الهام رئوفی فر؛ بازار: چند سالی است که دولت دو محصول سیب و پرتقال را به عنوان میوه شب عید، زمان محصول از باغدار خریداری کرده و در انبارها با هدف تنظیم قیمت‌ها برای شب عید ذخیره می‌کند. اقدامی که به اعتقاد کارشناسان اگرچه دولت با هدف کنترل تورم انجام می‌دهد اما بازار را در التهاب نگه می‌دارد.
جدای از صرف هزینه‌ای که دولت برای تخصیص یارانه به میوه شب عید می‌کند، حجم بسیاری زیادی از این محصولات باغی هرساله پس از نوروز به دلیل عدم خرید مصرف کنندگان فاسد و معدوم می‌شود و این یعنی هزینه‌ای دیگر بر دوش دولت. هرچند که میوه تنظیم بازار با عنوان و قیمت سیب یا پرتقال درجه یک از باغدار خریداری می‌شود اما به گفته مصرف کننده آنچه عرضه می‌شود میوه درجه یک یا ممتاز نیست.
جدای از صرف هزینه‌ای که دولت برای تخصیص یارانه به میوه شب عید می‌کند، حجم بسیاری زیادی از این محصولات باغی هرساله پس از نوروز به دلیل عدم خرید مصرف کنندگان فاسد و معدوم می‌شود
افشین پاینده شهروند گلستانی در گفتگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه قیمت میوه تنظیم بازار در ظاهر کمتر از بازار آزاد باشد اما هدر رفت آن برای ما هزینه‌ای معادل خرید از بازار آزاد داشت، گفت: ۱۰ کیلو پرتقال خریداری شده در کمتر از پنج روز تنها قادر به استفاده نیمی از آن بودیم و مابقی آن فاسد شد و قابل استفاده برای میهمان نبود بهتر است دولت یارانه‌ای که به این بخش اختصاص می‌دهد را به صورت مستقیم به حساب سرپرستان خانوار واریز کند تا اولاً حق انتخاب ما در خرید نوع میوه بیشتر باشد هم اینکه کالایی باکیفیت بهتر خرید کنیم.
توزیع میوه تنظیم بازار اشتباه است
یک کارشناس ارشد حوزه اقتصاد در گفتگو با خبرنگار بازار با بیان اینکه توزیع میوه تنظیم بازار اشتباه محض است چرا که باعث می‌شود میوه در ابتدای فصل با گران‌ترین قیمت عرضه شود زیرا دولت از قبل آن را خریداری کرده است، گفت: با خرید میوه دولت از باغداران، میوه از بازار جمع می‌شود و به انبارها می‌رود بنابراین کاهش عرضه باعث افزایش قیمت می‌شود؛ با این سیاست مردم ناچارند میوه فصل را با گران‌ترین قیمت خریداری کنند.
سوگند امیری با بیان این نکته که یارانه‌ای که دولت به این بخش اختصاص می‌دهد رقم بزرگی است، ادامه می‌دهد: بماند که میوه‌های تنظیم بازار همواره از کیفیت پایینی برخوردار هستند. در طرح تنظیم بازار میوه درجه سه را به‌عنوان میوه درجه یک به بازار عرضه می‌کنند ضمن اینکه در صورتی که تمامی حجم میوه خریداری شده، به فروش نرسد باز هم دولت باید به باغدار خسارت پرداخت کند. بر اساس آمارهای مرکز آمار ایران دولت هرساله برای میوه تنظیم بازار ۱۰ تا ۲۰ هزار میلیارد تومان در قالب یارانه هزینه می‌کند که اگر این مبلغ را به صورت نقدی به حساب مردم واریز کند، بهتر خواهد بود.
امیری ضمن انتقاد از عرضه دو نوع میوه برای ایام نوروز در قالب تنظیم بازار، می‌افزاید: اگر قرار به کنترل قیمت‌هاست تنها عرضه دو محصول با یارانه دولتی هم اقدام درستی نیست. تجربه در این سال‌ها نشان داده که کنترل قیمت‌ها با دستور امکانپذیر نیست و بازار هرگز با جریمه، شلاق و بگیر و ببند یا خواهش و تمنا مدیریت نمی‌شود.
اقتصاد آشفته ثمره طرح تنظیم بازار
به باور کارشناسان، اگر دولت با اهرم تنظیم بازار، قصد مداخله دارد باید از طریق افزایش یا کاهش میزان عرضه و تقاضا، قیمت را به رقم هدف گذاری شده، نزدیک کند. در واقع دستیابی به قیمت‌های تعادلی، فقط با بهره‌گیری از ابزار اقتصادی مانند عرضه و تقاضا ممکن است این موضوعی است که رئیس انجمن حمایت از حقوق مصرف کنندگان گلستان هم به آن اعتقاد دارد و در این رابطه می‌گوید: طرح تنظیم بازار میوه اگرچه با هدف کنترل تورم انجام می‌شود اما بیشتر بازار را ملتهب می‌کند.
علی نعیمی در گفتگو با خبرنگار بازار ضمن انتقاد از خرید میوه فصل از باغداران توسط دولت، می‌افزاید این اقدام باعث می‌شود که در زمان فصل میوه‌هایی مانند پرتغال و سیب، با قیمتی گران به بازار عرضه شود.
خرید و نگهداری میوه شب عید باعث می‌شود تا این محصول با کیفیت مناسب به مصرف کنندگان عرضه نشود؛ بهتر است تا دولت برای کنترل بازار میزان مازاد تولید میوه را از باغدار خریداری و برای شب عید انبار کند
وی ضمن تاکید بر این مطلب که بهتر است دولت محصول مازاد نیاز بازار را از باغداران خریداری کند، می‌افزاید: این روند منجر به عرضه میوه فصل با قیمتی مناسب‌تر به مصرف کنندگان خواهد شد. خرید و نگهداری میوه برای شب عید باعث می‌شود تا این محصول با کیفیت مناسب به مصرف کنندگان عرضه نشود. بنابراین به نظر می‌رسد دولت برای کنترل بازار میزان مازاد تولید میوه را از باغدار خریداری و برای شب عید انبار کند.
نظر مخالف جهاد کشاورزی
به اعتقاد رئیس انجمن حمایت از حقوق مصرف کنندگان گلستان، در چنین شرایطی نه تنها باغدار از تولید انبوه متضرر نمی‌شود بلکه میوه در زمان فصل هم با قیمتی منطقی به بازار عرضه خواهد شد اما جانشین رئیس سازمان جهاد کشاورزی گلستان نظری مخالف با کارشناسان و فعالان اقتصادی دارد و معتقد است: دولت هیچ اقدامی که منتج به ضرر کشاورز یا مصرف کننده شود، انجام نمی‌دهد.
سعید حسن پور در گفتگو با خبرنگار بازار، می‌افزاید: نقش تنظیم بازار کنترل قیمت‌ها و تامین محصول مورد نیاز مردم است به این ترتیب دولت تلاش می‌کند تا محصول مورد نیاز مصرف کننده را ۲۰ تا ۲۵ درصد کمتر از قیمت بازار عرضه کند.
وی با بیان این مطلب که دولت به دنبال تامین کالاهای مورد نیاز اقشار کم درآمد در ایام نوروز بود، ادامه می‌دهد: در استان تمام تلاشمان را به کار بردیم تا میزان میوه شب عید را متناسب با نیاز بازار باشد.
جانشین رئیس سازمان جهاد کشاورزی گلستان از توزیع ۱۰۰ تن سیب و ۱۵۰ تن پرتغال به بازار شب عید خبر می‌دهد و می‌افزاید: برابر با آخرین آمار سیب ۱۰۰ درصد در ایام نوروز جذب شد اما پرتغال مقداری مانده است از سوی دیگر علت جذب ۱۰۰ درصدی سیب درختی به بازار فاصله قیمت آن با میوه آزاد است لیکن نمی‌گویم سیب از نوع ممتاز بود اما از کیفیت مناسبی برخوردار بود.
با توجه به هزینه هنگفتی که دولت در این بخش به عنوان یارانه برای میوه شب عید در نظر می‌گیرد، به نظر می‌رسد که دولت برای سال‌های آینده از این سیاست کنترل بازار دوری کند و یارانه این حوزه را به صورت مستقیم به مصرف کننده برساند تا ضمن اختیار برای میزان خرید میوه، هر خانواده بتواند به قدر نیاز خود این محصول را تهیه کند.
نظر شما