محسن دیندار؛ بازار: برون سپاری پروژه های ناشی از تحقیق و توسعه(R&D)سازمان‌ها و صنایع می تواند عامل شکل گیری و موضوع فعالیت شرکت‌های خلاق و دانش بنیان باشند. این در حالی است که عامل به کارگیری دانش در فرآیندهای یک سازمان یا صنعت یکی از الزامات ادامه حیات و بقای آن سازمان یا صنعت است و هرگونه بی توجهی به این عامل، می تواند صدمات جبران ناپذیری به تداوم فعالیت‌های آن وارد کرده و مقدمات فرسایش و شکست را فراهم کند.
به همین منظور راهبران و مدیران سازمان ها و صنایع باید تدابیر و تمهیدات لازم را جهت سرمایه‌گذاری در استقرار نظام نوآوری اتخاذ کنند و عملکرد این نظام را به عنوان یکی از شاخص‌های اصلی سنجش میزان موفقیت صنعت در نظر بگیرند.
تصمیم گیری در خصوص نحوه شکل دهی نظام نوآوری در یک سازمان یا صنعت به زمینه فعالیت، اهداف و راهبردهای آن صنعت یا سازمان وابستگی دارد و نحوه پیاده سازی این نظام ممکن است متفاوت باشد ولی آنچه مهم است تاثیرگذاری این نظام در استمرار نوآوری است که در تمامی فرآیندهای آن سازمان یا صنعت و بویژه در بخش تولید محصولات جدید و یا ارتقای محصولات نمایان می‌شود،در واقع پیاده‌سازی نظام نوآوری باعث به کارگیری مستمر خلاقیت و دانش در فرآیندها می شود و اصطلاحا سازمان یا صنعت دانش‌بنیان یا خلاق بوجود می‌آید.
امروزه یکی از رایج ترین روش‌های تعریف و تامین نوآوری، استفاده از روش‌های استقرار نظام نوآوری باز است در این روش، سازمان‌ها یا صنایع از خرد جمعی برای تولید فکر و استمرار نوآوری در حوزه فعالیت خود استفاده می کنند.
پیاده‌سازی و بهره‌برداری از این روش باعث کاهش هزینه ها و افزایش بهره‌وری می‌شود و مشارکت تعداد بیشتری از افراد خلاق و دانشمند را در نظام نوآوری آن سازمان یا صنعت میسر می‌کند.
نحوه مشارکت و همکاری در نظام نوآوری یک سازمان یا صنعت از طرق مختلف امکان پذیر است که تشکیل و تاسیس شرکت‌های زایشی از مدل‌های موفق و آزموده شده است به این طریق که واحد تحقیق و توسعه یک سازمان یا صنعت، مشخصات نیازهای نوآوری خود را در قالب پروژه تدوین و منتشر می‌کند و در یک بازه زمانی مشخص پیشنهادات ارائه شده از سوی اشخاص را جمع آوری و بررسی می نماید.
پس از انتخاب شخص حائز شرایط برای انجام پروژه، اقدام به تاسیس یک شرکت به اصلاح زایشی با مشارکت طرفین می نماید و موضوع انجام پروژه و انتقال آن به سازمان یا صنعت با رعایت قوانین مالکیت فکری در دستور فعالیت شرکت قرار می‌گیرد.
با توجه به پیچیدگی پروژه و دانش فنی مورد نیاز برای انجام آن، شرکت زایشی تاسیس شده می تواند جزو شرکت های دانش‌بنیان یا خلاق باشد و طول فعالیت شرکت نیز بر اساس نیازمندی صنعت یا سازمان به خدمات پروژه مشخص گردد.
با توجه به نامگذاری سال جاری از سوی مقام معظم رهبری با عنوان تولید، دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین و بهره‌گیری از دانش در تمامی مسیر و فرآیندهای تولید و همچنین تاکید معظم له به شکل گیری صنایع دانش‌بنیان، به نظر می‌رسد استقرار نظام نوآوری باز در صنایع و سازمان‌های مرتبط و استفاده از خرد جمعی در تامین نیازهای نوآورانه از طریق تاسیس شرکت‌های زایشی دانش‌بنیان یک راه‌حل مناسب به منظور تحقق اهداف شعار است و در این راستا، سازمان‌ها و صنایع می‌توانند از ظرفیت نخبگان و دانشمندان کشور به منظور مشارکت سازمان‌یافته در ساختار نظام نوآوری خود استفاده کنند و با تاسیس شرکت‌های دانش‌بنیان مشترک با اشخاص حقیقی و حقوقی و بویژه مراکز علمی و فناوری نسبت به انجام پروژه‌های تحقیق و توسعه خود اقدام نمایند.
بدیهی است استفاده متناسب از ظرفیت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری موجود در زیست بوم نوآوری کشور به‌ویژه ظرفیت مراکز دانشگاهی، پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد واحدهای فناور و همچنین قانون حمایت از شرکت‌ها و موسسات دانش‌بنیان و سایر عناوین مشابه می‌تواند در موفقیت نظام نوآوری یک سازمان یا صنعت بسیار موثر و دسترسی به اهداف را نزدیکتر کند.
با در نظر گرفتن تعدد صنایع بزرگ و خوشه‌های صنعتی موجود در کشور و انباشتی از نیازهای نوآوری در آن‌ها، به نظر می رسد پیاده سازی مدل نوآوری باز و تاسیس شرکت‌های مشترک دانش بنیان برای انجام پروژه های تحقیق و توسعه دانش محور، می تواند در شکل‌گیری چند ده هزار شرکت دانش بنیان که در فرآیند های تولید، عرضه و پشتیبانی مداخله دارند، موثر باشد.
نظر شما