خبرگزاری بازار- نزدیک به دو ماه از بسته بودن مرز میرجاوه سپری می‌شود اما هنوز خبری از بازگشایی نیست. آنگونه که‌سید ابوالقاسم هاشمی رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی به بازار می‌گوید: از تاریخ دهم اسفند بدون هیچ اطلاع رسانی قبلی مرز پاکستان بسته شده و از آن روز تا حالا صادرات سوخت به این همسایه شرقی دیگر امکان پذیر نبوده است. به گفته او، کامیون‌های سوختی که متعلق به بخش‌های دولتی بودند، گاز و فرآورده‌های خود را در استان‌های همجوار خالی کرده اند، اما حدود ۳۸۰ تریلی که عمدتا متعلق به بخش خصوصی هستند، بلاتکلیف در مرز میرجاوه متوقف شده اند.
اما کامیون دارها هم که نه راه پس دارند و نه راه پیش، از روزهای سختی می‌گویند که به دلیل توقف خودروهایشان بیکار بوده‌اند و نبود هماهنگی و دیپلماسی ضعیف تجاری دست کم ۵۰ میلیون تومان خسارت روی دست آنها گذاشته است. به گفته آنها، تنها ۲ راه چاره برای حل این مشکل وجود دارد. نخست اینکه ماشین‌های پشت مرز به پاکستان رفته و بار خود را تخلیه کنند. در غیر این صورت وزارت نفت با همکاری باید گمرک اجازه دهند که پروانه‌های محموله‌های سوختی مرجوع شده و محموله‌ها در مخازن شرکت گاز و نفت تخلیه می‌شود.
حالا اما با گرم تر شدن هوا نگرانی‌ها برای کامیون دارها و صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی بیشتر هم شده است. رییس اتحادیه فرآورده‌های نفتی در اینباره می‌گوید: هر کدام از ای کامیون‌ها مثل یک بمب ۲۰ تنی رفتار می‌کنند که کوچکترین اشتباه، جرقه یا حتی گرم‌تر شدن بیشتر هوا می‌تواند منجر به انفجار آن شود.
بی توجهی مسئولان دولتی به زیان بخش خصوصی
کامیون‌های مانده در پشت مرزهای بسته تنها محدوده به میرجاوه نمی‌شود. مرز ترکمنستان هم به طور کل بسته است و آنگونه که رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی می‌گوید: دقیقا همین مشکل در مرز بازرگان و در مبادلات تجاری با ترکیه هم وجود دارد. اما متاسفانه مسئولان دولتی به زیان سنگینی که کوتاهی آنها در رایزنی با مقامات دولتی به بخش خصوصی تحمیل می‌کند، هیچ توجهی ندارند.
او با بیان اینکه این مشکلات باید در سطح مقامات دولتی بررسی و حل و فصل شود، ادامه داد: در حال حاضر ماشین‌های ترک اجازه رفت و آمد به ایران را دارند اما کامیون‌های ایرانی اجازه ورود به داخل این کشور را ندارند. برای انحصاری شدن حمل و نقل در مرز ترکیه چه دلیل دیگری جز دیپلماسی ضعیف تجاری ایران می‌توان آورد.
هاشمی‌که دلیل اصلی توقف محموله‌های سوختی در مرز میرجاوه را نبود هماهنگی بین دستگاه‌های مسئول می‌داند، گفت: پس از همه گیری ویروس کرونا، هیچ اطلاع رسانی دقیقی در رابطه با بسته شدن مرزهای کشور صورت نگرفت و به همین دلیل صادرکننده طبق روال گذشته بار را از کارخانه تحویل و ارسال کرده اما در لب مرز متوجه شده که امکان صدور کالا به خارجی از کشور وجود ندارد. در حالیکه اگر اطلاع رسانی شده بود این محموله‌ها بارگیری و صادر نمی‌شدند.
افت ۲۰۰ دلاری بهای هر تن فرآورده
افت قیمت جهانی فرآورده‌های نفتی و گاز اما مشکل ممنوعیت تجارت را دو چندان کرده است. به عنوان مثال فرآورده ای که در اسفند پارسال هر تنش حدود ۵۶۰ دلار قیمت داشت اما به قیمت ۲۵۰ دلار هم مشتری ندارد. هاشمی‌می‌گوید: خریداران فرآورده‌ها اعلام کرده اند که حاضرند محموله‌ها را ۲۰۰ دلار پایین تر ز نرخ معامله شده از ما تحویل بگیرند. به عنوان مثال فرآورده ۵۶۰ دلاری را از ما ۳۶۰ دلار می‌خرند. او ادمه داد: در واقع فعالان بخش خصوصی نه تنها سودی نکرده اند بلکه در برخی از محموله‌ها زیان می‌دهند.
وقتی گوش مسئولان بدهکار نیست
اما ممنوعیت صادرات و بسته شدن مرز کشورهای همسایه نه تنها کار و کاسبی آن را حسابی کساد کرده، بلکه بسیاری از آنها به دلیل توقف های طولانی در پشت مرزها خسارت ها سنگینی را متحمل شده‌اند. با این وجود گوش مسئولان چندان بدهکار نیست و جلسات و نامه نگاری هایی که فعالان بخش خصوصی با مسئولان دولتی داشته اند، هر بار بدون نتیجه به پایان رسیده است. درحالیکه فعالان بخش خصوصی راه کارهای ساده‌ای برای برون رفت از وضعیت فعلی پیشنهاد می‌کنند.
احمد زمانیان یزدی رییس هیات مدیره انجمن شرکت‌های حمل‌ونقل بین‌المللی خراسان رضوی پیشتر در اینباره گفته بود: که مسئولان اقتصادی باید در سطح مقامات بالا با پاکستان رایزنی کنند تا برای چند روز مرز باز شود و ماشین‌های پشت مرز به پاکستان رفته و بار خود را تخلیه کنند، زیرا الان یک ماه است که بارگیری انجام نمی‌شود.
او در رابطه با راه کار دوم هم اینگونه توضیح داده بود: مسئولان اگر نمی‌توانید پاکستان را مجاب کنید و زور دیپلماسی شما نمی‌رسید، در این جلسه مصوب کنید که شرکت پخش فرآورده‌های نفتی و شرکت ملی گاز موافقت کرده و گمرک همکاری کند تا پروانه‌های محموله‌های سوختی مرجوع شود، برگردند و در مخازن شرکت گاز و نفت تخلیه کنند.
فقط کامیون‌هایمان رابرگردانید
«۲ ماه است تریلیش زیر ۱۶ تن بار کنار جاده خوابیده است. حالا دیگر نه لاستیک‌هایش قابل استفاده هستند و نه باطری ماشین کار می‌کند.» علی که هیچ امیدی به بهبود حل این مشکل در آینده نزدیک ندارد، می‌گوید: «هیچ شرکتی حاضر به پرداخت پول خواب کامیون‌های ما نیست. جدای از این کامیون‌دارها خود باید نزدیک به ۲۰ میلیون برای لاستیک و باطری‌های از کار افتاده ماشین‌های خود خرج کنند. اما کارد به استخوانمان رسیده این خسارت دیگر برایمان مهم نیست و بی خیال این هزینه شدیم.
او و هم صنفی‌یش حالا یک درخواست مهم دارند و آن این است «کامیون‌های ما فقط را برگردانید».
۵۰ میلیون تومان ضرر هر کامیون دار از ممنوعیت صادرات
محمد از دیگر کامیون دارهای گرفتار در مرز میرجاوه است. او می‌گوید: براساس اخرین توافق بین دو کانون شرکت‌های حمل و نقل بار و کامیون داران بابت هر روز توقف بار ۵۰۰ هزار تومان زیان برآورد می‌شود. که البته این رقم برای کامیون‌های با ظرفیت ۲۲ تن است. اما از آنجاییکه که این توقف خارج از اختیارات صاحب بار است، مشمول پرداخت خسارت نیست.
به گفته علی، در یکی از بندهای این توافقنامه صراحتا ذکر شده مسائلی که خارج از اختیارات صاحب بار یا شرکت حمل و نقل است و باعث خواب بار و کامیون می‌شود شامل پرداخت خسارت توقف نخواهد شد که این موضوع ویروس کرونا هم گویا شامل حال این بند شده است.
یک حساب کتاب ساده نشان می‌دهد که محمد نه تنها باید قید دست کم ۳۰ میلیون تومان خواب کامیون خود را بزند بلکه همانطور که علی گفت ۲۰ میلیون تومان هم باید هزینه اصطلاک ماشین در این دو ماه راپرداخت کند.
نظر شما