بازار انرژی مدعی است که وضعیت قیمت ها در بازار به عوامل متعددی بستگی دارد. به گفته او، تقاضا در کشورهایی همچون چین که دومین مصرف کننده بزرگ انرژی در دنیاست تا حد زیادی می تواند به قیمت ها جهت دهی کند. سرنوست جنگ روسیه و اوکراین و تحریم های اروپا علیه مسکو از دیگر عوامل تاثیر گذار بر روند قیمت هاست که این کارشناس انرژی به آن اشاره می کند.

در این میان اوپک‌پلاس با امتناع از استمرار تامین گسترده نفت در بازارهای جهانی، به‌رغم فشارهای متعدد غرب و به‌ویژه آمریکا، از سوی واشنگتن متهم به حمایت از مسکو شده است. با این وجود قربان سیاسی بودن تصمیم اخیر اوپک پلاس را رد می کند. متن کامل گفتگوی بازار با نرسی قربان کارشناس و تحلیل گر بازار انرژی را در ادامه می خوانید:

*بسیاری از دولت ها و کارشناسان تصمیم اخیر اوپک پلاس درباره کاهش ۲ میلیون بشکه ای تولید نفت را در راستای منافع روسیه می دانند و معتقدند که مسکو و ریاض برای افزایش قیمت ها تبانی کرده اند. این تحلیل تا چه اندازه درست است؟

ظاهرا اوپک پلاس به خاطر افت تقاضا چنین تصمیمی را گرفته و برخلاف آنچه ادعا می شود این تصمیم سیاسی نیست. به اعتقاد اعضای این کارتل نفتی هم اکنون عرضه در بازار بیش از تقاضا بوده و رکود اقتصادی جهان را تهدید می کنند؛ در چنین شرایطی اگر جلوی عرضه گرفته نشود، با افت شدید قیمت ها مواجه می شویم. البته بدون شک سعودی‌ها مانند هر تولیدکننده دیگری دوست دارند که محصول خود را به بالاترین قیمت ممکن بفروشند و درصدد هستند تا با هر ابزاری، قیمت نفت را بالاتر ببرند. اما نباید فراموش کرد که رشد شدید قیمت یک تیغ دو لبه برای تولیدکنندگان نفتی است.

تصمیم اوپک پلاس سیاسی نیست. به اعتقاد اعضای این کارتل نفتی هم اکنون عرضه در بازار بیش از تقاضا بوده و رکود اقتصادی جهان را تهدید می کنند؛ در چنین شرایطی اگر جلوی عرضه گرفته نشود، با افت شدید قیمت ها مواجه می شویم

چرا که رشد شدید قیمت می تواند رکود اقتصادی را تشدید کرده و موجب کاهش تقاضا شوند. به خاطر همین اعضای اوپک هر ماه وضعیت بازار را رصد کرده و متناسب با وضعیت بازار درباره وضعیت عرضه تصمیم گیری می شود. به طور قطع در ماه های آینده تولیدکننده های نفت احساس کنند که سطح عرضه محدود بوده و تقاضای بالایی در بازار وجود دارد، تولیدات خود را افزایش خواهند داد. به همین دلیل فکر نمی کنم که این تصمیم یک تهدید برای بازار نفت محسوب شود.

*با توجه به وضعیت قیمت ها احتمال فرو رفتن اقتصاد جهانی در رکود را تا چه اندازه جدی می دانید؟

فکر می کنم که همه چیز تا حد زیادی به سرنوشت جنگ روسیه و اوکراین بستگی دارد. اگر شرایط جنگی بدتر شود احتمال اینکه تقاضا فروش کش کند وجود دارد. این در حالی است که حصول توافق بین دو کشور تا حد زیادی می تواند تقاضا را افزایش دهد. بر اساس آنچه اعلام شده تحریم‌های اتحادیه اروپا بر نفت خام و محصولات نفتی روسیه به ترتیب در ماه دسامبر و فوریه اعمال خواهد شد. هرچند، بدیهی است هنوز ابهامات زیادی در بازار وجود دارد، از جمله اینکه نفت روسیه به دلیل ممنوعیت و تحریم‌های اتحادیه اروپا و سقف قیمتی کشورهای G۷ بر آن، چگونه عرضه خواهد شد. اما عامل اثر گذار دیگری که نمی توان به راحتی از کنار آن گذشت، وضعیت تقاضا در کشور چین است. در این میان کاهش رشد اقتصاد چین به عنوان دومین مصرف‌کننده نفت جهان نگرانی‌ها بابت رکود اقتصادی ناشی از افزایش نرخ بهره بانک‌های مرکزی را افزایش داده‌ است.

*ممکن است که افزایش تقاضا در نیمه دوم سال و شروع فصل سرما موجب برهم خوردن عرضه و تقاضا و کمبود در بازار شود؟

اینطور نیست که بعد از شروع سرما، تقاضا و ذخیره سازی کشورها افزایش یابد. معمولا این گونه است که کشورها از اواسط تابستان شروع خرید و ذخیره سازی نفت و سایر انرژی های مورد نیاز خود می کنند. شاید امسال به دلیل جنگ روسیه و اوکراین کمی تعادل عرضه و تقاضا در بخش های مختلف انرژی برهم خورده باشد اما احتمال اینکه به دلیل شروع فصل سرما تقاضای بازار جهانی افزایش غیر قابل تصوری را تجربه کند، کمی بعید است، مگر اینکه زمستان سرد و سختی را داشته باشیم.

*با توجه به شرایطی که در بازار حاکم است، بسیاری نگران هستند که در صورت لغو تحریم ها و ورود ایران به بازار نفت، سنگ اندازی های عربستان هم شروع شود. چقدر ممکن است، این اتفاق رخ بدهد؟

عربستان پیش از این هم بارها اعلام کرده در صورتی که ایران قصد ورود به بازار جهانی را داشته باشد، تولیدات نفتی خود را کاهش خواهد داد. از طرفی این را هم باید توجه داشت که در صورت لغو تحریم های ایران حدود یک میلیون بشکه نفت (حدود یک درصد تقاضای موجود در دنیا) اضافه وارد بازار خواهد شد. افزایش یک میلیون بشکه ای نفت نمی توان گفت که بر وضعیت قیمت ها و بازار تاثیر گذار نیست اما تاثیر آن نمی تواند خیلی چشم گیر باشد.

اینکه دو کشور بخواهند دلار را از معاملات خود حذف کنند، شدنی است اما دردسرهای خودش را دارد چرا که در هر صورت ملاک تعیین قیمت همان بهای دلاری آن است. اما به هر حال قرار نیست که دلار تا ابدیت واحد اصلی انجام معاملات باشد

*در روزهای اخیر شاهد اظهار نظرهایی دربارهای حذف دلار از تعاملات تجاری دو کشور ایران و روسیه شدیم. چنین امکانی به خصوص حوزه انرژی آیا وجود دارد؟

درست یا غلط معاملات نفت در طول سال های گذشته همواره بر مبنای دلار بوده و ایده حذف دلار حداقل تا حالا نتوانسته به نتیجه مثبت صد درصدی برسد. اینکه دو کشور بخواهند دلار را از معاملات خود حذف کنند، شدنی است اما دردسرهای خودش را دارد چرا که در هر صورت ملاک تعیین قیمت همان بهای دلاری آن است. اما به هر حال قرار نیست که دلار تا ابدیت واحد اصلی انجام معاملات باشد.