بازار؛ گروه بین الملل: در جلسه اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ۵۶ کشور که ۲۳ طرف آن عضو شورای حکام آژانس بودند بیانیه‌ای علیه ایران صادر شد و تهران را به عدم همکاری با نهاد دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل متهم کردند.
این بیانیه توسط آمریکا و سه کشور اروپایی پیشنهاد شده بود و ایران را به عدم همکاری در موضوعات پادمانی با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی متهم می‌کند. بیانیه مورد نظر توسط نماینده آلمان قرائت شد.
وزیر امور خارجه ایران در گفت‌وگوی تلفنی با همتای عمانی صدور بیانیه غیرسازنده در نشست شورای حکام آژانس انرژی اتمی را بی ثمر خوانده بود و گفته بود: رمز رسیدن به نقطه مطلوب توافق، تمرکز آمریکا بر واقع بینی و نشان دادن اراده لازم است.
با وجود قرائت این بیانیه ضدایرانی جلسه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته‌ای ایران بدون صدور قطعنامه پایان یافت.
در خصوص این موضوع خبرنگار بازار گفتگویی با پروفسور «پل پیلار» استاد دانشگاه جورج تاون آمریکا انجام داده که در ادامه می آید.
«پل پیلار» یکی از سردبیران نشریه نشنال اینترست، و عضو ارشد مرکز تحقیقات امنیتی دانشگاه جورج تاون و نیز مرکز سیاست‌های امنیتی ژنو است. وی در سال ۲۰۰۵ پس از ۲۸ سال فعالیت در جامعه اطلاعاتی ایالات متحده از سازمان اطلاعات مرکزی (DCI) بازنشسته شد و پس از آن به عنوان استاد مهمان در برنامه مطالعات امنیتی در دانشگاه جورج تاون حضور یافت.
مناصب ارشد دولتی پیلار، شامل افسر اطلاعات ملی خاورنزدیک و آسیای جنوبی، رئیس واحدهای تحلیلی در CIA در حوزه‌های خاورنزدیک، خلیج فارس و آسیای جنوبی، معاون رئیس مرکز ضد تروریستی DCI و دستیار اجرایی مدیر اطلاعات مرکزی بوده است. پروفسور پیلار همچنین در شورای اطلاعات ملی به عنوان یکی از اعضای اصلی گروه تحلیلی آن فعالیت می‌کرد. وی کهنه‌سرباز جنگ ویتنام و افسر بازنشسته ارتش ایالات متحده نیز هست.
پل پلار دارای مدرک افتخاری از کالج دارتموث، لیسانس فلسفه از دانشگاه آکسفورد، و کارشناسی ارشد و دکتری از دانشگاه پرینستون است. کتاب های پل پیلار عبارتند از: «مذاکره برای صلح: خاتمه جنگ بعنوان یک روند چانه‌زنی (۱۹۸۳)»؛ «تروریسم و سیاست خارجی ایالات متحده (۲۰۰۱)»؛ «اطلاعات و سیاست خارجی ایالات متحده: عراق، ۱۱ سپتامبر و اصلاح اشتباهات (۲۰۱۱)» و «چرا آمریکا جهان را اشتباه می‌فهمد: تجربه ملی و ریشه‌های سوءبرداشت (۲۰۱۶)».
*روزنامه آمریکایی وال‌استریت ژورنال در گزارشی به نقل از مقام‌های آمریکایی خبر داد که دولت بایدن هیچ تصمیمی برای تعلیق تلاش‌ها برای دستیابی به توافق با ایران درباره موضوع هسته‌ای نگرفته است. بر اساس گفته این مقام‌های آمریکایی، مشغول بودن دولت بایدن در موضوعات داخلی سبب شده تا زمان کمی برای دستیابی به توافق نهایی با ایران باقی بگذارد. معنای حرف اخیر چیست؟
من فکر می کنم دولت بایدن خوشحال خواهد شد که بن بست فعلی را فراتر از انتخابات میان دوره ای ببیند. احتمالاً انعقاد یک توافقنامه جدید برجام را برای نامزدهای دموکرات در انتخابات چندان مثبت نمی بیند. مهم نیست که شرایط یک توافق چیست، این یک چیز دیگر خواهد بود که جمهوری خواهان آن را نادرست معرفی کنند و به خط حمله تبدیل کنند.
*آیا امکان احیای برجام قبل از انتخابات کنگره آمریکا وجود دارد؟
این امکان وجود دارد، اما با توجه به پاسخ قبلی من فکر نمی کنم که دولت انرژی زیادی برای انجام این کار صرف کند.
*ایران اعلام کرده ایران در خصوص سه مکان ادعایی آژانس، کمال همکاری را داشته و اطلاعات و پاسخ به سؤالات آژانس را ارسال کرده و جلسات گفت‌وگو برای رفع ابهام را نیز برگزار کرده است. ارزیابی شما چیست؟
این بستگی به ماهیت پاسخ ها دارد و اینکه آیا آژانس آنها را قابل قبول می داند یا خیر. موضوع هنوز بسته نشده است.
*اسرائیل عضو NPT نیست و دارای سلاح هسته ای است و در مورد مساله هسته ای ایران کماکان نظر می دهد. این در حالی است که طبقه اعلام آژانس، همکاری ایران ذیل NPT است. ارزیابی شما از تحریکات اسرائیل چیست؟
اسرائیل برای مدت طولانی از این موضوع کنار آمده است. البته معقول نیست که شاکی اصلی از فعالیت هسته ای ایران دولتی باشد که دارای آنچه ناظران در سراسر جهان به عنوان زرادخانه تسلیحات هسته ای می شناسند، اسرائیل کاملاً خارج از هر رژیم بازرسی یا کنترل بین المللی برنامه هسته ای خود را توسعه داده است.
*با وجود اینکه ایران از برخی تعهدات برجامی خود متعاقب نقض برجام توسط آمریکا، عقب نشینی کرده است ولی آن تعهدات ذیل برجام بود که طرف مقابل به آن عمل نکرد و اروپا نیز هیچ تلاشی برای بهره مندی اقتصادی ایران انجام نداد و کانال مالی اینستکس را هم عملیاتی نکرد. بنابراین حتی اگر برجام احیا نشود نیز فعالیتهای هسته ای ایران مغایر با NPT نبوده است. ارزیابی شما چیست؟
نادیده گرفتن توافق توسط دولت ترامپ و کنار گذاشتن کامل تعهدات آمریکا در برجام در سال ۲۰۱۸ برای عقب نشینی ایران از تعهداتش در چارچوب برجام، حتی بدون ورود به موضوع روابط تجاری و مالی با اروپا کافی بود. عقب نشینی نه تنها موضوعی است که می‌توان آن را مطابق قانون عرفی قراردادهای بین‌المللی در نظر داشت بلکه در متن برجام به صراحت آمده است که اگر سایر طرف ها به تعهدات خود عمل نکنند، ایران از تعهدات خود رها خواهد شد.
نظر شما