صادرات گاز ایران به اروپا و موضع خاص مسکو| روسیه ورود نفت ایران به بازار جهانی را تسهیل می کند

بازار؛ گروه آب و انرژی: پس از دعوت‌های مکرر ولادیمر پوتین از رئیس جمهور، امروز آیت‌الله رئیسی وارد مسکو می‌شود تا فصل جدیدی از روابط دوجانبه بین دوکشور رقم بخورد. توسعه تعاملات در حوزه انرژی از جمله مهم ترین موضوعاتی است که در این سفر پیگیری می‌شوند.

جواد اوجی وزیر نفت ایران می گوید که در بخش بالادست، توسعه میدان‌های نفت و گاز و بخش پایین‌دست در توسعه پتروپالایشگاه‌ها و پتروشیمی و انتقال تجهیزات و فناوری، تصمیم‌های خوبی گرفته شد. البته بسیاری از کارشناسان و فعالان اقتصادی سطح تعاملات دو کشور را بی تاثیر از روند مذاکرات وین و البته سرنوشت تحریم ها نمی دانند.

با این وجود «نرسی قربانی» معتقد است که این سفر می تواند دستاوردهای مثبتی فراوانی به خصوص در حوزه توسعه صنعت نفت و گاز برای ایران داشته باشد.

بازار گاز اروپا دست روسیه بوده و تمایلی ندارد که بازار انحصاری اروپا را از دست بدهد و کشوری مانند ایران در آن حضور داشته باشد. ضمن اینکه خود ما هم زیرساخت های صادرات گاز به قاره سبز را نداریم

زیرساخت های صادرات گاز به اروپا را داریم
اما سوال اینجاست که تهران- مسکو می توانند چه توافقاتی را در حوزه انرژی داشته باشند. نرسی قربان کارشناس انرژی با بیان اینکه روسیه به نوعی رقیب ایران در بازار نفت و گاز محسوب می شود، دراینباره به بازار می گوید: بازار گاز اروپا دست روسیه بوده و تمایلی ندارد که بازار انحصاری اروپا را از دست بدهد و کشوری مانند ایران در آن حضور داشته باشد. بنابراین نباید انتظار داشت که روس ها در این حوزه کمکی به ما بکند.

او در پاسخ به این سوال که صادرات گاز ایران به اروپا آیا تهدیدی برای روس ها می تواند باشد، گفت: نباید فراموش کرد که صادرات گاز به قاره سبز خود زیرساخت هایی نیاز دارد که ما در کشور نداریم. این مساله چیزی نیست که در کوتاه مدت و حتی میان مدت بتوانیم به آن دست پیدا کنیم. از طرفی بازار مطلوب و مورد هدف ایران، بازار گاز کشورهای منطقه است به همین دلیل بعید است که محور مذاکرات در این سفر راه یابی گاز ایران به بازار اروپا باشد.

بخشی از سهم ایران در بازار جهانی نفت توسط روس ها پر شده است. روسیه می تواند این سهم را بازگرداند و به نوعی شرایط را برای بازگشت ایران فراهم کند

این کارشناس انرژی البته معتقد است که بین دو کشور می تواند توافقات مثبتی در زمینه توسعه صنعت نفت و گار صورت گیرد. هرچند که تکنولوژی مورد استفاده در روسیه هم تکنولوژی به روزی نبوده و خود به نوعی وابسته به کشورهای اروپایی و آمریکایی است، اما باز هم نسبت به ایران در شرایط بهتری قرار دارند.

او همچنین در پاسخ به این سوال که روس ها چه کمکی برای افزایش صادرات نفت ایران می توانند بکنند، گفت: بخشی از سهم ایران در بازار جهانی نفت توسط روس ها پر شده ست. روسیه می تواند این سهم را بازگرداند و به نوعی شرایط را برای بازگشت ایران را فراهم کند.

سطح تعاملات و مراودات اقتصادی ایران و روسیه تا حد زیادی به ادامه یا لغو تحریم ها بستگی دارد. شاهد بودیم بعد از خروج آمریکا از برجام روس ها هم به توافقات خود پایبند نبودند و بی اعتنا به توافقات صورت گرفته از ایران رفتند

سرنوشت مراودات اقتصادی در صورت ادامه تحریم ها
اما سوال اینجاست که در صورت ادامه تحریم ها روابط دو کشور به کجا خواهد رسید.
کارشناس انرژی در اینباره گفت: با وجود مواضع و اهداف سیاسی مشترک بین تهران و مسکو، سطح تعاملات و مراودات اقتصادی دو کشور تا حد زیادی به ادامه یا لغو تحریم های اقتصادی بستگی دارد. به طوری که شاهد بودیم بعد از خروج آمریکا از برجام روس ها هم به توافقات خود پایبند نبودند و بی اعتنا به توافقات صورت گرفته از ایران رفتند.

اما لوان جاگاریان، سفیر روسیه در ایران در آستانه سفر رئیسی به روسیه در پاسخ به این تحلیل که طی سال‌های اخیر برخی کارشناسان بر این باور بوده اند که مناسبات تهران و روسیه متاثر از تحریم‌های آمریکاست و اعتقاد دارند در صورت تحریم روابط ایران و روسیه کاهش می‌یابد، ضمن رد این موضع گفته است که دو کشور روابط خود را فارغ از خواست و علاقه طرف‌های ثالث پیگیری می‌کنند و ادعای کاهش مناسبات ایران و روسیه در اثر تحریم افسانه است.

آنگونه از روند مذاکرات بر می آید در صورت لغو تحریم ها روس و چین اولویت تجاری و اقتصادی ایران خواهند بود. این همان نکته ای است که قربان کارشناس انرژی هم به آن اشاره کرده و می گوید: در دور قبل وقتی برجام منعقد شد چینی ها جایگاه خود را در تجارت و قراردادهای اقتصادی از دست دادند. ایران هم به امید حضور غول های اروپایی ها، چشم خود را روی چینی ها بستند و توجه چندانی به چشم بادامی ها نداشتند. اما حالا چینی ها و روس ها به دنبال این هستند که در صورت ارتباط دوباره ایران با دنیا، دستشان خالی نماند.
او معتقد است که نباید شرکای تجاری ایران صرفا محدود به غرب و شرق باشد و باید در تلاش باشد تا تعاملات خود را هر چه بیشتر با کشورهای متعددی افزایش دهد تا اینگونه قدرت خود در بازارهای جهانی افزایش داده و هزینه تحریم را برای کشورهایی همچون آمریکا افزایش دهد.

به نظر می رسد که درصورت توافق احتمالی ایران بازهم روابط خود با چین و روسیه را گسترش می‌دهند تا در مقابل غرب برای خود حامیانی قدر و متعهدانی قابل اتکا ایجاد کرده باشند.