بازار-گروه استانها: هنوز دو هفته از تشکیل ستاد تنظیم بازار کشور و وعده محمد مخبر معاون اول رئیس‌جمهور مبنی بر اینکه «تا پایان سال هیچ‌گونه گرانی نخواهیم داشت» نمی‌گذرد که برخی از کالاهای اساسی دوباره در بازار گرانی قد علم کردند.
درحالی‌که معاون اول رئیس جمهور هفته گذشته اذعان کرد تا پایان سال درخواست هیچ افزایش قیمتی در ستاد تنظیم بازار بررسی نخواهد شد و ستاد تنظیم بازار برای فراوانی اقلام، ثبات بازار و جلوگیری از گرانی‌ها تا پایان سال جاری و به‌ویژه در ایام نوروز و ماه مبارک رمضان به‌صورت ویژه‌تر ادامه دارد تا شاهد هیچ‌گونه افزایش قیمت باشیم اما این وعده دوام چندانی نداشت.
در حالی که وارد سال جدید شدیم قیمت‌ها در بازار کالاهای اساسی با نوسان همراه است و به نظر می‌رسد دولت باید به دنبال راه‌کاری فوری برای کنترل این شرایط باشد و جلوی دست‌هایی که مسبب این وضعیت هستند را بگیرد.
بازار برنج در ماه‌های اخیر نوسانات زیادی را تجربه کرده و در برخی مناطق همچنان شاهد رسیدن قیمت برنج به حدود ۱۰۰ هزار تومان هستیم که در همین چند وقت گذشته می‌شد برنج را باقیمت‌های کمتری خریداری کرد.
قیمت گوشت گوسفندی نیز طی هفته گذشته با رکورد زدن و رسیدن به قیمت هر کیلو ۲۰۰ هزار تومان در فروشگاه های مواد پروتئینی سطح شهر مشهد موجی از نگرانی مردم را در آستانه شب عید و همچنین به دنبال آن ماه مبارک رمضان به همراه داشته است.
به گزارش خبرنگار بازار برخی از محصولات کشاورزی مانند سیب‌زمینی نیز که خوراک بسیاری از مردم را تشکیل می‌دهد نه‌تنها دولت در مهار قیمت آن موفق نبوده است بلکه به نظر می‌رسد افسار مهار آن نیز از دست دولت رهاشده زیرا قیمت این محصول در حال حاضر در خرده‌فروشی‌های مشهد به‌صورت درهم کیلویی ۱۶ هزار تومان و دست‌چین به کیلویی ۱۸ هزار تومان رسیده است.
افزایش ۱۷۱ درصدی برنج
قیمت برنج ایرانی در یک سال اخیر ۹۵ درصد افزایش یافت. این خبری است که مرکز آمار ایران در گزارش خود از متوسط قیمت اقلام خوراکی در پایان بهمن آن را منتشر کرده است.
درحالی‌که فاصله قیمت برنج ایرانی و خارجی در سال گذشته تنها ۱۰ هزار تومان بود، اما حالا در آمار دولتی این شکاف به حدود ۳۷ هزار تومان می‌رسد. این یعنی رشد ۲۷۰ درصدی شکاف نرخ برنج ایرانی و خارجی!
بررسی قیمت‌های موجود در بازار نشان می‌دهد که مرکز آمار با دیده اغماض قیمت برنج را طی بهمن ۱۴۰۰ بررسی کرده است. این مرکز دولتی در حالی حداکثر قیمت برنج مرغوب در ماه مذکور را ۷۶ هزار تومان در نظر گرفت که در همین بهمن‌ماه نرخ این محصول در فروشگاه‌های کشور به مرز ۱۰۰ هزار تومان رسید.
بر اساس این گزارش، اگر بهای برنج ایرانی در سال گذشته را همان ۳۵ هزار تومان در نظر بگیریم، درنتیجه در طول این‌یک سال نرخ این محصول ۱۷۱ درصد رشد داشت. حال مشخص نیست که مرکز آمار بر اساس نرخ‌های کدام فروشگاه میانگین قیمت برنج ایرانی را ۶۷ هزار تومان و حداکثر آن را ۷۵ هزار تومان در نظر گرفت.
بررسی‌ها نشان می‌دهد به‌رغم تعیین دستوری قیمت ۶۵ هزار تومان برای برنج مرغوب ایرانی، همچنان بسیاری از خرده‌فروشی‌ها هر کیلوگرم برنج را با نرخ ۹۵ هزار تومان عرضه می‌کنند.
پرواز ماهی‌ها از سفره نوروزی
بسیاری از ایرانیان که طبق یکی از رسوم کهن در روزهای آغازین سال نو ترجیح می‌دهند با سبزی‌پلو ماهی شب عید سفره خود را زینت ببخشند اما حالا بسیاری از خریداران این ماده پروتئینی از گرانی این محصول به‌شدت ابراز نارضایتی کرده و آن را دور از دسترس می‌دانند!
در حال حاضر قیمت هر کیلو ماهی سفید درسته ۳۲۵هزار تومان رسیده است، قیمت ماهی قزل‌آلا پرورشی هم که سال گذشته تنها کیلویی ۳۰هزار تومان بود حالا به کیلویی ۷۵هزار تومان رسیده است.
در همین راستا یکی از فروشندگان ماهی در مشهد به بازار می‌گوید: ماهی قزل‌آلا پرورشی به دلیل ارزان‌تر بودن مشتری زیادی داشت اما حالا با رسیدن قیمت آن به مرز ۸۰ هزار تومان به ازای هر کیلو لذا بسیاری از مشتریان با تردید برای خرید آن اقدام می‌کنند.
وی بابیان اینکه اردک‌ماهی و یا همان ماهی «کد دم زرد و یا دم‌سیاه» نیز در خراسان مشتری زیادی دارد بیان می‌کند: بااین‌حال قیمت این ماهی نیز از سال گذشته تاکنون با افزایش زیادی روبرو بوده است و به کیلویی ۱۳۸ هزار تومان رسیده است.
این فروشنده بابیان اینکه بسیاری از مردم برای یک خوراک ۴ نفره باید حداقل ۱۵۰ هزار تومان برای خرید یک ماهی هزینه کنند بیان می‌کند: این موضوع موجب شده تا تعداد مشتریان ماهی به‌ویژه ماهی سفید به حداقل برسد زیرا برای خوراک ماهی سفید حداقل باید ۵۰۰ هزار تومان هزینه کرد.
سبزی‌پلو اعیانی
قیمت‌های موجود در بازار به‌گونه‌ای است که اگر فقط تصمیم به تهیه و تدارک غذای ویژه شب سال نو یا همان سبزی‌پلو با ماهی برای یک خانواده ۴ نفره اقدام کنید با احتساب یک کیلو برنج درجه‌یک ایرانی به قیمت ۱۰۰ هزار تومان که ۵ پیمانه می شود و خرید دو کیلو ماهی قزل آلای پرورشی به عنوان ارزانترین ماهی حداقل این سبزی پلو ۳۰۰ هزار تومان آب می خورد ولی اگر تصمیم بگیرید که به جای ماهی قزل آلا از ماهی سفید استفاده کنید باید بهایی به میزان ۸۰۰ هزار تومان هزینه کنید!
گرانی های حادث شده حالا پای اعتراضات و قیمت ها را به فضای مجازی هم باز کرده است و بسیاری از شهروندان از این طریق اعتراضات خود را بیان می کنند و این غذای سنتی را در فهرست غذاهای لاکچری و اعیانی می دانند.
بسیاری از کاربران معتقدند هزینه تمام شده برای تهیه سبزی پلو با ماهی شب عید برای یک خانواده با این قیمت ها در حالی که این روزها مردم با گرانی و مشکلات معیشتی زندگی می‌کندموجب شده تا بسیاری از مردم بخاطر مشکلات و فقر اصلا به تدارک و غذای شب سال نو فکر هم نمی‌کنند.
افزایش ۱۳۰ درصدی قیمت سیب‌زمینی
افزایش قیمت سیب‌زمینی به‌عنوان یکی از مواد غذایی ثابت سفره‌های ایرانی و رسیدن به مرز ۱۶ هزار و پانصد تومان موجب اعتراض بسیاری از مصرف‌کنندگان شده در مشهد مقدس شده است.
مقایسه قیمت ها و مشاهدات خبرنگار ما از بازار مشهد حاکی است برخی از میوه ها، صیفی و مواد غذایی طی شش ماه گذشته تا ۱۳۰ درصد افزایش قیمت داشته‌اند.
بیشترین افزایش قیمت مربوط به سیب زمینی است که با افزایش ۱۳۰ درصدی نسبت به شش ماه قبل به قیمت ۱۵ هزار و ۴۰۰ تومان رسیده و بعد از آن رب گوجه فرنگی با ۷۳ درصد و گوجه‌فرنگی با ۴۵ درصد افزایش نسبت به شش ماه قبل همراه بوده است.
مشاهدات خبرنگار ما حاکی است از بین سایر میوه، صیفی و مواد غذایی در شش ماه گذشته قیمت موز ۲۹ درصد، پیاز زرد ۲۶، سیب قرمز و زرد هر کدام ۲۳ درصد، پرتقال ۱۹، خرما ۱۵ و آب آشامیدنی بطری پنج درصد افزایش داشته است.
رئیس اتحادیه صنف بارفروشان مشهد در گفت‌وگو با بازار پیرامون دلایل گرانی سیب زمینی توضیح می‌دهد: میزان سیب‌زمینی‌هایی که وارد بازارمی شود به دلیل توزیع قطره‌چکانی لذا به قیمت آن دامن زده می‌شود.
حیدر ساکن برجی در پاسخ به این سؤال که چرا خراسان رضوی به‌عنوان یکی از مناطق تولیدکننده سیب‌زمینی در حال حاضر با گرانی بیش‌ازحد این محصول روبروست نیز می‌گوید: سیب‌زمینی در استان ما بیشتر به دلیل نوع تولید و قند کمتری که دارد بیشتر برای کارخانه های چیپس سازی و کارخانه‌های فراوری مورداستفاده قرار می‌گیرد.
وی ادامه می‌دهد: چون سیب‌زمینی‌های خراسان از کیفیت و مرغوبیت خاص و بیشتری برخوردار است لذا بیشتر جهت استفاده در کارخانه‌های چیپس سازی استفاده می‌شود و کمتر وارد بازار می‌شود.
وی با اشاره اینکه سیب‌زمینی مورداستفاده در استان ما در تمام طول سال بخش عمده‌ای از آن از استان‌های دیگر وارد می‌شود می‌افزاید: به‌طور مثال در اردیبهشت و خردادماه سیب‌زمینی شمال و گرگان راداریم سپس کشت‌های سه‌ماهه همدان و مناطقی از اصفهان محصولاتشان به این استان حمل می‌شود و پس‌ازآن مجدداً در شش ماه دوم محصول سیب‌زمینی دزفول و جنوب استان کرمان به این استان حمل می‌شود.
برجی بابیان اینکه شرایط آب و هوایی و زمان کاشت نیز دررسیدن محصول به بازار و شرایط قیمت‌گذاری تأثیرگذار است بیان می‌کند: البته در این میان نقش دلالان را نیز نباید نادیده گرفت زیرا آن ها بخشی از این محصول را ذخیره کرده و کم کم وارد بازار می‌کنند تا قیمت‌ها به‌یک‌باره افت نکند.
رئیس اتحادیه صنف بارفروشان مشهد توضیح می‌دهد: البته یک نکته را هم نباید فراموش کرد که به‌طورکلی هزینه کاشت محصول افزایش‌یافته است و محصول برای کشاورز گران تمام می‌شود و حال با تمامی این مشکلات شما مرزهایی که از آن محصول سیب‌زمینی صادر می شود را به این مشکلات بیفزایید پس از آن انتظار نخواهید داشت که این محصول ارزان به دست مصرف‌کننده برسد.
زنجیره گرانی
هنگامی که پای گران فروشی به میان می آید بی اختیار پای اصناف به میان کشیده می شود و بسیاری از مصرف کنندگان و شهروندان بر این باورند که باید با قاطعیت بیشتری با گران فروشان برخورد کرد اما مدیر بازرسی و نظارت اصناف مشهد در این راستا به ما می گوید: اصناف و فروشندگان در اصل حلقه آخر فروش کالا و توزیع آن هستند و لذا نباید گرانی یک محصول را از چشم آن ها دید.
امیر دلداری د این رابطه به ما می گوید: وقتی یک واحد صنفی گران فروشی می‌کند، چنین تلقی می‌کنیم که مسئولیت اصلی این گران فروشی با آن واحد صنفی است، درحالی که باید دید در مراحل پیش از آن چه گذشته است. وی ادامه داد: از این رو لازم است میان گرانی و گران فروشی تمایز قائل شویم.
وی برای حال این مشکل معتقد است در حوزه حمایت از حقوق مصرف کننده باید ببینیم چه دستگاه‌هایی باید نظارت داشته باشند و هر دستگاه چه وظایفی دارد و آیا این نهادها وظایف خود را به درستی انجام می‌دهند یا خیر؟
وی تاکید می کند: مشکل ما این است که همیشه با معلول برخورد می‌کنیم و به علت‌ها نمی‌پردازیم.دلداری بیان می کند: باید توجه کرد که توزیع کالا، یک زنجیره است که حلقه اول آن تولید است و حلقه آخر نیز توزیع. ولی ما همیشه به حلقه آخر توجه و به همین دلیل بیشترین بخش مسئله را در نظام اصناف جست وجو می‌کنیم، درحالی که باید به مراحل پیش از آن نیز توجه و توزیع را در آخرین مرحله بررسی کرد.
مدیر بازرسی و نظارت اصناف مشهد خاطر نشان می کند: باید توجه کرد که توزیع کالا، یک زنجیره است که حلقه اول آن تولید است و حلقه آخر نیز توزیع. ولی ما همیشه به حلقه آخر توجه و به همین دلیل بیشترین بخش مسئله را در نظام اصناف جست وجو می‌کنیم، درحالی که باید به مراحل پیش از آن نیز توجه و توزیع را در آخرین مرحله بررسی کرد. از همین نظر حال در بحث جریمه های تخلف اصناف نیز باید دید دیگر نهادهای متولی مثل سازمان صنعت، معدن و تجارت یا جهادکشاورزی و دیگر نهادهایی که در مراحل پیش از توزیع کالا نقش محوری دارند، در این زمینه نظارت را انجام داده اند یا خیر و نظارت ما صرفا در سطح همان حلقه آخر صورت نگیرد.
تنظیم بازار با عرضه مستقیم کالا
در حالی که بسیاری از شهروندان مشهدی از گرانی ها ابراز نارضایتی کرده و ادعا می کنند هنوز هم قیمت ها زیر پوستی در حال افزایش است معاون بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی از عرضه مستقیم کالای اساسی طبق تصمیم کارگروه تنظیم بازار با همکاری اتاق اصناف و شهرداری مشهد به منظور تنظیم بازار و کنترل قیمت کالاهای اساسی خبر می دهد.
علی غفوری مقدم در این رابطه اذعان می کند: امسال به جای برپایی نمایشگاه عرضه کالای بهاره در آستانه سال جدید، مراکز عرضه مستقیم کالای اساسی و تنظیم بازار با قیمتی کمتر از عرف بازار در مشهد ایجاد می شود.
وی ادامه می دهد: در این راستا فعالیت هفت مرکز عرضه مستقیم کالاهای اساسی و تنظیم بازار در مشهد از عصر چهار شنبه در مشهد آغاز شده و مدت یک ماه ادامه دارد.
معاون سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی اذعان می کند: این مراکز در اختیار اتاق اصناف مشهد قرار گرفته است و اتاق اصناف از بسیج اصناف خواسته است معتمدان صنفی را شناسایی و زمینه ایجاد غرفه و عرضه مستقیم کالا در این مراکز را برای آنها فراهم کنند.
وی می افزاید: در این مراکز کالاهای مورد نیاز عید نوروز از جمله برنج، حبوبات، آجیل و خشکبار، شیرینی و شکلات، نبات و آب نبات، مواد پروتیینی، میوه و صیفی جات و مواد لبنی با قیمت ۱۵ تا ۳۰ درصد کمتر از بازار و قیمت مصوب تنظیم بازار عرضه می شود.
غفوری مقدم ادامه می دهد: مراکز عرضه مستقیم کالا در مشهد در بلوار توس بین میدان شهید فهمیده و خیابان معراج، کوی سیدی نبش خیابان مهدی، بلوار وحدت کوچه شماره ۲۱، کوچه شماره ۲ خیابان حر در شهرک شهید رجایی، کوچه شماره ۴۲ خیابان بابانظر در پارکینگ شهرداری منطقه ۴، بلوار سجادیه و سه راه ادبیات دایر شده‌اند.
وی هم چنین می افزاید: امسال همچنین پنج فروشگاه در حاشیه شهر مشهد با مدیریت سپاه پاسداران نسبت به عرضه مستقیم کالاهای اساسی و تنظیم بازار اقدام می‌کنند.
نظر شما