هنگامه خاندوزی؛ بازار: مدت ها است که جهاد کشاورزی گلستان برای اینکه از کشت محصولات پرآب بر جلوگیری کند به دنبال معرفی کشت جایگزین می گرددتا ضمن مصرف کمتر آب، برای کشاورز هم توجیه اقتصادی داشته باشد.
اما حین تاخیری که جهاد کشاورزی استان برای یافتن محصولی مناسب اقلیم و با صرفه اقتصادی برای کشاورز داشته، از کشت محصولاتی اقتصادی چون توتون و پنبه غافل شده و با سیاست و برنامه‌ریزی‌های نامناسب کار را به جایی رسانده که کشت این محصولات که زمانی برای کشاورزان توجیه اقتصادی به همراه داشت از رونق افتاده است.
دخانیات خسارتی به کشاورزان پرداخت نکرد
یک توتون کار و دهیار در روستای تقرتپه است، او در خصوص کشت توتون به خبرنگار بازار گفت: روزگاری بیشتر کشاورزان روستای تقرتپه توتون کشت می‌کردند اما چند سالی می‌شود که رغبت کشت این محصول در روستا از بین رفته است همچنین باید تاکید کرد که سال ۹۹ از دو هکتار زمینی که توتون کشت کرده بودم شش تن محصول گرفتم اما سال گذشته از دو هکتار زمین تنها ۴۵۰ کیلو محصول برداشت کردم.
روزگاری بیشتر کشاورزان روستای تقرتپه توتون کشت می‌کردند اما چند سالی می‌شود که رغبت کشت این محصول در روستا از بین رفته است
حسین کتولی با اشاره به اینکه ما از بذر و مشاوره‌های شرکت دخانیات برای کشت توتون استفاده کردیم، خاطرنشان کرد: به دنبال درخواست خسارت از دخانیات چهار ماه پیگیری انجام دادیم و برای پیگیری این مشکل به دادستانی، استانداری و وزیر صنعت، معدن و تجارت نامه نگاری‌های داشتیم که هیچکدام نتیجه‌ای نداشت. در نهایت با جلسه‌ای که بین کشاورزان و دخانیات انجام شد، مقرر شد تا مرکز تحقیقات کشاورزی این مسئله را بررسی کند و نتیجه تحقیقات را در اختیار قرار دهد.
وی با بیان اینکه مرکز تحقیقات در بررسی‌های خود نامرغوب بودن بذر، موثر نبودن توصیه و مشاوره‌های شرکت دخانیات را یکی از عوامل خسارت به کشاورزان توتون کار اعلام کرد، افزود: با این حال تا به این لحظه هنوز شرکت دخانیات زیر بار این مسئولیت نرفته و ریالی خسارت به کشاورزان پرداخت نکرده است.
دهیار روستای تقرتپه با اشاره به اینکه انگیزه‌ای برای کشت این محصول نداریم، تصریح کرد: سال گذشته توتون کشت شده را شخم زدیم و حتی یک سوم هزینه‌های خود را نیز از کشت این محصول نتوانستیم بگیریم به دلیل وعده‌ها و مساعده هفت میلیون تومانی که قبل از عید نوروز به کشاورز دادند دوباره کشاورزان به امید روزهای بهتر با دخانیات قرارداد بستند اما با وجود اینکه قرار بود شرکت دخانیات قیمت خرید این محصول را اعلام کند، تاکنون رقمی به عنوان خرید این محصول اعلام نشده و توتون کاران همچنان سرگردان هستند.
کشت شالی به جای توتون
یک توتون کار علی آبادی نیز در خصوص کشت این محصول به خبرنگار بازار گفت: چند سالی است به دلیل سیاست‌های اشتباهی که در شرکت دخانیات وجود دارد توتون کاران را ضعیف کرده است هر چند در گذشته بیش از شش هکتار توتون کشت می‌کردم اما با توجه به مشکلات که در این حوزه به وجود آمد و عدم حمایت از این محصول سطح زیر کشت این محصول را تا دو هکتار کم کردیم.
سید مجتبی میر کتولی با بیان اینکه حدود ۲۰ سال است که حمایتی از سوی دخانیات وجود ندارد نه قیمت گذاری با توجه به سختی کار و هزینه‌های زیاد این محصول انجام می‌شود و نه تسهیلاتی به توتون کاران پرداخت می‌شود، افزود: دخانیات مدعی شده که بسته حمایتی برای توتون کاران خواهد داشت در حالی که سال گذشته به دلیل بیماری ساق سیاه تمام توتون کشاورزان نابود شد و ما عایده ای از کشت این محصول به جز ضرر نداشته‌ایم.
وی با طرح این پرسش که هر هکتار کشت توتون با برآورد مسئولان ۸۵ میلیون تومان برای کشاورز هزینه خواهد داشت اما هنوز شرکت دخانیات قیمت خرید این محصول را اعلام نکردند که کشاورز بداند آیا کشت این محصول توجیه اقتصادی دارد یا خیر؟، افزود: با این مشکلاتی که در حوزه توتون به وجود آمده، امسال تنها یک هکتار توتون کشت می‌کنم و ترجیح می‌دهم باقی زمین‌ها را شالی کشت کنم که از اطمینان بیشتری از لحاظ اقتصادی برخوردار است.
خرید و فروش انحصاری نباشد
نائب رئیس اتاق بازرگانی و دبیر کمیسیون کشاورزی اتاق کشور نیز مشکلات به وجود آمد در دخانیات را ناشی از انحصاری بودن خرید و فروش این محصول برشمرد و گفت: اگر محصولات کشاورزی انحصاری نباشند خرید و فروش و رونق بیشتری خواهند داشت.
سال گذشته توتون کشت شده را شخم زدیم و حتی یک سوم هزینه‌های خود را نیز از کشت این محصول نتوانستیم بگیریم
امیر یوسفی با بیان اینکه توتون یکی از محصولاتی است که در سال‌های گذشته رونقی را برای کشاورزی منطقه ایجاد کرد و کشت آن برای کشاورز درآمدزا بوده است، ادامه داد: سال جاری هزار و ۷۰۰ هکتار از اراضی استان توتون کشت شده است که انتظار داریم میانگین سه الی پنج هزار تن برداشت داشته باشیم از سوی دیگر کشت توتون سختی‌های بسیاری را به همراه دارد و برای همین نیاز است تا دولت حمایت‌های لازم را از کشاورز در این زمینه داشته باشد.
وی با اشاره به از بین رفتن اراضی توتون در سال گذشته به دلیل آفت و خشکسالی خاطرنشان کرد: یکی از برنامه‌های که جهاد کشاورزی سال‌های گذشته توجه ویژه‌ای به آن نکرده است بحث بذر و واردات سموم برای مبارزه با آفت بود که بخشی از این بی توجه‌ها به شرایط تحریم مرتبط است.
گسترش صادرات توتون
نائب رئیس اتاق بازرگانی گرگان با بیان اینکه در اثر همین بی توجهی و کمبود کیفیت آفت کش‌ها سال گذشته محصولاتی مانند سویا و توتون تولید مناسبی نداشتند و کشاورزان دچار خسارت شدند، ادامه داد: کشت توتون در گلستان اگر رونق بگیرد با توجه به استقبال کشورهای همسایه، می‌توانیم صادرات این محصول را گسترش دهیم.
یوسفی با بیان اینکه برای گسترش صادرات قبل از هر چیزی باید استانداردهای کشت رعایت شود تا بتوانیم در دیگر کشورها بازار فروش این محصول را داشته باشیم، افزود: انحصار فروش محصولات کشاورزی از دیگر مشکلات این حوزه است زیرا نگاه ما در حوزه کشاورزی باید عوض شود و بازار انحصاری برای کشت محصولات، رقابت برای خرید و فروش از بین می‌رود.
رونق کشت توتون در گلستان
به رغم نارضایتی و نبود افقی روشن از سوی توتون کاران، مدیر مجتمع دخانیات گلستان نظری مخالف آنها دارد و معتقداست در آینده‌ای نزدیک توتون در استان رونق دو بارهای خواهد یافت مدیر مجتمع دخانیات گلستان در گفتگو با خبرنگار بازار، گفت: با بسته حمایتی که برای کشاورزان در سال جاری در نظر گرفته شده، کشت توتون در گلستان رونق خواهد گرفت.
از بین رفتن اراضی توتون در سال گذشته به دلیل آفت و خشکسالی
مهران یونسی با بیان اینکه سال گذشته به دلایل شرایط آب و هوا و خشکسالی‌های به وجود آمده در منطقه، توتون کاران گلستانی دچار خسارت شدیدی شدند، ابراز داشت: دخانیات به منظور کمک به کشاورزان خسارت دیده، مبلغ پنج میلیون تومان در هر هکتار مساعد به توتون کاران پرداخت کرد تا در مدت دو سال از روی فروش این محصول کسر شود.
وی با بیان اینکه در اسفند ماه سال گذشته دولت از بسته دخانیات برای کشاورزان رونمایی کرد که انگیزه کشت محصول را افزایش داد و در سال جاری تاکنون ۴۰ درصد قرار داد کشت توتون نسبت به سال گذشته افزایش داشته است، گفت: تامین نهاده‌های کشاورزی، افزایش ۶۰ الی ۱۰۰ درصدی قیمت درجات توتون، پرداخت مساعده، و همچنین تسهیلات کم بهره ۵۰ الی ۷۰ میلیون تومانی برای خرید ادوات و ساخت ابنیه از مواردی است که دخانیات برای حمایت از کشاورز در بسته حمایتی در نظر گرفته ایم امیدواریم با رویکرد و نگاهی که در شرکت دخانیات وجود دارد بتوانیم بار دیگر شاهد گسترش کشت توتون در گلستان باشیم.
نگاه ویژه دولت
مدیر مجتمع دخانیات گلستان با بیان اینکه با نگاه ویژه دولت در سال گذشته، تحولی در صنعت کشاورزی صورت خواهد گرفت تا ما نیز به شرایط قبل برگردیم و حمایت‌ها به صورت کامل از کشاورزان انجام شود، گفت: با رونمایی این بسته حمایتی، کشاورزان دلگرم‌تر شدند و تاکنون برای تولید سه هزار و دویست تن توتون در سطح استان قرار داد منعقد شده که ۶۵۰ توتون مربوط به مینودشت و کوهساران و دو هزار و ۵۰ تن نیز مربوط به منطقه گرگان و علی آباد است.تامین نهاده‌های کشاورزی، افزایش ۶۰ الی ۱۰۰ درصدی قیمت درجات توتون، پرداخت مساعده، و همچنین تسهیلات کم بهره ۵۰ الی ۷۰ میلیون تومانی برای خرید ادوات و ساخت ابنیه از مواردی است که دخانیات برای حمایت از کشاورز در بسته حمایتی در نظر گرفته است.
تاکنون برای تولید سه هزار و دویست تن توتون در سطح استان قرار داد منعقد شده است
یونسی با اشاره به اینکه اگر استانداردهای لازم در کشت توتون رعایت شود می‌توانیم صادرات را در این حوزه گسترش دهیم، تاکید کرد: بزرگترین هدف دخانیات صادرات توتون است با توجه به اینکه کشورهای اورسیا مانند روسیه، آذربایجان، ترکیه و همچنین عراق متقاضی توتون ایران هستند امیدواریم با حمایت‌های که انجام می‌شود صادرات افزایش یابد.
کشت توتون یک محصول با توجیه اقتصادی است که رونق آن می‌تواند شرایط اقتصادی کشاورزان منطقه متحول کند اما قبل از هر چیزی نیازمند این است که برنامه‌ریزی‌های درست و مطابق با استانداردهای جهانی انجام شود تا ما بتوانیم با توجه به تقاضای که برای صادرات این محصول در کشورهای همسایه وجود دارد، صادرات این محصول را گسترش دهیم.
شرکت دخانیات بعد از سال‌ها غفلت امسال قول داده است که شرایط برای توتون کاران گلستانی بهتر از سال‌های گذشته باشد و با حمایت‌های که از کشاورز خواهد داشت بستری را فراهم خواهد کرد کشاورزان با دغدغه کمتر به دنبال ارتقا کیفیت محصول خود و فروش بالاتر در این زمینه باشند حالا باید نظاره‌گر بود آیا بسته حمایتی دولت کارساز است؟ و آیا توتون کاری مانند سال‌های ۹۰ الی ۹۱ رونق خواهد گرفت؟ آیا شرایط برای گسترش صادرات این محصول فراهم خواهد شد؟
نظر شما