اسدالله خسروی؛ خبر گزاری بازار - لایحه حذف صفرهای اضافی یا به نوعی تبدیل واحد پول ملی از ریال به تومان پس از حدود ۳ دهه کش و قوس بالاخره دیروز توسط نمایندگان مجلس به تصویب رسید.تصویب لایحه ای که واحد پول ملی ایران را پس از حدود یک قرن ( از ۱۳۰۸هجری شمسی تا کنون ) تغییر می دهد. البته ریال طی این مدت نیز به موجب ارزش پایین آن در مبادلات، عملا کنار گذاشته شده بود و تومان پول ملی شده بود. کاهش ارزشی که با گذر زمان تورم را به صورت خزنده و در برخی سالها با روندی جهشی بالا می برد تا روز به روز ارزش ریال کم و کمتر شود به طوری که از سال ۱۳۵۰ تاکنون ارزش پول ملی ایران بیش از ۳۵۰۰ برابر افت کرده است و از طرفی رابطه ریال با ارز خارجی نیز ۰٫۰۰۰۰۰۸ بوده که در هیچ کشوری این‌گونه نیست.
کم رنگ شدن ۴ صفر از ایران چک ها آغازی برای تبدیل ریال به تومان
درواقع حذف صفر در قالب طرح اصلاح پول ملی ایران به دهه ۷۰ برمی گردد.در این دهه میزان تورم به قدری افزایش یافته بود که موضوع تغییر واحد پولی از ریال به تومان مطرح شد. البته طی چند سال اخیر هر از گاهی بحث تغییر واحد پول ملی به گوش می رسید اما در عمل مسکوت می ماند تا اینکه برای اولین بار با چاپ اولین ایران چک جدید و کم رنگ شدن ۴ صفر آن، ذهن ها برای حذف صفرهای اضافی از پول ملی آماده شد و با برجسته شدن ۵۰ عملاً تومان را در این اسکناس‌ها زنده کرد.
در سال ۹۵ و در زمانی که نرخ تورم کشور کنترل شده بود، پیشنهاد کاهش صفرهای اضافی از پول ملی مطرح شد، اما بانک مرکزی با اجرای آن مخالفت کرد تا این که بالاخره دیروز نمایندگان مجلس طی بررسی لایحه حذف چهار صفر از پول ملی آن را تصویب کردند و طی سه سال آینده واحد پول کشور از ریال به تومان تغییر کند. با تصویب این لایحه که از سه سال آینده شکل عملی به خود می گیرد، واحدپول ملی جدید «تومان» می‌شود که معادل ۱۰.۰۰۰ «ریال» جاری خواهد بود.
مرگ قطعی ریال در ۱۴۰۲
در دور جدید تغییر واحد پول ملی، همچنین هر یک «تومان» نیز معادل ۱۰۰ «قران» خواهد شد. اگر به مزایای تغییر پول ملی از ریال با آن همه صفر ناکارآمد نگریسته شود، خواهیم دید که حذف صفرهای اضافی از پول ملی نه تنها امورات را در نقل و انتقالات پول تسهیل می کند بلکه باعث جلوگیری از برخی هزینه ها نظیر صرفه جویی در چاپ پول و کاستن مخاطرات می شود.
البته اقتصاددانان نظرهای متفاوتی در خصوص حذف چهار صفر از پول ملی دارند و برخی این سیاست را کارا و برخی این سیاست را ناکارآمد عنوان می کنند. به خصوص که همچنان افزایش قیمت ها ادامه دارد و نتوانسته ایم تورم را مهار کنیم و حذف 4 صفر عملا به معنای بهانه جدیدی برای گرانی از محل گرد کردن اعداد خواهد بود با این حال به عقیده برخی نیز از کارشناسان کاستن از صفرهای اضافی در واحد پول ملی به نفع اقتصاد کشور است اما باید دید که آیا زیرساخت ها و زمینه برای اجرای آن در هر کشوری آماده است یا خیر؟ و یا اینکه شیوه اجرایی آن چگونه و به چه شکل و در نهایت چه زمانی اتفاق بیفتد تا چنین لایحه ای مثمر ثمر واقع شود چرا که برخی کشورها در این راه چون ترکیه همسایه شمال غربی ما با این کار موفق و کشوری نظیر زیمباوه ، آرژانتین و ونزوئلا نتوانسته اند در این زمینه موفق شود.
کوچکتر شدن اعداد در واحد پول ملی جدید
دکتر امیراحمد ذوالفقاری اقتصاددان و استاد دانشگاه در مورد تبعات تبدیل ریال به تومان به «خبرگزاری بازار» گفت: چنین اقدامی صرفا تغییر اسمی واحد پول ملی محسوب می شود آنگونه که حجم ارزش پول در دور جدید، از ۱۰ هزار ریال به یک تومان تغییر نام پیدا می یابد.
وی با بیان اینکه این رویکرد در عمل یک نام گذاری جدید واحد پول ملی است، افزود: با نام گذاری واحد پول ملی در دور جدید، هیچ تغییری در ارزش واقعی پول ایجاد نمی شود بلکه فقط عددها در واحد پولی کوچکتر خواهند شد.
این استاد دانشگاه مزایای ضرب سکه با تبدیل ریال به تومان را مطلوب دانست و افزود: به طور مثال ۱۰ هزار ریال قبلا پول خرد محسوب می شد اما اکنون یک تومان می شود بنابراین همه اجناسی که زیر ۱۰ هزار ریال قیمت گذاری شده بودند اکنون با قران جبران می شود، در چنین شرایطی است که تبدیل ریال به تومان اثر تورمی را تا حد زیادی به صفر نزدیک می کند.
مزایای ضرب سکه های جدید و پایان پول خردهای اسکناسی
ذوالفقاری با بیان اینکه ضرب سکه با تاریخ تولید بلند مدت مانع از هزینه های اضافی چاپ اسکناس می شود، افزود: با توجه به اینکه اسکناس به مرور زمان فرسود می شود بنابراین ضرب سکه های ۵ تومانی که معادل ۵ هزار تومانی فعلی است کمک شایانی به صرفه جویی در چاپ اسکناس می کند.
وی اظهار داشت: درسیستم جدید تغییر واحد پول ملی ۱ دلار ۱۴ تومان می شود این در حالی است که اکنون (قبل از تغییر تبدیل ریال به تومان) ۱۴۰ هزار ریال است.
ممانعت از هزینه های اضافی چاپ پول با تبدیل ریال به تومان
همچنین دکترعلی اصغر قائمی نیا اقتصاددان در گفتگو با «خبر گزاری بازار» در باره تاثیر حذف صفرهای اضافی از پول ملی در اقتصاد کشور، گفت: چنین اقدامی روند کارایی نقل و انتقال پول را آسان می کند و باعث می شود تا جلو هزینه های اضافی برای چاپ انبوه اسکناس را بگیرد.
وی بابیان این که تبدیل ریال به تومان مشکلی را در اقتصاد کشور ایجاد نمی کند، افزود: چنین اقدامی هیچ اتفاقی را در اقتصاد ایجاد نمی کند و بر ارزش پولی تاثیری به جای نخواهد گذاشت.
وی افزود: کم شدن صفرهای اضافی از پول ملی با تبدیل ریال به تومان حساب و کتاب ها را در تبادلات راحت تر می کند و از حیث بار روانی تاثیری را در اقتصاد کشور به جای نمی گذارد چرا که در این بخش فقط تغییر نام پول اتفاق افتاده است.
نظر شما