بازار؛ گروه استانها: کشورهایی همچون هندوستان، سنگاپور و فیلیپین، پرطرفدارترین مقاصد توریست های درمانجو در دنیا و به عنوان یک رهبر جهانی در عرصه خدمات پزشکی به حساب می‌آیند و سالانه نیز میلیون‌ها دلار از همین مسیر، درآمد کسب می کنند.
البته وجود بهترین چشمه های آب معدنی، جاذبه های بی نظیر گردشگری تندرستی و امکانات اقامتی، رفاهی و نظارت پزشکی در این کشورها، سالانه گردشگران زیادی به خود جذب می‌کند اما توانمندی های یک شهر یا کشور در علم پزشکی بر خلاف گردشگری تفریحی، تنها با پول و ساخت و ساز به دست نمی آید.
وجود پزشکان متبحر و باتجربه، پیشینه علم پزشکی و زیرساخت های درمانی و نظارتی، مهمترین زیرساخت در توسعه توریسم درمانی است که استان فارس نیز از این فاکتورها بهره مند است.
کلانشهر شیراز با ظرفیت های قابل توجه در حوزه پزشکی می تواند یکی از بازارهای هدف ایران در گردشگری سلامت محسوب شود و سالانه، ارزآوری خوبی برای کشور داشته باشد.
با این حال اما صنعت نیمه‌جان توریسم درمانی در شیراز، مغفول مانده و ساماندهی این شاخه از گردشگری به حاشیه رفته است. گردشگری سلامت در استان فارس، نظام‌مند نیست و بازار اطلاع رسانی، تبلیغات و بازاریابی برای جذب گردشگر در این بخش، کساد است.
کارشناسان و فعالان حوزه گردشگری معتقد هستند توریسم درمانی به عنوان صنعتی ارزآور و اشتغال زا، راه حل مناسبی برای رفع بیکاری و رشد اقتصادی کلانشهر شیراز است و توسعه آن نیز در گروی انسجام بخش خصوصی با دانشگاه علوم پزشکی، نظام پزشکی و بیمارستان های دولتی و خصوصی است.
نبود آمار مشخصی از گردشگران سلامت و عدم وجود یک سامانه یکی از مهمترین مشکلات حوزه گردشگری سلامت است که هنوز هیچ تدبیر جدی در مورد آن لحاظ نشده است
مسئول کمیته گردشگری سلامت دانشگاه علوم پزشکی شیراز بر این باور است که مشکلاتی همچون نبود آمار مشخصی از گردشگران سلامت و نبود یک سامانه در این زمینه، یکی از مهمترین مشکلات عمده این بخش است که هنوز هیچ تدبیر جدی در مورد آن لحاظ نشده است.
مهرداد شریفی، معاون درمان دانشگاه علوم پزشکی شیراز نیز معتقد است استان فارس با داشتن جاذبه‌های گردشگری و وجود اساتید مجرب حوزه‌های مختلف پزشکی، کمتر مورد توجه قرار گرفته و از همین رو شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر در توسعه گردشگری سلامت باید به طور جدی دنبال شود.
به گفته این مسئول، راه اندازی وب سایت و درگاه های اینترنتی در راستای معرفی مجموعه سلامت و تشریح فرآیند درمان به زبان‌های عربی و انگلیسی باید در دستور در کار قرار گیرد.
توریسم درمانی در فارس متولی ندارد
در هر حال اگر چه کلانشهر شیراز، ظرفیت های عظیمی در حوزه توریسم درمانی دارد و یکی از پایه های شورای عالی گردشگری سلامت در استانداری فارس نیز بر همین اساس بنا شده اما رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی فارس در گفتگویی که با بازار انجام داده؛ اعتقاد دارد در هر حوزه‌ای که آشپز چند تا باشد، آش یا شور می شود و یا بی نمک!
به گفته سهراب شرفی، شهرداری و شورای شهر نیز کمیسیون های گردشگری دارند اما در عین حال، توریسم درمانی در فارس، متولی ندارد چنانچه استانداری باید تمامی ارگان های مرتبط را زیر یک چتر، هماهنگ کند تا گردشگری سلامت، ساماندهی شود.
شرفی معتقد است که نابسامانی‌های مبادی فرودگاه، نبود زیرساخت‌ها و بی ضابطه بودن تاکسی های این بخش، تنها عده‌ای از موانعی است که در مسیر گردشگری سلامت در کلانشهر شیراز وجود دارد. نکته قابل تأمل اینکه با توجه به تحریم‌ها و عدم کارایی ویزا کارت در ایران، شورای عالی گردشگری فارس هنوز زیرساخت‌های لازم را جهت ایجاد یک بانک مشخص در مبادی ورودی جهت تبدیل ریال و دلار گردشگران، مهیا نکرده است.
هنوز یک پای بیمارستان های شیراز در جذب گردشگر سلامت، لنگ می زند
بنا به تاکید رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی فارس، یک پای بیمارستان های شیراز نیز همچنان در جذب گردشگری سلامت، لنگ می زند. در واقع فاصله این بیمارستانها با استانداردهای جهانی، بسیار زیاد است و مسائلی همچون آموزش و یا تسلط بر زبان های مختلف هنگام راهنمایی و پذیرش بیماران مورد توجه قرار نگرفته است.
اگرچه بنا به اظهارات مسئولان، ۹ بیمارستان در کلانشهر شیراز، استانداردهای لازم برای پذیرش گردشگری سلامت دارند اما به قول شرفی، تشکیلات راهنمای گردشگری در فارس بسیار ضعیف است.
این مسئول معتقد است که ریل گذاری و رسیدگی به این مسائل، وظیفه حاکمیت است چرا که بخش خصوصی، قادر به تحکم گویی، وضع قانون و صدور بخشنامه نیست.
در شیراز، خبری از کیوسک های راهنمای گردشگر و یا اپلیکیشن و بروشور برای هدایت گردشگران نیست
به گفته رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی فارس به دلیل بی انضباطی هایی که سالیان سال در حوزه توریسم درمانی وجود داشته، همچنان در روی همان پاشنه می‌چرخد.
به قول او هنوز در سطح کلانشهر شیراز، کیوسک های راهنمای گردشگر و یا اپلیکیشن و بروشور هایی که گردشگران را هدایت و راهنمایی کند وجود ندارد و نبودِ این زیرساخت‌ها، توریسم درمانی را از قافله توسعه، عقب نگه داشته است.
این مسئول به این نکته نیز اشاره کرد که رقیب جدی ایران در حوزه گردشگری سلامت، هند و ترکیه و رقیب فارس در کشور، شهر یزد است و در عین حال نیز مسئولان گردشگری استان، دغدغه ای برای توسعه زیرساخت‌های توریسم درمانی ندارند و کارنامه فعلی، نتیجه همین مسئله است.
با همایش، نمایش و شعار، حوزه توریسم درمانی به سامان نمی رسد
در استان فارس به دلیل نبود یک سامانه مشخص، آمار دقیقی از تعداد گردشگران سلامت وجود ندارد و شرفی نیز با یادآوری این موضوع، تاکید کرد که در طول هفته، دو پرواز از عمان به شیراز انجام می شود که در مقایسه با ۲۰۰ پرواز کشورهای رقیب در هفته، آمار بسیار ناچیزی است که در حد و اندازهِ قطب پزشکی کشور با این همه پزشک مشهور و حاذق نیست.
شرفی با اشاره به جانمایی ۸۴۰ هکتار شهر سلامت در فاصله ۶۰ کیلومتری شیراز، تاکید کرد که سنگ بزرگ برداشتن، نشانه نزدن است و مشابه این مسئله نیز در هیچ کجای دنیا وجود ندارد.
به اعتقاد رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی شیراز، تعریف چهار شهرک ۱۰ هکتاری در چهار گوشه شهر، تمرکز پزشکان خاص در آن مناطق و ساخت متل ها و تسهیل حمل و نقل، منطقی تر از آن است که یک شهر بزرگ مقیاس در فاصله ۶۰ کیلومتری شهر احداث شود. به قول شرفی، فارس در حوزه گردشگری سلامت باید اقدامات اورژانسی انجام دهد و کم کم خودش را به قافله دنیا برساند، وگرنه با همایش، نمایش و شعار، حوزه توریسم درمانی به سامان نمی رسد.
در هر حال فارس، محتاج توسعه زیرساخت های گردشگری سلامت است و بخشی از صنعت نیمه جان گردشگری را می توان با توسعه توریسم درمانی، رونق داد. نظام مند کردن گردشگری سلامت، هم افزایی دستگاه های مرتبط و ایجاد بسترها و زیرساخت های لازم در این بخش می تواند آبی بر آتش این توسعه نیافتگی بریزد.
استان فارس همواره با برخورداری از نیروی انسانی مجرب و پزشکان متخصص و البته با دانش ظرفیت مهمی برای حوزه پزشکی کشور محسوب می شده است و تاکنون نیز پزشکان مطرح و موفق متعددی را به جامعه پزشکی معرفی کرده است.
توانمندی های پزشکی استان فارس همواره در مجامع علمی زبانزد بوده است اما تاکنون این ظرفیت برای استفاده در حوزه گردشگری سلامت مورد بهره برداری جدی قرار نگرفته است و امید می رود که پروژه شهر سلامت گامی بزرگ و جدی برای اقتصاد گردشگری استان فارس باشد.
نظر شما