بازار؛ گروه استانها: مرز باجگیران در استان خراسان رضوی که تا چند سال پیش به دلیل رونق تجارت موجب جذب بسیاری از جویندگان کارشده بود حالا مدت مدیدی است که به دلایل مختلف مسدود شده و شهرستان باجگیران را نیز از رونق انداخته است.
ایجاد محدودیت‌های یک‌طرفه از سوی ترکمنستان در مرز باجگیران و تکرار آن طی سال‌های گذشته در تردد مسافری، گردشگری، تجاری و کامیون‌ها موجب شد تا بیکاری در این نقطه از مرز و تأسیسات گمرک، پایانه مرزی و همچنین بازارچه مرزی سایه بیندازد تا آنجا که محدودیت‌های ترکمنستان نان بسیاری از تجار و مردم محلی را آجر کرد.
متأسفانه از زمان شیوع کرونا وضعیت اقتصادی، مالی و تبادل کالا در باجگیران و بازارچه آن دچار اختلال و مشکلات غیرقابل‌حل شده است و خیلی از غرفه داران دچار خسارت مالی سنگین شده‌اند.
عده‌ای از نیروهای کار و کارگران بومی منطقه که در این نقطه مشغول فعالیت بودند همه بیکار شدند و بسیاری از غرفه داران در فهرست کسبه و تجار ورشکسته جای گرفته‌اند.
ترکمنستان در طی سال‌های گذشته با افزایش ناگهانی تعرفه‌های گمرکی و یا ایجاد محدودیت برای تردد روزانه تنها ۱۰ کامیون؛ بارها و بارها تجارت در این منطقه را با فراز و نشیب روبرو کرده تا اینکه این محدودیت‌ها درنهایت موجب بی‌رونقی بازارچه و کوچ بسیاری از تجار و بیکاری جوانان و مردم این منطقه شده است.
اگرچه سفر اخیر رئیس‌جمهور کشورمان به ترکمنستان و یا سفر بسیاری از مسئولان جمهوری اسلامی و حتی مسئولان محلی مانند استاندار خراسان رضوی با تأکید بر ازسرگیری روابط تجاری با این کشور در جریان بوده است اما تا زمانی که این مشکل رفع شود و دوباره مرز باجگیران از حالت مسدودی خارج و سروسامان بگیرد ظاهراً هنوز زمان و رایزنی بیشتری لازم است.
روزنه امید
سفر اخیر رئیس‌جمهور ترکمنستان به ایران و سند همکاری ۲۰ ساله ایران و ترکمنستان و امضای ۱۳ سند همکاری بین این دو کشور در بخش‌های انرژی، برق، ترانزیت ، مسائل تجاری حالا روزنه امید را برای رونق گرفتن تجارت در باجگیران قوت بخشیده است.
اهمیت گشایش مرز باجگیران در وهله اول ارتباط سریع‌تر با پایتخت ترکمنستان عشق‌آباد و در ادامه ترددهای مسافری و ترانزیتی است. با توجه به اهمیت این مرز و انتظارها در خصوص گشایش و فعالیت‌های مرزی در باجگیران گفت‌وگویی با علی آذری نماینده حوزه انتخابیه قوچان در مجلس شورای اسلامی داشتیم که آخرین وضعیت بازگشایی این مرز را جویا شویم.
* طرف ترکمن چقدر علاقه به بهبود روابط دارد؟
با آمدن آقای «سردار بردی محمداف» که به‌عنوان اولین سفر پس از روی کار آمدنشان به ریاست جمهوری ترکمنستان ایران را انتخاب کرده بودند و هم چنین به دنبال برقراری و تقویت روابط قدیمی و دوستانه‌ا به طور حتم در آینده ای نزدیک شاهد شکل گیری اراده مشترک بین ایران و ترکمنستان به منظور تقویت روابط تجاری، راه اندازی بازارچه و رونق ترانزیت در این مرز هستیم.
در حوزه مرز باجگیران متاسفانه زمان زیادی است که این مرز به حالت رکود درآمده و بازارچه مرزی تعطیل شده است و حالا با نظر به اینکه سیاست‌های دولت ایران و ترکمنستان توجه ویژه به روابط بین‌الملل و تقویت این روابط با کشور همسایه است، از سرگیری تجارت شکل خواهد گرفت.
بنده روز چهارشنبه ۲۵ خردادماه در نشست مشترک رئیس مجلس با ریاست محترم جمهوری ترکمنستان حضور داشتم و لذا در این جلسه مطالباتی نیز جهت آغاز فعالیت مرز باجگیران و رونق حوزه ترانزیتی و بازارچه مرزی پیشنهاد شد و جلب اینکه در این نشست خود رئیس‌جمهور ترکمنستان نیز به اهمیت رابطه و گسترش آن به‌عنوان یک اولویت تأکید داشت.
* دیدار روسای جمهور چه توافقات و دستاوردهایی برای باجگیران به همراه داشت؟
قول بهبود روابط اقتصادی، سیاسی، بازرگانی و دیپلماتیک در سطح بالا کلامی بود که خود رئیس‌جمهور ترکمنستان از این عبارت استفاده کرد و در کنار آن گفت‌وگوها و توافقات بین‌المللی دو طرف به نحوی بود که به دنبال برطرف کردن عقب‌ماندگی
بودند. ما نیز به‌عنوان نماینده مجلس جمهوری اسلامی درخواستمان در این بود که حوزه مرزی باجگیران خیلی وقت است تعطیل‌شده و این توافقات جهت بازگشایی مرزها هر چه سریع تر باید به مرحله اجرا درآید زیرا در تقویت و استحکام روابط نیز تاثیرگذار است.
همین عوامل سبب شد که در جلسه سران رئیس جمهورایران و ترکمنستان یکی از مطالبات جناب آقای رئیسی تقویت و بازگشایی مرزهای مشترک دو کشور باشد و علاوه بر درخواست های بالا بردن ظرفیت ترانزیتی، پینشهاداتی جهت همکاری در حوزه های سلامت و نظام بانکداری نیز داده شد .
من معتقد هستم که این نشست ها را باید ادامه دهیم که بتوان باجگیران را یک ظرفیت مناسب جهت این ارتباط معرفی کرد.
* این مرز چه سهمی از ترانزیت کالا می تواند داشته باشد؟
ظرفیت ایران و ترکمنستان برای ۱۰ میلیون تن ترانزیت برنامه ریزی شده است. از این حجم ترانزیت قسمتی از آن جهت فعالیت های ترانزیتی مرزی باجگیران اختصاص می یابد که بنده نیز به عنوان عضو کمیسیون عمران مجلس با برگزاری جلساتی با وزیر راه و شهرسازی در راستای اهمیت بخشیدن و توسعه این حوزه رایزنی خواهم داشت.
گر چه قبلا هم در این مرز ترانزیت داشتیم ولی نیاز است آن ظرفیت ترانزیت سابق را افزایش دهیم تا فصل جدیدی از روابط دو کشور و رونق اقتصادی در این منطقه رقم بخورد .
* آیا نگرانی هم برای سنگ اندازی کشور های دیگر وجود دارد؟
ترکمنستانی ها البته از این بابت کمی نگرانی داشتند که نا امنی های موجود در کشور های تاثیر گذار باشد و معتقدند این تحولات منطقه ای سبب فرصت سوزی سیاسی، اقتصادی و بازرگانی شده است.
یکی از برنامه های بنده از ابتدای مسئولیت ام در نمایندگی مجلس روشن شدن ابهامات و مشکلات مرز باجگیران بوده است.با روی کار آمدن دولت سیزدهم طی نامه نگاری هایی که با وزیر امور خارجه داشتم برگزاری جلسات مختلف با معاونین وزیر امور خارجه ترکمنستان و سفیر ترکمنستان انجام دادیم تا بالاخره پس از دو سال آغاز بازگشایی مرز باجگیران رقم خورد.
* آیا زیر ساخت های باجیگیران برای روابط بین المللی و حضور گردشگران متناسب است؟
اگر خواهان تقویت مرز باجگیران هستیم بنابراین نیاز داریم تا جذابیت نیز در شهر مرزی باجگیران ایجاد کنیم.
خودمان وقتی اهمیت به این مسئله قائل نشویم طرف کشور مقابل نیز اهمیتی به تقویت این مرز نخواهد داد از طرفی جذابیت و ظرفیت های خوبی در منطقه باجگیران مثل دره شمخال ، دره ها و چشم اندازهای طبیعی بوده که نیاز داریم بیش از گذشته توجه شود .
* آیا به بازگشایی مسیر باجگیران در ماه آینده می توان امیدوار بود؟
بازگشایی مرز باجگیران قطعی است هم در حوزه های مسافری، ترانزیتی، اقتصادی و سیاسی که بنده و سایر مسئولان متعهد در تلاش هستیم.از زمانی که ریاست محترم جمهوری به دنبال پیمان شانگهای چین بودند معتقدیم مرز باجگیران باب ورودی پیمان شانگهایی می شود که این حرکت فصل جدیدی در تقویت مرزها دارد یعنی عواملی دست به دست هم می دهند که شاهد رونق یافتن مرز باجگیران باشیم.
نظر شما