بازار؛گروه بین الملل: بریکس مخفف پنج اقتصاد بزرگ با رشد سریع و نفوذ قابل توجه جهانی و منطقه ای یعنی برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی بدون حضور کشورهای غربی و ایالات متحده است که ۲۸ درصد قدرت اقتصادی دنیا را در اختیار دارد. این گروه به عنوان یک گروه اقتصادی از کشورهای نوظهور در نظر گرفته می شود در حالی که به دنبال ایجاد ارتباط اقتصادی با اکثر کشورهای در حال توسعه هستند. به عبارتی، بریکس یک ائتلاف فراقاره ای به شمار می‌آید که ساختاربندی جدیدی را برای اقتصاد و سیاست جهانی فراهم کرده است.
در اواخر سال ۲۰۱۳، ایران اعلام کرد که آماده پیوستن به این گروه است در حالی که برخی از کشورها نظیر پاکستان، ترکیه، نیجیریه، بنگلادش، فیلیپین و ....نیز متمایل به عضویت در این گروه بوده اند. بر همین اساس، چین نمونه اولیه بریکس پلاس را ارائه کرد که سیاست آن تقویت این گروه نوپا بود. در حقیقت، چین اتحادیه‌ای جدید را تحت عنوان بریکس پلاس و با شرکت ۱۱ کشور عضو تشکیل داد.
این طرح مورد استقبال برخی از کشورهای در حال توسعه بریکس قرار گرفت، در حالی که جمهوری اسلامی نیز آمادگی خود را برای پیوستن به این گروه اعلام کرد. با این حال و با وجود آنکه ایران از سوی چین در طرح اولیه بریکس پلاس گنجانده شد، اما عضویت کشور به دلایل مختلف صورت نگرفت.
بر اساس تحلیل برخی از کارشناسان، حضور مثلث اوراسیایی یعنی هند، روسیه و چین و نگرانیهای آنها از به خطر افتادن منافع اقتصادی این گروه به دلیل تحریم های اعمال شده علیه ایران، یکی از عوامل عدم پذیرفته شدن ایران عنوان شده است؛ دقیقا درست مانند حضور ایران در سازمان شانگهای و اتحادیه اقتصادی اوراسیا که سرانجام ایران با حمایت روسیه و موافقت چین به عضویت کامل شانگهای در آمد.
ایده تشکیل بریکس به ۲۲ سال پیش بر میگردد در حالی که اولین نشست این گروه در سال ۲۰۰۹ صورت گرفته است. پس از گذشت نشستهای مختلف در سالهای متمادی، در روز پنجشنبه چهاردهمین اجلاس این گروه اقتصادی با محوریت تقویت مشارکت با کیفیت بالای بریکس، آغاز دوره جدیدی برای توسعه جهانی به صورت ویدئو کنفرانس با میزبانی چین آغاز به کار کرد که البته ایران نیز با دعوت شی جین پینگ حضور داشت .
پیش از این برخی از رسانه های خارجی از حذف جمهوری اسلامی در بریکس خبر داده بودند تا اینکه رئیس جمهور چین از ابراهیم رئیسی خواست تا ضمن حضور مجازی به ایراد سخنرانی بپردازد.
پوتین: تلاش برای تقویت جایگاه جهانی بریکس
در روز اول نشست، ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه ضمن سخنرانی، خواستار همکاری کشورهای عضو در برابر اقدامات خودخواهانه غرب شد در حالی که او معتقد است که بحران کنونی جهان به‌خاطر اقدامات بی‌ملاحظه و خودخواهانه کشورهایی معین در اقتصاد جهانی گسترش پیدا کرده است.
وی در این سخنرانی تأکید کرد روسیه آماده توسعه همکاری‌های چندجانبه با کشورهای عضو بریکس و تقویت نقش این کشورها در عرصه جهانی است و کشورهای عضو می‌توانند در تقویت ثبات جهانی ایفای نقش کنند. پیش از این نیز وزارت اقتصاد روسیه خواستار توسعه استفاده از ارزهای ملی و ایجاد یک نظام پرداخت واحد بین اعضای گروه بریکس شده بود.
پوتین همچنین گفت: کشورهای غربی از مکانیسم مالی که در اختیار دارند برای تاثیرگذاری بر رویدادهای جهانی سواستفاده می کنند ضمن اینکه تقویت روابط مشترک میان کشورهای عضو بریکس بسیار مهم است و ما برای تقویت جایگاه آن در عرصه جهانی تلاش می کنیم.
رئیس جمهور روسیه تصریح کرد: کشورهای عضوبریکس از امکانات خوب اقتصادی، سیاسی و انسانی برخوردار هستند و ما برای بحران های مختلف در اقتصاد بین الملل راه حل هایی را پیدا می کنیم.
شی: تحریم‌ها یک شمشیر دولبه است
پیش از آن و در مراسم افتتاحیه نیز، رئیس جمهور چین اعلام کرد که بحران اوکراین زنگ خطری را برای جهان به صدا درمی‌آورد. حقایق بار دیگر ثابت کرد که تحریم‌ها یک شمشیر دولبه است. وی از آمریکا و اتحادیه اروپا به دلیل اعمال تحریم‌ها علیه روسیه در پی تحولات اوکراین انتقاد کرد و گفت: اعمال محدودیت های عمدی، به مردم در سراسر جهان آسیب می‌رساند.
همچنین، رئیس‌جمهور چین خواستار هماهنگی قوی‌تر در سیاستهای کلان اقتصادی برای جلوگیری از کند یا مختل شدن بهبود جهانی شد و افزود: کشورهای توسعه یافته بزرگ باید سیاستهای اقتصادی مسئولانه اتخاذ کنند.
رئیسی: ایران، شریکی پایدار جهت اتصال بریکس به بازارهای بزرگ
ابراهیم رئیسی بعد از ظهر امروز جمعه در نشست ویدئوکنفرانسی سران کشورهای گروه بریکس پلاس که به میزبانی چین برگزار می‌شود، گفت: جمهوری اسلامی ایران، آمادگی دارد همه توانمندی‌ها و ظرفیت‌های خود را، از جمله ذخایر کم‌نظیر انرژی، شبکه‌های حمل و نقل و ترانزیت کوتاه و ارزان، ثروتِ استثناییِ نیروی انسانیِ آموزش‌دیده و نیز دستاوردهای علمی چشمگیر، برای نیل به اهداف بریکس به اشتراک بگذارد و این موقعیت کم‌نظیر جغرافیای سیاسی و اقتصادی، می‌تواند ایران را به شریکی پایدار و قابل اتکاء جهت اتصال بریکس به گلوگاه‌های انرژی و بازارهای بزرگ جهانی مبدل کند.
وی افزود: روندهای متعارض جهانی، یکجانبه‌گرایی، ترجیحات ملی‌گرایانه و چالش‌هایی مانند تحریم و اقداماتِ قهرآمیزِ اقتصادی، اهمیت ایجاد و تقویت نهادهای نوین را در کنار سازمان ملل متحد ضروری می‌کند تا ضمن احترام به حاکمیت و منافع ملی کشورها، گام مهمی برای تحقق «جامعه بشری با آینده مشترک» برداشته شود.
رئیسی اضافه کرد که بریکس به عنوان نهادی پیشرو و متشکل از اقتصادهای بزرگ نوظهور، توانسته است با ارائه الگوها و ابتکارات مناسب، روندهای جدیدی را در جهان شکل دهد. اعضای بریکس با اقتصادهای مکمل و تنوع فرهنگی، می‌توانند نیازهای متقابل را تأمین کنند و تجربه‌های ملی و بومی‌توسعه‌ی خود را در جهت تقویت رفاه و صلح جهانی با دیگران به اشتراک بگذارند. ابتکارهای اعضای بریکس از جمله «ابتکار توسعه جهانیِ» رئیس‌جمهور شی‌جین‌پینگ، نمونه ی موفقی از نگاه جهانی برای رسیدگی به چالش‌های مشترک و جمعی است.
رئیس جمهور ایران گفت: نقش‌آفرینی مؤثر بریکس در پیشبرد اهدافی چون توسعه روابط جنوب- جنوب، اصلاحات در نظام مالی بین‌المللی و ارائه ایده‌ها و ابتکارهایی از سوی اعضای آن از جمله ابتکار کمربند-راه، تأسیس بانک توسعه جدید، با هدف ارتقای رفاه عمومی و تقویت صلح و ثبات بین‌المللی، نشانگر ماهیت مبتکرانه و تأثیرگذاری این نهاد در مقطع کنونی و آینده است.
وی افزود: سیاست‌ها و برنامه‌های بریکس که در بیانیه‌ها و اسناد آن انعکاس یافته، نشان می‌دهد این نهاد قادر است به طیف متنوعی از موضوعاتِ مرتبط با دغدغه‌های جوامع در حال توسعه بپردازد. دستورکارِ اجلاس حاضر نیز نشان‌دهنده پیوند مقوله‌ی توسعه با امنیت، صلح، بهداشت، محیط زیست و نوآوری است. پیشنهادهایی همانند «ابتکار امنیتِ جهانی» نیز بستری مناسب برای شکل دهی به همکاری‌های سازمان یافته فراهم می‌آورد.
به طور کلی؛ هدف گروه بریکس، برقراری روابط بیشتر و بهتر بین کشورهای درحال توسعه و چالش کشیدن قدرت محوری غرب و نهادهای مربوط به آن در معادلات جهانی است.
نظر شما